Reginn - 22.12.1970, Qupperneq 5
R E G I N N
5
Áfengisvarnasjóður
3% af hagnaði Á.T.V.R. renni í sjóðinn
Jafnvei smá-skammtar af áfengi
valda heilaskemmdum
Lagt hefur verið fram á
Alþingi lagafrumvarp um
stofnun Áfengisvarnasjóðs,
er hafi það ihlutverk að
styrkja áfengisvamir, efla
fræðslu um skaðsemi áfeng-
is og aukið bindindisstarf,
einkum meðal ungs fólks.
Þá er lagt til að sjóðurinn
megi styrkja önnur æsku-
lýðssamtök en bindindisfé-
lög, annist þau starfsemi,
sem vinnur gegn áfengis-
nautn og hindri áfengis-
neyzlu á samkomum sínum.
Sjóðurinn fái í tekjur 3% af
hagnaði Á.T.V.R. næsta ár
á undan:
I greinargerð með frum-
varpinu segir meðal annars:
„Það er kunnara en segja
þurfi, að áfengisneyzla fer
nú mjög vaxandi í landinu,
einkum meðal ungs fólks.
Margar ástæður valda því
að sjálfsögðu, að áfengis-
neyzlan eykst. Tvímælalaust
er þó, að ríkisvaldið á ekki
minnstu sökina. Dregið hef-
ur verið úr hömlum gegn á-
fengissölu, t. d. með f jölgun
vínsöluhúsa. Augljóst er, að
Lengi vel héldu bindindis-
menn aðallega uppi baráttu
gegn áfengisneyzlu, en töldu
tóbak h'ættuminna. Nú er
hins vegar komið í ljós, að
ur-Húnavatnssýslu, þar sem
hinn nýi skóli að Húnavöll*
um nær yfir 6 hreppa. Og
verið er að byggja skóla að
Laugabakka í Vestur-Húna-
vatnssýslu, sem 4 hreppar
munu standa að.
1 Skagafirðinum hefur
breytingin orðið mun hæg-
ari, sem sést á því, að þar
starfa enn 12 skólar í 14
hreppum sýslunnar .
það er hættulegt, eins og líka
er komið á dagiim, að slaka
á hömlum, án þess að gera
jafnhhða ráðstafanir til að
vega á móti, t. d. með auk-
inni fræðslu og bindindis-
starfi.
Það má öllum vera ljóst,
að ekki má horfa aðgerðar-
laus á hina vaxandi áfengis-
neyzlu í landinu og það mikla
böl er af henni hlýzt. Það
verður að hefja raunhæfa
sókn gegn þeim háska. Slikt
verður bezt gert með auk-
inni bindindisfræðslu og
auknu bindindisstarfi. Eitt
áhrifamesta vopnið gegn á-
fengisneyzlunni er eindregið
og vakandi almenningsáiit,
er byggir afstöðu sína á
hleypidómalausum forsend-
nm og glöggum rökum. Það
er skylda ríkisvaldsins að
efla og styrkja slíkt almenn-
ingsálit, einmitt með aukinni
bindindisfræðslu og auknu
bindindisstarfi. Alveg sér-
staklega er áríðandi að slíkt
álit skapizt meðal hinnar
uppvaxandi kynslóðar."
sígarettur, og raunar öll
neyzla tóbaks, er ekki síður
hættuleg heilsu og lífi manna
en áfengið, þótt á annan
hátt sé. Er nú hafinn víða
um lönd öflugur áróður gegn
sígarettureykingum.
Fimm alþingismenn, einn
úr hverjum flokki, hafa nú
flutt á Alþingi tillögu um
varnir gegn sígarettureyk-
ingum. í tillögunni er skorað
á ríkisstjórnina að gera eft-
irfarandi ráðstafanir til að
draga úr tóbaksreykingum:
1. Víðtæk upplýsingastarf-
semi um skaðvænleg áhrif
reykinga verði hafin í blöð-
Nýjar rannsóknir sýna, að
neyzla áfengis komi í veg
fyrir það, að sýrur berist á
eðlilegan hátt til heilafrum-
anna. Hvenær sem áfengis er
neytt og hvort sem er öl eða
sterkir drykkir, bíður heil-
inn tjón af.
Rannsóknir þessar þykja
ugg-vekjandi, en þær voru
framkvæmdar af vísinda-
mönnum við læknadeild há-
skólans í South Carolina í
Charleston, Bandaríkjunum.
Formaður rannsóknar-
nefndarinnar var Dr. Malvin
H. Knisely, prófessor í líf-
færafræði.
Lengi hefur verið kunnugt,
að áfengissýki (alkoholis-
mus) valdi alvarlegum heila-
skemmdum. Það, sem dr.
Knisley hefur nú sannað, er,
um, hljóð- og sjónvarpi.
2. 1 skólum verði hafin
reglubundin kennsla um
heilsufarslegar hættur sígar-
ettureykinga.
3. Regluleg fræðsluerindi
verði haldin fyrir kennara og
kennaraefni um þessi mál.
4. Stofnaðar verði „opnar
deildir", sem stjórnað sé af
sérfróðum læknum, og þar
geti reykingamenn fengið
aðstoð til að hætta reyking-
um.
5. Stofnað verði ráð lækna
og leikra, sem hafi eftirfar-
andi hlutverk:
a) Að safna upplýsingum
um hversu víðtækar reyk
ingar séu, t. d. meðal
skólabama og unglinga.
b) Að stjórna vísindalegum
rannsóknum um áhrif
reykinga.
Vonandi er að Alþingi beri
gæfu til að samþykkja þess-
ar ráðstafanir, því við Is-
lendingar verðum að fara að
dæmi annarra þjóða og reyna
að berjast gegn þessari
hættu með auknum áróðri
og upplýsingum í ræðu og
riti.
að slíkar heilaskemmdir
stafi ekki aðeins af áfengis-
sýki, heldur geri dauði heila-
frumanna vart við sig strax
og áfengis sé neytt.
Þetta er í fyrsta skipti,
sem vísindamaður færir söim
ur á með hverjum hætti þess-
ar heilaskemmdir verða og
hvern þátt notkun áfengis á
í þeim.
Uppgötvanir þessar eru
taldar mjög mikilvægar.
Dr. Knisley skýrir írá
rannsóknum þeirra vísinda-
mannanna meðal annars á
þessa leið:
Rauðu blóðkornin límast
saman og mynda einskonar
blóðkekki, þegar áfengi
(alkohol) lykur um þau,
rennsli blóðsins verður tregt,
en einungis með blóð-
straumnum berast til heil-
ans lífsnauðsynlegar sýrur.
Frumur þær, sem ráða hugs-
uninni krefjast sérstaklega
mikils sýrumagns, en stöðv-
ist það, hætta frumurnar að
starfa. Stöðvist sýrusteym-
ið í meira en þrjár mínútur,
eiga sér stað alvarlegar
frumuskemmdir, stöðvist það
í 15-20 mínútur, vofir dauð-
inn yfir. Öll áfengisneyzla
er hemill á sýruaðstreymið
og veldur dauða heilafrurna.
Dr. Knisely bætir við:
Sjálfur hef ég neytt á-
fengis en í miklu hófi.
Rreynslan í rannsóknarstofu
minni gerði mig að ákveðn-
um bindindismanni á alla á-
fenga drykki.
(Þýðing úr norska God-
templarbladet)
Áfengisvamaráð.
BLAÐTEMPLARA^ffif 1 SIOLUriRÐI
Kitstjóri:
JÓHANN ÞORVAJLDSSON
Sigluíjarðarprentsmiðja h. f.
Varnir gegn reykingnm