Alþýðublaðið - 02.03.1920, Blaðsíða 3

3
upphafi kafla þessa — þá gat
enginn haft neitt á móti því, þar
Sem V* málmforðans, eins og
hann má mestur vera, er ekki
sama og V* gullforðans, heldur
er sama og */s gultforðans.
Þetta er þá mismunurinn: Á ár-
unum 1906—1914 fer innieignin
fram úr l/i gull/orðans, en alðrei
fram úr */* málmforðans; á ár-
anum 1915—1919 fer inniegnin
altaf fram úr x/* málm/orðans
(þ. e. J/3 gullforðans), og það í svo
stórum stíl, að í des. 1918 var
innieign sú, er talin var til málm-
forðans, ca. 600,000 kr. stærri að
upphæð en allur gullforðinn. Hið
íyrra er löglegt hefir enginn íett
fingur út í það ; hið síðara virðist
óumflýjanlega ólöglegt og hefir
verið átalið. Af þessu er auðséð,
að háttvirtir endurskoðendur hafa
*neð þeim orðum sínum, sem til-
færð eru í upphafi þessa kafla,
nlls ekki sagt neitt, sem réttlætir
oða afsakar hið núverandi ásland
þessa máls.
VI.
Þá vitna hinir háttvirtu endur-
skoðendur í lögin 9. sept. 1915
um 2®/o afgjald bankans til ríkis-
sjóðs. feir tilfæra ekki orð fyrir
°rð þær greinar laganna, sem um
er að ræða, en eg tilfærði allar
greinar laganna í uppbafi greinar
hiinnar. Um þessar greinar fara
háttvirtir endurskoðendur eftirfar-
andi orðum: „í lið þessum“ (þ. e.
gr., eða 1. gr. 2. lið, sem þeir
kalla) „er ekki vitnað í 5. greinina
i lögunum frá 1905. Væri átt við
sömu gulltryggingu í 1. gr. 21,
S0tti átt er við í 1. gr. I2, þá yrði
hukaseðlaútgáfan væntanlega skaði
^ytir bankann, hann gæfi seðlana
ekki út og viðskiftalífið fengi ekki
öeina aukaseðla . . þessi orð
háttvirtra endurskoðenda er ómögu-
*egt að skilja öðruvísi en svo, að
heir séu með því að andmæla því,
í Bi. gr. 2“ sé með „málm-
f°rða“ átt við hið sama og í
»*• gr. 1“, þ. e. forða eftir 5. gr.,
euda virðist það vera hið eina
órraeði, sem bankinn geti átt völ
^ «1 þess að sýna það, að hann
hafi ejjkj vangoldið ríkisBjóði 2#/o
af8jaldið.
Gegn þessum skilningi háttvirtra
Réttnefnd 2. gr.
2) Réttnefnd 1. gr.
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
endurskoðenda má í fyrsta lagi
vísa til þess, sem sagt hefir verið
um þetta mál í undanförnum
köflum þessarar greinar. í öðru
lagi má vísa til eigin orða hinna hátt-
virtu endurskoðenda gegn þessum
ummælum sínum; eru þau tilfærð
og nánar um þau talað í VII. kafla
þessarar greinar. í þriðja lagi ætla
eg hér að gera fáeinar athuga-
semdir út frá sjálfum þessum
lagagreinum. Vil eg þá byrja með
þvi, að biðja menn að líta snöggv-
ast á sjálfar greinarnar, sem eru
tilfærðar orðrétt í upphafi greinar
minnar. Því næst vil eg spyrja,
hvort mönnum þætti ekki óeðlilegt
og klaufalegt að tala um „málm-
forða“ tvisvar sinnum í þessum
stuttu Iögum (alls 3 gr. 3. greinin
fjallar um alt annað en afgjaldið),
með sinni merkingunni í hvort
skifti og án þess að gerð sé grein
fyrir hvað átt sé við með „málm-
forða“ í seinna skiftið, en í fyrra
skiftið er orðið útskýrt: það sé
forði eftir 5. grein. En klaufaskap-
urinn við samningu greinarinnar
yrði nærri því ótrúlegur, þegar
þess er gætt, að i öllum lögum
Islandsbanka finst engin önnnr
útsbýring á orðinu „málmforði0
en sú, er fiinst í 5. gr. En að
svo sé, verð eg að álíta að hægt
sé að slá föstu, úr því að hátt-
virtir endurskoðendur nefna enga
slíka lagagrein í yfirlýsingu sinni,
en það var þó einmitt það, sem
eg leyfði mér að gera fyrirspurn
mína um. Hið eina, sem hinir
háttvirtu endurskoðendur færa
fram því til stuðnings, að annað
megi leggja í orðið „málmforði",
en 5. gr. ákveður, er það, að þá
yrði aukaseðlaútgáfan „væntanlega
skaði fyrir bankann, hann gæfi
ekki seðlana út og viðskiftalífið
fengi enga aukaseðla." En eg á
örðugt með að trúa þvi, að þessi
„vœntanlegi“ skaði geti heitið góð
og gild ástæða, til þess að gjalda
ríkissjóði engan eyri, þegar bank-
inn, eftir lögunum virðist tvímæla-
laust hafa átt að gjalda honum
2,719 kr. 06 au. (þ. e. fyrir des-
embermánuð 1918; sjá útreikn-
inginn síðast í grein þessari eða
í „Gullmál íslandsbanka" eftir Jón
Dúason, cand. polit, bls. 15).
(Framh.)
Til sölu tvennir nýlegir
klossar á 6—io ára börn með
tækifærisverði. Afgr. v. á,
Gúmmí götustígvél,
Iítil, til sölu. Ódýr. Passa jafnt
konum sem karlmönnum. Til sýnis
á afgreiðslunni.
Aug'lýsingar.
Auglýsingum í blaðið er fyrst
um sinn veitt móttaka hjá Ouö-
geir Jönssyni bókbindara, Lauga-
vegi 17 (bakhús). Sími 286 og á
afgreiðslunni á Laugavegi 18 b.
Auglýsingaverð í blaðinu kr.
1,50 cm. dálksbr.
Sitt hvað úr
sambandsríkinu.
Forngripir
fundust nýlega við Hábæ á Ll-
landi vestanverðu, og voru þeir
allir frá eiröldinni. Það voru ker
fögur úr eiri, og fleiri gripir úr
þeim málmi, silfurbikarar nokkrir,
og einn digur armbaugur úr skíru
gulli.
Enevold Sörensen
er nýlega látinn 69 ára gamall.
Hann var ráðherra í Danmörku
frá 1901 til 1909, fyrst í ráðaneyti
Deuntzer sern innanríkisráðherra,
síðar sem kirkju og kenslumála-
íáðherra í ráðaneytum I. C. Christ-
ensens, Neergaards og Holsteins-
greifa.
Enevold Sörensen var uppruna-
lega barnakennari.
Glímnkappi látinn.
Danski glímukappinn (grísk-róm-
versk) H. H. Egeberg er"látinnjp
Khöfn.
Altaf á það við, að „í upp-
iiafli var orðið“ og aðeins orð-
ið! I'ví hið „gamlau heflr ætíð
völdin, og hið „nýja“ hefir
aldrei í fyrstn vald á öðru en
orðinu!
Georg F. Nikolai.