Þjóðólfur - 04.07.1942, Blaðsíða 2
ÞJBBOLFUR
Laugardaginn, 4. júlí 1942.
Ritstjórn: Skólavöróustíg 3. Sími 4964
Bardagaaðferðirnar
hæfa málstaðnum.
QFRÍKISFLOKKARNIR urðu á
^ eitt sáttir um það að varna
Þjóðveldismönnum máls í hinum al-
mennu þjóðmálaumræðum, er fram
fóru í útvarp undanfarin kvöld. Út-
varpsráð var notað til þessa hermd-
arverks, enda þótt það sé skylda
þess, samkvæmt skýlausum laga-
bókstafnum, að vaka yfir því að
„öllum flokkum og stefnum í al-
mennum málum“ sé gert jafn hátt
undir höfði um afnot útvarpsins.
En þessir flokkar þykjast vafalaust
„eiga“ útvarpið, ekki síður en rík-
issjóðinn og aðrar sameiginlegar
eignir þjóðarheildarinnar, sem þeir
vilja geta notað hindrunarlaust til
framdráttar þeim þröngu sérhags-
munum, er þeir berjast fyrir hver
um sig. — Drengskapur „leiðtog-
anna“ birtist svo í því, að sumir
þeirra veittust að Þjóðveldismönn-
um með algerlega órökstuddum lyg-
um og blekkingum, eftir að þeir
höfðu tekið höndum saman um að
varna formælendum hinnar nýju
stefnu máls.
Slíkar bardagaaðferðir hæfa for-
svarsmönnum ofbeldisins allvel.
Stigamennskan er hugsjón þeirra,
kúgunarvald yfir þjóðinni takmark-
ið, blekkingar og ósannindi leiðar-
ljósið.
Reykvíkingar! Svarið þessum fá-
dæma ódrengskap með því að fylkja
ykkur um lista Þjóðveldismanna.
X E-listinn!
Afreksverk sjálf-
stæðisforingjanna.
Foringjaklíka Sjáifstæðisflokks-
ins lætur nú dreifa út um bæinn
upptalningu á afreksverkum sin-
um. Á forsíðu er mynd af nátttrölli
hinnar blindu sérhyggju, er hefur
bergnumið foringja flokksins. Af-
reksverkin eru hafnargerð í Reykja-
vík, vatnsveita, rafmagnsveita,
gatnagerð, slökkvilið o. fl. fram-
kvæmdir, sem tilheyra því að búa í
bæjum og þykja ekki sérstök afrek.
Ennfremur hitaveituskurðir, barna-
leikvellir (ónothæfir) og teikningar
í Morgunblaðinu af húsum, sem
svikizt hefur verið um að reisa. —
Andlitsdrættir nátttröllsins eru
býsna skýrir í verkum foringjanna,
sem lofuðu mestu og sviku mest.
Atkvæðafénaður
eða frjálsir menn.
A LDREI kemur það eins berlega
** fram og á kjördaginn, að
flokksforingjarnir þykjast „eiga“
kjósendurna. Öskrandi bifreiðir
æða um allan bæ. Þær eru í þjón-
ustu foringjanna". „Agentar“ þeirra
geysast inn í hvert húsið eftir ann-
að og nánast taka fólk með valdi
út í bifreiðar „foringjans". Síðan er
ekið á kjörstaðinn. Fólkinu eru gef-
in ákveðin fyrirmæli um það, að
svona og svona „eigi“ það að kjósa.
Það er talin skylda þess að launa
bílkeyrsluna með atkvæði sínu.
Þessar aðfarir eru hin freklegasta
móðgun, enda fjarskyld þeim mark-
miðum, er menn vildu ná með lýð-
ræðisstjórnarfari. Kjósandi, sem
þiggur flutning þess flokksforingja,
cr óumbeðið sendir eftir honum eins
og sinni eign, lítillækkar sjálfan sig
freklega. Hann hefur hvers manns
fyrirlitningu fyrir ósjálfstæði og
lítilmennsku, líka þeirra, er létu
aka honum á kjörstaðinn, enda
hirða þeir sjaldnast um að koma
honum heim aftur. — Kosningaat-
höfnin á að vera verk frjálsra
manna, sem taka þátt í henni vegna
H tí s n » ð I s m á 1 í n
Til stnðninpmanna
og kjésenda E-listans.
Á kjörseðlinum eru listar flokkanna merktir
með bókstöfum.
LISTI ÞJÓÐVELDISMANNA
ER E-LISTI.
Eftir að kjósandinn hefur fengið kjörseðilinn
í hendur, fer hann inn í kjörklefann, og merkir
með x fyrir framan bókstaf þess lista, er hann
vill greiða atkvæði.
Þegar lista Þjóðveldismanna er greitt
atkvæði, er merkt svona: x E
SKRIFSTOFUR E-LISTANS
eru á Skólavörðustíg 3, annari hæð.
Símar: 4964 og 3529.
Skrifstofurnar verða opnaðar kl. 9 árdegis. —
Þeir, sem ætla að vinna fyrir listann á kjördegi,
eru beðnir að gefa sig þar fram.
►♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦»»»»♦♦♦♦♦♦♦»♦♦♦»♦♦♦»♦»♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦
Kj örfundur
til að kjósa alþingismenn fyrir Reykjavík
fyrir næsta kjörtímabil, sex aðalmenn og
sex til vara, hefst sunnudaginn 5. júlí
n.k. kl. 10 árdegis.
Kjósendum er skipt í 35 kjördeildir. 1—
28. kjördeild eru í Miðbæjarbarnaskólan-
um, 29.—34. kjördeild í Iðnskólanum og
35. kjördeild í Elliheimilinu. Skipting í
kjördeildir verður auglýst á kjörstað.
Undirkjörstjórnir mæti í Miðbæjarbarna-
skólanum í skrifstofu Yfirkjörstjórnar
stundvíslega kl. 9 árdegis.
Talning atkvæða fér fram að lokinni kosningu.
Yfirkjó'rstjómin í Reykjavík, 2. júlí 1942.
Björn Þórðarson. Einar B. Guðmundsson.
Stþ. Guðmundsson.
Framhald af 1. síðu.
verið í smíðum síðan í vetur •
og er enn ekki lokið. Stærð bygg-
ingarinnar geta kjósendur séð, er
þeir fara á kjorstaðinn.
Helzta nýlundan í starfi Bjarna
Ben. til að leysa húsnæðisvand-
ræðin var glæsileg mynd, sem
hann lét flytja af sambyggingu
einni, er bærinn myndi byggja —
eftir kosningar.
Hjálpræði húsaleigulaganna
Fyrstu ákvæði húsaleigulag-
anna voru sett með gengisló'gun-
um 1939, þegar bjarga varð út-
gerðinni á kostnað annarra stétta
eftir að látlausar ofsóknir vald-
hafanna höfðu nær því lagt þenn-
sn aðalútflutningsatvinnuveg
landsmanna í rústir. En á síð-
astliðnu hausti, þegar aðgerðar-
leysi valdhafa ríkis og bæjar
hafði skapað svo víðtækt hörm-
ungarástand í húsnæðismálunum,
að með fullkommnn ólíkindum
var, tók „þjóðstjómin" það ráð
að setja víðtæk og yfirgripsmik-
il lög um þessi efni.
Lagasetningin var ,auglýst’ í 611
um stuðningsblöðum ríkisstjónar-
n.nar og bæjaryfirvaldanna sem
sérstakt hjálpræði allra leigjenda
• Reykjavík og áhrifamiklar 4.5-
gerðir i húsnæðisvandræðunum.
Er. h.vornig hefur reynslan dæmt
þessi ;•"? ? Hún he'ur leitt í Ijós,
að þau eru í verukgum atriðum
við.’iKa blekkirg og verðlaga ‘ftir-
’it það, er Eysteinn Jónsson setá
á storn og hef-.tr í meginat.iðum
haft neikvæð áhrif. Húsaleiga
hefur farið stórhækkandi þrátt
fyrir lögin, án þess að leigjend-
ur hafi fengið þar neinar bætur
fyrir í hækkandi kaupj vegna
hækkaðrar vísitölu. I öllum þeim
húsum, er byggð hafa verið síðan
striðið skall á, er horguð allt að
því fjórföld húsahr.gu á við þao.
sem greidd var fyrir stríð. En
fyrir þetta fá launþegar engar
uppbætur. I fjöldamörgum hinna
eldri húsa hefur leigan einnig
stórhækkað, þrátt fyrir lögin. Þeg
ar íbúðir losna í þeim, eru þær
leigðar hæstbjóðanda. En það er
bara ekki látið vitnast vegna lag-
anna. Húseigendur og leigjendur
gera með sér baksamninga þar
að lútandi. Þannig hafa húsaleigu-
lögin beinlínis orðið til að lækka
kaup fjölda margra launþega. Þau
hafa því fyrst og fremst orðið að
gagni fyrir kaupgreiðendur og þá
sérstaklega heimsveldin tvö, sem
hér hafa útibú, Bretland og
Bandarikin.
Lög þessi eru rfieð þeim endem-
um, að þau varna mönnum að
flytja inn i sín eigin hús. Eru þau
því með öllu ósamrýmanleg rétt-
lætisvitund almennings, en lög,
sem svo er ástatt um, verða
aldrei i heiðri höfð. I skjóli húsa-
leigulaganna þrífst nú miklu sví-
SJÁLFRA SÍN, en ekki af því að
þeir séu „eign“ einhverra flokks-
foringja. Slikir menn fara sjálfir og
af eigin hvötum á kjörstaðinn.
Þjóðveldismenn munu ekki á-
stunda slík vinnubrögð og hér er
lýst. Hins vegar geta þær ástæður
alltaf verið fyrir hendi, að kjósandi
þurfi á bifreið að halda til að kom-
ast á kjörstað. Leigubifreiðir verð-
ur ekki unnt að fá á kjördag, af því
að ofríkisflokkarnir hafa þær allar
í þjónustu sinni. Þjóðveldismenn
hafa ráð á nokkrum bílum, ef ein-
hverjir af kjósendum E-listans geta
ekki komizt á kjörstað af eigin
ramleik. Eru menn beðnir að gera
skrifstofu listans aðvart um sþkt.
virðilegra okur, heldur en þótt
löggjafarvaldið hefði engin af-
skipti haft af þessum málum. I
krafti þessara misheppnuðu laga
getur ein kona og einn hundur
haldið umráðarétti yfir heilum
hæðum í stórum húsum. Eru þess
fleiri en eitt dæmi.
Raunhæfar aðgerðir í húsnæðis-
málunuím eru eitt brýnasta verk-
efnið, sem nú er framundan.
Gagnger endurskoðun húsaleigu-
löggjafarinnar er þar í fremstu
röð. En ef kjósendur kasta at-
kvæðum sínum á glæ á kjördegi
með því að gefa þau þeim mönn-
um og flokkum, er hafa sofið á
hagsmunamálum þeirra, mun
verða bið á stefnubreytingu í
þessum efnum sem öðrum.
X E-listinn.
Flobkar og furda
Framhald af 1. síðu.
Heljar. A þennan hátt safnsist
smám saman fjölmenn stétt trún-
aðarmanna, valin úr fámennum
hópi, og þá þeim hópnum, sem
sízt skyldi, hópnum, sem ekki
hafði meiri mætur á vinnunni en
það, að hann sleppti orfinu eða
árinni til þess að elta foringjana
á mölina í þeim tilgangi að
stjórna þaðan landinu. Aðalgall-
inn á þessu fyrirkomulagi er sá,
að á þennan hátt verður mörg-
um þeim störfum verr sinnt en
skyldi, sem þjóðinni er mest í
mun að fá vel unnin. í þessu ligg
ur bölið, en síður í kostnaðarhlið-
inni, þótt þar sé líka alvara á
ferðum.
Með þeirri forustu, sem þjóð-
félagið hefur haft við að búa
undanfarin ár, hefur verið tekið
fram fyrir hendur athafnamann-
anna á alla lund. Ef lengra mið-
ar á þeirri leið, sem valin hefur
verið, get ég ekki betur séð en
að þjóðfélagið verði óstarfhæft,
þegar tímar líða fram. Stjórn-
málaflokkarnir stefna óðfluga að
því marki, að verða óaldarflokk-
ar, sem sölsa undir sig allt og
alla, jafnvel hugsanir þegnanna
í þjóðfélaginu vilja þeir binda.
Þeir traðka miskunnarlaust nið-
ur hvert það ,,illgresi“, sem á
vegi þeirra verður í hinni hröðu
sókn fram til áfangastaða for-
ingjanna, og krefjast þess um
leið, að íslendingar, söguþjóðin,
sem reyndar virðist eiga fullerf-
itt með að læra af sögunni, falli
fram og tilbiðji þá. Og þó vita
flokkarnir það mætavel, að tjald-
að er til einnar nætur. Því mögu-
leikarnir eru aðeins tveir. Annar
sá, að núverandi ástand haldist
þar til þjóðin er að þrotum kom-
in og verður að gefast upp ásamt
flokkunum sjálfum, en hinn, að
einn af flokkunum verði yfir-
sterkastur. Þá er skeiðið runnið
á enda í bili, sérhagsmununum
verður fullnægt um stund, þang-
að til allt brýzt út í óeirðum fjöl-
mennra utangarðssveita.
Það er von mín og trú, að þjóð-
in hnekki flokksveldinu, áður en
slíkum áfanga er náð. í þeirri
von skipa ég mér ótrauður undir
merki Þjóðveldismanna, því ef ég
er kvaddur til vopna, vil ég held-
ur berjast fyrir íslenzkum mál-
stað en á móti honum. Þeim mál-
stað mun enginn Þjóðveldismað-
ur bregðast, þrátt fyrir upphróp-
anir pólitískra gíraffa, sem þykj-
ast gnæfa yfir land og haf.
Það var ekki ætlun mín, að rita
hér langt mál, og líklega hefði
ég ekkert ritað, ef ekki hefðu
komið ýmsar tilraunir forvígis-
höldanna til þess að fara hinum
smánarlegustu orðum um okkur
Þjóðveldismenn. Eitt af þeim
nöfnum, sem flokknum hefur
hlotnazt frá þessum glæsimenn-
um, sem fást við blaðaskriftir á
íslandi í dag, er orðið „hristing-
ur“. Það er nú sannnefni að því
leyti, að nú er markað upphaf
að því marki, að þjóðin megi
,,hristast“ saman á móti óöldinni
í landinu. Vegurinn, sem okkur
hefur verið ekið um, í sérleyfis-
bílum stjórnarvaldanna á undan-
förnum árum, hefur nú ekki ver-
ið betri en þetta. Sum dagblað-
anna hafa furðað sig á því, að
við skulum hafa stofnað flokk,
til þess að hnekkja flokksveldinu
í landinu. Slík furða er í góðu
samræmi við annað mnræti
þeirra manna, sem aldrei hafa
séð annað en ,,flokkinn“, eða hitt
þó heldur. Segjast ekki hin stríð-
andi stórveldi berjast með her til
þess að koma á friði í heiminum ?
Hví skyldum við þá ekki berjast
í flokki, til þess að reisa skorður
við ofríki flokka ? Eða kannske
þeir, sem furða sig á slíkum
vinnubrögðum, kunni önnur ráð,
fljótvirkari ?
ónýtið ekki atkvæðið!
Framhald af 1. síðu.
selja umboð ykkar þeim, er
svikumálstað ykkar. Þið getið
ekki valið áhrifaríkari aðferð
til að gera atkvæði ykkar
ÓNÝT — og verri en ónýt, en
ef þið kjósið þá, sem þið eruð
ÓÁNÆGÐ með og treystið ekki
framar. Atkvæði ykkar koma
því aðeins að gagni, að þið notið
þau til að segja skýran og af-
dráttarlausan vilja ykkar um
það, að þið viljið afnema þá
stjórnarhætti rangsleitni, of-
beldis, kúgunar og sérhags-
munastreitu, sem nálega öll
þjóðin er gersamlega andvíg.