Bæjarins besta - 24.09.2003, Page 7
MIÐVIKUDAGUR 24. SEPTEMBER 2003 7Lestu nýjustu fréttir daglega á www.bb.is
Banna ætti steinbítsveiðar
með stórvirkum veiðarfærum
Bull að við séum að veiða
steinbít á hrygningarsvæðum
– segir Páll Halldórsson, skipstjóri á ísfisktogaranum Páli Pálssyni ÍS
Guðmundur Halldórsson,
formaður Smábátafélagsins
Eldingar á norðanverðum
Vestfjörðum, segir að banna
ætti veiðar á steinbít með
stórvirkum veiðarfærum. „Það
er hægt að eyða stofninum á
tiltölulega skömmum tíma
með því að veiða steinbítinn
þegar hann er í sárum að
hrygna en það er ekki hægt
með línu. Steinbíturinn hrygn-
ir á djúpslóð í nóvember og
fram í febrúar. Þá hringar
hængurinn sig utan um hrogn-
in og ver þau þangað til klakið
hefur tekist. Síðan fer hann
svangur upp á grunnmiðin og
er veiddur á línu. Þess vegna
ætti að veiða allan steinbít á
línu en ekki í troll, það er bein-
línis hættulegt“, segir Guð-
mundur.
„Ef allur togaraflotinn færi
að liggja á steinbítnum eins
og togarinn Páll Pálsson hefur
gert væri hægt að útrýma
honum á einu til tveimur árum.
Togaraflotinn getur ekki veitt
hann öðruvísi en á hrygn-
ingartímanum því að eftir það
gengur hann upp á grunnslóð-
ina. Þess vegna ættu þeir ein-
göngu að fá að taka hann sem
meðafla.“
Guðmundur segir þær tak-
markanir á heildarkvóta sem
útvegurinn búi við í dag komn-
ar til vegna notkunar stórvirkra
togveiðafæra. „Ef við hefðum
ekki farið út í þessi stórvirku
veiðarfæri værum við að fiska
fjögur til fimm hundruð þús-
und tonn á ári eins og við
gerðum mestalla síðustu öld.
Fiskskömmtunin eins og hún
er í dag er einungis komin til
vegna þess að við höfum notað
allt of stórvirk veiðarfæri sem
fiskistofnarnir hafa ekki
þolað.“
Guðmundur segir kröfuna
um línuívilnun byggjast á því
að að byggðirnar fái að nota
nálæg fiskimið eins og þær
hafi gert um aldir. Hann er
ánægður með að fram-
kvæmdastjóri Hraðfrystihúss-
ins-Gunnvarar hf. skuli tjá sig
um málið. „Hraðfrystihúsið-
Gunnvör nýtir ekki landhelg-
ina innan tólf mílna. Þessi skip
sem fyrirtækið gerir út hafa
hafsvæðið frá tólf mílum og
allt norðanvert Atlantshafið til
– segir Guðmundur Halldórsson, formaður Smábátafélagsins Eldingar
Hvers á starfsfólk Hraðfrysti-
hússins-Gunnvarar að gjalda?
„Það er bara bull í Guð-
mundi að við séum að veiða
steinbítinn á hrygningarsvæð-
um“, segir Páll Halldórsson,
skipstjóri á ísfisktogaranum
Páli Pálssyni ÍS sem Hrað-
frystihúsið-Gunnvör hf. í
Hnífsdal gerir út. Páll vísar
þar til ummæla Guðmundar
Halldórssonar, formanns Smá-
bátafélagsins Eldingar, sem
birtast annars staðar á þessari
síðu.
„Við veiðum nánast allan
okkar steinbít út af Blakk og
Kóp á þessum hefðbundnu
steinbítssvæðum. Í fyrra var
lokað stóru svæði út af Látra-
grunni vegna hrygningar og
enginn að sækja þangað. Þess-
ar upplýsingar liggja allar fyrir
og er hægt að fá hjá Fiskistofu
ef menn vilja fara í gegnum
þetta í smáatriðum. Það þarf
ekkert að þrasa um þetta heldur
er hægt að fá þessar upplýs-
ingar hreint og klárt úr afladag-
bókum. Ég held að heilt yfir
hafi mjög lítið verið veitt af
steinbít á þessari hrygningar-
slóð enda sýnir það sig að
nýliðun hefur verið mjög góð
í steinbítsstofninum“, segir
Páll.
Útgerð smábáta á línu hefur
aukist undanfarin ár og segir
Páll að þeir hafi í auknum mæli
verið að sækja á slóð togbát-
anna utan 12 mílna. Mjög gott
samkomulag hafi verið milli
skipstjóra línubáta og togbáta
á steinbítsmiðunum.
„Við höfum veitt í myrkri
og þeir í björtu. Í birtingu þegar
við erum að fara hafa þeir lagt
fyrir aftan okkur og síðan eru
þeir yfirleitt búnir að draga
eftir hádegi. Ég held það heyri
til undantekninga ef einhver
ágreiningur er á milli manna
úti á sjó. Ég litla trú á því að
Guðmundur mæli fyrir munn
trillukarla hér á svæðinu þegar
hann er að brigsla togarasjó-
mönnum um einhverja rán-
yrkju. Þetta tal virðist ekki
ætlað til annars en að etja
heimamönnum saman, mönn-
um sem sækja sömu miðin og
búa í sömu byggðunum.“
Páll segir skipið hafa landað
til fiskvinnslunar í Hnífsdal í
30 ár og síðasta áratug hafi
útgerðarmynstrið verið mjög
stöðugt. „Við höfum aðallega
verið að stunda grunnslóðina
á veturna og sótt ýsu, þorsk,
kola og steinbít. Þetta erum
við búnir að gera í fjöldamörg
ár og það má ekki gleyma því
að allur þessi fiskur er unninn
hérna á svæðinu. Ef það á að
ívilna einhverjum til að styrkja
byggðirnar, þá á það að ná til
allra þeirra sem eru að landa í
sinni heimabyggð og eru ekki
að flytja aflann í burtu, sama
hvort veiðarfærið heitir lína,
troll eða eitthvað annað.“
Páll Halldórsson segir gríð-
arlega mikið í húfi fyrir áhöfn
og útgerð Páls Pálssonar ef
aflaheimildir skipsins yrðu
skertar vegna línuívilnunar.
„Ef farið er að þeirra ítrustu
kröfum, þá rýrnar hásetahlut-
urinn á ársgrundvelli um 900
þúsund krónur. Við róum um
45 túra á ári og þetta þýðir 20
þúsund króna skerðingu á
hásetahlutnum í hverjum túr.
Við megum nú ekki gleyma
því að Guðmundur Halldórs-
son er búinn að selja frá sér
kvótann í tvígang. Það er því
ekki skrítið að hann vilji fá
einhverjar heimildir í staðinn.
En þetta er nú komið gott hjá
honum“, sagði Páll Halldórs-
son skipstjóri.
– kristinn@bb.is
Páll Halldórsson, skipstjóri
á Páli Pálssyni ÍS.
Guðmundur Halldórsson,
formaður Eldingar.
að veiða á. Það bannar þeim
enginn að gera út línuskip og
nýta sér línuívilnun. Þvert á
móti væri það æskilegt fyrir
byggðaþróun og atvinnu í
landi ef Hraðfrystihúsið-
Gunnvör tæki á með okkur“,
sagði Guðmundur.
– kristinn@bb.is
Svonefnd „línuívilnun“ hef-
ur verið mjög til umræðu í
fjölmiðlum að undanförnu og
hafa talsmenn hennar, þ.e. þeir
sem vilja að fyrirtækjum í
sjávarútvegi verði mismunað
með slíkum hætti, m.a. haldið
því fram að sú aðgerð sé til
þess fallin að styrkja byggð á
Vestfjörðum. Ég fullyrði að
slík mismunun mun ekki hafa
þau áhrif, heldur gagnstæð.
Starfsmenn Hraðfrystihúss-
ins-Gunnvarar hf. hafa hingað
til haldið sig að mestu til hlés
í þessari umræðu og ekki talið
heppilegt að íbúar þessara
byggða takist á innbyrðis um
sjávarútvegsmál. Mér hefur
hingað til þótt að sameigin-
legir hagsmunir vegi þyngra
en sérhagsmunir einstakra
útgerðarflokka, en nú finnst
mér nóg komið. Umræðan
forsvarsmaður smábátamanna
gerði nýlega opinberlega.
Hjá HG vinna 250 manns
sem er nánast sami fjöldi fólks
og sótti „stórfund“ á Ísafirði
um fyrri helgi þar sem línumis-
mununar var krafist. Þann fund
sóttu 249 manns, þrátt fyrir að
fundarboðendur hafi gagn-
rýnislaust fullyrt annað. Af-
leiðingar þess, að tæplega
þúsund tonna kvóti yrði tekinn
af HG og færður smábáta-
mönnum, yrðu gríðarlegar.
Það myndi þýða fækkun starfa
hjá HG bæði til sjós og lands
og minni tekjur til þeirra sem
eftir verða. Augljóst hlýtur að
vera að minni afli þýðir færri
störf og lægri tekjur. Áhrifin
yrðu víðtæk og myndu ná til
margra.
Ef fjölskyldur þeirra 250
starfsmanna HG eru taldar
Yfirlýsing frá Einari Val Kristjánssyni, framkvæmdastjóra Hraðfrystihússins-Gunnvarar hf.
hefur verið mjög einhliða og
þar af leiðandi villandi á allan
hátt.
Það hlýtur að vera hverjum
manni ljóst, að ef aflaheimildir
einhvers útgerðarflokks eru
auknar hlýtur það að koma
niður á öðrum sem sækja
lífsbjörg í hafið. Fram hefur
komið hjá helsta talsmanni
línumismununarinnar, að fyrir-
hugaða aflaaukningu línubát-
anna eigi að taka frá stærri
útgerðunum. Ein þeirra útgerða
á Vestfjörðum sem fellur undir
þá skilgreiningu er
Hraðfrystihúsið-Gunnvör hf.
Hvernig má vera að fólki
detti það í hug, að það muni
styrkja byggð á Ísafirði, Hnífs-
dal og í Súðavík ef kröfur
smábátamanna ná fram að
ganga? Ef svo færi þýddi það
að tæp þúsund tonn af afla-
heimildum Hraðfrystihússins-
Gunnvarar hf. yrðu teknar af
fyrirtækinu og starfsfólki þess
og afhentar öðrum útgerðum
á sama svæði. Hvernig getur
það stuðlað að því að bæta
afkomu fólks á þessu svæði?
Hvernig samræmist slík
sértæk aðgerð stjórnarskrár-
bundnum réttindum um jafn-
ræði þegnanna?
Það er erfitt fyrir mig og
starfsfólk mitt að skilja hvaða
hvatir liggja að baki því að
setja fram kröfur sem lúta að
því að skerða atvinnuréttindi
okkar með þessum hætti.
Þegar Hraðfrystihúsið var
stofnað hér árið 1941 var það
gert til þess að taka þátt í
útgerð og vinnslu hráefnis frá
skipum sem þá voru minni og
flest gerð út á línu og dragnót.
Síðan, í ljósi reynslunnar, bæði
hvað varðar öryggi sjómanna
og með tilliti til tryggari hrá-
efnisöflunar, auk þess sem
kaupendur sjávarafurða gera
auknar kröfur um áreiðanleika
afhendingar, hefur þróunin
orðið sú að skipin hafa stækk-
að til að gera þau hæfari til að
þjóna því hlutverki sem þeim
er ætlað. Ef litið er til baka
hafa komið þeir tímar að ekki
hefur verið fiskgegnd á heima-
miðum og við þurft að sækja
hráefni fyrir landvinnslu okkar
jafnvel austur fyrir land, en
það verður ekki gert á smáum
skipum jafnvel þótt línan sé
handbeitt í landi.
Það er mikilvægt að umræða
um þessi mikilvægu mál sem
varða svo marga verði fram-
vegis ekki á því lága plani þar
sem m.a. Súðvíkingar eru sak-
aðir um vesaldóm, eins og
með, þá byggja á annað þús-
und manns afkomu sína á
starfsemi fyrirtækisins. Þar við
bætast ýmsir þjónustuaðilar
sem einnig yrðu fyrir barðinu
á svonefndri „línuívilnun“. Ég
hef litið á þorpin hér við Djúp
sem eitt atvinnusvæði og það
hefur ekki verið farið í mann-
greinarálit við ráðningar til
fyrirtækisins og því er fjöldi
starfsmanna HG úr Bolungar-
vík og öðrum þorpum hér í
kring. Tilkoma „línuívilnun-
ar“ yrði þungt högg fyrir
starfsfólk HG. Hvers á það
fólk að gjalda?
– Einar Valur Kristjánsson
Einar Valur Kristjánsson,
framkvæmdastjóri Hrað-
frystihússins-Gunnvarar hf.
38.PM5 18.4.2017, 11:487