Helsingjar - 01.07.1943, Blaðsíða 48

30
Helsingjar
anna“, — þessari tilraun til að gefa
svipleifturs innsýn bak við múra
þeirra, verði ekki lokið betur en með
þvi að bregða upp nokkrum myndum
kvæðisins er sýni heildarsvip þess.
Og gefa þar með Sigurði Einarssyni
orðið:
„Þeir koma úr hverri sveit,
þeir koma úr hverri borg
mæðnir og fölir menn. . . .“,
segir hann i upphafsorðunum. Og
hann veit að sumir þessara manna
koma
„í siðustu von
um svolitla stundarbið"
áður en hin bleika sigð nær til þeirra.
En aðrir mæta þarna i traustri trú á
það „að þeim takist að rétta við“.
Og svo:
„Rekkjan tekur við sumum
aðrir róla út og inn
fálátir, fálmandi skrefum
og fölir á kinn“.
Þar til
„einum er opnuð gröf“,
sem alltaf rúmar meir. Og þess er
líka þörf, því að
„Maður lézt í dag, —
á morgun verða þeir tveir.
Og svo stendur skáldið sjálft allt
i einu innan veggja þessara heim-
kynna og því fer eins og flestum heil-
brigðum mönnum, sem í fyrsta skipti
koma inn í annarlegt andrúmsloft
sjúkrahúsanna, að það leggst með
ömurlegum þunga á hugina, þó fáum
sé fært að túlka þau áhrif svo vel
sem hér er gert:
„Loftið er lyfjaþungt
það leggur hrollvænan gjóst
með súgi um síopin göng
fyrir sjúkra manna brjóst.
I stofunum hér og hvar
grúfa höfuð í koddann sinn hljóð
með augu vonlaus og villt
á vörunum nýhóstað blóð“.
Og svo skynjar hann í einni svipan
allan þann ömurleika, sem fylgir
kvöldi og komandi nótt á þessum
stað.
„Það húmar og hægan fer
til hvíldar hin föla sveit,
sem trúir á dagsljóssins dýrð
en dauðann á hælum sér veit“.
En nokkrum augnablikum síðar
skynjar hann fleira.
„En stundum er sólskin og sæld
og sumar um Vífilstað.
Grænt og angandi gras
ber góðilm um stétt og hlað“.
Og hann sér hið starfandi líf sum-
ardagsins bylgjast umhverfis bústað
hinnar fölleitu sveitar, þar sem •
„. . . . Verkafólk vinnuhraust
á völlunum töðuna slær
og véla- og vinnuhljóð
inn til veika fólksins nær“.
Og hann veit að þessi lífsþrungni
hljómur og angan, sem inn um glugg-
ana berst, verður
.....einum að veikri von
um vinnuþrek endurheimt".
en þvx miður líka
„. . . . öðrum talandi tákn
um tilgangslaust líf og gleymt".
Og hin yndislegu kvöld sólskins-
daganna hvísla einnig við rekkjur
sumra um hverfulleik alls lífs, því
„. . . . aftansól yndisrjóð
boðar einum hans síðasta kvöld
meðan léttur og ljúfur blær
Ieikur við gluggans tjöld“.
En svo hvarflar hugur skáldsins
aftur burt frá hvílu hins deyjandi, til
þeirra sem ennþá geta lifað í voninni
um stundarsigur við hinn holeygða
mann með ljáinn; — til þeirra, sem
ennþá geta reikað um græna jörðina
og litskreytt hraunið. Og hann skynj-
ar blik af þeim ljóma, sem einstakar
sólskinsstundir geta sveipað hug
þeirra í fábreytileik hinna bjöllu-
hljómandi daga. —
„Hraunið er hjálpsamt og skýlt.
hvergi er betri fró
en baða brjóstið í sól
á beði úr mosató