Barnadagsblaðið - 24.04.1947, Side 14

12
BARNADAGSBLAÐIÐ
(■estsaugaA
FRAMHALD AF BLS. 4
urinn innan skólagöngu, þótt þar þurfi enn miklu við að
bæta. Unglinganna hafa aftur á móti mjög skort holl'og
góð áhrif. Freistingar stríðsáranna hafa verkað ver þá, en
smærri börnin. Þar hefur vantað og vantar enn tilfinnan-
lega staði með nóg aðdráttarafl af mannbætandi skemmt-
unum, námi og starfi. Þar sem nóg væru tækifæri til hollra
íþrótta og leikja, fræðandi og bætandi kvikmynda, marg-
háttaðra félagsstarfa, lestur úrvalsbóka, og síðast en ekki
sízt, færi á að læra listiðnir og margvísleg vinnubrögð.
Tel ég það þungamiðju menningar og siðgæðismála að sjá
unglingum borgarinnar fyrir gnægð athafna er til mann-
bóta horfa. Séu þeim allar bjargir bannaðar til góðra hluta,
en opin leið til alls er síður skyldi, má borgin sjálfri sér
um kenna, ef nokkur hluti þeirra hneigist til eiturnautna
og annarar ómennsku, enda verða þá borginni þungar birð-
arnar af sjúkrahúsum og fangelsum.
Sumstaðar, þar sem vandað er til athugana og skýrslu-
gerðar virðast unglingarnir á fjórtánda ári einkum hneigðir
til afbrota. Hafa sumir viljað nefna þetta tímabil afbrota- .
aldur. Hitt mun þó sannara, að á þessum aldri opnast ný
viðhorf. Þá er barnið fullorðið að greind en óþroskað hvað
reynslu og þekkingu snertir, og einkum öll geðhrif.
Svo óheppilega vill til, að fræðslu skólans og kirkjunnar
sleppir um þessar mundir.
Oft er þá erfitt um atvinnu þá, sem unglingurinn fellir
sig við. Stundum getur þá jafnvel farið svo illa, að algert
athafnaleysi bíði unglingsins einmitt á sjálfu mótunartíma-
bilinu, þegar honum er lífsnauðsyn á verkefnum. Fátt mun
það til, sem jafnvel borgaði sig að leggja fé í og leik-vinnu
og námsstofnun er megnaði að draga að unglinganna og fylla
upp þá auðn í athafnalífið, sem oft er milli skóla og atvinnu.
Síðari helming ágústmánaðar s. 1. var ég staddur á al-
þjóðafundi uppeldismála í Homestad Endicott í New York
ríki. Fundurinn var haldinn í stóru og veglegu gistihúsi sem
I. B. M. (International Business Machines) átti. Félag þetta
framleiðir stórar og margbrotnað reiknings- og viðskipta-
vélai* og leigir þær um heim allan. Það hefur þúsundir manna
í þjónustu sinni, og hefur byggt þeim íbúðir og leigir þeim
við lágu verði. Skemmtistaði marga og fagra hefur það og
reist. Félagið rekur stórfeldan búskap og selur félagsmönn-
um fæði við kostnaðarverði. Einn daginn var okkur fulltrú-
unum frá ýmsum löndum, boðið að skoða allar verksmiðj-
urnar. Fylgdu okkur menn, sem skýrðu allt og svöruðum
spurningum okkar. Þá borðuðum við dagverð með verka-
fólkinu. Máltíðin var hin ríkmannlegasta, tveir réttir auk
ábætis og kaffis, og kostaði allt 25 cents (1,63 kr.). Tvennt
var það, sem vakti athygli mína, hvað verkafólkið var stór-
vel til fara og hve vel því lá orð til stofnunarinnar, sem það
vann fyrir. Mest var mér starsýnt á skólana, því að félagið
hefur sitt eigið skólakerfi. Meðal annars var þar unglinga-
skóli, sem auk annars kendi vélfræði. En úr þeim skóla út-
skrifaðist einkum framtíðar starfsfólk fyrirtækisins. Skóli
var og fyrir starfandli fólk í verksmiðjunum.
Kennari sá er fylgdi þeim hópi, sem ég var í, sagði að
varla komi fyrir sá dagur, að ekki yrði gerð einhver ný
uppgötvun, breyting á vél eða ný vél fundin upp. T. d. var
þá nýlega gerð ritvél, sem var sett í samband við rafmagn,
og var sama hve laust var drepið gómum á hana. Rafmagnið
jók þrystinguna og gerði hana hæfilega.
Við vorum kynnt unglingspilti, sem á árinu áður hafði
hlotið 2000 dollara verðlaun fyrir uppgötvanir, eitt þúsund
fyrir breytingu á vél og hitt þúsundið við árslok fyrir að
hafa fundið upp beztu nýjungu ársins.
Maðurinn, sem stofnaði þetta félag og hefur gert þetta
að slíku stórveldi, sem raun er á, heitir Mr. Watson. Er
hann enn starfandi í fullu fjöri þótt háaldraður sé. Mér var
rík í huga sú spurning, hvað hefði borgað sig bezt af öllu
því, sem félagið hefði lagt fé í. Og svarið kom óhikað og
var þetta: „Lang arðbærast hefur okkur reynst, að leggja
fé í fólk“. (to invest money in people). Milljónirnar, sem
sumar af þessum vélum höfðu fært félaginu jöfnuðust ekki
á við það, að verja stórfé til þess að ala upp framtíðar starfs-
menn.
Mér hefur orðið þetta svar ógleymanlegt.
Ég er þeirrar skoðunar, að ef Reykjavík hæfist handa að
koma upp stofnun fyrir unglingana eins og drepið var á, og
bæri hún gæfu til að laða þar unglinga að mannbóta störf-
um, námi og skemmtunum, þá mundi slíkt fyrirtæki færa
henni meiri framtíðar blessun en öll þau ágætu fyrirtæki,
sem borgin hefur enn lagt fé í.
Steingrímur Arason.
„5ÓLSKIN 1947”
„Sólskin kemur nú út í átjánda sinn. í því eru um 20 sögur og
kvæði, flest frumsamið.
Vilbergur Júlíusson, kennari í Hafnarfirði, hefur séð um útgáfu
„Sólskins" í þetta sinn fyrir Sumargjöf.
Óhætt er að treysta því, að þetta „Sólskin", „Barnasögur og ljóð“
verður kærkominn vorboði til barnannaí höfuðstaðnum, því að það er
bæði fjölbreytt að efni og skemmtilegt.
011 börn á skólaskyldualdri ættu að fá „Sólskin" í sumargjöf. Með
því er tvennt unnið: Bömin glödd, og félagi sem vinnur að velferð
þeirra, veittur f járhagslegur stuðningur.
Jónas Jósteinsson, yfirkennari, mun hafa umsjón með dreifingu
„Sólskins", eins og undanfarið.
Verðið er kr. 5,00, eins og í fyrra, 80 blaðsíður í stífri kápu, prýtt
mörgum myhdum mjög ódýrt.
„Sumargjöfin“ treystir því, að menn taki börnum vel, er þau bjóða
„Sólskin. —
MERKI
MERKI dagsins verða seld á sumardaginn fyrsta. Þau verða af-
hent í skólunum síðasta vetrardag.
Börnin ver'ða að muna það, að ekki má selja merkin fyrri en á
sumardaginn fyrsta. — Bjarni Bjarnason, kennari, hefur yfirumsjón
með dreifingu merkjanna.—
Aðallega verður á boðstólnum ein tegund af merkjum, sem kosta kr.
3,00. Það er blár þríhyrningur, án borða.
Auk þess verða seld merki með borða, og kosta þau kr. 5,00.
AUt, sem inn kemur fyrir merkin er hreinn ágóði fyrir Sumargjöfina.
Greiðið fyrir litlu sjálfboðaliðunum við merkjasöluna, með því að
taka þeim vel. — Allir með merki á sumardaginn fyrsta. —
HÁTÍÐAHÖLD !
Hátíðahöld „Sumargjafar" 1. sumardag eru jafnan athyglisverður
viðburður.
Skemmtanir verða í flestum samkomuhúsum bæjarins og eru mjög
fjölþættar og fjölbreyttar, svo sem sjá má á skemmtiskránni bls. 8—9
Svo margir skemmta, að ógerningur er að nefna þá hér. En „Sumar-
gjöf“ flytur þeim öllum alúðarfyllstu þakkir. Og þess er vænst, að
enginn styggist við þó að minnt sé á þá höfðingslund, sem Leikfélag
Reykjavíkur sýnir „Sumargjöfinni“ með því að leika fyrir hana Álfa-
fell, eftir Óskar Kjartansson, — nýæft. — Yngstu kraftar Leikfélags
Reykjavíkur koma þar fram undir leikstjórn Jóns Aðils.