Glanni - 27.07.1970, Side 12

Hér á mótinu dvelst fjöldi erlendra skáta.
Að sjálfsögðu hafa hinir íslenzku stéttar-
bræður þeirra mikinn áhuga á að ræða við þá
um skátamál,- og gera það. Oft heyrir maður
æði broslegar setningar, og ef til vill hefst
samtalið á þessari spurningu: " SPRECHST YOU
NOGET FRANCAIS?" síðan kemur kannski^sín ö^nin
af hverju og loks er endað á fingramáli. Þó
svo að það megi segja margt með fingrunum, þa
getur orðið hálf óþægilegt að nota augu og
eyru, hendur og fætur eða önnur ámóta hjálpar-
gögn til að koma frönskumælandi skáta í skiln-
ing um hvað tjaldstag fyrir nokkuð. Veiztu að
á dönsku heitir tjaldstag "bardun", á ensku
"guy line", á þýzku "die Zeltschnur" og á
frönsku "le tendeur".
Ef þú ætlar að slaka á tjaldstaginu, þá áttu
á dönsku að " slække bardunen", en á ensku að
"slack the guy line", sértu hrifnari af þýzku,
þá er það sem þú þarft að gera"die Zeltschnur
zu lockern" og á frönsku "détendre le tendeur'.'
Ætlirðu aftur á móti að strekkja stagið, þá
heitir það "at stramme bardunen", "tighten the
guy line", "die Zeltschnur zu festziehen" eða
að "tendre le tendeur".
En áður en þú yfir höfuð ferð að strekkja eða
slaka á tjaldstöfunum, þá verður þú að reisa
tjaldið- rejse teltet- pitch the tent -die
Zelt aufschlagen - monter la tente. Svo getirðu
líka þurft að taka þátt í nauðsynlegri tjald-
búðavinnu - lejrarbeider - gadgets - lagerarbeit
- les corveés, og svo hefirðu líkast til farið
í varðeldaskikkju - lejrkittel - camp dress -
der lagerrock - la robe de camp, og náð í
drykkjarmálið - kruset - the mug - der Becher -
le gobelet - til að fá þér bolla af tei the -
tea - tee- thé. Tillþess þarftu að sjalfsögðu
að hafa sótt brenni - brænde - fire wood -
das Holz - le bois sec, og gert hlóðir - et
ildsted - a fire place - eine Feuerstatte -
un foyer. Svefnpokanum - soveposen - the
sleeping bag - der Schlafsack -la sac de
couchage - þarf líka að rúlla úttáður en hægt
er að byrja á strekkiríinu.
Það eru bara ekki beint svona orð, sem úir og
grúir af í skólabókunum. Þess vegna væri líka
sérstaklega heppilegt að hafa smáhefti með
helztu skáta- og tjaldbúðarorðunum á nokkrum
erlendum höfuðtungum. Slíkt hefti er að visu
ekki til á íslenzku, en til er íslenzkt-enskt,
enskt-íslenzkt skátaorðasafn, semfæst i skát-
abúðinni ( og vonandi líka i mótsverzluninni),
og er það mikil hjálp, þó svo að gamla goða inn-
byggða orðabókin: "Hvað-heitir-það-nú-aftur?",
með ofboðlitlu hnakkaklóri, hafi alltaf gefist
vel.
3U
Frímerki, þessir litlu bréfsneplar, voru upp-
haflega gefnir út til að auðvelda póstþjónust-
una. Frímerkin voru sett á bréf og fylgdu þeim
á leiðarenda. Eftir það var frímerkið verðlaust.
En svo fóru ýmsir sérvitringar að safna þessum
litlu verðlausu miðum, og áður en langt um leið
voru notuð frímerki í fullu verðgildi og mörg
hver vel það.
Fyrstu íslenzku frímerkin, sem gefin voru út
1873, voru hin svonefndu skildingamerki. Þau
kostuðu þá frá tveim og upp í sextán skildinga,
en nú kosta sum þeirra allt að 26.000.00 kr.
Svona mætti lengi telja, og má jafnvel finna
svo dýr merki að verðgildi þeirra, hvers fyrir
sig, nægði til að greiða allan kostnað við Lands-
mótið.
Auðvitað er algjörlega vonlaust að safna öllum
frímerkjum, það tækist aldrei. Sérsöfnun, þ.e.
að safna ákveðnum flokki frímerkja er mikið nær-
tækari. Fyrir skáta er þetta tiltölulega auðvelt,
við SÖfnum auðvitað skátafrímerkjum. Yfir 80
þjóðlönd hafa gefið út meira en 600 mismunandi
skátafrímerki, sem öll eru tengd hreyfingunni á
einn eða annan hátt. Á þessum frímerkjum eru mynd-
ir af Baden Powell, liljum, varðeldum, hjálpar-
störfum og raunar flestu því, sem skátastarfi
lýtur. Afríkuríkin hafa staðið sig sérstaklega
vel í útgáfu skemmtilegra skátafrímerkja, og
eru mörg þeirra ólíkt skemmtilegri en þau tvö
merki, sem hér hafa komið út. þau voru þvx
miður bæði fram úr hófi ósmekkleg og auk þess
tveim árum á eftir áætlun, því þau áttu að koma
út á svipuðum tíma og Landsmót skáta 1962 var
haldið, á fimmtíu ára afmæli skátahreyfingar-
innar á íslandi. Þó megum við ekki vanþakka
þetta framtak algjörlega, því að með þeim höf-
um við þó fengið okkar skátafrímerki, þrátt
fyrir allt.
Auk frímerkjanna eru svo árlega notaðir
margir sérstimplar á hinum stærri mótum,
til að stimpla bréf. Hér á mótinu er starf-
rækt pósthús, sem hefur sérstakan stimpil.
í því sambandi er ekki úr vegi að benda á
mjög skemmtilega söfnun, þ.e. að safna
póstkortum og stimplum frá skátamótum sem þú
hefur dvalizt á.
Sérstakir stimplar hafa verið á þrem mótum
hér á landi, þ.e.a.s. á Landsmótinu 1962 og
1966 og Vormóti Hraunbúa 1964. Þá voru gefin
út tvö frímerki með mynd af mótsmerkinu og
einnig sérstakur stimpill. Hins vegar viður-
kenndi póststjórnin hvorki stimpil né merki
og voru því öll bréfin einnig stimpluð í
venjulegu pósthúsi suður með sjó. Og nú verð-
ur í fjórða sinn pósthús á íslenzku skátamóti.