Magni - 01.05.1936, Page 1

1 L
l. ái'g. ísafjörður, 1. maí 1936. 1. tbl.
Atvinnuleysið og æskan.
Ungir jafnaðarmenn gera þá kröfu í dag til bæjarstjórnar ísafjarðar, að hún veiti minnst kr. 5000.—
til atvinnu í sumar fyrir atvinnulausa unglinga á aldrinum 14 —18 ára.
Atvinnuleysi unglinga hér í bænum er orðið svo alvarlegt, að bæjarstjúrnin verður að gera einhverjar
ráðstafanir til þess að koma í veg fyrir, að það verði alvarlegra, en orðíð er, því annars er stórum
hluta æskunnar mjög mikil hætta búin.
Það er hverjum manni kunn-
ugt, að atvinnuleysi hefir verið
mikið hér í vetur, og óhætt að
segja, það mesta, sem nokkurn-
tíma hefir verið. Það á fyrst og
fremst rót sína að rekja til afla-
og gæfta-leysis í vetur, enda
hefir ekki í mörg ár verið
svo lítill aíli kominn á land hér
eins og nú. Margur verkamað-
urinn hefir líka átt bágt og mörg
verkamannafjölskyldan átt við
þröng skilyrði að búa, sérstak-
lega þær stærri. Að þessu at-
huguðu, þá er það mjög eðlilegt,
að þegar eitthvað fer að rakna
úr með vinnu, að verkamenn,
sem hafa stóra fjölskyldu á fram-
færi sínu, fái frekar vinnu
en þeir, sem hafa aðeins fyrir
sér sjálfum að sjá. En þar sem
vinnan er svo lítil, eins og nú
er, þá er það sýnilegt, að ung-
lingar þessa bæjar fá litla eða
enga atvinnu í surnar.
Nú er það ennfremur öllum
kunnugt, að atvinnuleysi hefir
færst í vöxt meðal unglinga í
þessum hæ í vetur. Það má með
sanni segja, að skólarnir dragi
mikið úr þessu á veturna, en
aðstaða margra lieimila er nú
þannig, að þau geta ekki sett
börnin til náms eða séð þeim
á annan hátt fyrir sæmilegu
umhverfi, félagsskap og hollum
viðfangsefnum. Nú er það vit-
anlegt, að þegar skólarnir hætta,
þá bætist sá hópur, sem í þeim
hefir verið, í tölu hinna at-
vinnulausu æsku. Iðjuleysi ung-
linganna leiðir svo oft til þess,
að þeir dragast út í miður
heppilegan félagsskap og athafn-
ir, og eni þess ekki all fá dærni,
að leitt hefir til afbrota og ó-
farnaðai'. Hér í bænum hefir
aldrei vei'ið eins mikið af ýms-
um óknyttum og í vetur, og má
telja það víst,að þar í hafa átt mik-
inn hlut iðjulausir og athafnalaus-
ir unglingar. Nú.er það alltaf
svo, að unglingunum er alltaf
einum kennt um það, sem þeir
gei-a illt af séi', og þeim refsað
stundum stranglega fyi'ir. Og
margur heldur því jafnvel fram,
að það sé eina leiðin til að gei’a
þá að beti'i mönnum — en þessi
aðferð hefir algerlega brug'ðist,
enda fækkar þeim stöðugt, sem
þessu halda fram. En eflaust
má mikið um það deila, hvaða
aðfei’ð sé bezt gagnvai't ungling-
um þeirn, sem eru komnir á
þessa braut, og eitt er víst, að
ein af þeim beztu er, að ung-
lingarnir fái að læra og hafa eitt-
hvað að geia, því það er reynzla
allra, sem við atvinnuleysi hafa
átt að stríða, að því fylgir hin
mesta mann- og siðspilling, og á
engum kemur hún eins hart
niður og unglingum og æsku-
mönnum. Áhugamál, hugsjónir
og viðfangsefni skoi'tir, lífsfjör
og manndóinui' dvín, og ef ekki
er aðgert, þá bíður áeskumaður-
inn það tjónið, sem eríiðast er
úr að bæta, lömun á starfslund
sinni og starfsvilja.
Það ætti því að vei'a áhuga-
mál hinna eldri að hjálpa þess-
um ungu olnbogabörnum þjóðfé-
lagsinstilaðnáþví takmarki, sem
þeirn er ætlað.semsé að taka við
starfi og stjórn af þeim eldri, og
eitt er víst, að þeir veiða ekki
fæi'ir um það, ef þjóðfélagið gei'ir
ekki skyldu sína í því að hjálpa
æskunni til að verða fær til
þess. — Það er sorglegt til þess
að vita, að foreldrar verði að
hoi'fa upp á það að börnin
steypist í glötun eða lendi á
glapstigu, — það er líka sorg-
legt að sjá unga menn ekkert
hafa að gera svo mánuðum
skiftir — þó það sé mikil þörf
fyrir vinnu, bæði fyrir þá sjálfa
og foi'eldra þeii'ra. Það vii'ðist
vei'a komið í það hoi'f nú, að
unglingum er allstaðar opin leið
til glötunar og ófarnaðar, en
aftur á móti færri tækifæri til
þess að geta orðið nýtur og góð-
ur maður, séi'staklega börnum
vei’kamannanna, því verkamað-
urinn á svo öi'ðugt að koma
börnum sínum til mennta og
sjá þeim á annan hátt fyrir
sæmilegu umhverfi og uppeldi.
Nú er það komið svo, að í
flestum iðngreinum er farið að
takmarka nemendafjölda, svo að
nix komast miklu fæi'ri þar að
en áðui'. Þetta leiðir til þess,
að sá fjöldi unglinga, sem liefir
mikinn hug á að komast þar
inn, vei'ður daufur við öðru
og leiðist máske út á þá braut,
sem þeir sjálfir hafa aldrei ætl-
að séi'. Það er nú komið svo,
að þeii', sem ætla sér að kom-
ast að því, er þeir hugsa sér að
hafa fyrir stafni í lífinu, verða
að veia í allskonar vináttu-,
tengda- eða klíkusanxbandi, en þá
viiðist þeim líka vera opin leið
— jafnvel þó þeir séu máske
ekki fæi'ir í Jxað starf, sem þeim
er ætlað.
Verklýðsæskan á afar öi'ðugt
framdráttar, því flest þau störf,
sem mikilvæg eru, enx raun-
verulega ætluð þeirn, sem stýi'a
þessu þjóðfélagi. Þó hefir nú
verklýðsbai'áttan getað bætt mik-