Bjarki - 28.11.1902, Síða 3
B J A R K I.
3
ingalaus. Þegar hún var stönsuð, hvarf einn-
ig handarmótið. Nú sagði amma mín, eftir
að hún hafði lokið bæn sinni: »Guð minn
góður, það er óefað einhver, sem er dáinn!«
Jeg leit á klukkuna og sá að hún var þrjú.
Þegar við svo höfðum setið um stund hljóðar
og hugsandi út af þessu, var snögglega barið
á hurðina og inn kom stúlka og sagði: »Frú
Peer, móðir mín dó kl. 3; en áður en hún
dó, bað hún mig að tilkynna yður lát sitt.«'
Svo fór stúlkan burtu aftur. Hin látna kona,
sem snögglega hafði feingið ólæknandi sjúk-
dóm og dáið á opinbera sjúkrahælinu i Mar-
búrg, hafði um mörg ár verið vinkona ömmu
minnar. Hún hafði feingið ömmu minni dá-
litla peningaupphæð, er hún hafði dregið
saman, og beðið hana að annast um jarðarför
sína og borga fyrir klukknahríngíngu, sem
nú einnig var gjört.
* *
*
Fjórum árum seinna, eða árið 1878, kom
annar álíka viðburður fyrir mig. I Marbúrg
átti jeg frænku, að nafni Pepi Portugall, sem
þótti mjög vænt um mig. Hún varð veik. En
á meðan hún lá, kom jeg oft til hennar. Einu
sinni þegar jeg kom til hennar, var hún mjög
döpur í bragði og sagði mjer hvað eftir ann-
að, að nú ætti hún skammt eftir. Þetta hug-
boð hennar brást heldur ekki. Þetta var í
síðasta skifti, sem jeg heimsótti hana; því
nokkrum dögum seinna var mjer ekki hægt
að vitja hennar, þótt jeg vildi.
Eina nótt — klukkan á að giska tæplega
4 — vaknaði jeg snögglega og var eítthvað
svo undarlega á mig komin. Mjer virtist eins
og einhver væri nálægt mjer, en eingann gat
gat jeg þó sjeð. Jeg gaf þessu ekki frekari
gaum, og reyndi að sofna aftur, en árángurs-
laust. Nú fann jeg, að einhver stóð og hall-
aði sjer upp að rúmi mínu, og strauk mig
blíðlega yfir andlitið með flauelsmjúkri, lítilli
og heitri hendi. Jeg hrökk saman og reyndi
árángurslaust að kalla til ömmu minnar, sem
svaf í sama herbergi. Mjer var ómögulegt að
hreifa mig. En 1 sama bili heyrði jeg ógur-
legan skarkala, sem hlaut að stafa af því að
eitthvað þúngt hefði dottið niður, og um leið
heyrði jeg að amma mín vaknaði. Hún hljop
fram úr rúminu, til þess að vita hvað væri á
seiði. Af því jeg lá enn stirð af hræðslu og
hreifingarlaus í rúminu, hjelt hún, að jeg svæfi
og var undrandi yfir því, að jeg skyldi geta
sofið við slíkan hávaða. En þegar hún sá, að
jeg lá náföl og eins og dauð í rúminu, varð hún
rnjög hrædd; en að lítilli stundi liðinni náði
jeg mjer þó aftur og fór á fætur til þess að
gá að því, hvað valdið hefði þessum hávaða.
Og hissa urðum við er við sáum, að stór og
þúngur línbolti (»strau-járn«), sem ætíð hafði
staðið upp á ofninum, hafði dottið fram á
mitt gólfið. Framan við ofninn stóð borð,
svo línboltinn hafði hlotið að sveiflast í boga
frá ofninum fram og yfir borðið, til þess að
komast þángað sem hann lá gólfinu.
Þrátt fyrir fallið, var línboltinn — sem þó
var úr steypujárni — óskemmdur. Við stóð-
um þarna frammi fyrir ráðgátu. Þegar jeg
nú ennfremur sagði ömmu minni frá því, sem
fyrir mig hafði borið í rúminu, var hún enn
þeirrar skoðunar, að þar væri um feigðboða
að ræða. Og hún hafði líka rjett að mæla;
því kl. 7 um morguninn kom frú Portugall,
móðir Pepí, frænku minnar, og sagði, að dótt-
ir hennar hafði dáið kl. 4 um nóttina. Hún
sagði ennfremur, að dóttir hennar hefði stöð-
ugt verið að tala um mig, fram að andlátinu,
og að hún hefði verið mjög hrygg yfir að sjá
! mig ekki enn einu sinni, áður en hún dæi.
Frh.
'r5§Í>,”'t<l§~-
Aukaútsvör Seyðisfjarðar-
í kaupstaðar 1902.
| Niðurjöfnunarnefnd kaupstaðarins hefur nú lokið
j starfi sínu og er hjer skrá yfir gjaldendur bæjarins
j þá sem 8 kr. hafa í útsvar eða meira:
! T. L. Imsland kaupm. 450 kr., Ó. Wathnes Erf-
, ingjar 420, Gránufjelagsverslunin 420, I. M. Han-
| sen konsúll 300, Sig. Johansens verslun 280, Pór-
I arinn Guðmundsson kaupm. 280, St. Th. Jónsson
69
maðurinn. »Úr því aðþú ert nú kominn hingað, þá
skaltu leggja þig þarna í rúmið og hvíla þig. Mat-
urinn kemur strax."
Prestur þakkaði.
„Jeg sje, að skógurinn hefur ekki verið vingjarn-
legur við prestshempuna", sagði maðurinn og brosti.
„Hvaða erindi áttir þú líka út hingað? Mjer sýnist
að kristindómsheimskutildrið hefði mátt missast hjer
yst úti á sljettunni."
„Svo. Þjer eruð þá ekki kristinn ?" sagði prestur.
„Nei, guði sje lof fyrir að jeg er fyrir laungu laus
úr þeim lygavef," svaraði maðurinn, fór úr stig-
vjelunum, en smeygði upp á sig Indíánaskóm.
„Þjer hafið að líkiudum aldrei orðið fyrir guðræki-
legum áhrifum?" svaraði prestur.
„O, blessaðir, látiðþjermig ekki heyraþennan tón;
jeg þekki allt þvaður ykkar, allt frá endurlausnarsög-
unni og niður í útskúfunarkenninguna," svaraði
maðurinn og kastaði sjer niður á hjartarskinnið fram-
an við eldstóna.
„Þjer hafið máske lesið guðfræði?" spurði prestur
í hálfgerðum hæðnisróm.
„Já, það hef jeg", svaraði maðurinn rólega; „jeg
70
hef tekið fullkomið guðfræðispróf við þá helgu stofn-
un, háskólann í Kristjaníu. En guði sje lof fyrir, að
jeg reif mig lausan í tíma."
Prestur horfði undrandi á manninn og hjelt að
hann væri að gera gabb að sjer.
„Þjer megið reiða yðar á, að jeg get enn þvælt
yður fram og aftur í siðfræði Johnsons," sagði mað-
urinn og kveikti í pípu sinni. „Að hugsa sjer alla þá
heimsku! Þarna sitjið þið með sveitta skallana og
vefið eina lýgina utan um aðra, allt úr æfagömlum
úreltum kenníngum, og skeytið hvorki tim vísindi
nje sannleika."
„Er þetta reynsla yðar frá námsárunum ?" spurði
prestur.
„Já," svaraði maðurinn rólega. „Jeg var þá álíka
heimskur og þjer eruð nú, hjelt auðvitað að eingir aðrir
en guðfræðiskennararnir, Johnson og Caspari, vissu
nokkurn hlut — þángað til jeg fór að lesa og hugsa
sjálfur."
„Og hverjir hafa heiðurinn af að hafa svift yðar
barnatrú yðar?"
Það hefur Voltaire gert og þeir ágætismenn aðrir
kaupm. 180, Pöntuntarfjelag Fljótsdæla 150, Andr.
Rasmussen kaupm. 110, Jólíannes Jóhannesson
sýslumaður 110, Jóh Jónsson framkvæmdarstjór’ í
Múla 100, Kristján Hallgrímsson veitingamaður 100,
StefánSteinhoIt kaupm.90, P'r. Wathne framkvæmd-
arstjóri 90, Erik Erichsen lyfsali 90, Kristján
Kristjánsson Iæknir 65, Sig. Jóhansen kaupm. 48,
Jón Stefánsson pöntunarstjóri 45, Eyólfur Jónsson
skraddari 45, Einar Th.Hallgrímsson verslunarstjóri
45, Lars Imsland verslunarstjóri 40, Sparisjóður
Seyðisfjarðar 40, Guðný Tómasdóttir í Fjarðarseli
35, Páll Árnason útvegsbóndi 32, Jóh. Jakobsson
skipstjóri 30, Sigurður Sveinsson múrari 26, David
Östlund prentsmiðjueigandi 26, Einar Helgason í
Gerði 25, Einar Thorlacius fyrverandi sýslumaður
24, Síldarveiðafjelag Seyðisfjarðar 20, Gunnlaugur
Jónsson verslunarmaður 20, Sigurður Jónsson versl-
unarstjóri 20, A. E. Berg sútari 20, A. Jörgensen
bakari 20, íngimundur íngimundarson 18, L. S.
Tómasson bóksali 16, Þorsteinn Gíslason ritstjóri
16, Jóh. Kr. Jónsson kaupm. 15, Árni Jóhannsson
sýsluskrifari 15, Jónas Stephensen póstafgreiðslu-
maður 15, N. Nielsen verslunarmaður 15, Vigfús
Kjartansson snikkari 15, Marteinn Bjarnason versl-
unarmaður 12, Sigurður Eiríksson í Berlín 12, Jóh.
Sigurðsson verslunarmaður 12, Elis Jónsson versl-
unarmaður 12, p'riðrik Gíslason úrsmiður 12, Þorst.
Skaftason prentsmiðjueigandi 12, Kristján Jónsson
veitingamaður 12, Hallgrímur Einarsson Ijósmynd-
ari 12, Bjarni Sigurðsson gullsmiður 12, Stefán í.
Sveinsson verslunarmaður 12, Thorvald Imsland
verslunarmaður 10, Brynjóifur Sigurðsson 10, Jón
Ólafsson verslunarmaður 10, Gestur Sigurðsson í
Firði 9, Jón Sigurðsson í Firði 9, Ólaus Jakobsen 8,
Jón Þorgrímsson 8, Benedikt Sigmundsson verslun-
armaður 8, Guðmundur Guðmundsson kennari 8,
P. Frederiksen 8, Jón Jónsson 8, Erlendur Erlends-
son skósmiður 8, Andreas Hansen 8, Jónas Helgason
verslunarmaður 8, Teitur Andrjesson 8, Otto Berg
sútari 8, Magnús Sigurðsson verslunarmaður 8, Sig-
urjón Jóhannsson verálunarmaður 8, Þórarinn Þór-
arinsson í Vestdal 8, Jakob Sigurðsson 8,
Bjarni Ketilsson póstur 8, verslun M. Einarssonar á
Vestdalseyri 8, Skafti Jósefsson ritstjóri 8.
AUs var jafnað niður um hálft.5. þús. kr. á 195
gjaldendur. í niðurjöfnunarnefndinni eru: Kristján
Kristjánsson læknir (form.), Árni Jóhannsson sýslu-
skrifari, A. Jörgensen bakari, L. S. Tómasson bók-
sali, Stefán í. Sveinsson verslunarmaður.
Taugaveiki
hefur komið upp á Syðra-Krossanesi í EyjafirN.
71
sem upprætt hafa hjátrúua, allir þeir sem eru úthróp-
aðir fyrir trúleysi."
„Og þeir hafa verið þýngri á metunum hjá yður
en Jesús Kristur og lærisveinar hans?"
„Jesús frá Nasaret? Nefnið þjer hann ekki. Hann er
ekki úr ykkar flokki. Jesús var ekki kristinn."
„Svo hvað var hann þá?"
„Hann var trúfrelsismaður og byltingamaður. — Jeg
dáist að Jesú frá Nasaret."
„En skiljið þjer, maður, að það er guðlast sem þjer
farið með?" sagði prestur í hátíðlegum róm.
Maðurinn hló háðslega. „Nei, prestur minn, sparið
þjer yður prestatóninn, — jeg þekki ykkur út og inn.
Hvað gott hefur mannkynið haft af kristindómi ykk-
ar? Hvað gott hafa t. d. bændagarmarnir hjer úti á
sljettunum haft af kenningum yðar?"
„Huggun í lífinu og styrk í dauðanum," svaraði
prestur.
„Ha, ha, ha! Jeg hefði haldið það," svaraði mað-
urinn og sló öskuna úr pípu sinni á hlóðarsteinin-
um. „Þið ógnið þeim með glóandi helvíti hvert serrt
þeir líta, og svo segja þeir á dauðastundinni, til þess að