Dögun - 01.07.1949, Qupperneq 1
II. árgangur
Akranesi, föstudaginn 1. júlí 1949.
8. tölubláð
Frá bæjarstjórninni
Síðasti fundur bæjarstjóm-
ar Akraness var haldinn laug-
ardaginn 25 júní. Aðal mál
fundarins var frumvarp að
fjárhagsáætlun fyrir Akranes
bæ.
Við fjárhagsáætlunina báru
sosíalistar fram eftirfarandi til
lögu:
Við XIII lið frumvarps að
fjárhagsáætlun fyrir Akranes
bæ bætist: til varanlegra:
gatnagerðar (steypa eða ma
bikun) kr. 100.000.00. Tekin
sé fyrir Hafnargata frá hafnar
garði.
Ingólfur Runólfsson hafði
framsögu fyrir tillögunni. Benti
hann á, að vinna bæri að því
að afla bæjarsjóði nýrra tekju
stofna því eins og frumvarpið
bæri með sér væru útsvörin
svo til eini tekjustofninn eins
og nú stæðu sakir. Meðan svo
væri, hlyti að ske annað hvort,
að útsvör yrðu mjög há eða
framkvæmdir bæjarins drægj
ust mjög saman og væri hvor
ugur kosturinn góður. En með
tilliti til þessara staðreynda svo
og vegna ískyggilegs útlits
atvinnumálum bæjarins
hausti komandi, þá teldi hann
óverjandi af bæjarfulltrúunum
að gera ekki ráðstafanir til að
bæjarfélagið gæti á raunhæfan
hátt mætt hugsanlegu atvinnu
leysi og á þann hátt létt undir
með þeim, sem erfiðastar að
stæður hafa. Með þetta fyrir
augum væri tillagan fyrst og
fremst flutt enda þótt af sam
þykkt hennar leiddi að hækka
yrði útsvör.
Eftir nokkrar umræður var
tillagan felld með 7 atkvæðum
gegn 2.
Við samþykkt fjárhagsáætl-
unarinnar óskaði Ingólfur Run
ólfsson bókað eftirfarandi:
Með því að engin áætlun
liggur fyrir um fjárþörf til
fyrirhugaðra framkvæmda
Alþýðuflokkurinn er eini
flokkurinn, sem vinnur að
að framkvæmd sósíalisma, segir
Skaginn!!!
Brjóstheilir menn sem svona
skrifa. — Skyldu Alþýðu-
flokksmennimir á Akranesi
vera búnir að missa bæði
heym og sjón og allan skiln-
ing í sinni blindu dýrkun á
Stefáni Jóhann?
sumar við nýja íþróttasvæðið
og í trausti þess að framkvæmc
ir verði ekki stöðvaðar vegna
fjárskorts greiði ég atkvæði
með V. lið fjárhagsáætlunar
innar óbreyttum.
Þá báru sósíalistar fram eft-
irfarandi tillögu:
Með því að frumvarp það til
fjárhagsáætlunar or hér liggur
fyrir ber með sér að tun mjög
mikinn greiðsluhalla hafnar-
innar er að ræða, svo og vegna
sívaxandi þarfar aukinnar og
öruggari atvinnu bæjarbúa.
samþykkir bæjarstjóm að fela
bæjarstjóra og bæjarráði að
vinna að og hrinda í fram-
kvæmd eftir því sem aðstæður
leyfa eftirfarandi:
1. Að sem allra fyrst fáist
úr því skorið hvort vænta megi
þess, að Akranesbæ verði út-
hlutað einum af þeim togurum
sem nú eru í smíðum á vegum
rikisstjórnarinnar, til þess að
hægt verði á öðrum vettvangi
að vinna að því að Akranesbær
eignist sem fyrst annan togara
ef svo skyldi fara að svar reync
ist neikvætt.
2. Að vinna að í samráði við
fiskiðjuversnefnd að bygging
iðjuvers á Akranesi geti
hafist hið bráðasta. Einkum
sé lögð áherzla á byggingu hrað
frystihúss sem byrjunarfram
kvæmdum. Um stærð og fyrir
komulag verði tekin nánari á
cvörðun þegar fyrir 'liggja
fjárfestingarleyfi svo og mögu-
leikar til öflunar lánsfjár.
3. Að vinna að kaupum 2—3
mótorbáta af þeirri stærð og
gerð, er reynslan hefur sýnt að
bezt henti. Athugaðir séu mögu
leikar til samvinnu við út-
vegsmenn og aðra aðila um
caup og rekstur bátanna.
4. Að leita samstarfs við
útvegsmenn og hraðfrystihús-
eigendur um möguleika til að
skapa bátum frá öðrum ver-
stöðvum aðstöðu til útgerðar
frá Akranesi.
um hafnarsjóðs til tekjuöflun-
ar. Orsakast það af áframhald-
andi framkvæmdum hafnar-
innar sem óhjákvæmilegar eru
til afgreiðslu stórra skipa, en
þróunin er sú, að byggð eru
stærri skip en áður til vöru
flutninga.
En tekjur hafnarinnar hafa
ekki vaxið að sama skapi nema
síður sé, og liggja til þess ýmsar
ástæður. HöfuðáStæðan mun
þó vera sú, að útvegurinn sem
skapar hafnarsjóði mestar tekj
ur, hefur ekki vaxið heldur
fremur dregist saman hin síð-
ustu ár. Sjá allir hverjar af-
leiðingar þess verða, og getur
þá farið svo að hinar miklu og
fjárfreku hafnarframkvæmdir
verði til trafala öðrum nauð-
synlegum framkvæmdum
bæjarfélagsins í stað þess að
verða driffjöður framfara og
hagsælda eins og til var ætlast
og vera ber. Það sem gera verð-
ur eru tafarlausar aðgerðir til
að auka útveginn og skapa
á þann hátt hafnarsjóði aðstöðu
til að standa undir eigin rekstri
og greiðslu afborgana og vaxta
af lánum hafnarinnar.
Fjonsti liður tillögunnar ger-
ir ráð fyrir, að nú þegar verði
leitast við að fá úr þvi skorið,
hvort Akranesbæ verði úthlut-
að togara þeim sem sótt hefur
verið um til ríkisstjórnarinnar.
Á því er enginn vafi, að nauð-
syinlegt er að fá vitneskju um
þetta sem fyrst með tilliti til
sambandi við fjánfestingu og
lánsfjáröflun svo gera má ráð
fyrir, að byrja verði í smærri
stíl. En þörfin er knýjandi ef
um vöxt útgerðarinnar verður
að ræða sem mikil og brýn
nauðsyn er til. Þess verður og
mjög að gæta, að fyrirhugaðar
stækkanir iðjuversins verði sem
auðveldastar.
Þriðji liður tillögunnar gerir
ráð fyrir kauprnn tveggja til
þriggja mótorbáta á vegum
bæjarins eða í samvinnu við
útvegsmenn og aðra þá sem á-
huga og getu hefðu til að leggja
hönd á plóginn. Hér væru um
að ræða byrjun sem með vænt-
anlegri þróun gæti orðið til að
létta á bæjarsjóði þungum fjár-
'iagsbyrðum og stuðlað að
auknu atvinnuöryggi og vel-
megun bæjarbúa. Þess má geta
að í Þorlákshöfn hefur nú ný-
lega verið stofnað hlutafélag
til kaupa á mótorbátum.
Fjórði liður tiilögunnar gerir
ráð fyrir athugun á möguleik-
um til að fá báta frá öðrum
verstöðvum til að gera út frá
Akranesi. Sárstaklega yrði leit-
að til hraðfrystihúseigenda um
sölu á beitu og bjóðageymslu
svo og hagnýtingu aflans svo
sem aðstöðu til söltunar og út-
flutnings með skipum. Einnig
að athuga um möguleika á hús-
næði handa því aðkomufólki
er við bátana ynni. Margar ver
stöðvar simnanlands, t. d.
Keflavík, Yestmannaeyjar.
Höfn í Homafirði o. fl. leitast
við að ná til sín aðkomubátum
til úthalds, og færir það við-
komandi stöðum drjúgar tekj-
ur. Allar þessar aðgerðir miða
að sama marki, að tryggja fjár
hagsgrundvöll bæjarfélagsins
og auka atvinnuöryggi bæjar-
búa. Um framkvæmdirnar
veltur að sjálfsögðu á mestu,
Framh. á 4. siðu.
þess, að reyndir yrðu aðrir
möguleikar ef þessi væri ekki
fyrir hendi.
Um annan lið er það að
segja, að tillögur um sama efni
liggja fyrir fiskiðjuversnefnc
án sýnilegs árangurs. Frá þeim
tíma, er þær voru fluttar, hafa
-aðstæður allar mjög breytzt í
Orlítið ferðasögubrot
Laugardaginn 25. júní fóru
sósíalistar úr Sósíalistafélag
Akraness og Borgarness í sam
eiginlega skemmtiferð og var
förinni heitið til Grundarfjarð
ar, Stykkishólms og Breiða-
fjarðareyja. Við fórum tólf
frá Akranesi og fjórtán úr
Borgamesi. Þátttaka var ekki
meiri ýmissa hluta vegna. Sum
ir ný búnir að fara í skemmti
ferð, aðrir lasnir og enn aðrir
sem engan áhuga hafa á
Greinargerð
Eins og drepið er á í upphafi
tillögunnar sýnir frumvarp
rað, að fjárhagsáætlun er hér
er til afgreiðslu mikinn greiðslu
bialla hafnarsjóðs eða áætlað
60 þús. kr. og má ganga út
frá sem vísu, að á næstu árum
verði um aukinn greiðsluhalla
að ræða að óbreyttum aðstæð-
Jón E.
Bergsveinsson,
erindreki Slysavarnafélags Is-
lands, átti sjötugsafmæli 27.
júní s. I.
Jón er landkunnur fyrir
störf sín í alþjóSarþágu. Bár-
ust honum kveöjur í hundrdSa
tali víSs vegar af landinu í
tilefni afmælisins, og góSar
gjafir voru honum fœrSar sem
vottur þakklætis fyrir hans
mikla og óeigingjarna starf.
skemmtiferðum. Það hafa víst
öll félög sömu sögu að segja
að erfitt sé að ná fólki saman
í svoleiðis ferðir.
Lagt var af stað frá Akranesi
kl. 9 f. h. og haldið til Borgar
ness til að taka Borgnesinga
með í bílinn.
Eg hefi aldrei á skáldaþing
komið en þegar við fórum frá
Borgarnesi virtust allir orðnir
skáld, ef ekki Ijóðskáld þá skáld
í óbundnu máli. Okkur fannst
verst að þoka var og rigning,
sem byrgði allt útsýni, en
svo fundum við ráð við því að
það var að láta skáldin kveða
burt þokuna. Þá kvað Guð
mundur Sveinbjörnsson úr
Borgarnesi:
Aukið, styrkið andans glóð
eflist ró og friður,
syngið brennheit sólarljóð
sópist þokan niður.
Og viti menn! Eftir dálitla
stund fór þokan og dreifðist og
við fórum að sjá fjöllin og hlíð-
arnar í kring um okkur. Þá kvað
Guðmundur:
Yndi bíður æ hvert sinn
Islands lýðum þekkur
fjallavíði faðmurinn
með fagrar hliðarbrekkur
Þegar við komum í Berserkja-
hraun var farið út úr bílnum
á grænni flöt, sem var um-
kringd hrauni á þrjá vegu. Rign
ingarúðinn hafði setzt á grasið
og það glitraði á daggarperl-
urnar. Þá kvað Sigurdór Sig-
urðsson:
Tæmir stundum trega og grát
tárum bundin jörðin.
í kvöld skal lundin létt og kát
líða um Grundarfjörðinn.
Klukkan 6% komum við til
Grundarfjarðar en þá var aft-
ur komin þoka og hún hafði
nú eiginlega aldrei yfirgefið
okkur alveg en inni í bílnum
Framhald á 3. siðu.
Sósíalistafélag
Borgarness
Blaðið hefur verið beðið að
flytja ykkur beztu kveðju fyrir
ógleymanlegar viðtökur og á-
nægjulega samveru í sameig-
inlegu skemmtiferðalagi um
siðustu helgi.
Frá
Sósíalistafélagi
Akraness.