Bibliotheca Arnamagnæana - 01.06.1951, Blaðsíða 182

168
RERUM ISLANDICARUM
»
»
»J
?>
»>
>»
197
»»
i»
5>
»»
iy
Novæ Reip.
Islandorum
qualis forma
Regibus tanto laudabilius, quod ob contrariam mentem Schyta-
rum, Turcarum, Persarum et aliarum nationum Reges male
audiant: Nempe quod legibus å se vel suis majoribus latis
teneri se nolint.
Ex dictis fere Regia potestas in subditos Islan. et horum erga s
Deum et Regem obsequium intelligitur. Ad quod obsequium
utrique Magistratui præstandum post conceptos fidei Christianæ
articulos, ut loquuntur, et capita, ut in quæ et quam fidem
jurandum esset, Codicis novi auctor gravi oratione pertrahere
subditos conatur Crist. b. c. 2. Cum divinam clementiam non 10
fugeret, inquit, quanta ad maximam populi multitudinem im-
perio coércendam et in obsequio erga divinum numen continen-
dam diligentiå et curå opus esset, duos sibi vicarios in terris
delegit ad sanctæ religionis et fidei ac sacrarum legum curam
et custodiam positos, qui virtutem tuerentur, vitia plecterent. is
Qui duo Regis et Episcopi titulo gaudent; quorum ille politicå
potestate instructus est, hic Ecclesiasticå; et alter alteri ad
mutuum auxilium obligatus, quantum fas et jura sinunt, debent-
que in primis agnoscere eam å Deo potestatem accepisse se,
non å se ipsis habere. Igitur cum vicem Dei hi gerant, deinde 20
quod ijsdem carere omnino non possimus, tertio quod eos suo
Deus nomine in terris dignatus sit, magno se immerget divinæ
ultionis periculo, qui utrivis consilio et opera, obsequio et audien-
tia in faciendo officio præsto esse nolit: præcipué cum leges
certis terminis Magistratus in officio contineant, ne imperantium 25
avaritia subditis quicquam, servatis legibus, detrahere possit,
ut nec ijsdem stolidum vulgus suam audientiam imprudenter et
impudenter denegare.
Tale jus et Dominium in Islandos adeptus Norvegiæ Rex
illud plerumque per unicum Satrapam seu Toparcham exequi 30
consuevit (unum autem dixi plærumque, quia interdum per duos),
cui summa rerum commissa est; qui provinciam Islandiæ, veteri
fere partitione distinctam, per Magistratus serviles seu merito-
rios (eosdem nempe quos in Aristocratiå insula habuit; qui ab
his eo differunt, quod illi liberi et nulli dediti erant, hi servientes 35
et meritorii), particularium nempe provinciarum judices et
Nomophylaces gubernabat: infimo Magistratu, hoc est Reppa-
gogis, ex veteri consuetudine retento. Jurisdictionis vero forma,