Morgunblaðið - Sunnudagur - 06.06.2021, Page 15
6.6. 2021 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 15
skjánum í framtíðinni. „Ef Guðrún vill gera
þetta þá liggur það algjörlega fyrir henni. Sum-
ir fá guðsgjafir og hún er ein af þeim. Þetta er
ekki frá mér komið,“ segir hann hlæjandi, „ég
benti henni bara á það og hjálpaði henni við að
slípa sína hæfileika til.“
Sjálf lítur Guðrún Ýr fráleitt svo á að hún sé
fullnuma í leiklist eftir þetta eina verkefni.
„Þumalputtareglan er sú að haldi maður að
maður sé búinn að læra allt þá er maður á röng-
um stað í lífinu. Ég mun því halda áfram að
læra og freista þess að bæta mig, bæði í leiklist
og öðru sem ég tek mér fyrir hendur.“
– Og varla ertu hætt í tónlistinni?
„Nei, síður en svo. Ég held að það verði mjög
gaman og gott að tvinna þetta tvennt saman,
tónlistina og leiklistina.“
Liður í uppeldishlutverki
Gríðarlegur fjöldi fólks um allan heim mun hafa
aðgang að Kötlu á Netflix. Hvað skyldi það
þýða fyrir unga og metnaðarfulla tónlistar- og
leikkonu uppi á Íslandi?
„Ég átta mig ekki á því enn þá. Fattaði satt
best að segja ekki hversu stórt verkefni Katla
er fyrr en við byrjuðum í tökum. Það verður
fróðlegt að sjá hvað gerist en lykilatriðið er sem
fyrr að vera með báða fæturna á jörðinni.“
Þrír leikstjórar koma að Kötlu, Börkur Sig-
þórsson og Þóra Hilmarsdóttir, auk Baltasars
sjálfs. Háttur sem hann hefur haft á áður, svo
sem í Ófærð. „Ég hefði svo sem alveg getað
leikstýrt meira sjálfur, þetta var svo skemmti-
legt, en mér hefur líkað vel að dreifa álaginu við
gerð sjónvarpsþáttanna sem ég hef gert. Ég lít
líka á það sem hluta af uppeldishlutverki mínu;
að styðja yngri leikstjóra inn í fagið. Hvort sem
þeir koma svo til með að vinna meira fyrir mig
eða einhverja aðra.“
Guðrún Ýr hefur vitaskuld ekkert viðmið en
henni líkaði eigi að síður vel að vinna með þrem-
ur ólíkum leikstjórum. „Þetta var allt nýtt og
spennandi fyrir mér en ég kunni þessu fyrir-
komulagi vel; hver leikstjóri kom með sína
nálgun og opnaði nýjar leiðir með sinni sýn á
söguna og karakterana. Mér fannst gott að
vinna með þeim öllum.“
Handritshöfundar eru fjórir; Sigurjón Kjart-
ansson, Davíð Már Stefánsson og Lilja Sigurð-
ardóttir, auk Baltasars sjálfs. Sigurjón og Lilja
eru þekktar stærðir hér á landi en Davíð Már er
nýliðinn í hópnum en hann er brautskráður með
gráðu í handritsgerð frá Columbia-háskóla í
New York.
„Davíð Már kom af miklum krafti inn í hóp-
inn og í framhaldi af þessu verkefni inn í hand-
ritsskrifin fyrir Ófærð 3 líka. Það skiptir miklu
máli að stækka hópinn og byggja bransann upp.
Það hjálpar okkur að komast upp á næsta
þroskastig. Það er algjört lykilatriði að við get-
um tekið að okkur mjög stór alþjóðleg verkefni
með bara Íslendinga innanborðs. Sköpunarlega
þurfum við stöðugt að vera við kjötkatlana,“
segir Baltasar.
Hefði verið útópísk pæling
Auk þeirra leikara sem þegar hafa verið nefndir
fara Íris Tanja Flygenring, Sólveig Arnars-
dóttir, Guðrún Gísladóttir, Baltasar Breki,
Björn Thors, Haraldur Ari Stefánsson, Birgitta
Birgisdóttir, Helga Braga Jónsdóttir, Björn
Ingi Hilmarsson, Aldís Amah Hamilton, Hlyn-
ur Atli Harðarson og Valter Skarsgård með
hlutverk í Kötlu.
Íslenska er töluð í Kötlu sem Baltasar segir
sæta miklum tíðindum í ljósi þess að verkefnið
sé hugsað fyrir heimsmarkað. „Það hefði verið
útópísk pæling fyrir bara örfáum árum að gera
svona seríu á íslensku. Nú þykir það bara sjálf-
sagt mál. Það segir okkur að allt það sem við
höfum verið að leggja inn í íslenska kvikmynda-
og sjónvarpsþáttagerð er að skila sér. Búið er
að plægja akurinn og okkur er treyst til að gera
þetta á okkar eigin tungumáli. Mikið hefur ver-
ið rætt um að varðveita íslenska tungu á undan-
förnum árum og áratugum og ef þetta er ekki
mikilvægur áfangi í þeirri baráttu þá veit ég
ekki hvað. Íslenska er farin að heyrast ótrúlega
víða.“
Einhverjar þjóðir munu döbba Kötlu, eins og
gengur, en víðast hvar mun íslenskan bara
hljóma með viðeigandi þýðingu á skjánum.
Hann segir streymisveiturnar einnig hafa
breytt sinni nálgun almennt enda verður sífellt
algengara að efni á öðru tungumáli en ensku nái
sér vel á strik á heimsvísu.
Heiðarleiki og listrænt frelsi
Spurður um væntingar gerist Baltasar heim-
spekilegur. „Þetta getur orðið svaka smellur en
líka ekki gengið. Og eflaust allt þar á milli. Aðal-
atriðið er að við vorum heiðarleg við gerð þess-
ara þátta, fylgdum eigin sannfæringu. Þetta er
gert af heiðarleika og miklu listrænu frelsi. Við
gátum ekki gert þetta á annan hátt og stöndum
fyrir vikið og föllum með því. Fjárhagslega
skiptir þetta ekki öllu máli fyrir okkur heima en
það blasir þó við að Netflix hlýtur að vera lík-
legra til að gera fleiri seríur hér á landi ef þessi
gengur vel. Ég veit að það ríkir mikil eftirvænt-
ing hjá Netflix vegna Kötlu. Þættirnir fjalla
auðvitað um fólk sem býr við mikla einangrun
og mögulega tengir fólk betur við það núna eftir
kórónuveirufaraldurinn en ella.“
Þess utan geta vinsældir verið seigfljótandi
ferli, eins og við þekkjum. Ekki síst á risastórri
efnisveitu eins og Netflix. „Það eru mörg dæmi
um að þættir hafi ekki náð til fjöldans strax en
slegið í gegn síðar. Það getur verið sitt hvað,
vinsældir og vinsældir.“
– Og svo byrjaði að gjósa hér í fásinninu,
kortéri fyrir frumsýningu. Varla er það verra.
„Nei, svo sannarlega ekki. Þetta hjálpar klár-
lega fókusnum. Ég var að vísu að vona að Katla
færi sjálf af stað en það er líklega of sjálf-
hverft,“ segir Baltasar hlæjandi. „Gosið á
Reykjanesi hefur vakið athygli langt út fyrir
landsteinana og vonandi kemur þetta til með að
styðja hvort við annað, gosið og þættirnir. Og
ferðamenn byrja að streyma til landsins eftir
langa mæðu, fyrst með viðkomu á Reykjanesi
og síðan í Vík. Katla er auðvitað mikill óður til
íslenskrar náttúru og náttúruaflanna heima.
Maður vonar bara að gosið endist – án þess að
setja þurfi sápu í það.“
Hann hlær.
Má ekki þynnast í súpunni
Líður nú að lokum þessa netspjalls okkar en
ekki er hægt að sleppa Baltasar Kormáki án
þess að spyrja hvort framhald verði á Kötlu
enda þótt algjörlega sé á huldu frá þessum bæj-
ardyrum séð hvernig þessari fyrstu þáttaröð
lýkur.
„Það er allt opið hvað það varðar,“ svarar
hann óræður á svip. „Þetta var ekki endilega
hugsað þannig til að byrja með en möguleikinn
er svo sannarlega fyrir hendi. Við erum með
ákveðnar pælingar sem eru áhugaverðar enda
viljum við alls ekki að það þynnist í súpunni. Að
einhverju leyti veltur framhaldið þó að sjálf-
sögðu á viðtökunum og við eigum eftir að setj-
ast yfir þetta með Netflix þegar þar að kemur.
Hin hliðin á peningnum er sú að þetta er of-
boðslega mikil og tímafrek vinna. Fólk gerir sér
enga grein fyrir því. Svona átta þátta sería er
ígildi fjögurra kvikmynda í fullri lengd. En
skemmtileg er hún, þessi vinna. Og gefandi.“
Ljósmyndir/Lilja Jónsdóttir
Ingvar E. Sigurðsson leik-
ur eitt af aðalhlutverk-
unum, Þór, sem hefur
mikið dálæti á köttum.
Aldís Amah Hamilton og Björn Thors leika vísindamenn sem rannsaka dularfulla hegðun Kötlu.
Sænska leikkonan Al-
iette Opheim fer með
stórt hlutverk í Kötlu.