Eldey - 01.03.1948, Blaðsíða 3

Marz 1948
E L D E Y
«
3
USANDI
STUND
„Eiái skal
^ráta • • •“
Framhald af forsíðu.
kennir það uppbótarpólitík
landbúnaðarins, sem sjávarút-
vegurinn er nú að taka upp í
annarri útgáfu. Sumir kenna allt
kröfupólitík verkalýðsins og
kommúnistafíflin kenna því um
að „afskipunarmaðurinn“ nafn-
togaði hafi ekki fengið að taka
á sína arma alla íslenzka fram-
leiðslu um ókomin ár — já vond-
ir eru mennirnir, sagði karlinn —
Það vantar ekkert á þessa „allt
illt að kenna“ pólitík, nema
að hafa svolítið af gyðingum eða
negrum til að kenna um allt
saman og hengja þá svo upp á
sport til að lækna meinin.
Mér er það vel ljóst, að útlitið
fyrir okkar framleiðslu og við-
skipti er ekki gott, sízt þegar við-
bætist aflabrestur og annað hall-
æri. Annað eins hefur áður
hent, og því erum við til, að
þjóðin lifði, afbar og óx af sínurn
örðugleikum. Nú eru nýir örð-
ugleikar að berja að dyrum, en
þeir koma ekki að tómum kof-
anum eins og oft áður, nei, nú
er kofinn fullur af nýjum fram-
leiðslutækjum, nýrri þekkingu
og nýjum dugandi mönnum.
Við verðum aðeins að viður-
kenna, hvernig komið er, og
breyta þar eftir. Við getum
hvorki lifað af góðgerðakaupum
markaðsþjóða okkar eða krónu-
seðlauppbótum innanlands, og
algjörlega fráleitur hugsunar-
háttur er það, að hungur annarra
þjóða halda okkar vellystingum á
floti. Við eigum einskis annars
úrkosta en að framleiða okkar
vöru svo góða, sem unt er, og
selja hana á því verði, sem best
er hægt að fá á hverjum tíma.
Þetta er nokkuð einfalt mál og
hverjum sæmilega heiðarlegum
velviljuðum manni skiljan
legt. En þetta er ekki auðvelt í
framkvæmd á meðan hver stétt-
in situr á svikráðum við aðra ög
manni er att gegn manni og eng-
in vill láta að sér kreppa og engu
fórna. Þið, sem eigið eftir óbrjál-
aða dómgreind og eitthvað af trú
á framtíðina, athugið af hvaða
hvötum svartsýnisdraugurinn er
sendur af stað, athugið af hvaða
hvötum það er borið á þúsundir
manna að þeir hafi stolið af þjóð
sinni og svikið hana. Ég veit, að
þið komizt fljótlega að því, hverr-
ar ættar þessir krekku- og föður-
landssvika postular eru. Þið
munuð fljótlega komast að því,
að þá hefur aðeins brostið að-
stöðu til að svíkja föðurlandið
og brostið næga aðstöðu til að
stela, en hjá þeim er andinn
reiðubúinn og holdið veikt.
Þessir menn eru vargar í véum
og verri en hin versta kreppa.
Það skal fúslega viðurkennt,
að margt liefði betur mátt iara,
en iivorKi miminn né jörð munu
forganga þótt erlendum innstæð-
um sé að iuliu eytt. Mestum
lduta þeirra var vel varið, en
nokkru illa. Það er búið að eyða
þessum peningum og um það tjá-
ir ekki að sakast, heldur úr að
bæta. En úr því verður ekki bætt
nleð kommunisma eða öðrum
iilindum, lieidur aðeins með
sameígmiegu átaki aiira, sem
Isiendingar geta talist — látum
Rússana róa sinn veg.
Það getur orðið okkur óbæri-
lega dýrt að leiða hrun og eymd
yitr þjóðina og eyðileggja henn-
ar góðu aðstöðu og framtíð.
Hvers vegna þarf hún alltaf að
hafa einhvern djöful að draga,
annað hvort Dani eða kommún-
ista — þegar liún má sízt við því?
Nei, verum hughraust og horf-
urn fram á við. Það er iarið illa,
en getur farið vel, við erum bú-
in að iæra af þessu öllu, livernig
ekki á að hegða sér og eigum að
koma vitrari út úr þessari eld-
raun, og gerum það, ef við lát-
um ekki villa okkur sýn.
Það má líkja þjóðinni við ung-
ann mann, sem fer í kaupstað
frá bænum sínum, sem hann hef-
ur byggt upp sjáifur á ættjörð
sinni — hann fer með peninga
sem liann hafði grætt og unnið
fyrir. Hann kaupir sér nýjan hús-
búnað, nýjar vélar og ný tæki
til að tryggja afkomu sína og
sinna í iramtíðinni, þetta sendir
hann heim með bílnum, en svo
lendir hann sjálfur „útá lífinu“
eyðir miklu af þeim peningum
sem eítir voru og týnir svo vesk-
inu með öllu saman. Þegar hann
vaknar eftir æfintýrin er hann
illa til reika, en ekki er allt glat-
að þó að veskið og aurarnir séu
liorfnir. Heima á hann land og
vélar og hann er ungur og frjáls,
hann fær lán fyrir farinu heim
og byrjar að vinna — vinna fyrir
nýju veski og nýjum peningum.
Hann syngur við plóginn og
strengir-þess heit að fara aldrei
svona gálauslega að ráði sínu
framar.
Látum okkur gera slíkt hið
sama. Peningar eru ekkert aðal-
atriði, þeir eru til þess að koma
og fara. — Frelsi og framtíð ís-
lands það er allt. Samhugur og
samstarf færir okkur allsnægtir
á ný. Helgi S.
... en meðal annarra orða
BóhahúS
Keflavíkur
er, i leiðinni.
í Morgunblaðinu 14. febrúar er
mjög athyglisverð grein um skríl.
Greinin er eftir Kristján Albertsson,
sendiherra okkar í París. í stuttu máli
sagt, er greinin um það á hvern hátt
megi útrýma þessuömurlegaíyrirbrigði
sem nefnt er skríll. Því miður er bæði
i Reykjavík og víða annars staðar,
sú manntegund í of ríkum mæli. Ráð
það sem lagt er til að notað verði,
er að reisa á Lækjartorgi, eitt vold-
ugt búr af sömu gerð og notað er
fyrir viilidýr og hafa rónana og skríl-
inn þar til sýnis fyrir almenning. Þetta
er mjög skynsamlegt og vel hugsað,
en villidýrunum er lítill sómi gerður
með því að nefna þau í sambandi við
geymslu á þessum skrílspírum höf-
uðborgarinnar. Það væri vafalaust
mjög lærdómsríkt fyrir íbúa Reykja-
víkur almennt að fá að horfa á þessa
sorabletti á menningu höfuðborgar-
innar. Það hefur jafnan þótt þægilegt
í munni að tala um fylliríið og slags-
málin í Keflavik, og jafnvel hefur
heyrst að Mjólkurstöðvarböllunum
væri líkt við böll í Keflavík, en því
fer víðsfjærri að nokkur líkindi séu
til þar á milli, kann þó að henda að
stöku sinnum hafi þurft að hjálpa
Mjólkurstöðvarkandídötum út fyrir
dyrnar.
Það má geta þess að á gamlárs-
kvöld, þegar skríllinn í Reykjavík
réðist á menn, hús og farartæki, þá
voru dansleikir í öllum samkomuhús-
um Keflavíkur og lögregluþjónarnir
fóru af vagt sinni laust fyrir klukkan
12 til að skemmta sér með öðru fólki,
sem á dansleikjunum var. Ekki kom
til neinna óeirða, enda voru Kefl-
víkingar einir að skemmta sér i það
sinni. Eitt höfuðstaðar dagblaðið —
Þjóðviljinn — tók svari skrílsins, og
taldi þetta leiki æskunnar — ef til
vill svolítið „abstrakt" leiki. Það
voru engin undur að það blað tæki
svari skrílsins, því skylt er skeggið
hökunni. Vitað er að kommúnista-
flokkurinn á sitt aðal fylgi meðal
Hafnarstrætisróna og götuskríls. Reyn-
ið einhvern tíma að taka betlikarlana
og rónana' tali um stjórnmál, þá
komist þið að raun um að þetta eru
allt saman kommúnistar, sem vantar
ekkert nema völdin í þjóðfélaginu til
að geta hætt betlinu og stundað sína
rónaiðju annars staðar en á göturn
höfuðborgarinnar.
Það væri þörf framkvæmd að konia
rónabúri Reykjavíkur sem allr.t fyrst
upp. S. B.
Stingir,
Goggar,
Stuðpúðar,
Kaðlar, 1”, 21/4”,
3”, 4”, 5i/,.
Blakkir,
Vírklemmur,
Hausingasveðjur.
VaíMSifies h.f.
Sími 69.
Bióhöllin.
Hið nýja kvikmyndahús Ásbergs og
meðeigenda hans er nú fyrir nokkru
tekið til starfa. Húsið er hið vist-
legasta og stórt og rúmgott, tekur
yíir 400 manns í sæti. Góðir stólar eru
í húsinu og mjög þægilegt að horfa
á myndirnar, mikill munur frá því
sem áður var. Svalirnar hafa nú þeg-
ar unnið hylli fólksins og eru þær
mest notaðar. Að vísu mætti margt
að húsinu finna, sérstaklega frá hendi
teiknarans, sem virðist hafa fylgt of
gömlum stíl, eða ekki þekkt það
nýjasta í byggingu slíkra húsa. Ás-
berg á þakkir skilið fyrir sinn frá-
bæra dugnað að koma þessu húsi
upp við mjög erfið skilyrði og liefur
þessi framtakssemi aukið mjög á
menningarbrag Keflavíkur.
Ásberg hefur lengi haft mikinn
áliuga fyrir kvikmyndarekstri og fyrir
því áhugamáli sínu marga hildi háð.
Nú hefur hann náð því marki, sem
hugur hans stóðtil, að geta sýnt í nýju
og góðu húsi, sem ennþá stendur þó
til bóta. Blaðið óskar Nýja Bíó til
hamingju og vonar að rekstur þess
verði bæði eigendum og Keflavík til
hagsbóta.
Einhvern tíma á næstunni er von
á nýsköpunartogara okkar og standa
til hans miklar vonir. Eigandi hans
verður hreppsfélagið og vonum við
öll að þessi tilraun takist svo vel að
fleiri togarar fylgi á eftir. Nýlega
var ákveðið að gefa skipinu nafn, þá
ákvörðun tók hreppsnefndar-meiri-
hlutinn okkar og varð hún að vonum,
andlaus mjög — togarinn á sem sé
að heita Keflvíkingur, en það nafn
ber annað skip hér með miklum sóma.
— Ef aðrar framkvæmdir í samþandi
við hinn væntanlega togara verða
eins andlausar og gjörsneyddar hug-
kvæmni eins og nafngiftin, þá fer
ver en vonað er, það hefði verið
betra að láta skipið heita Stefán
Jóhann eða bara Krata — heldur en
þessa óþægilegu eftiröpun. Við verðum
að vona að betur takist til með rekst-
urinn, þegar þar að kemur og að
skipið verði okkur til gæfu og gengis
þrátt fyrir óstjórn alþýðu- og fram-
sóknarflokks-meiri-hlutans í hrepps-
nefnd — en það er eins og annað böl,
sem batnar með tímanum. —
Höfum að jafnaði
allar fáanlegar
MATVÖRU'R.
JVí atardeildin
Sími 140.
0 Viðskiptin við okkur
munu reynast
hagkvæmust.
MatafdeiMin
Sími 140.