Bæjarins besta - 06.03.1996, Blaðsíða 6

„Ég kynntist skútunum
þannig að vinur minn, Garðar
nokkur Guðntundsson, fékk á-
huga á skútum og fór til
Danmerkurað læraskútusmíði.
Hann vann hjá skútusmíðastöð,
og jafnhliða vinnunni smíðaði
hann sér pínulitla nítján feta
skútu. Hann lagði upp á henni
ásamt tveimur öðrum til Skot-
lands og ætlaði þaðan til Is-
lands. Þetta var að hausti,
komin ansi vond veður og
ferðin fór illa, því þeir þurftu
að yfirgefa skútuna sem fannst
bát, maður er alltaf hræddur,
annað væri óeðlilegt.” Hann
segir að kannski sé hræðslan
hluti af spennunni við sigling-
arnar, að kljást við æðri máttar-
völd. „Maður er að eiga við
sjóinn, sem er sterkari en nokk-
uð annað, ef út í það fer. Maður
verður að bera virðingu fyrir
honum, og kannski væri ekkert
gaman að siglingunum ef þær
væru alveg hættulausar. Hættan
er alltaf fyrir hendi, að veðrið
sé vont og lítill bátur er lítill
bátur.”
haldið heim á ný. Margir skútu-
eigendur hafa þennan háttinn
á, að fara heim á milli ferða,
vinna og safna fyrir næstu ferð
og halda um leið góðum tengsl-
um við vini, ættingja og starf.
Aðrir velja sér þann ferða-
mátann að selja allt sitt, hús og
bíla, og eiga þá nægilegt skot-
silfur til áralangra ferðalaga
um heintinn. Guðmundur hefur
farið víða á skútunni, til
Frakklands, Spánar, Kanarí-
eyja, Madeira, Argentínu, og
Brasilíu svo eitthvað sé nefnt.
íúlrng
storfl
Argen
lanhsgum
Guðmundur skálar í
morgunsárið þegar
Madeira rís úr sas.
onusflrendur
Til að lýsa Guðmundi Thoroddsen
þarf í sjálfu sér ekki nema eitt orð,
lífskúnstner. Hann er myndlistarmaður,
tónlistarmaður, náttúruunnandi og með
ódrepandi áhuga á skútum og sigl-
✓
ingum. A vinnustofu Guðmundar má
sjá merki siglinganna hvert sem litið er.
Stór mynd eftir Guðmund þekur einn
vegginn, á litinn eins og grængolandi
sjór, og í honum velkjast þverbönd úr
skipi hvert um annað, fagurlitur sæ-
hestur syndir uppi undir lofti og lítill
fugl svífur eins og hann eigi heiminn
s
skammt frá sæhestinum. A öðrum vegg
er ófullgert segl úr spegilgleri, með
böndum úr málmi sem vindurinn hefur
✓
feykt til. A enn öðrum vegg eru
teikningar af skútunni sem Guðmundur
er með í smíðum og á teikniborðinu
liggja frumdrög að agnarlitlu fleyi.
Margir geyma með sér draum um að
sigla á skútu til Suðurhafseyja, þar sem
pabbi Línu Langsokks ríkir yfir negrum
og pálmatrjám og tíminn stendur í stað.
Guðmundur hefur náð lengra en flest
okkar hinna, hann smíðaði sér skútu og
sigldi á henni um heimsins höf. Þó
hafði fyrsta langferð hans hafist á
hrakningum.
síðar á reki við Skotlands-
strendur. Ari seinna bað hann
mig að koma með sér til Is-
lands á skútunni. Ég hafði nú
ekki farið nema klukkutíma
siglingu á skútu áður en mér
bauðst þessi ferð, en ég gat
ekki skorast undan.
Sjorinn er sterkari
en nokkuð annað
Við lögðum upp frá Skot-
landi og lentum strax í versta
veðri. Þetta var alveg ömurleg
lífsreynsla, maður sat hund-
blautur og kaldur í stýrisbrúnni
og ölduna braut látlaust yfir
mann. Við vorum þrjá sólar-
hringa til Færeyja, og sem betur
fer var stormurinn í bakið svo
okkur bar nú rétta leið. A þriðja
degi fór veðrið að lægja, og
Færeyjar sáust álengdar. Þegar
þangað kom skelltum við okkur
í sánabað og fengum okkur vel
af bjór, og sváfum í tuttugu
tíma. Við lentum á Ólafsvöku,
dönsuðum og skemmtum okk-
ur með Færeyingunum, og
héldum svo áleiðis til Islands.
Þá brá svo við að það var rjóma-
veður alla leið heim, og þar sá
ég hvað þetta getur verið
gaman. Þarna kynntist maður
líka því versta sem hendir í
skútusiglingum, en það
gieymdist fljótt,” segir Guð-
mundur. Þegar hann er spurður
hvort hræðslan hafi ekki gripið
um sig í óveðrinu, brosir hann
og segir, „Jú, ég var skít-
hræddur, alveg skíthræddur,
alveg með hjartað í buxunum,
eins og maður er þegar maður
lendir í vondu veðri á litlum
Ansi duglegur að
redda klúðri
Þrátt fyrir hrakningana í
fyrstu ferðinni, hafði þessi
ferðamáti heillað Guðmund, og
hann vann kappsamlega að því
að eignast sína eigin skútu.
Hann vann í Danmörku í þrjú
ár, til að safna fyrir skútu, og
smíðaði fleyið sjálfur á árunum
1978 til 1980, skútan var að
sögn Guðmundar sérstaklega
styrkt til úthafssiglinga, og
smíðin var mjög gefandi. „Ég
kynnti mér efnið mjög vel af
bókum, og dembdi mér síðan
út í þetta. Maður varð ansi dug-
legur við að redda klúðri, ég
komst í klúður og svo varð ég
að hafa mig allan við að bjarga
því. En ég endaði með mjög
góðan bát og mikla reynslu.”
Hann hélt síðan á skútunni
til Hollands þar sem hann tók
aftur til við myndlistina. „f
Amsterdam bjó ég hálfan vetur
í skútunni, en svo var orðið
ansi kalt og þröngt þannig að
ég fékk mér húsnæði í borg-
inni,” segir Guðmundur. Skút-
an var átta metra löng, tvístefn-
ungur með norrænu sniði,
löngum kili og spíssuðum skut
og stefni. Hún var feikilega
gott sjóskip og Guðmundur
lagðist í flakk þegar Hollands-
dvölinni lauk.
Ferðamátinn var sá að sigla
skútunni á hina ýmsu staði,
skilja hana eftir í erlendum
höfnum og fljúga heim. Þegar
þráðurinn var tekinn upp á ný,
var skútan sótt og henni siglt
um heiminn, skútan var síðan
skilin eftir á nýjum stað og
Það hljómar ótrúlega að nokkur
skilji slíkan dýrgrip eftir hér
og þar um heiminn. „Þá finnur
maður einhvern stað þar sem
hægt er að taka báta upp, og
leitar síðan uppi einhvern sem
er með viðgerðaverkstæði og
aðstöðu til að hugsa um bátinn.
Maður vandar sig við að finna
gott fólk til að gæta skútunnar
og reynir að hafa hana á
öruggum stöðum. Ég var mjög
heppinn með þá staði sem ég
skildi skútuna eftir á.
Þetta er alveg sérstakur þjóð-
flokkur sent er á ferðinni, og á
flakkinu hittir maður sama
fólkið aftur í öðrum heims-
hlutum. Maður sér sömu skút-
urnar aftur og aftur og fólk
eignast sameiginlega kunn-
ingja. Þetta er satt að segja
ekki mjög stórheimur. Það sem
einkennir skútufólkið er að það
er svolítið draumórafólk. Samt
ekki meira en svo að það hefur
fylgt eftir sínum draumórum
og látið verða af því að fá sér
skútu. Margir fara út í þetta
því þessi heimur lítur svo vel
út á bæklingum. Þegar fólk
lendir svo í álíka hrakningum
eins og við lentum í við
Skotlandsstendur, er glans-
myndin farin af. Sumir lenda í
upphafi í slíkum veðrum og
hugsa ekki meira um sigling-
arnar.
Það er misjafnt hvað fólk er
lengi á flakkinu, sumir fara í
kringum hnöttinn og taka í það
tvö ár, aðrir fimm, enn aðrir
sjö ár. Það eru til tvær aðferðir,
og ódýrast er í raun að selja
húsið, kaupa bát og eiga nóg af
peningum til að sigla. Eins og
ég gerði þetta, varð þetta dýrt.
Ég þurfti alltaf að fljúga þangað
sem skútan var, og líka borga
gjöldin af henni, en hins vegar
hafði þessi máti þann kost að
ég missti aldrei samböndin hér
heima,” segir Guðmundur.
Næturnar eru
dásamlegar stundir
Guðmundur fór ýmist einn
eða með áhöfn með sér í
siglingarnar, og sagðist hafa
verið mjög heppinn með á-
hafnarmeðlimi. Það var aldrei
erfiðleikum bundið að útvega
áhafnir, þvf sigling á skútu um
heimsins höf til fjarlægra
landa, er nokkuð sem hefur á
sér ævintýraljóma og fáir slá
hendinni á móti slíku tækifæri.
„Ég held að því fólki sem fór
með mér í slíkar ferðir, hafi
yfirleitt fundist þetta mjög
skemmtilegt, en auðvitað er
boðið upp á þröngan húsakost
í lítilli skútu. Af þeim ferðum
sem ég hef farið, fannst mér
langskemmtilegast að fara yfir
Suðuratlantshafið. Grænhöfða-
eyjar eru mér mjög minni-
stæðar og ég get ekki hugsað
mér fallegri eða skemmtilegri
stað en paradísareyjuna Fer-
nando do Noronha við Brasilíu-
strönd.
En Brasilía er hættulegt land
og maður verður að vera
varkár. Maður verður að láta
stórborgirnar vera og fara
frekar í litlu fiskiþorpin, en þar
er fólk einstaklega vingjarn-
legt og sjaldnast sem nokkru
er stolið. Auðvitað getur það
gerst, en maður er ekki í
stöðugri hættu eins og í stór-
6
MIÐVIKUDAGUR 6. MARS 1996