Dögun - 01.05.1953, Blaðsíða 1

070
r r
BÆJARBLAÐ SOSIALISTAFEL. AKRANESS
IV. árgangur.
Akarnesi, föstudaginn 1. maí 1953
1. tölubldS.
ER MEIRIHLUTIFORYSTUUDS ALÞYÐUFLOKKSINS
FYLGJANDISTOFNUNINNLENDS HERS?
Hnrnldur Jóhnnnsson
hajfrnðingur,
Frambjóðandi Sósíalistaflokkssins í
Borgarfjarðarsýslu
Haraldur Jóharmsson hag
fræðingur verður í franaboði

fyrir Sósíalistaflokkinn í Borg-
arfjarðarsýslu í Alþingiskosn-
ingunum í sumar. Haraldur er
;æddur í Reykjavík í júlímán
uði 1926. Sex ára gamall flutt-
ist hann til Akraness með móð-
ur sinni, Sigríði Ebenezerdótt-
ur, sem þá giftist Magnúsi Ás-
mundssyni, verkamanni, Deild-
artúni 4.
Haustið 1940 hóf hann nám
við Menntaskólann í Reykjavík
og lauk þaðan stúdentsprófi
1946. tJt hélt hann haustið
eftir til náms í hagfræði, fyrst
í nokkra mánuði við Háskólann
í Kaupmannahöfn, en síðan við
Framhald á 4. síðu
Eru homin elliglöp u Pétur Ottesen?
VitiS þér enn
eSa hvaS?
Pétur Ottesen og
hlutleysið.
í umræðunum á Alþingi 9-—10-
júlí íc j,i um samning ríkisstjórnar-
innar við Bandaríkin um að senda
til landsins her til þess að leysa
brezka herinn af hólmi komst Pétur
Ottesen svo að orði, að samningur-
inn væri gerður „með mjög óvenju-
legum hætti á mælikvarða okkar Is-
lendinga og engan veginn í sam-
ræmi við það stjómskipulag, sem
við búum við hér á landi.“
„Ég verð að segja það, að mér
virðist ákaflega alvarlegt og stórt
spor stigið, þegar horfið er frá hlut-
leysisstefnu þeirri, sem við höfum
fylgt og í stað þess að mótmæla
harðlega hertöku landsins, eins og
gert var, þegar Bretar komu hingað
í þeim erindum, að hverfa nú að
því að fela öðru herveldi hervemd
hér á landi............1918, þegar
íslendingar fengu viðurkenningu á
sjálfstæði sinu, var það yfirlýsing
Islendinga út um gervallan heim,
að þeir lýstu yfir ævarandi hlut-
leysi. Þetta hefur verið litið á sem
eiginlega hinn eina styrk fyrir þessa
þjóð, sem ber engin vopn, þann eina
styrk okkar í viðskiptum og sambúð
við aðrar þjóðir.....“
Pétur Ottesen sagðist þó greiða
atkvæði með staðfestingu samnings-
ins, þar eð bandamenn berðust fyrir
rétti smáþjóðanna „samkvæmt marg-
gefnum yfirlýsingum um það efni,“
en lét þau orð falla, að það væri
Islendingum ekki sársaukalaust að
verða að kaupa þessa yfirlýsingu
svo æmu verði sem það að hverfa
frá yfirlýstri hlutleysisstefnu.“
Þrátt fyrir þessi fögru orð hefur
Pétur Ottesen brugðizt sjálfstæði þjóð-
arinnar í hvert sinn sem á hefur
reynt, ' síðan stríðinu lauk. Hann
greiddi atkvæði með Keflavikursamn-
ingnum, með inngöngu íslands inn
hemaðarbandalag Atlanzhafsþjóð-
anna og að lokum með hernáminu.
Séra Þorsteinn Briem oe
fyrra hernámið.
I þessum sömu umræðum sagði
séra Þorsteinn Briem:
„Það er ekki laust við, þrátt fyrir
þær upplýsingar, sem komið hafa
frá hæstvirtri ríkisstjóm hér i dag.
að í mér sé nokkur kvíði í samband.
við þetta mál....Mér er ljós mun-
urinn á því að geta sagt, ef árekstrar
verða við hið erlenda herlið: Það vor-
um ekki við, sem óskuðum eftir, að
þið kæmuð, — eða að fá hitt svarið
frá hinu máttuga herveldi: Þið báð-
uð okkur að koma.“
Fyrir atkvæði sínu gerði hann
grein með þessum orðum: „Með þvi
að ég tel, að þjóðin eigi ekki annars
úrkostar, segi ég já.“
Þegar camlir vinir
hittast.
Á vegum nefndar þeirrar, er vinn-
ur að náðun þeirra, er dæmdir voru í
30. marz-málinu illræmda, gekk hinn
þjóðkunni maður Guðmundur Thor-
oddsen prófessor á fund Bjarna Bene-
diktssonar dómsmálaráðherra, en þeir
voru fyrrum samstarfsmenn við Há-
skóla Islands. Viðræður þeirra varpa
skýru ljósi á skapgerð og háttprýði
þess manns, sem nú fer með hvað
mest völd innlendra manna i þessu
landi. Prófessor Guðmundur Thor-
oddsen skýrir þannig frá fundi þeirra:
„Það tók mig upp undir viku að
reyna að ná tali af dómsmálaráð-
herra.... Þegar til fundar hans kom,
sagðist ég búast við því, að honum
væri kunnugt um erindi mitt. Nei,
ekki var það.
„Ég er kominn vegna náðunar-
beiðninnar," sagði ég þá.
„Nú, hafið þér verið dæmdur?"
spurði dómsmálaráðherra.
Svo reyndist þó ekki vera.
Framhald á 3. síðu.
Á áliðnu þingi í vetur flutti
Pétur Ottesen þingsályktunar-
tillögu, þar sem krafizt var að
Danir létu Grænland af hendi
við ísland. Bar hann þings-
ályktunartillögu þessa fram eft-
ir að nefnd sú, sem skipuð var
1948 til að rannsaka réttarkröf-
ur Islands til Grænlands skil-
aði áliti sínu. Eins og kunnugí
or, komst nefndin að þeirr
niðurstöðu, að e-kki væru fyrir
hendi grundvöllur fyrir réttar
kröfur Islands til Grænlands
I nefndinni áttu sæti þeir Giz
ur Bergsteinsson, hæstaréttar
dómari, Ólafur Jóhannesson
prófessor og Hans G. Andersen
þjóðréttarfræðingur.
Þótt það verði ekki sagt Pétri
Ottesen til ámælis að hafa ekki
getað fallizt á niðurstöður
Grænlandsnefndarinnar, ber
hiklaust að víta hitt, að bera
þessar kröfur fram, meðan Is-
lendingar eiga í vök að verjast
í handritamálinu í Danmörku.
.AÚOSBOKASAPN
Að flestra dómi nálgast þessi
þingsályktunartill. Péturs Otte-
sen skemmdarverk í handrita-
málinu. Hefur hún verið notuð
í Danmörku til að spilla fyrir
Eftir að þeir ráðlherrarnir
Bjarni Benediktsson og Her-
mann Jónasson settu fram kröf-
ur sínar um stofnun innlends
hers í áramótagreinum sínum í
Morgunblaðinu og Tímanum,
virtist Alþýðuflokkurinn í
fyrstu ekki ætlað að standa nein
um á sporði i andstöðu sinni
við þessa fyrirætlan ríkisstjórn-
arinnar.
En Adam var ekki lengi í
Paradís. Fljótlega mátti ráða
af ýmsu, að ekki var allt með
felldu um andstöðu Alþýðu
flokksins við fyrirhugaða her-
stofnun. Á aðalfundi Alþýðu
flokksfélags Reykjavíkur 8.
marz í vetur hélt Stefán Jó-
hann Stefánsson ræðu um sjálf -
stæðismálið, og fékk ræða hans
ágætar undirtektir á fundinum
Kvað hann það vera sjálfsagt,
að Islendingar tækju þátt í
„vörnum landsins," og bæri
Alþýðuflokknum að beita sér
málstað Islendinga, eins og sjá
mátti fyrir. Svo virðist sem það
sé harla lítil trygging fyrir for-
sjá í landsmálum að hafa setið
öllum lengur á Alþingi.
fyrir því. Við hernámið fann
hann það helzt athugavert, að
herinn væri of fáliðaður.
I þessu máli sem endranær
Framhald á 4. síðu.
Frábær ný bók eftir
Gunnar Benediktsson
I veur sendi Gunnar Bene-
diktsson frá sér nýja bók. Nefn-
ist hún Saga þín er saga vor
og er hún saga Islands frá vor-
dögum 1940 til vordaga 1949.
Rekur Gunnar þar m. a., hvern
ig Island féll nauðugt viljugt
frá yfirlýstri ævarandi hlut-
leysisstefnu sinni, endurheimti
og glataði pólitísku sjálfstæði
sínu. Með stillingu segir Gunn-
ar sögu sína aif hlutlægni, en
þó ekki af hlutleysi.
Af þeirri glöggu mynd, sem
hann bregður upp, verður deg-
inum ljósara að öllum þorra
borgaralegra stjórnmálamanna
landsins eru kærari tengdir og
bitlingar, það hóglífi og tildur,
sem oft vill verða samfara póli-
lískum valdastöðum, en velferð
landsmanna, jafnframt því sem
þekking og skilningur allflestrai,
þeirra á afstöðu íslands til um-
heimsins ristir ískyggilega
grunnt.
Á 2. siðu blaðsins birtist hluti
af einum kafla bókarinnar.
1. maí kröfuganga á Akranesi 1944
\.M 93188