Læknaneminn - 01.03.1949, Blaðsíða 9
LÆKNANEMINN
9
iskar reaktionir í mænusótt speci-
fikar, og þá: 4) Er hér um mis-
munandi virus að ræða? 5) Kem-
ur til greina specifik lækning, og
ef svo væri: 6) Hvernig mætti þá,
með tilliti til bólusetningar, fyrir-
hafnarlítið rækta mikið magn
viruss ?
I. Ðreifing poliomyelitis-viruss.
Höf. sýnir fram á, að eins og
nú er háttað, er öllum rannsóknum
mjög hamlað af því, að eina til-
raunadýrið, sem við örugglega get-
um reproducerað mænusótt hjá;
annaðhvort klinisk sjúkdómsein-
kenni, pathologisk-anatomiskar
breytingar, eða karakteristiskar
sero-reaktionir, eru apar. Hann
bendir á ókosti þessa og ályktar,
að öll viðleitni til lausnar á þessu
atriði verði nú að snúast um að
finna einfaldari prófanir, sem gefi
fullnægjandi svar við því, hvort
virus er til staðar, um dreyfingar-
máta, um hverskonar smitbera, og
sé diagnostik á typiskum formum
virusins.
Þessi rannsóknaraðferð þurfi að
vera auðveld og fljótleg.
II. Hvað ákveður neurotropi
virusins?
Það er á hvers manns vitorði,
að langt frá allir þeir, sem verða
fyrir poliomyelitis-smitun taka
mænusótt í hinum almenna skiln-
ingi. Margir faktorar eru kunnir,
sem predisponera, svo sem aö
drengjum er hættara stúlkum,
einkabarnið lamast öðrum börnum
fremur, íþróttamenn og aðrir stælt-
ir líkamar eru móttækilegri o. s.
frv.
En hví er það, að einn einstakl-
ingur fær öll höfuðeinkenni, en ann-
ar, sem er að öllu leyti háður sömu
ytri skilyrðum, sleppur algjörlega
eða verður lítið eitt slappur? Ósk-
andi væri, segir höf., að þessi at-
riði væru tekin til rækilegrar at-
hugunar, bæði þau, sem þekkt eru,
svo og önnur varðandi þetta, t. d.
endokrin starfsemi, kynþáttur, al-
mennt ástand, smitmagnið, og svo
síðast en ekki sízt, afstaða meta-
bolisma taugakerfisins til neuro-
tropra infektiona. Það er ljóst, að
mikið veltur á þessum lið um pro-
fylaktiskar aðgerðir.
III. Serologiskar reaktionir.
Um serologiskar reaktionir í po-
liomyelitis kemst greinarhöfundur
þannig að orði:
Það hefir lengi verið umdeilt at-
riði, hvort ónæmi gegn mænusótt
sé bundið við frumuna eða serum.
Dýratilraunir virðast hafa leitt í
ljós, að taugafrumu-eyðilegging
virusins nær aðeins til ákveðinna
mænusegmenta í hvert skipti, og
þannig hefir endursmitun tekizt,
með eyðingu á einhverju öðru seg-
menti (þannig að virusnum er dælt
inn í hrifsvæði heillar taugar, f jarri
hinu áður afficieraða segmenti).
Raunhæf reynsla sýnir okkur, að
þessi möguleiki er einnig til hjá
manninum.
Á hinn bóginn er það alþekkt, að
nokkur árangur, en þó misjafn,
hefir náðst með serum frá sjúk-
lingum á batavegi, enda þótt nú
Framhald á bls. 19.