Mánudagsblaðið - 03.04.1967, Blaðsíða 3

M&nudagii '* apríl löb7
Mánudagsblaðið
3
Kemur út á mánudögum. Verð kr. 10.00 í lausasölu. Áskrifenda-
gjald kr. 325,00. Sími ritstjórnar: 13496 og 13975.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Agnar Bogason.
Auglýsingasími 13496. — Prentsmiðja Þjóðviljans.
Bóndi er ekki bústóipi
Eitt aí því, sem núverandi ríkisstjórn hefur alls
ekki tekizt að hafa í hófi er verðlag á nauðsynja-
vörum, aðallega matvörum. Samkvæmt útreikningi
eru íslendingar launalægstir allra sé miðað við
þessa vöru einungis. Verðlag á mat, fiski, kjöti og
öðru, sem daglega er á borðum, er langt ofan gæða
og langt út úr öllu samræmi miðað við annan
varning.
Það er nú svo komið, að íiskur í meðalfjöi-
skyidu kostar næstum eins og kjöfréttur, súpur
og allt annað venjulegt „meðlæti" kostar orðið
himinháar upphæðir. ! heild má fullyrða, að
kostnaður t.d. við kjötframleiðsiu, mjólk, osta o.
fi. landbúnaðarvörur aimennt sé sáralítill. Bænd-
ur kasta ekki miklu fé til að ala bústofn til
siátrunar.
I rauninni er bændastéttinni haldið uppi á
heimskulegan og dýran hátt með styrkjum og nið-
urgreiðslum. Þetta hefur í för með sér ákaflega ó-
hagstæða framleiðslu og oft mjög dýra enda hef-
ur það sýnt sig, að bóndinn er, þótt hagstofan telji
aðeins í beinhörðum skildingum, miklu betur sett-
ur hvað tekjur snertir en aðrar stéttir. Bændur
leggja, almennt, lítið í menntun, hokra flestir sam-
kvæmt gamla búhættinum, fá vélar og hagstæð-
ustu lán til nær allra þarfa. Sú stefna hefur verið
ríkjandi almennt, að íslenzki bóndinn í dag skip-
aði sömu stöðu í bjóðfélaginu og hann gerði öld-
um saman, allt fram að síðasta stríði. Því fer víðs
fjarri. fslenzki bóndinn í dag er orðinn byrði á
þjóðinni. Offramleiðsla og niðurgreiðslur til bænda
er sá böggull, sem við drögumst með algjörlega að
óþörfu.
Ef þjóðfélagið í heild vili sfáliu sé; gott, verð-
ur það að skipuleggja Iandbúnaðarstörf hér á
landi, framleiða aðeins það, sem vlð síálfir þurf-
um, en reyna ekki lenrrur þann skrípaleik, að
selja landbúnaðarvörur út — langt fvrir neðan
hálfvirðl, en borga svo sjálfir brúsann — í nið-
urgreiðslum og óþörfum en ákaflega miklum
styrkjum. Það hlvtur hver maður að sjá, að sú
stefna sem nú ríkir er aðeins kostnaðarsamt
brjálæði, sem þiéðin hefur engan veginn leng-
ur efni á að halda uppi. Það hlýtur hver heil-
vita maður að sjá, að útilokað er, að nokkur,
nema þá bóndinn, hagnast á þeirri regin firru,
að famleiða dýran varning og selja hann með
afsláttarverði út um lönd. Afsökunin fræga, að
um landkynninmi sé að ræða, kemur ekki tii
mála. Það er kominn tími til, að bóndinn og
þjéðin neri sér Ijést, að hann er ekki lengur bú-
stólpi, heldur, ef svona heldur áfram, hreinn
dragbítur í fjármálalífi þjóðarinnar. Því fyrr, sem
bóndinn gerir sér þetta Ijóst, að haga seglum
effir vindi, og bví fvrr, sem pólitíkusar okkar
hafa bein í nefinu til að secria honum frá því,
því betur vegnar þjóðinni í heild.
SðLOBÖRN
Mánudagsblaðið vantar söluböm, sem búa
í úthverfunum.
Blaðið verður sent til þeirra sem óska.
MANUDAGSBLAÐID
‘/VVW/W/'/vvvv\w/u\\vvv\vvvvvvvvvvvvvvvvvvvw(Uvvvvvvyvvv\yvwwv\yvv^\vvvv\M^y^^
KAKALi SKRiFAR:
hreins
sagt
Páskahelgin, dýr munaður — Hve lengi — Prestar græða — Sjónvarp
og útvarp — Falsið og sjálfsblekking — Rússagildi og páskadans —
Lögreglan kæmist í „bobba64 — Glæframennska eða fjallaferðir —
Að ana í ófæru — Dýr björgun — Kerlingin og jöklagarparnir — Hver
borgar — Skyttur verstar — Þáttur Slysavarnafélagsins
Jæja, þá eru páskamir af-
staðnir. íslendingar, almennt,
komu aftur til daglegra
starfa s.l. miðvikudag, þótt
hátíðinni lyki í rauninni á
mánudagskvöld. 1 heila
fimm daga, hefur þjóðin,
undantekningarlítið, setið og
hvílt sig, iðkað sport, ferð-
ast, hlaupið til útlanda í 10
—14 daga sólarferð og ýmis
legt annað. Víða hafa verið
keppnir í íþróttum og enn
aðra leiki hafa menn fundið
til að sleppa við helgislepj-
una, prédikanir, söngva og
fádæma guðsóttaiðkanir í
hinum opinberu fjölmiðlun-
artækjum, útvarpi og sjón-
varpi.
Er nú ekki tími til kom-
inn að hið opinbera þ.e. rík-
isstjórnin, fari að athuga
sinn gang varðandi þessi
löngu og dæmalausu frí, sem
sjálf þjóðin tekur orðið, sem
sjálfsagðan hlut í kringum
jól og páska. Þjóðin eða
Ieiðtogar hennar, ættu nú að
vera orðnir klókir á því, að
hvorki við né önnur velferð-
arríki, höfum nokkur efni á
að leggja niður öll störf
nema þau nauðsynlegustu
nær fimm daga; ekkert þjóð
félag hefur slik efni , enda
byggist þetta hátíðahald á
gömlum merg, einmitt þegar
engu máli skipti þjóðarbúið
hvort vinna lá niðri í nokkra
daga, en varð hinsvegar þörf
tilbreyting í tilbreytingar-
leysi þeirra tíma. Þá voru
landbúnaðarstörfin aðalþátt-
ur í lífi þjóðarinnar, fé al-
mennt á gjöf og því sinnt,
eins og nú, þótt svokallaðir
helgidagar væru.
1 rauninni er það hvorki
íslenzka kirkjan eða alvar-
legri og meira metnar kristn
ar stofnanir, sem viðurkenna
skírdag, sem almennan frí-
dag, helgan, og því síður svo
kallaðan 2. í páskum eða 2.
í jólum, og þá enn síður laug
ardaginn í miðri páskahátíð.
Þetta er einungis vel nýtt
tækifæri til að „skapa“ frí-
daga, nota þá afsökun að
þessi laugardagur sé aðeins
hálfur vinnudagur og mætti
því sleppa honum að vild,
ekki „brjóta sundur“ gaman
ið. En strax á hádegi renn-
ur upp helgislepjan, þessi
viðurstyggilega hræsni, sem
kitkjan berst fyrir að haldi
áfram endalaust. Svo er
þetta orðið mergsogið í sál
þjóðarinnar, að verkalýðsleið
togar fortelja að ekki myndi
þýða í einni svipan að leggja
þessa frídaga niður sem
slíka vegna mótmæla verka-
lýðsins.
Ef við á nokkurn hátt
vildum vera eins og aðrar
þjóðir, austurs og vesturs,
myndum við auðvitað leggja
niður helgihald á skírdag,
hinsvegar fella niður vinnu
á föstudaginn langa, fella
með öllu niður helgina á
Iaugardeginum, og þá halda
alla þá dansleiki og skemmt
an, bíó, leikhús o. s. frv.
sem bíða til mánudagsins þ.
e. 2. í páskum, en halda svo
fulla hvíld á sunnudeginum,
páskaeggjadýrðinni. Almenn-
ingur hefði þá tvo heila daga
og algjöra hvíld, en mánu-
daginn yrði svo almennt
mætt til vinnu. Þannig hæf-
ust tveir heilir veirkdagar,
auk þess, að afleiðingar 2.
í páskum yrðu ekki til vinnu
tafar eða stöðvunar eins og
nú. Svo ólíku máli skiptir
um fólk, sem fer til útlanda,
að slíkt er ekki til umræðu.
Þar er á alheimsmælikvarða,
miðað við veðráttu og lang-
ar ferðir í fjarlæg lönd, al-
gjör einkamál, en alls ekki
viðkomandi þjóðarheildinni,
enda mjög fá prósent, sem
ræðst í slikar ferðir.
Leiðtogar þjóðarinnar, um
kúrkjuleiðtoga er vart að
tala, verða að gera sér ljóst,
að allt öðiru máli skiptir um
almenna frídaga, eins og
þessir eru, heldur en þótt
nokkrir hópar fari í siglingu.
Almennir frídagair þýða al-
menna stöðvun þar sem
henni er við komið. Hópferð
ir til útlanda eða upp í f jöll
skipta allt öðru máli, eru
oftast aðeins bundnar ein-
staklingum, máske félaga-
samtökum, og þá einkafyrur-
tækjum, sem sjálf ráða sín-
um vinnutíma og fríi starfs-
fólks síns. Við getum held-
ekki lagt alla starfsemi
niður á almennum matstöð-
um eða annað slíkt.
Hræsnin, sem þessu fylg-
ir, jafnast á við hræsnina í
vínlöggjöfinni og Rússagildi
stúdenta. Þar drekka saman
stúdentar, nýútskrifaðir, pilt
ar og stúlkur, 99% undir
21 árs, og prófessorar. Mitt
í páskahelginni okkar er
leyft að leika dansmúsík á
skemmtistöðum, en fárán-
legt bann við að gestir dansi.
Þetta er „heilbrigt“ sam-
kvæmt helgislepjunni, eða
„látið afskiptalaust“ eins og
Iögregluyfirvaldið gerir varð
andi Rússagildi. Hver mað-
ur, sem nennti að kæra t.d.
Rússagildin eða dansmúsík-
ina, gæti komið viðkomandi
aðilum og þá ekki sízt lög-
reglunni og bindindissamtök-
unum í hlálegan og mátuleg
an bobba. En þar, sem fyrr,
gildir þetta eindæma fyrir-
bæri, sem ýmist kallast
sjálfsblekking eða hræsni.
★
Jæja, svo er nú það. Ann-
ars var þetta páskahret
nok'kuð lærdómsríkt á marg-
an hátt. Hér sást gjörla hver
gæfumunurinn er þegar van-
ir ferðamenn og glannar
leggja í ferð. Leiðangrar
Guðmundar Jónassonar og
Úlfars Jauobsens áttu við
erfiðleika að etja, en þeim
lauk vel, enda þaulvanir
menn, sem höfðu samflot,
hjálpuðu þeim, sem vit höfðu
á að sigla í kjölfar þeirra.
Glannar urðu hinsvegar fyr-
ir hrakningum, illa búnir og
önuðu í vitleysur á smábíl-
um og sköpuðu ekki annað
en vandræði og tafir. Þakka
má forsjóninni fremur en til
tektum þeirra, sem í hraking
um lentu, að ekki urðu slys
né mannskaðar svo nokkru
næmi. Sárast var þó að vita
til þess, að nokkrir vanir
ferðamenn skyldu ana áfjöll
í tvísýnu og þrátt fyrir held-
ur grimma veðurspá. Að vísu
urðu engin slys þar, en ekki
verður snúið við með það,
að þar gat munað litlu, að
illa færi, og mun það eitt
hafa bjargað, að um vana
menn var að ræða.
Engu að síður fór svo, að
flugvélar voru farnar að
svipast um eftir þessum
ferðagörpum og endanlega
voru þeir sóttir í snjóhús á
fjöllum uppi þar sem þeir
hímdu, strandaðir eins og
melrakkar í greni. Frægðar-
ferð? Tja, hvad skal man
Glæfraferð er ekki
sama og dirfska, og sú stað-
reynd, að gera varð út leið-
angur að hremma þá af f jöll
um, er ekki beint til eftir-
breytni Allsnægtaþjóðfélag-
ið lætur sig ekki enn muna
um að gera út leiðangra til
að bjarga slíkum hópum,
sem ana út í óvissu en verða
svo ósjálfbjarga. En kostn-
aður fylgir því meiri kostn-
aður en þeir, sem bjargað er,
geta með góðu móti greitt.
Hér er sko ekki verið að
bjarga sjóhröktum mönnum,
sem hlekkist á við skyldu-
störf við að færa björg í bú.
Hér er verið að bjarga sport
fólki. Hér er um hin lands-
frægu mannúðarstörf að
ræða. Fyrir nokrum árum
fór kerling ein, nær karlæg,
ríðandi um óbyggðir á hesti
sínum, blessuðum „vininum",
sem „skildi“ kerlingarhróið
og „hélt upp á“ hana, sem
blíðan húsbónda. Þegar kerl-
ing þurfti að sinna kalli nátt
úrunnar og settist á hækjur
sér, brá „vinurinn“ næsta ó-
kunnuglega við og hljóp frá
henni beint td byggða. Þeg-
ar tekið var að undrast um
kerlingu, var gerður út leið-
angur og tók mannsöfnuð að
finna hana og útgjöld nokk-
ur. Við blöðin sagði sú lang
förula kerling, að hún hyggð
ist fara aðra ferð með „vini“
sínum. Því varð, sem betur
fór, ekki af.
Eitthvað þessu líkt fer
sportmönnum nú til dags.
Fjallagarpar villast, æða út
I óvissu, leiðangrar, flugvél-
ar og hópar leita að þeim
dauðaleit við ærinn kostnað.
Þegar þeir finnast, stæra
þeir sig af „dirfsku“ sinni,
eru kokrosknir yfir dugnaði
sínum. Byssumenn, svokall-
aðar rjúpnaskyttur helzt,
fara í leiðangra, villast og
eru fundnir með æmum
kostnaði. Taka ber fram, að
í þessum tveim afleitu til-
fellum, er hlutur skyttn-
anna margfalt verri, því
heita má, að þar sé um al-
gjöra fávita í ferðamennsku
að ræða. Byssuglaðir bjálf-
ar, Ula útbúnir í einu og
öllu. Það er, því miður, allt-
of sjaldan rætt um þessa
hlið málsins, þegar um
„giftusamlega björgun“ er
Framhald á 4. &íðu.
.WVVVVVVVVVXWVVVVVVVVVWVVVVVWVVWVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVVWVVWVVVVVVVVWVVVVVvVVVVVVVVVVWVWWWWWWWVWVVVVVVVVVVVVVWVVVVVYY \ \ \ vVVVVWWVV.VVVWWWWVW
vwv\\wvvvwvwwvwwwvvvvvvvvvvvvvvvwvvvvvvvvvvvvvvvvvvvwwwvvvxw