Alþýðublaðið - 15.11.1926, Blaðsíða 2

2
1 A L1» ÝÐ B S L Jk «81® [
I kemur út á hverjuni virkum degi. i
5 Aígreiðsla í Alpýöuhúsinu við )
< Hverfisgötu 8 opin frá k! 9 ártí. ►
J til kl. 7 síöd. t
< Skriistofa á sama staö opin kl. >
Í gt/a—10Va árd. og kl. 8—9 síðd. I
< Simar: 988 (afgreiðslan) og 1294 >
! (skrifstofan). ►
< Verðlag: Áskriitarverð kr. 1,00 á t
í mánuði. Auglýsingaverð kr. 0,15 í
* hver mm. eindáika. {
< Prentsmiðja: Aipýöuprenísmiðjan >
| (í sama húsi, sömu símar). . [
Já'tnáðarstefnan
— ©g| aH ©lass jafií-
at6aa*st©fi!iaM«
Þess var nýlega getið í Aljrýðu-
blaðinu, að foringi amerískra jafn-
aðarmanna, Hugéne Debs, væri
látinn. Til viðbótar því, sern þá
var sagt í blaðinu um þessa merki-
legu hetju og hugsjónamann, skulu
hér filfærð nokkur orð, sem að
mestu leyti eru tekin úr brezka
jaínaðarmannablaðinu „Daily He-
rald“.
Eugéne Victor Debs var raunar
meira en foringi hins ameríska
jafnaðarmannaflokks. Hann var
sköpunarmaður hans. Að vísu voru
til þar í lancli jafnaðarmenn á
undan Debs. Meðal þeirra var
Victor Berger, er heimsótti Debs
í íangeisi og beindi huga hans að
jafnaðarsiemunni. En eftir það var
Debs lífið 0g sáiin í þeirri hrevf-
ing-u.
Deps var tæpra 71 ára, er hann
lézt. 14 ára gamail hóf hann
vinnu sína við amerfsku járn-
brauínnar. Áður en hann næði
20 ára aldri beitti hann sér fyrir
samtökum járn bray íarmanna. 25
ára varð hann skrifari í verklýðs-
félagi þeirra.
í verkfalíi einu, er' hófst árið
1894, fór íyrst fyrir alvöru að bera
á Debs. Vegna þátttöku sinnar og
forystu í þessu yerkfalli var hann
dæmdur í 6 mánaða fangelsi.
Hann fór í fangelsið sem verk-
iýðsfélagsmaður, en kom þaðan
sem jafnaðarmaður.
Ásamt Berger og Seymor Sted-
man stoínaði hann hinn ameríska
jafnaðarmannaflokk (Socialist
Party of America). Fyrsta þing
flokksins var háð árið 1897.
Árið 1900 var Debs í kjöri sem
ALÞÝÐUBLAÐIÖ
fulltrúi jafnaðarmanna við for-
setakosningar { Bandaríkjunum.
Síðan aftur 1904, 1908, 1912 og
1920. Þegar forsetakosningarnar
fóru fram 1920 sat hann í fangelsi
og hlaut 9653 atkvæði.
Þegar Ameríkumenn ákváðu að
taka þátt í heimsstyrjöldinni
miklu, barðist Debs með hnúum
og hnefum gegn þeirri þátttöku.
Hann skoraði á alla verkamenn að
styrkja sig í andstöðu þessari.
Fyrir þessi afskifti sín og friðar-
mál lét Wiison forseíi dæma hann
í 10 ára fangelsi. Síðan gaf Har-
ding forseti Debs upp sakir 1922.
Debs var fyrst og fremst hetja
og hugsjónamaður. Flokksmenn
hans dýrkuðu hann. Andstæðing-
arnir hötuðu hann. Um endilanga
Ameríku mun hann verða syrgður
af milljónum verka-manna og
-kvenna.
Síðustu 4 vikurnar !á hann ;
sjúkrahúsi, þjáður aí taugaveiklun
og þreytu, er áttu rót sína að y
rekja til hinna löngu fangelsis-
vista.
Einhver síðustu orð þessa písl-
arvotts hins góða málsíaðar voru
þessi: „Bg mun leggjast til hvílu,
öruggur í vissunni um pad, ad
jafnadarstefnan og ad eins jafn-
adarstefnan getur bœtt úr stjórn-
mála- og fjárhags-böli mannkyns-
ins.“
Khöfn, 1. nóv. 1928.
Þessa dagana stendur yfir mat-
reiðslusýning hér í Höfn. Fyrir
henni gengst „Dansk Sö-Restau-
rations Forening". Það, sem helzt
dregur áhuga Islendinga að þess-
ari sýningu, er hinn íslenzki hluti
hennar. Aðalhvataíuaður þessarar
sýningar er Jónas Lárusson, bryti
á „Gulifossi“. Það mun vera í
fyrsta sinni, að efnt er til slíkr-
ar sýningar á tilbúningi matar úr
íslenzkum afurðum, kjöti, saltfiski
og síld. Sýning þessi fer vel úr
hlaði. Hanga hér á veggjum
myndir frá íslandi, er sýna sjávar-
útveg, landbúnað og íslenzkt
landslag. Hafa útgerðarmenn lán-
að myndir, er sýna sjávarútveg-
inn, togarana, drekkhlaðna af
fiski, vörpurnax að rifna af fiski
og sild o. s. frv. Er snyrtilega
frá öliu gengið og auðsjáanlega
iögð mikil vinna í það, að alt fari
sem bezt úr hendi og árangurinn
verði sem mestur. Hér er sýnt
saltkjöt, síld, söltuð' og krydduð,
saltfiskur og hvað úr öllu þessu
megi gera sem ljúffengan, nær-
andi og ódýran mat. Fæstir Is-
lendingar munu hafa hugmynd
um, hve mikið sælgæti til matar
er hægt að gera úr síld. Það var
mikil aðsókn að borðunum, með-
an ég stóð við hér inni, og dáðust
menn að jjúffengi matarins.
Það er alt af garnan að vita,
að við eigum framgjarna menn
og áræðna, og Jónas Lárusson
hefir sýnt bæði áræðni og hæfi-
leika með sýningu þessari. Hann
ber sjálíur veg og vanda af þessu
verki að frá skildum 4g00 pd.
af sáltfiski, sem útgerðarmenn
hafa látið hann hafa.
Þessi sýning er spor í rétta átt
til að auka þekkingu á íslenzkum
afurðum erlendis og auka sölu
þeirra. Á Jónas skildar þakkir fyr-
ir íramtakssemina, og er sýningin
honum og íslandi til hins rnesta
sóma. Það er enginn kotungsbrag-
ur á henni, og Jónas sýnir, að
hann hefir mikla hæfileika á þessu
sviði, sem ætti að vera not fyrir.
Þorf. Kr.
Marz og Oliver Lodge.
Miðvikudaginn 27. f. m. var
jarðstjarnan Marz í beztu stöðu
til athugunar, sem koscur er á
í 100 ár. Var þá mikill viðbúnaður
í Greenwich í Englandi, en svo
fór, að himinn var alskýjaður, svo
að ekkert sást. Daginn eftir hélt
hinn alkunni vísindamaður Oli-
ver Lodge fyrirlestur um samband
við Marz og sagði þar m. a.:
„Við komumst ekki í neitt sam-
band við Marz að þessu sinni, og
ég efast Um, að slíkt takist. Nú
er mikið um það talað, en ég legg
ekki mikið upp úr því. Verið get-
ur, að vér getum sent þangað
Ijósvakasveiflur. Vér fáum ljós-
vakasveiflur þaðan. Vér köllum
þær ljós. En þótt vér kæmum ein-
hverju þangað, hvernig ættu þeir
þar að vita, hvað við erum að
segja ? Þeir þekkja víst ekkl
Morse-stafrófið, og þeir skilja'
ekki heldur ensku.“