Gnúpverjinn - 01.12.1936, Blaðsíða 6

—6—
því að fæst gerum við það að maklegleik-
■um. Allt of algen^ sjón er að sjá bakux
í hinni megnustu ohirðu liggja hingað og
þangað um rúm og stóla, rifnar og tættar
og allavega mish.öndlaðar.
Nu mundi ef til vill einhver vilja
segja sem svo, hvern skollann mig varði
um jpað hvernig menn fari. með bækur sínar,
|það só bara þeirra einkamál. En þetta er
mikill misskilningur. Her um slóðir eru
það fæstir, sem eiga mokkuð að ráði af
bókum og þar af leiðir að hórumbil allt,
sem þeir lesa, er annara eign og í því
ljosi séð er það beinlínis skylda manna
að fara vel með beakurnar og skila þeim
oskemmdum til eigandans.
Lestrarfélag er búið að starfa all-
lengi hér í sveit og er það, eins og gef-
ur að skilja, aðalbókakostur hreppsbúa.
Þeir, sem nota það nokkuð að ráði munu
varla hafa komist hjá því að sjá og undr-
ast hvað meðferð bokanna oft og tíðum
hefir verið svívirðileg. Bækur, sem
keyptar hafa verið nýjar að hausti, eru
oft, áður en árið er liðið, orðnar þann-
ig útlítandi að engu er lxkara en að hund-’
ar fremur en menn hafi um þær fjallað.
Þessum orðum mínum til sönnimar ætla óg
aðeins að nefna eitt dcani. í fyrra haust,
eða fyrir aðeins ári sxðan, var keypt í
lestrarfélagið bók sr. JÓnasar JÓnasson-
ar: íslenskir þjóðhsettir, hún er einhver
sú vandaðasta og dýrasta bók, sem ^an^að
hefir verið keypt. Hun er prentuð a goð-
ah pappír og bundin í mjög sterkt og vand--
að skinnband. líúna í haust barst hún mér
fyrst í hendur og var hún þá í því ástandi
að ég ætlaði varla að trúa augum mímxm,
nær helmingur bókarinnar var rifinn upp
úr kjölnum og a\xk þess mörg blöð rifin
alveg lauc með tætta og trosnaða jaðra,
bindið var að vísu heilt, en það var auð—
sjáanlega meira að þakka styrkleik þess
en vægri meðferð. Ég fjölyrði svo ekki
meira um þetta, en tek það aðeins fram að
þetta dæmi er eitt af mörgum.
Hirðuleysi og ill meðferð á hlutum ber
alltaf vott um menningarskort, og a það
ekki síst við þegar um bækur er að ræða}
flestir aðrir hlutdr eru til þess ætlað-
ir að veita mönnum líkamleg þéggindi eða
vera til aðstoðar við að fullns^ja þörf-
um munns og nagG, Bsekurnar aftur á móti,
eru til þess að fullnægja þörfum hugsana—
lífsins, þsa? eru leið sú, sem fara verður
til menntunar og andlegs þroska, því
hljota þcxr að skapa a^ðsta sess hja öllum
mönnum, Öðrum en þeim, sem aðeins magann
i dýrka.
Orsökin til þess að ekki er farið svo
| vel með bækur sem skyldi, mun í flestum
tilfellum vera sú, að þeim er oft ekki
ætlaður neinn sérstakur staður til þess
að geymast a, því verða þær oft eins og
útlagar á heimilcxnum, eiga hvergi frið-
land, en verða að flækjast úr einxxm
staðnum í annan, þegar þær verða eitthvað
í vegi fyrir mönnum, eins og oft vill
verða.
"Staður fyrir sérhvern hlut og ser-
hver hlutur á sínum stað". Þetta er gull-
væ^ regla, sem mundi s^ara mönnum margan
snuninginn og margt blotsyrðið, væri henni
fylgt. Þessari reglu þarf ekki hvað síst
að fylgja með bækurnar, og hvergi er held-
\xr jafn auðvelt og kostnaðarlítið að
fylgja henni. Hver maðun, hvort sem hann
er lagtækur eða ekki, getur ai.ðveldlega
heflað fjöl og fest hana á þilið nálægt
þeim stað, þar sem hann er vanur að sitja
við lestxxr. BÓkahillan má ekki vera á
afskekktum stað, því áð þá mundi hún ekki
verða notuð.
Ef einhver vildi bera því við að hill-
, / ^ * f
an rnundx opryða herbergið, £a er þvx þar
til að svara að hilla með bokum ójxrýðir
aldrei, en að sjá bækur liggja í óhirðu
þar, sem illa fer um þær og þær eiga alls
ehki að vera, það er sjón, sem enginn
bokavinur hefir áneegju af að sjá.
Að fara vel með bækur og umgangast þær
sem vini og félaga ber vott um menntun
og menningu.
Stígum sporin sem lengst og flest á
menningarbrautinni, en til þess þurfum
við fulltingis bokanna, að fara vel með
þær skulum við því láta verða fyrsta
sporið.
Kolbeinn JÓhannsson.
L f T I LMAGMINN,
Hann ætlaði að vinna svo mikið og margt,
en meginið fór út ixm þúfur.
Hann gat ekki hlaupið ne hugsað mjög hart,
né henst yfix sprungur og gljúfur.
Og vildi hann áfram,þá stöltk hann of stutt
og steinum af leið sinni gat hann ei rutt.
__________________________S. 0.
Útgefandi: Ungmennafélag Gnúpverja.
Ritstjori: Kolbeinn jóhannsson.