Alþýðublaðið - 05.11.1926, Blaðsíða 2
2
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
Íalpý®íi®l&bi® [
< kemur út á hverjum virkum degi. í
4 ' Þ
< — ----------------------:--- ►
í Afgreiðsia i Alþýðuhúsinu við )
Hverfisgötu 8 opin frá kl. 9 árcí. [
! til kl. 7 síðd. {
< Skrifstofa á' sama siað opin kl. ►
X 91/*—lO’/s árd. og kl. 8 — 9 siðd. [
j Simar: 988 (afgreiðsían) og 1294 >
X (skrifstofan). í
< Verðlag: Áskriftarverð kr. 1,00 á ►
í mánuði. Augiýsingaverö kr. 0,15 í
< hver mm. eindáika. J
Prentsmiðja: AlÞýðuprentsmiðjan I
(í sama húsi, sömu simar). f
Þegar Kristjáni varð
iitið app.
Sá viðburöur gerðist í síðushi
viku, að Krisíján Aibertsson, sem
frændsemi og ill örlög hafa hnept.
í þá sálarfjötra að vera ritstjóri
íhaldsblaðs, — einmitt þegar hann
var byrjaður á því starfi, sem
íhaldsforkólfarnir ætluðu honum,
að reyna að verja eitt af þeirra
óverjandi hneykslum, það, að ætla
að hnupla sæti landkjörins þing-
manns og láta engar kosningar
fara fram, þó að svo skyldi gert
samkvæmt lögum, — þá tekur
hann alt í einu upp á því að
hugsá sjálfstætt og athuga kosn-
ingalögin og önnur skyld ákvæði,
sem íhaldsmenn, þótt öðrum nöln-
um nefndust þá', seítu fyrir nokkr-
um árum. Og sjá! Pegar hann
lítur út fyrir asklok íhaldsins og
nýtur eigin athugunar óþvingað,
þá sér hann marga og mikla galla
á þessari ihaldssmíð. Hann sér
ranglætið mikla, sem Alþýðublað-
ið og aðrir, sem berjast fyrir rétt-
læti og aimennu frelsi, hafa oft-
sinnis bent á, að við landskjör fá
að eins þeir að kjósa, sem eru
35 ára eða eldri. Hinir, sem yngrí
eru, eru sviftir réttinum. Kr. A.
sér, að það er „ekki á viti bygt
að gera körlum og konum á aldr-
inum milli áttræðs og níræðs
hærra undir höfði um áhrif á
þjóðmál, en fólki, sem er í fullu
fjöri og ber hita og punga dagsins
í starfslífi þjóðarinnar." Það var
vissara fyrir hann að taka það
fram, sem hann líka gerði, að
þessa játningu ' gerði hann ekki
„í nafni þess flokks, sem að
„Verði“ stendur", þ. e. íhalds-
flokksins. Sennilegast er Kr. A.
farið að ráma í þann sannleikd,
að þessi sérstaki kosningarréttnr
aldraðra manna er tilraun íhalds-
ins íil að fljöta ofan á um stund.
Það veit sem er, að svo eríitt,
sem þvkvéitir að ná tökum á ald-
urhnignum mönnum, þá hefir það
þö miklu síður tiltrú æskulýðsins.
Kr. A. tekur enn fremur eftir
þvi, hve óheppileg deildaskifting
þingsins er. Alþýðuflokkurinn vill
einmitt skera fyrir rætur þess
meins með því að afnema hana.
Þingið á að vera í einni deild.
Það mun bæði bæta afgreiðslu
þingmálanna og fiýta heunl, Svo
sem allir kunnugir vita, skemm-
ast mörg frumvörp mjög við
hrakninga milli deilda, og í stað
þess að vera athuguðj betur eru
þau þráfaldlega afgréidd í flaustri
í þeirri deild, sem þau koma síðar
í, og gagnlegar breyting'atillögúr
hafa oft verið feldar sökum þess
eins, að ella þótti frumvarpinu
teflí í tvísýnu á síðustu stundu.
Það væri því mikil þingbót að af-
námi deildaskiftingarinnar.
Kr. A. endar athuganir sinar
með þeim ummælum, að ástæða
virðjst fil að hefja umræður um,
hvort haída skuii kosningalögum
þeim, er nú gilda hér á lancli,
„eða hverfa skuli að því skipulagi,
að allir þingmenn séu kosnir í
einu og til jafnlangs tíma.“ Áð-
ur minnisí hann á kostnaðinn við
hið tvöfalcia þingmannakjör. Kr.
A. er þarna á réttri leið, ef hann
að eins heldur áfram að hugsa
sjálfstætt. Ráðið er, að allir ping-
mennirnir séu landkjörnir. Það er
í alia staði réttlátast og vænlegast
til góðrar skipunar þingsins. Kr.
A. hefir sjálfur gefið gaum að því,
að flokkarnir skipa þjóðkunnustu
mönnum sínum jafnaðarlega efst-
um á landslista. Landskjör allra
þingmannanna er líka kostnaðar-
minst, þó ekki sé það aðalatriði,
þegar þjóðin velur fuiltrúa sína.
Það er réttlætið í skipun þingsins
í hlutfalli við stjórnmálaskoðanir
þjóðarinnar og vöndun á vali
þingmánna, sem þar skiftir mestu
máli, og hvort tveggja er miklu
betur trygt með allsherjar land-
kjöri heldur en þeim kjördæma-
bútunum, sem nú eru.
Vonandi fær Kr. A. oftar sjálf-
stæða sjón en í þetta • skifti, því
að ill eru þau örlög tnentamanns
að forpokast við íhaldsritstjóm og
vörn fyrir klárstaðan kyrstöðu-
flokk.
Atvinnuleysismálið
í bæjarstjórnmni.
Nefnd sú, er bæjarstjórnin hafði
kosið til ,að rannsaka atvinnu-
leysið og bera fram tillögur til
að bæta úr því, varð sammála
um að leggja tii, að það femt
verði unnið í vetur, er nú skal
greina: 1. Undirbúningvir gatna-
gerðar í Seltúnum: Seljagata frá
Vesturgöiu að Sellandsstíg, Sel-
landsstígur frá Framnesvegi nið-
ur að sjó, Holtsgata, framhaldið
vestur eftir. 2.’ Holræsi gert í
Hafnarstræti austan Pósthúss-
strætis, 3. Lagður Múlavegur og
rutt holtið niður á Kleppsveg og
milli Langholtsvegar og Múla-
vegar. 4. Holræsi og vatnsleiðsla
sett í Njarðargötu milli Berg-
staðastrætis og Laufásvegar. —
Skyldi þremur fátækrafulltrúum,
er borgarstjóri velur, falið að
ráða menn í vinnuna. Sú grein-
argerð fylgdi, að lauslega sé á-
ætlað, að þessi vinna nægi 60
mönnum í tvo mánuði. „Gert er
ráð fvrir því, að í bili verði
kostnaður við þessa vinnu 50 til
60 þús. ,kr.“ Nefndin taldi og
sjálfsagt, að byrjað sé hið fyrsta
að grafa fyrir grunni barnaskól-
ans nýja.
J af n aðarmennlrn Lr í bæjar-
stjórninni bæði sáu, að meira þarf
að framkvæma til þess að bæta
úr atvinnuleysinu, og viídu líka
meiri framkvæmdir. Fyrir því bar
Haraldur Guðmundsson jafnframt
fram svo feldar tillögur, sem þeir
stóðu sameiginlega að:
1) Bæjarstjórnin samþykkir að
láta gera alla nauðsynlega skurði
til framræstingar á landi í Foss-
vogi frá bæjartúninu þar inn
að Bústaðagirðingu, og að láta
byrja á verkinu nú þegar.
2) Bæjarstjómin samþykkir að
láta skera fram mýrina fyrir ofan
og neðan túnið í Gufunesi og
gera aðalskurði í stóru mýrina
fyrir austan Knútskot.
3) Bæjarstjórnin ályktar að láta
hið bráðasta fara fram viðbótar-
skráningu á atvinnulausum mönn-
um.
Tillögur nefndarinnar voru
samþyktar til síðari umræðu, en
tillögum jafnaðarmannanna var
vísað til „atvinnuleysisnefndarinn-
ar“.
[ Nánari ftásögn á morgun.