Alþýðublaðið - 19.10.1926, Blaðsíða 2

2
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
< kemur út á hverjum virkum degi. <
4 ■ ■■ 4
! Afgreiðsla í Alþýðiihúsinu við !
« Hverfisgötu 8 opin frá ki 9 árri. !
! til kl. 7 siðd. !
< Skrifstofa á sama síað opin kl. r
í 9' 2—101 2 árd. og kl. 8 — 9 síðd. t
j Sintar: 988 (afgreiðslan) og 1294 »
5 (skrifstofan).
] Verðlag: Áskriftarverð kr. 1,00 á ]
! mánuði. Augiýsingaverð kr. 0,15 í
< hver mm. eindálka. {
! Prentsmiðja: Aipýðuprentsiniðjan í
< (í sama húsi, sömu símar).
og kosnmgarnaF’ á laug-
arðaginn.
Við alþingiskosningarnar najsta
laugardag verða meðai annars
greidd atkvæði urn almenn mann-
réttindi. Alþýðuflokkurinn og ein-
stöku frjálslyndustu menn aðrir
vilja að mun auka þau, veita þau
þeim, sem hingað til hafa verio
ranglega sviftir þeim. íhaklið
streitist hins vegar á móti af al-
efli. Ef það gæti ráðið til fulls,
þá hefðu að eins efnamenn kosn-
ingarétt og samt varla aðrir en
aldraðir menn og þó einkum
andleg gamalmenni.
Nú hafa að eins 25 ára menn og
eldri kosningarétt. Þó að menn
fái flest önnur réttindi 21 árs, þá
fá þeir ekki að kjósa fulltriia á
þing þjóðarinnar. 21 árs gámail
maður • getur setið í ábirgðarmik-
iíli itrúnaðarstöðu. Hann getur
haft atvinnu margra manna í
hendi sér, jaínvel verið trúað fyrir
lífi þeirra og liinum. Hins vegar
er hann of ungur til þess að fá
að kjósa til alþingis. Og orsökin
er sú, að’ íhaldssamir þingmenn
hafa jafnan verið hræddir við
æskuna. — Sams konar ranglæti
við kosningár í málefnum sveita
og kaupstaða reyndi fulltrúi Al-
þýðuflokksins á alþingi, Jón Bald-
vinsson, að fá breytt á síðasta
þingi, en þess var engi kostur, svo
sem þingið var þá skipað. Erfitt
var að mæla gegn rökum hans
í þinginu, því að allir heilskygnir
menn sáu réttmæti þeirra. En þá
var ráðið að fella tillögurnar
þegjandi, — hið kunna ráð þeirra,
sem berjast gegn góðum mál-
um —, og það var óspart noíað
við atkvæðagreiðslurnar í neðri
deild, þegar tií úrslila kom
um kosningarét.arrýmkunartillög-
ur Jóns Baldvinssonar.
Ekki stendur Ihaidsliðið síður á
verði gegn rýmkun kosningarétt-
arins til alþingis. Pað hyggur sér
hag af því, að aldurslágmarkið
haldist sem hæst. ViÖ Iandskjör
kastar þó tólfunum. Þar fær eng-
inn að kjósa fyrri en hann er
orðinn 35 ára gamall. Þrátt fyrir
það varð þó íhaldsflokkurinn svo
greinilega í minni hluta við lands-
kosningamar i sumar, að síðan
þorir hann ekki að bjóða fram
tii landkjörs neinn fyrr verandi
íhaldsþingmann. Þó er víst, að
ekki er honum nær skapi en áð-
ur að veita yngri mönnum rétt-
inn. Þá býst hann við þeim mun
meiri hrakförum en ella, sem
honum er það ljóst, að sízt af
öllu getur óspilt æska rétt honum
örvandi hönd.
Þér þekkið líka hin svívirðilegu
fátækralög, þenna ástrnög drottn-
unargjarnra ríkisbubba, klafann,
sem fátæklingarnii' eru bundnir á.
Á síðasta þingi reyndi Jón Bald-
vinsson einnig enn á ný að fá
þeim breytt. En það var nú eitt-
hvað annað en oið frumvörp hans
til að heimta rétt hinna kúguðu úr
höndum kúgaranna næðu sam-
þykki á þinginu þvi. thaldsveldið
ákvað aö viðhalda kúgun þeirra,
sem hafa orðið fyrir sjúkdómum
og heilsulevsi, en skortir fé til
þess að geta samt sem áður séð
fyrir sér og sínum. Fátæk garnal-
me«ni skyldu áfram vera rétt-
indum sneydd eins og giæpamenn.
Fátækir ómagamenn, sem berjast
við að halda lífinu í fjölskyldum
sínum, en verða þó að leita frek-
ari aðstoðar, svo að ekki stórsjái
á börnum þeirra eða gamaimenn-
um, skyldu áfram sviftir kosn-
ingarétti og brennimerktir í aug-
um auðborgaranna. Atvinnuleysis-
rekendur, sem starfa að því að
láta togara Iiggja ónoíaða, skyldu
halda kosningarétti og kjörgengi,
en atvinnulaust fólk, sem leita
verður fl fátækrastjórnarinnar til
að geta lifað, þó að atvinnan sé
stöðvuð, skyldu fá steina fyrir
brauð, réttindamissi í stað atvinnu.
Sú var niðurstaða meiri hlutans í
neðri. deild.
Þessa er að minnast næsta
iaugardag. Jafnaðarmenn vilja
aukin mannréttindi. Þegar þeir
eru orðnir nógu fjölmennir í þing-
inu, verður þessum heimskulegu
ánauðarlögum breytt. íhaldið
hvorki vill né þorir aö breyta
þeim. Það veit, sem er, að við
frjálsár kosningar yrðu ósigrar
þess enn geipilegri. Allir þér,
sem það hefir svift kosningarétti
með ólögum þessum eða meinað
ykkur réttarins fyrir aldurs sakir!
Otvegið hver um sig a. m. k. eitt
atkvæði í yðar stað til þess að
fella frambjóðendur kúgaranna,
en koma þeim að, sem berjast
fyrir réttindum yðar. Safnid at-
kvœdum til sigurs Alpýduflokkn-
um, sem vill veita ydur sjálfsögd
rnannréttindi.
Þess er og vert að minnast
nú, að Jón Sigurðsson á Yzta-
Feili hefir tjáð sig fylgjandi því
Iíku frumvarpi, sem Jón Baldvins-
son flutti á síðasta þingi um
breytingar þær á fátækralögun-
um, er hér hafa verið nefndar.
Hins vegar er ekki að vænta fylg-
is íhaldSfiokksins við þær. Lands-
kjörið er því líka m. a. um rétt
eða réttleysi fátæklinganna. Mun-
um pad!
IrhsIsíicí tíðÍEldL
Vestm.eyjum, FB., 18. okt.
Landhelgisbrot.
„Þór" tók tvo togara að veiðum
í landhelgi og hafði með sér hing-
að. Annar er belgiskur, frá Ost-
ende, og heitir „Qskar Hille-
gaardt", en hinn er þýzkur, frá
Bremerhafen, og heitir „VioIette“.
Báðir fengu 12 500 kr. sekt og
alt upptækt.
ísafirði, FB., 19. okt.
„Óðinn“ kom hingað í gær-
kveldi með enska togarann „Ge-
rard“ frá Hull, er hann tók við
landhelgisveiðar út af Skaga. Mál
iians er rannsakað í dag. V.
ínnflutningurinn.
Fjármálaráðuneytið tilkynnir:
Innflutningur í september hefir
numið kr. 4 262 465,00, þar af til
Reykjavíkur 2 847 669,00.
Skipafréttir.
„Lyra“ kom í morgun. „Villemo-
es“ fer í dag eða í fyrra málið
vestur og norður um land að taka
kjöt og síðan utan.