Morgunblaðið - Sunnudagur - 09.08.2020, Blaðsíða 17

dugar og eftir mætti með einhverjum umframstyrk
umfram það. Hvorki hér né annars staðar er slík
starfsemi með standandi lið þjálfaðs fólks sem getur
auðveldlega bætt á sig svo krefjandi verkefnum um
langa hríð. Um tiltölulega skamma tíð er hægt að
raða í forgang upp á nýtt á meðan skammtímavand-
inn er að komast í viðráðanlegra form. Dragist það
er kominn upp vandi flókinnar forgangsröðunar.
Ef farþegaflugvél með fleiri hundruð farþega
hlekktist illilega á og þyrfti að nauðlenda hér og illa
tækist til gætu menn dúkkað upp og sagt að íslensk-
ar sjúkrastofnanir hefðu reynst vanbúnar í ýmsum
efnum, svo að bregðast hefði mátt við ógurlegu slysi
af þessu tagi af fullum styrk. En slík fullyrðing væri
þó ekki algjörlega sönn. Viðbragðsefnið, þótt stórt
væri, hlyti að verða að mestu tímabundið.
Illa farið með Líbanon
Við horfum upp á það með samúð og hryllingi í senn
að land eins og Líbanon og höfuðborg þess Beirút er
nú í ógnarvanda. Við eyðingarmátt sprengiefnisins,
manntjón, örkuml og víðtækt heimilisleysi bætist
það, að innviðir landsins hafa nú um alllangt skeið
verið í molum. Líbanon hefur umfram flest ríki í ná-
grenni sínu lengi verið sjálfu sér nægt um vatn.
Óstjórn og fjarstjórn yfir landinu hafði náð að eyði-
leggja þann þátt. Óstjórn, spilling og ónýtt kerfi lýð-
ræðis, sem áður var reynt að styðjast við að mestu,
höfðu gert mikið og margvíslegt tjón löngu áður en
sprengjan mikla sprakk. Líkur standa til þess að all-
margir hafi vitað um hættuástandið sem var til stað-
ar á hafnarsvæði borgarinnar. Opinberir fulltrúar
eru strax byrjaðir að draga bréf upp úr fórum sínum,
sem eiga að sanna að þeir hafi reynt að krefjast
lausnar á vandanum og hættunni miklu sem honum
fylgdi.
Macron mætir
Macron forseti flaug nú í vikulokin til Beirút og lof-
aði stuðningi Frakka, enda hafa ríkuleg og tiltölu-
lega öflug tengsl verið á milli landanna. En Macron
sagði jafnframt við sáran og reiðan fjöldann sem
flykktist að honum að hjálp Frakka yrði bundin því
skilyrði að fyrst yrði spillingu í ríkiskerfi Líbanon
eytt áður en nokkur evra yrði send, svo að fólkið í
landinu þyrfti ekki að óttast að hjálparféð rynni
þráðbeint í vasa þeirra sem hefðu sennilega borið
mesta ábyrgð á því hvernig fór. En hverjir eru það?
Líbanon er fjarstýrt ríki með sama hætti og Gaza-
svæðið er, en víða, svo sem á Íslandi, hafa menn mál-
að sér skrítna mynd af stöðunni. Hernaðararmur
Hezbollah ræður mestu í Líbanon, í umboði klerk-
anna í Íran. Hamas-hreyfingin stjórnar Gaza og vís-
ar um lögmæti þess til síðustu kosninga á svæðinu,
árið 2006! Bandaríkin og ESB líta á báðar þessar
hreyfingar sem hryðjuverkasamtök.
Standi Macron við yfirlýsingar sínar við fólkið sem
hann hitti í eftirstöðvunum af Beirút slær hann tvær
flugur í einu höggi. Hann getur lofað svimandi fjár-
hæðum og um leið tryggt að hann þurfi aldrei að láta
eyri af hendi. Kannski hefðu Frakkar átt að láta
skrítnu keppnina um samúðarskeytin úr norðri duga,
eins og tíðkast hefur hér við svipaðar aðstæður síð-
ustu árin.
Ný staða í gamalli krísu
Þegar útlendingar tóku ákvörðun um að opna landið
okkar sem þeir höfðu lokað hófst almenn opnun hér
innanlands. Upplýsinga- og aðvörunarfundir voru
felldir niður og allt hafði það þann brag að fárinu
væri nánast lokið. Örugglega hafa þó verið hafðir
uppi fyrirvarar sem við þetta venjulega fólk tókum
ekki eftir eða erum búin að gleyma. Fálkaorðurnar
voru komnar á sinn stað, sem var augljóst merki um
veirulok. Og nú vottar fyrir því að mönnum þyki sem
þeir hafi ekki verið hafðir algjörlega með. Viðbrögðin
við tilmælum og aðvörunum vegna nýrrar bylgju
virka enn ekki sem skyldi. Þeir sem eldri eru skynja
glöggt að afstaðan við endurteknu efni er önnur en
var við því frumsamda. Það er ekki gott og ekki full-
nægjandi.
Sé vakin athygli á því í t.d.verslunum með ábend-
ingum eða óskum um varfærnisfjarlægð er því tekið
misvel. Sumir glotta og gera ekkert með. Sem betur
fer hefur birtingarmynd núverandi syrpu veirunnar
ekki verið jafn harkaleg og sú fyrsta var. Dánartölur
bæði austan hafs og vestan hafa haldist lágar þrátt
fyrir vaxandi smit á ný.
Í gær kom frétt um eitt tilvik á Íslandi, þar sem
gjörgæsla og öndunarvél voru nefnd, og kom hún
mjög á óvart þótt ábendingum um greind smit og
aukna sóttkví hafi fjölgað verulega síðustu tvær vik-
ur.
Fundið hefur verið að því að nú fari aðvörunarorð
um fárið inn um annað eyrað og út um hitt. Sérstak-
lega er bent á að ungu fólki þætti lítið til koma eftir
allan þennan tíma.
Það kom fram í fréttum um fyrrgreint tilvik að þar
ætti sjúklingur á fertugsaldri í hlut. Vonandi kemst
hann vel frá sinni baráttu þótt sjúkdómurinn sé, mið-
að við viðbrögðin á sjúkrahúsinu, bersýnilega í erf-
iðari kantinum.
Það væri æskilegt ef yngri kynslóðin tæki eftir
þessari þróun og tæki mið af henni.
Hún hefur hingað til heyrt ítrekað að sjúkdóm-
urinn komi fæstum sjúklingum á alvarlegt hættustig,
en undantekningar séu einkum bundnar við eldra
fólk og það sem er í veikari stöðu vegna undirliggj-
andi sjúkdóma. Það gildir sjálfsagt enn þrátt fyrir
framangreint dæmi. En það afsakar ekki kæruleysi
sem kostar sitt.
Þessu fári mun linna.
En augljóst er að við verðum að sýna ábyrgð og
þolinmæði enn um sinn.
Það getum við þó lagt af mörkum, þótt lítið sé.
Lítið er betra en ekkert.
Mun betra.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
’
Líbanon er fjarstýrt ríki með sama hætti
og Gazasvæðið er, en víða, svo sem á Ís-
landi, hafa menn málað sér skrítna mynd af
stöðunni. Hernaðararmur Hezbollah ræður
mestu í Líbanon, í umboði klerkanna í Íran.
Hamas-hreyfingin stjórnar Gaza og vísar um
lögmæti þess til síðustu kosninga á svæðinu,
árið 2006! Bandaríkin og ESB líta á báðar
þessar hreyfingar sem hryðjuverkasamtök.
9.8. 2020 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 17