Morgunblaðið - Sunnudagur - 23.02.2020, Qupperneq 15

23.2. 2020 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 15
„Við hvetjum hvort annað og gagnrýnum. Það
hefur aldrei verið rígur eða samkeppni. Annað
hefur aldrei koðnað undan velgengni hins. Við
viljum frekar að hinu gangi vel heldur en öðrum
kollegum. Við erum sko klíka,“ segir Hulda, sem
er hér í stofunni ásamt Jóni Óskari og hundum
þeirra, Heiðu Berlín og Lillý Berlín.
Morgunblaðið/Ásdís
Ég man eftir henni fyrst í Reykholti, semvar reykherbergið og mötuneytið ímenntaskólanum. Ég man að við húkt-
um þarna tveir vinir uppi á borði og vorum að
ræða stelpur. Við vorum að horfa yfir hóp
stelpna og fundum þarna sitt hvora og byrj-
uðum með þeim báðir síðar,“ segir Jón Óskar
og hlær.
„Ég tók fyrst eftir því hvað hún var hávaxin.
Svo fór ég að fylgjast með henni í skólanum og
frétti svo að hún ætti að vera í dansatriði með
vini mínum og hópi krakka. Þá skráði ég mig í
það. Ég er enginn dansari, en ég skráði mig til
þess að kynnast henni. Mikið á sig lagt.“
Átti að vera heimasæta
Hvernig týpa var hún?
„Hún var mikill skáti og var mikið í því starfi.
Fór í alls konar göngur og var mikil útivist-
armanneskja. Ég hef aldrei verið það. Hún hafði
mikinn áhuga á þjóðlegum sögum og kvæðum.
Þetta lærði hún frá ömmum sínum, sérstaklega
annarri þeirra, Kristínu Margréti Jósefínu
Björnsson. Hún gat þulið upp þulur og kvæði,
sem mér fannst mjög sérstakt. Ég var frekar í
ómerkilegum dægurmálum; það er allt miklu
grynnra hjá mér. Hún var náin ömmu sinni
Kristínu og hún var oft í sveit hjá henni. Þar
fengu þær systurnar dálítið sérstakt uppeldi.
Amma þeirra vildi hafa þær fínar; þær áttu ekki
að vinna á bænum heldur
vera í kjólum að drekka
kakó. Svona heimasætur.
Kristín stóð henni mjög
nærri og seinna meir þeg-
ar hún fór í myndlist mátti
sjá að stór hluti hennar
verka er byggður á sögum
í kringum ömmu hennar,
og er í raun enn. Það er
þessi þjóðtrú og huldusög-
ur. Fósturafi hennar var
líka alltaf að tala um Gretti Ásmundarson og
Hulda skynjaði það eins og hann væri bara
þarna hinum megin við fjallið.“
Var hún strax listræn sem unglingur?
„Já, hún hafði verið á myndlistarnám-
skeiðum sem krakki og var svo hjá Hringi Jó-
hannessyni í módelteikningu. Þannig að hún
byrjaði mjög snemma. Hún ætlaði sér samt
ekki að verða myndlistarmaður. Hún vissi að
hún ætlaði í menntaskóla og háskóla en var
ekki búin að ákveða neitt hvað hún vildi læra.
Svo frétti hún að það væri hægt að fara í há-
skólanám í myndlist, en hún hafði ekki vitað að
það væri til. Þá stefndi hún þangað.“
Þið urðuð ung foreldrar, hvernig tókust þið
á við það?
„Við vorum bara krakkar, og ég var ekki
beint bráðþroska. Ég held ég hafi verið dálítið
ábyrgðarlaus. Ég var ekkert vondur pabbi en
skynjaði ekki ábyrgðina. Hulda tók meiri
ábyrgð, held ég.“
Mexíkósk sýning hafði áhrif
Hvaðan koma hugmyndirnar hennar Huldu,
fyrir utan úr íslenskum sögum?
„Í New York var hún eitt sinn vörður í PS1,
sem er skóli sem búið er að breyta í listasafn.
Þarna var sýnd list ungs fólks og avant garde-
list. Einu sinni sat hún yfir sýningu frá Mexíkó.
Það er hefð hjá þeim að ef þú lendir í áfalli, slysi
til dæmis, sem endar svo vel, þá þakkar þú guði
fyrir. Þá er siður hjá þeim að fara til lista-
mannsins í þorpinu og þá málar hann upp slysið
eða það sem gerðist. Svo er smá texti með þar
sem sagan er sögð í grófum dráttum. Þessi sýn-
ing var sennilega einn mesti áhrifavaldur í
myndlist hennar, sem hún síðan hleypti saman
við þessar íslensku sögur,“ segir Jón Óskar og
bætir við: „Ég er mjög ánægður með vinnu
hennar sem myndlistarmanns.“
Á alltaf hákarl í ísskápnum
Hvernig myndir þú lýsa Huldu?
„Hún er mjög hreinskiptin, það liggur ekk-
ert á henni. Hún mætti stundum láta hlutina
ósagða. Ég kann samt vel að meta það hvað
hún er hreinskiptin. Hún er mjög heil í öllu,“
segir hann.
„Við náðum strax mjög vel saman. Þegar við
bjuggum í sitt hvoru lagi hjá foreldrum okkar
lágum við heilu kvöldin í símanum. Við höfum
alltaf talað mjög mikið saman. En mér hefur
alltaf fundist við vera ólík. Við lesum ekki
sömu bækur, horfum ekki á sömu bíómyndir.
Hún hefur áhuga á gömlum breskum
myndum. Við hlustum ekki á sams konar tón-
list, eða að minnsta kosti er afgerandi hvar
áhugi okkar liggur. Hún hefur gaman að
söngvaljóðum, einsöngslögum og ættjarð-
arlögum. Amma hennar kenndi henni öll þessi
amerísku Steven Foster-lög og lög þýsku
millistríðsáranna sem varð seinna tabú að
syngja,“ segir Jón Óskar og hlær.
„Við erum eiginlega aldrei sammála um ým-
is þjóðfélagsmál, eða kannski frekar hvernig
eigi að leysa vandamál í þjóðfélaginu. Hún er
meira hægrisinnuð en ég. Ég kem úr mikilli
framsóknarfjölskyldu en allt hennar fólk er
sjálfstæðisfólk, alla vega föðurættin. En við er-
um kannski bæði frekar til hægri,“ segir hann.
Jón Óskar segir þau bæði liðtæk í eldhúsinu
en hafa ólíkan smekk á mat sem öðru.
„Hulda eldar mjög íslenskan mat. Hún vill
kótilettur, lambalæri, þorramat. Hún kaupir
oft hákarl og á í ísskápn-
um og það er alltaf harð-
fiskur hér á borði. Besti
matur sem ég fæ er mið-
jarðarhafsmatur. Við eld-
um til skiptis en það er
engin regla heldur frekar
kaótískt. Þegar ég elda
segir hún kannski, „það
var nú betra sem ég eld-
aði í gær“. Ég segi henni
stundum til í elda-
mennsku og hún gerir það líka hjá mér. Ég
vitna þá oft í kokkaþætti sem ég horfi mikið á;
segi þá kannski: „Gordon Ramsay myndi ekki
gera þetta svona.“ Það er metingur í öllu. En
ekki í myndlistinni; við erum svo gjörólík í
myndlist að það skarast ekki.“
Bæði frekar kaótísk
Er eitthvað sem hún gerir sem fer í taugarnar
á þér?
„Já, hún á það til að kaupa eitthvað án þess
að spyrja mig. Hún keypti rauðan koll um
daginn. Hann fer ofboðslega í taugarnar á
mér. Það er vont að sitja á honum. Hún er svo-
lítið hvatvís,“ segir hann.
„Stundum segir hún eitthvað bjánalegt bara
til að athuga hvort ég sé að hlusta á hana,“
segir hann og brosir.
„En ég man ekki eftir neinum sérstökum
ókostum hjá Huldu. Við berum mjög mikið
undir hvort annað í myndlistinni og fáum þá
annan vinkil og okkur finnst það mjög gefandi
og fínt,“ segir hann.
„Undanfarin tíu, tólf ár höfum við verið sam-
an allan daginn, alla daga. Við förum stundum
á vinnustofuna til Vestmannaeyja og fáum þá
smá frí frá hvort öðru, sem er nauðsynlegt
líka. Hún vaknar snemma á morgnana og fer
fyrr að sofa en ég. Ég hef alltaf vaknað seint.
Ég þurfti að taka utanskóla öll fög sem voru
fyrst á morgnana. Ég náði aldrei að mæta,“
segir Jón Óskar.
„Við erum bæði frekar kaótísk. Við þurfum
bæði yfirleitt að leita að lyklum og gleraugum,
en Hulda á örugglega sex, sjö pör sem liggja á
víð og dreif,“ segir hann.
„Stundum finnst mér eins og við höfum ekk-
ert þroskast. Það er eins og umhverfið hafi
ekkert siðað okkur til, það er mikið kaos hjá
okkur.“
Við látum það verða lokaorðin og í sama
mund kemur Hulda heim úr göngutúr með
hundunum. Hún er búin að kaupa í matinn.
Hrogn, nema hvað!
Hún vill kótilettur,
lambalæri, þorramat
’ Við náðum strax mjögvel saman. Þegar viðbjuggum í sitt hvoru lagi hjáforeldrum okkar lágum við
heilu kvöldin í símanum.
Við höfum alltaf talað mjög
mikið saman. En mér hefur
alltaf fundist við vera ólík.