Føringatíðindi - 19.04.1900, Blaðsíða 2

dal, í nevnist Hórnspruit, tá brast snøgliga
á teir tættasta kúluregn frá Boarheri, sum
um náttina hevði krógvað seg í fjøllunum
har uttan um. Eingilskmenninir mistu har
meir enn 400 menn, hvarav 389 vóru tiknir
livandi, 7 kanónir og 20 vagnar við krígs-
tilfari. Hetta var so stutt frá Bloemfontein,
at eitt størri herlið, sum Roberts sendi til
hjálp, brátt kom upp í leikin, so at Boarnir
noyddist til at hava seg undan; tó ikki
fyrr jenn teir høvdu forstýrað drekkivatns-
veitingina til Bloemfontein. Um 2: apríl
annámaðu Boarnir 600 Eingilskmenn í
einum stað nevnt Reddersburg eystanvert
við jarnbreytina nakrar fáar míl sunnanfyri
Bloemfontein. 7. apríl stóð strið norðanfyri
Bloemfontein. Har sigast Eingilskmenninir
at hava mist 1500 menn (600 deyðir og
særdir) og 12 vognar. í fleiri støðum
longri suðuri hava Eingilskmenninir haft
ampa av flokksmonnum, sum tykjast at vilja
oyðuleggja jarnbreytina og aðrar sambands-
vegir. í eingilsku heraðspørtunum vestan-
fyri Kimberley hava fleiri túsund av bønd-
rum, sum eru av hállenđskari rót, gjørt
uppstand ímóti Eingilskmonnum.
>Oddamennt.
»Fuglaframi« hevur í einari grein,
skrivað undir hesari yvirskrift, framhildið,
at bløð okkara áttu at røst og nevnt okkara
góðu menn so ofta sum til bar. Tað meini
eg eisini. Eg haldi tað ikki vera rætt
bara at framhalda tað ringa og ljóta hjá
fólkinum, men so ofta sum møguligt gleði-
liga greiða frá tí vakra og góða. Eg meini
ikki bara at ođdamenninir skulu umtosast
rósandi, men ein og hvør, sum vittirliga
fortjenar rós, um hann ikki kann roknast
uppí oddamenninar. Herum skal eg tó
ikki skriva á hesum sinni, men tosa um
nakað annað.
Oddamenn forstandi eg sum fyrigongu-
menn á ymsan hátt. Hvussu nógvar fyri-
gongu- ella undangongumenn vit eiga, veit
eg ikki, men nakrar kenni eg. Summir av
teimum hava evnir til at vera undangongu-
menn har sum fólkið ikki er frítt og sjálv-
bjargið, men fáar undangongumenn eiga
vit, sum duga at ganga á odda fyri einum
fríum fólki. Ein Føringur, sum heldur seg
duga og stillar seg fram sum undangongu-
mann, er ofta ráðarikur og tolir ikki væl,
at nakar hevur frammihjá meiningar, tó at
ein skuldi trú, at slíkt var líkafram og na-
túrligt. Tað er tí ikki bara illsint tos, tá
íð menn siga, at summir av okkara natio-
nalu førarum vilja æla upp eitt fólk, sum
skal regerast av einstøkum ráðaríkum stór-
monnum. Tað sýnist so, tí so skjótt sum
fólkahópurin ikki í eitt og alt er undir-
brátligur oddamonninum, so er eldur í
koluni. Hetta er skeivt og tað forðar fyri
sannari framgongd. Vit vilja hava gott av
at taka læru av teimum góðu monninum í
okkara landi, men vit vilja ikki vita av
nøkrum høvdingavaldi í okkara landi um-
framt tað, sum lóg og rættur manar okkum
til, og í hvussu er, vilja vit sleppa at kjósa
okkum høvdingarnar sjálvir, tá íð vit skulu
brúka odđamenn. Undangongumenn kunna
vit ikki kjósa okkum, tí slíkir menn vinnast
ikki við stemmuseðlum, men teir standa
fram í sínum verki.
Ein miðlingamaður.
Bræv ur Norðasta China.
Tað er ímillum gjørt, at tiðindi kunnu
koma úr Norðasta China, mest av tí —
hugsi eg, — at vegurin er langur og leiðin
vanđafull at koma aftur og fram. Um eini
tíðindir koma eina ferð, so eru tey so forn,
at lítil fongur er í teimum. Jarnbreytin,
sum Ruusmaðurin hevur lagt, er okkum til
lítla nyttu, og holið, íð Rukkutu Skrukkutu
ferðaðist ígjøgnum, tykist at vera tipt.
Veturin hevur verið kavamikil. Tá ið
so statt er, ræður urn at hava góðan seyða-
mann. í tí sum í mongum øðrum ger
skepnan nógv. og hon tykist her um leið
ikki at vera til vildar. Seyðamaðurin hjá
okkum hevur ikki rætt huglyndi til at
ganga burt í haga; at hyggja inn í eitt ból
býður hann ikki til. Eftir hvat íð sigist,
dámar honum ikki hetta seyðaslagið; men
er frálíka fegin, tá íð ókunnugur seyður
skýtst hegar, og har, íð hann tekur støðu,
hugar honum best at vera. Hann fæst ikki
burt um garðin, síðan eitt heimalamb av
ókunnugum slagi kom her um vegir. Tí
hevur hann stóra umhugsan fyri og harmast
um, at heimrustirnar ikki eru góðar her i
Norðasta China. Heimalambið sigist at
vera dapurskygt á øðrum eyganum, so at
tá íð tað rennur í kring við sólini, sær tað
ikki ravnarnar flykkjast fyri uttan, og
sjaldsamt er at hoyra tað jarma. Tað
samtykkist ikki við seyðin her — helđur
hann ivaleyst vera villan —; men seyða-
maðurin og tað eru sum eitt.
Tað hevur verið gamal siður her um
vegir, at fáa smálombini markað sum
snarast, men nú fæst tað ikki væl í lag, tí
seyðamaðurin ber ofta við, at hann ikki er
skøddur ella útgjørdur sum hann skal.
Skilið er ringt bæði av ravnarivi, vatn-
sjúku og øðrum vanda. Ja, mangt er í
neyðini nýtt, og er nøkur hjálp at fáa, so
latið hana koma frá tykkum, íð búgva,
»hvar fuglaætið meira er og kuldin minni
skaða ger«.
Tsiz-Fex-Hech-Rukk.