Bjarki - 26.09.1902, Qupperneq 1

BJARKI
Vll3 36.
Eitt blað á viltu. Verð árg. 3 kr.
borgist fyrir 1. júlí, (erlendis 4 kr
borgist. fyrirf'ramj.
Seyðisfirði, 26. seft.
Uppsögn skrifleg, ógild nema komin
sje til útg. fyrir i. okt. og kaupandi
sje þá skuldlaus við blaðið.
1902.
Jlug/ýsíng.
Verslun sú, er jeg hingað til hef rekið fyrir
minn reikning og hr. Th. Brynes í Stavángri,
hættir um næstkomandi nýár; verður því meiri
hluti vöruforða þess, sem til er í versluninni,
seldur við opinbert uppboð í október í haust,
eftir nánari auglýsingu bæjarfógeta, sem verð-
ur birt hjer í blaðinu.
Húseignir verslunarinnar, svo sem:
»UverpOOls«-hÚSÍð með hálfri bryggju,
»Skotöjmag:asins«-húsið og
tvö nýbyggð hús — byggð í sumar —
eru þegar til sölu með góðum kjörum.
Lysthafendur semji sem fyrst við undirrit-
aðann.
Seyðisfirði 14. seft. 1902.
Sig- Johansen.
lCppboðsauglýsíng.
Eftir beiðni kaupmanns Sig. Johansens hjer
í bænum verður haldið opinbert uppboð við
verslunarhús hans föstudaginn io. október
næstkomandi og þar seldir hæstbjóðendum
ýmsar búðarvörur, svo sem :
álnavörur, járnvörur og margs
konar kramvörur
Söluskilmálar verða birtir á undan uppboð-
inu, sem byrjar kl. 11 f. h. nefndan dag,
Borgunarskilmálar ágætir.
Bæjarfógetinn á Seyðisfirði 18. seft. 1902.
Jóh. Jóhannesson.
/Barnaskólarnir.
Sarnaskó/inn á /Fjarðarölclu verður haldinn
í vetur, frá 15. október til 15. maí. Hann
verður í 3 deildum og verða kennslustundir
3 á dag í 1. deild, 41' 2. deild, og 5 í 3.
deild, Skólagjaldið verður 6 krónur fyrir hvert
barn í I. deild, 8 krónur í 2. deild, en 10
krónur í 3. deild.
Þeir sem vilja láta börn sín gánga á skól-
ann, verða að gefa sig fram við Lárus kenn-
ara Tómasson, fyrir 10. október næstkomandi,
og þeir sem vilja sækja um fríkennslu fyrir
börn sín á skólanum, verða að hafa gjört það
skriflega tíl bæjarstjórnarinnar innan 1. sama
mánaðar.
Sarnaskó/inn á Vestdalseyri verður haldinn
sama tíma, kennslustundir 5 á dag, skóla-
gjald 8 krónur fyrir hvert barn. Þeir sem
vilja láta börn sín gánga á skólann snúi sjei
til Jóns kennara Sigurðssonar, en þeir sem
sækja um fríkennslu til bæjarstjórnarinnar
innan tímatakmarka þeirra, er áður segir.
Bæjarfógetinn á Seyðisfirði I5:septemb. 19
Jóhannes Jóhannesson.
Baðlgf.
Þeir fjáreigendur (í 8/g af Jökuldalshreppi,
Túngu-, Fella-, Fljótdals-, Hjaltastaða-, Loð-
mundarfjarðar-, Seyðisfjarðar-, Valla- og Eiða-
hreppum og Seyðisfjarðarkaupstað), sem eiga
að taka baðlyf sín á Seyðisfirði eftir auglýs-
ingu amtsins, dags. 4. f. m., eru beðnir að snúa
sjer til kaupmanns St. Th. Jónssonar á Seyð-
isfirði, er hefur tekið að sjer útbýtingu bað-
lyfjanna. Verða menn að hafa með sjer skír-
teini frá hreppstjóra sínum eða aðstoðar mbnn-
um hans um það, hve mikið þeir eiga að fá
af baðlyfinu og íldt undir það (lagarílát).
Skrifstofu Norður-Múlasýslu 15 seft. 1902.
Jóh- Jðhanneson.
Horfur og hugsjönir hinnar frjálslyndu
truar.
Kafli úr ræöu eftir enskan Únítara-
kenniniann
(ö'v' Vti
„ - Nú eftir mikið og magnað framfaraskeið, fullt af
fjörugum vonum, finnst oss, sem fram fylgt höfum
frjálsum skoðunum í trúarefnum, sem sjeum vjer að
kafa í ótal stefnustraumum, er oss alls eigi dreymdi
fyrir áður, enda sjeu allar þær straumkveykjur and-
stæðar óskum vorum og upprunastefnum. Lítum til
lífsins umhverfis oss: fer ekki allur tíðarandinn (Zeit-
geist) í þveröfuga átt við það, er menn þóttust fyrir-
sjá fyrir einum eða tveimur mannsöldrum síðanPVjer
stöndum eins og hremdir eftir ótöluleg vonbrigði.
Sjerstaklega hefur trú vor á sigur og kraftsiðferðisins
og trúar-sannindanna svikið oss. Uppeldisbækurnar
hafa blekkt oss, iðnaðarlífið hefur gabbað oss,hið stjórn-
lega frelsi hefur svikið oss, umbætur mannfjelagsins
hafa brugðist og vjer höfum nú sjeð öldina hinna
miklu loforða líða undir Iok og skilja við oss
í einskonar öfugstreymi eða stíflu, með sárveik-
um vonum og örmagna eftirvæntingum. Og
þetta gildir allsherjarlíf allra flokka og fjelaga. Bók-
menntir vorar eru orðnar eins og dægurflugur, skáld-
skapurinn fallinn niður á lægstu nóturnar, listirnar
líflausar, trúin hjá mörgum orðin ríngl eða reykur!
Hin miklu frægðarnöfn hafa eins og sópast út úr
heiminum. Peir menn, sem áður stríddu glaðir und-
ir merki allsherjarhugsjóna, þeir hafa eftir Iátið sonu,
er lítt sinna þeim hlutum. Minnist einungis eins
dæmis: Hversu hló vorum framfaramönnum hugur
í brjósti fyrir 40 árum síðan, þegar koma skyldi menn-
ing og þrifum inn á hvert einasta heimili fátækling-
anna - gjöra hvert einasta barn þjóðarinnar að nýt-
um og góðum manni! Nú hefur heil kynslóð og
ólíku fjölmennari vaxið npp og náð fullorðinsaldri
við miklu meiri hagsmuni en nokkur átti áður að
hrósa.
En mundi nokkur vera svo trúgjarn og vonglaður,
að hann ætli, að námsþorsti, sannleiksást án hagnaðar
og löngun eftir hinu besta, sem hugsað hefur verið
eða sagt, hafi við það aukist? Nautn, eftirsókn nautn-
ar, skemmtanirog áfergja íþær: sá þorstinn hefurauk-
ist og tífaldast, svo að hinn snauðasti verkmannalýður
krefst tómstunda til þeirrar iðju. En óbreyttir siðir
með háu hugarfari — þau meðulin, sem vjer fyrir
30 árum vonuðum að mundu hefja allan þorra þjóð-
ar vorrar - hvað varð af þeim? í stað þess mætir
oss, sem miður fer, spiltur listasmekkur, sem lætur
sjer lynda hrekkvísar blaðagreinir — blöð, sem hæð-
ast að alvörugefinni íhugun alvarlegra mála, þar eð
slíkt þykir nú þunglamalegt að lesa, og fjöldanum
hvimleitt. En í stað þess ala þau lýðinn á sálarsjúku
sagnasmíði, er nýtur nafnbótarinnar Realismi — al-
veg óverðskuldað. Og nokkuð svipað ætla jeg að
komi fram innan vjebanda sumra trúaðra safnaða.
Minnumst þess, hve örugglega feður vorir sóttu fram
til þess að hrinda allri heiðni og hjátrú út úr trúar-
lífi manna og reyna til að koma meiri samhljóðun
á milli trúar og rjettrar hugsunarnú á'tímum. Munu
börn þeirra, sem eingin tækifæri fundu að njóta til-
sagnar í vísindum og heimspeki til styrktar og örv-
unar í drottins þjónustu — munu börri þeirra skynja
það, hirða um að skynja, að alheimnrinn eftir kenn-
ing Herschels sje háleitara musteri tll að dýrka guð
í en heimurinn í Genesisbók, eða sköpunarverkið hjá
Darwin hærra dæmi óendanlegrar og gagntakandi
speki, heldur en hin hebreska frásaga! Mun ekki
allur þorri vorra ungu manna, þótt á sinn hátt sje
vel mentaður og vel uppfræddur, láta sjer þvílíka
hluti litlu skifta að íhuga þá til hlítar? Það er ein-
hver dauðans kyrkingur kominn yfir vorn ísrael! ein-
hver andans dofi; en brennandi betrunarþorsti, skil-
yrði allra sannra framfara og siðbóta, er farinn að
verða sjaldsjen dyggð og eftir því lítils metin.
Og svo: lítum á hvað fyrir oss ber utan vjebanda
vor hinna frjálsari trúmanna og sjáum svo betur
hvernig vjer stöndum að vígi. Öllu megin er við
ofurefli að eiga; en þeir stóru flokkar háfa og lítið
saman að sælda hvað samþykki snertir —* nema. hvað
allir eru á einu bandi, að gjörneita frumreglu alls
hugsunarfrelsis. Undir niðri eru þeir efasjúkir inn
að hjartans innstu rótum og vantreysta gjörsamlega
viti sínu, að það taki rjetta leið til nokkurra algildra
sanninda. Á aðra hönd vora standa hinar miklu
rjett-trúunar kirkjur, þær sem fullyrða sýknt og heil-
agt þeirra fornu fyrirtekt, að hæfileikar tnannsandans
sjeu svo skapaðir, að þeir skynji eigi andlega hluti,
að vitsmunir vorir hafi orðið fyrir ósköpum eða
ólögum svo annað ráð sje eigi til, en að þiggja yfir-
náttúrlega staðfesting himneskra leyndardóma. Og
svo kemur það kátlega: hinir heitustu verjendur hinn-
ar heimspekilegu óvissu verða trúgjarnari öllum trú-