Vestfirðingur - 23.06.1959, Page 2

2
VESTFIRÐINGUR
Skúli Guðjónsson, Ljótunnarstöðum:
Vestfirðingafjórðungnr hinn nýi
Ein af höfuðröksemdum fram-
sóknarmanna, gegn hinni fyrirhug-
uðu kjördæmáskipan, er sú, að
dreifbýlið og hinir afskekktari
staðir muni verða gerðir að horn-
rekum og fólkið þar troðið niður
í svaðið.
Hafanþeir meðal -annars myndað
mörg skrítin nýyrði og orðasam-
bönd, til þess að túlka hið hroða-
lega ástand, er skapast muni, er
hin nýja skipan er í garð gengin.
Eitt af þessum orðum er t. d. hið
yfirþyrmandi orð, landeyðingar-
stefna, sem að vísu hefir ekki mik-
ið verið á lofti haldið í seinni tíð,
en var mjög munntamt í fyrstu
lotu sóknarinnar gegn kjördæma-
breytingunni. Lífsréttur fólksins í
dreifbýlinu verður af því tekinn ef
það sofnar á verðinum, segir Kjör-
dæmablaðið. Hér er mikið sagt og
meira en hinir taugaóstyrku fram-
sóknarmenn gera sér grein fyrir.
Að taka lífsréttinn af einhverjum
getur ekki þýtt annað, en að gera
honum ómögulegt að lifa, þ. e.
lofa honum að deyja drottni sín-
um eða jafnvel beinlínis að kála
honum.
Framsóknarmenn berja það blá-
kalt fr-am, að það sé betra fyrir
hvert hérað að hafa einn þing-
mann, en að eiga hlutdeild og að-
gang að fimm. Ég heyrði formann
Framsóknarflokksins renna mjög
frumlegum rökum undir þessa
skoðun á kjósendafbundi nú fyrir
skömmu. Þau voru á þessa leið:
Kon-a ein í Reykjavík var ný-
lega spurð að því, hvort hún vildi
heldur eiga einn eiginmann, en
eiga aðgang að fimm karlmönn-
um. Blessuð konan svaraði því til,
svo sem einni heiðvirðri konu
sómdi, að hún vildi heldur eiga
einn eiginmann, en eiga aðgang að
fimm k-arlmönnum.
Af þessu svari konunnar dró
Hermann Jónasson svo þá ályktun,
að fyrst henni hentaði betur að
hafa einn karlmann fyrir sig, en
eiga aðgang að fimm, þá hlyti hið
sama lögmál að gilda í kjördæm-a-
málinu, það yrði t. d. Vestfirðing-
um miklu notadrýgra, að eitt af-
markað svæði hefði hvert sinn
þingmann, en að allur Vestfirð-
ingafjórðungur ætti í sameiningu
að hafa fimm.
Ég sk-al játa, að ég stend alger-
lega orðlaus frammi fyrir þessari
rökvísi Hermanns Jónssonar, og
mun svo fleirum verða.
Hinsvegar vildi ég vekja athygli
á því, sem að raunar hver maður
veit, sem vita vill, að milli þessara
fimm þingmann-a hlýtur að mynd-
ast hörð samkeppni um að þjóna
hagsmunum fólksins, sem þeir
hafa umboð fyrir og guð hjálpi
þeim þingmanni, sem ekki skilur
þessa köllun sína, eða r§ynist
henni ótrúr.
Þessi samkeppni er ekki óþekkt
fyrirbrigði, þar sem þingmenn í
tvímenningskjördæmum eru sinn
af hvorum flokki og ef til vill upp-
bótarþingmaður að auki. Gleggsta
dæmi þessarar tegundar er senni-
lega Suður-Múlasýsla, sem hefir
tvo harðduglega þingmenn þá Ey-
stein og Lúðvík. Þeir vaka hver
yfir öðrum, að því er fróðir menn
telja um aðdrætti í bú kjósenda
sinna. Öll vanræksla myndi verða
þeim dýr og þýða fylgistap fyrir
þann sem dottaði á verðinum.
Þannig mun þetta verða um allt
land, við tilkomu hinnar nýju
skipanar og þar á meðal í Vestfirð-
ingafjórðungi.
Þegar orrahríðin er um garð
gengin, munu menn í rólegheitum
taka að byggja upp hið nýja
skipulag. Þá verður hinn forni
Vestfirðingafj órðungur endurvak-
inn. Ný félagssamtök munu mynd-
ast, er tengja fólkið í þessum
lands saman. Stjórnmálaflokkarn-
ir munu mynda sín samtök innan
kjördæmisins og ráða framboðum
til alþingis, þrátt fyrir hrakspár
framsóknarmanna um að öll völd
færist í hendur flokksstjórnanna í
Reykjavík. Og þingmennirnir
Framhald af 1. síðu.
tryggja enn fleiri sigra — til þess
að tryggja betur og efla að mun
aðstöðu ykkar og allrar þjóðarinn-
ar í lífsbaráttunni — í sjálfstæð-
isbaráttu þjóðarinnar allrar.
Sökum þess að Alþýðubandalag-
ið var ekki nægilega sterkt var
hlaupizt frá fyrirheitinu um að af-
létt plágu hersetu og hermangs.
Af sömu ástæðu var ekki unnt
að ganga nógu tryggilega frá land-
helgismálinu. Þess vegna er það
mikla mál enn í hættu — þeirri að
vinir andstæðingaríkja okkar inn-
lendir, kunni þrátt fyrir allt enn
að semja um málið, undir ein-
hverju yfirskyni, eftir kosningar.
Enn má nefna, að samstarfsflokk-
ar Alþýðubandalagsins í vinstri
stjórninni neyttu aflsmunar, er
þeir hindruðu, eða töfðu að mun,
enn meiri eflingu atvinnulífsins
úti um landsbyggðina, t. d. með því
að koma í veg fyrir kaup hinna 15
togara, sem þeir þó höfðu lofað.
verða, hvort sem þeim líkar betur
eða verr, að hafa nánara samstarf
við kjósendurna. V-anræki þeir þá
skyldu er þeim voðinn vís.
Þrátt fyrir allt skvaldur um að
hver þingmaður sé þingmaður allra
í kjördæminu, er það staðreynd, að
þeir sem veittu þingmanninum
brautargengi og kusu hann, eiga
fyrst og fremst aðgang að honum,
hinir eig-a í raun og veru miklu
-erfiðari aðgang. Með hinni nýju
skipan er sennilegt, að allir flokk-
ar kjördæmisins fái fulltrúa á Al-
þingi.
Að endingu vildi ég svo minna
á það að með hinni nýju skipan,
fáum við kjósendur Alþýðubanda-
lagsins í Vestfirðingafjórðungi í
fyrsta sinn tækifæri til þess að
senda fulltrúa okkar inn á Alþingi.
í hinum smáu kjördæmum fjórð-
ungsins höfum við fram að þessu
verið áhrifalausir. Einhverjir okk-
ar ef til vill stutt aðra flokka í
þeirri trú, að með því að styrkja
hið næstversta, gætum við dregið
úr áhrifum hins versta.
Nú þegar sjást þess ýms merki,
að framsóknarmenn séu teknir að
dr-aga í land og móðurinn byrjað-
ur að renna af þeim, þá er það
okkar að reka flóttann og gera
hlut Alþýðubandalagsins sem
stærstan í öllum kjördæmum
fjórðungsins við kosningarnar í
Sumar aðgerðir í efnahagsmál-
um og fjármálum, þær sem fram-
kvæmdar voru á árinu 1958 — og
nú síðast einhliða kauplækkunin
— vitn-a enn um þennan aflsmun.
Því er það, að Alþýðubandalagið
þarf að eflast og stækka — verða
það óvinnandi vígi og sóknarafl,
sem það vissulega getur orðið —
aðeins ef alþýða landsins ber gæfu
til að standa saman.
Alþýðan verður að skilja, að
sundruð vinnur hún aldrei stóra
sigra — en að sameinuð í einum
stjórnmálaflokki er hún það afl,
sem úrslitum ræður. Hjaðningar-
vígin verða að hætta. — Ótti við
tilbúnar grýlur auðvalds og sér-
gæðinga verður að víkja. Skoðið
kommúnistagrýluna vandlega,
góðir alþýðumenn og konur — og
þið munuð sjá hið fánýta efni,
sem hún er gerð af.
Tryggðin við gamla flokkinn má
ekki tefja för ykkar til samstilltra
átaka. Flokkur, sem gengið hefir
Steingrímur Pálsson
vor og senda fulltrúa okkar inn á
Alþingi við kosningarn-ar í haust,
fulltrúa, sem vinni ötullega að
hagsmunamálum hins nýja kjör-
dæmis og afsanni sem rækilegast
allar hrakspár framsóknarmanna
um eyðingu hinna dreifðu og af-
skekktu byggð-a.
Ég er ekki í nokkrum vafa um
það, að með hinni nýju skipan,
skapast Vestfirðingafjórðungi
önnur og betri aðstaða til fram-
dráttar sínum hagsmunamálum,
en áður, þó ekki væri nema fyrir
þá orsök eina, að héreftir gefst
okkur, sem að Alþýðubandalaginu
stöndum, áður óþekkt tækifæri til
þess að vinna saman að hagsmuna-
málum fjórðungsins.
Og því segi ég við ykkur góðir
félagar: Þjappið ykkur saman og
gerið hlut Alþýðubandalagsins
glæsilegan í kosningunum 28. júní
og enn glæsilegri í þeim kosning-
um sem fram munu far-a á hausti
komanda.
Skúli Guðjónsson.
andstæðingum ykkar á hönd, hlýt-
ur að glata trausti ykkar. Athugið
í þessu sambandi, hvernig komið
er örlögum hins gamla — og fyrr-
um góða Alþýðuflokks. Ömurlegt
hlutskipti hans er sígilt og lær-
dómsríkt dæmi um það, hvemig
ágæt samtök fólksins spillast
stundum, staðna, fjarlægjast há-
leit markmið — og verða jafnvel
stundum að svipu á það fólk sem
skóp þau. — Slík fyrirbæri eiga
vissulega að visna og deyja
þeim verður ekki bjargað við.
Að sigra eða vera sigraður.
Vestfirzk alþýða!
Af sögu þinn-ar faglegu baráttu
þekkir þú mátt samtakanna. í
stjórnmálabaráttunni gilda hin
sömu lögmál: Mismunurinn á því
að standa saman eða berjast sund-
aðir jafngildir muninum á því að
sækja fram eða láta undan síga —
að sigra eða vera sigraður.
Einn samstilltur stjórnmála-
flokkur alþýðunnar — er takmark-
ið, sem lá til grundvallar myndun
EINN SAMSTILLTUR FLOKKUR ALÞYÐUNNAR
Strandamcnn! X Steingrímur Pálsson.