Greinar (Vísindafélag Íslendinga) - 01.01.1976, Blaðsíða 125

Greinar (Vísindafélag Íslendinga) - 01.01.1976, Blaðsíða 125
123 vatn, one finds rounded basalt blocks up to 30-A0 cm in diam. This was almost certainly a temporary shore of the open ocean during the eruption. At present the exposure is 7 km from the southem coast of the peninsula. Another example is at about 480 m height on the NE flanlc of Vífilsfell. Here we find fine gravel and clean sand (i.e. free of glacial clay) intercalated between the two lowest lava flows just above the transition zone (9, p. 61). This material, formed at a temporary shore during the eruption, was most likely deposited by big waves upon the surface of the lowest lava flow — in just the same way as occurred during the Surtsey eruption, as the author and others observed. Here again we seem to recognize a shore of the open ocean, not just that of a lake. The transition zone is found in individual blocks and ridges on the peninsula up to nearly 700 m in Bláfjöll. In these cases we can then infer uplifts up to such heights. Moreover, this is not the only way of demonstrating the uplift. It can be proved directly by tracing the stepwise uplift of blocks of the “Reykjavík dolerite”, to be described later, from Lækjar- botnar (100 m) — across Rjúpnadalahraun (200-250 m) — up to the base of Rauduhnúkar (350-400 m) — to the block (500-550 m) connecting the Vífilsfell- and Bláfjöll-ridges (this block is the underlying one in Fig. 2). Finally, there is an uplift of these dolerite lavas up to the top cover of the Bláfjöll ridge at 650- 660 m just around the latitude 64° N. The Reykjavík dolerite is much older than the visible activity on the peninsula; its surface, e.g. in the most uplifted blocks, is heavily eroded whereas the rocks resting on it are not. (It is also practically certain that the Hafnar- fjördur dolerites cover the uplifted Langahlíd block.) These older dolerites are now in a subsided position below the Thingvellir lake and the subaquatic volcanic tuff-breccia of the Vífilsfell-ridge extends 200-300 m below the surface of the older dolerites in the underlying block, cf. Fig. 2. This is clear evidence of the tectonic formation of basins, and formation of the younger subaquatic volcanics in such basins. Uplift of blocks and ridges out of the previously subsided areas followed later. This is intended to be a very short account of the data collected by the author on the Reykjanes peninsula. The fundamental active force, producing the tectonic and volcanic phenomena in the pre-
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182

x

Greinar (Vísindafélag Íslendinga)

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Greinar (Vísindafélag Íslendinga)
https://timarit.is/publication/1732

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.