Freyja - 01.02.1898, Blaðsíða 3

FREYJA. FEBRÚAR, 1898.
3
FERÐA SAGA
UNGFRtí
JESSIE ACEERMANN.
ISLANDS.
—o—
Ilinir óaðgensiilegustu partarhnaitar-
ins, ligfija í liinu frosna íiorðurlt im-
skaiiti. og ísambandi við þa. málar htití-
ur niar.na ósjalfiátt, hina voðalegustu
skipskaða. og öll önnur undur og akelf-
ingar, þegar hinn ógæfusami skipbrots-
ini ður lendir þainiað, aem engiu þægindi
liins mentaða heims þekkjnt, þangað
sem sólin ekki nær n eð sínum verm-
andi geisluin álöngnm tíma árs.
Næstum óaðskiljaidegar eru shkar
liugs inir sameinaðar nyrðstu breidda-
stigum; og þegar mír koin til huearað
ferðast til Íslandsíþartir blað ins ’VVom-
aii8 Home Companion’ vöknuðu hjá
mór endurminningar nm marg»r slíaar
voða sögur, því auðvitað erí-landtal-
ið meðal þeirra landa, sem fnll eru a^
bættnin og torfærum; en sérhver hætta
hefur sitt aðdráttarafl, og þó ég væri
enganvegin óhrædd um líf mitt‘ ef ég
legði npp t slika hættu ferð.iéði égsamt
af að fara; svofórég þá að verða mér
út nm samfyl-d, og varð svo heppin að
finna tvær stúlknr,
Vér lögðnui upp frá Edinburgh á Skot-
landi; fyrsti kvöldið fengurn vér ótta"
legt veðnr, og að k\öldi hins næsta
dags. konium vér að Eæreyjum.
Færeyjar samanstanda af 24 eyjnm,
landiö er i.ávaxið uij ig, b attir klettar
liggja að sjó fram'og dýpið svo mikið
að gufuskip sigla mjög nærri ströudum
þess; á 22 evjum e búið, og lólks talan
þar nm 10,000; eyjarskeggjar eru afkom-
endur norðuianna, sem þangað 'fluttn
fyrir mörgurn < Iduin; balda þeir enn
klæðaburði og þjóðerni forfeðra sinna-
Fære.vjar ásatnt með Islandi, tillieyrðu
einusinni Noregi, <>g < r Noregur komst
undir Dörsku krúnuna. lylgdu þær með.
No egur náði frelsi sinu aftur, en Island
og Fæievjar ekki og tilbeyra því Dönum
enn.
Á eynni er liöfuðborg eyjarskejgja og
býr landshöfðinginn þar og inætir hann
fyrir þeirra hönd á r íkisþingi Dana.
Bærinn sem vér sáum fyrst. var mjög
lítill, 50 hús alls; 1 skóli og 1 Lúþeisk
kyrkja. Húsin vorusmá, og langt bil á
niilii; undirstaðau úr steini. og torfi
hlaðið á ofan, og þökin alsett viltu blóm
gresi og í laginu ekki ósvipað moldar-
haug eða liœð. Þó vér ekki skildnm má^
eyjarskeggja, réðum vér af að fara inn
í ettt af þessnm húsum. innan var það
ein stofa aðeins og stór eldstó á miðju
gólti og 8inn trébekkurinn meðfram
hlið hvotri. Engir aðrir hreifanlegir
húsmunir voru þar. F'jölskyldan saman-
stóð af nokkrurn konum ogeinum þreyt.
ulegum öldruðum karlmanni; sumar sátu
á bekkjnniim, aðrar á borðröðinni og
ptjónnðu Sokka úr heima spunnu ullar-
bandi. Maðurinn sat ráðaleysislegur og
horfði á þær. Rúmin voru livott upp af
öðru eins og á gnfuskipum. í sumum.
hinum táiækari kofum, voru engar eld-
stór en opiu eldstæði í staðin, og þar eð
engar pípur voru til að taka á mót'
reyknniii, fylti hann kofana. þangað til
liar.n komst að lokum út um einhverja
i-ífu,
Þarj er engin kornrækt, og lítil garð-
rækt; vegna þess hvað sumarið er stutt_
Karlmenn staifa á sumrin að fiskiveið-
um, til undir búu'ngs ui dir hinn langa
myrka og kalda vetnr, og Iijálpa kon-
urnar til að verkah inn bæði fýrir verzl-
unarvöru og heima notkun.
Fólkið er lagle-1 og viðkunnanle t,
ekki einungis fyrir hinn einfalda forna
búning sinn, heldnr og bið vinalega við-
mót, sem velður því að maður fyrir-
hafnarlaust tekur þá einlæga. Fólkið
hefir uieðalvöxt, bláeygt og Ijóshært;
klæðnaðnr kvenna er úr ull sem þær
vinna sjálfar, skjóLóður þævilegur og
forneskjnlegtir Sérliver húsmóðir er
skósnuður fjölskyidu sinnar; skóleðrið
ýmist nauta, sanða eða sela skinn.
Hátíða búningtirinn, var næsta
ólíkur hversd gs búningi þeirra, erm-
arnar ná ekki nema að olnboga og sýua
sívala hvíta; handleggi.j Vandaðar
s> ui tur erti i móð, á hötðinu hafa þær
svolitlur skritnar silki liúfnr, sem þær
bytidi ofur laglega undir kverk, o: á
herðutiuiii liafa þær þríhyrnd sjöl.
Karlmenn eru í stuttbuxum með sex
látúnshnöppum á skáhininum ntanverð-
um; og lönguin sokkum hnýttnni fyrir
neðan kné; að ofan eru þeir í p jóna
peismíi, og til að fullkomna þenna
skringilega búning, þí hafa þeir á böföi
nokkurskonar poka dregna saman að
of iti og hangir skottið niður með hœgri
vanganuni. Á sunnudögnm o-r ödriim
tillidögum eru þeir í treyjum, sem ná
aðeins í mittis-stað, skieyttum með lát
úns hnöppum a e>mum og böruium.
Næsri lendingar stxður var höfuðborg
in Þórshöfn, fjörðurinn var líknr inum
fyrti, en bor in iniklu stærri. Ilún hef-
ur 1,400 innbúa, útsýnið af gufuskipjnu
upp þangað var talsvert áhrifa mikið,
livisin vorr týzkulegri og úr betra efni
en í hiiiuni bænum, Stjórnar-höllin er
byggð úr dökk-gráum steini. Tvö eða
þrjú önnur stórliýd voru þar, e nnig
stjórnar etgn. Er vér sigldum inn á
höfnina var losað um 12 flögg, svo þau
blöktu hægt í golunui. Nýtt skóla hús
var um það leiti að vera fnllvjört, hið
langfallegasta á Færeyjum. Kennarinn
var danskua, ungur og greindarlegur
maður, talaði ensku allvel og fyrir hans
tilstilli var os8 sýndur skólinn og Lúþ-
erska kyrkjan, hún er ríkis-kyrkja og
tilheyra allir eyjarskeggjar henn því
ella I elðn þeir ekki borgaraleg réttÍDdi.
Til vinstri handar þegar maður fer
inn í borgina. er ið gamla hervirki, og
blakti hinn Danski fáni yfir því og þar
hermenn liafa ekki verið þar um lang-
an tíma, er það notað sem fanga hús
fyrir drykkjumenn og aðra óróaseggi af
erlendum skipum. Eitt viðbrygði borgat-
innar er b eið stt-instétt sem liggur frá
útjaðri hennar að sjó fram, ng eru þar
þurkuð mörg hundruð af þorsk: árlega.
leithannút sem breiða af kalk-steini
frá skipiuu að sjá. Skamt það m var stó r
skúr, þar salta konur og verka fisk fyrir
útlendan markað. Á hæðinni bak við
borgina er mynda-stytta, sem hlaðin
var í minningu um hinn eina Danakon-
ung, >etu hefnr heimsókt eyjarskevgja.
Hún er 100 feta há og stendur á kletti
einum. I björtu veðri sést hún langt að.
Þegar maður nálgast, sést myndin af
konungi kórónuðum, höggin í málm-
Dlending (bronse), og neðan undir henni
er ártal komu hans.
Vér heimsóktum eina enn af eyjum
þessum áður eu vér lögðum í haf til Is-
lands, klnkkan var 10 um kvóldið og þó
var sólin hátt, a loft’ og kastaði skáliöll-
um vermandi geislum yfir hinn suotra
bæ ttpp tindir hæðinni.
Á þessum tímaárs, á liinum norðlægu
breiddar-stigum vaggar dagurinn sér
svo leugi í kjöltu næturinnar, að myrk-
ur á þar ekki lieima. Þegar vér von-
umst eftir nótt uppljómar sól ins næsta
dags tiiidana í fjarlægð. svo svefn er ná-
lega ómögulegur. Á þessum aLkekta
stað í skjóli fjallannaeru bústað:r manna
og kvenua, sem liafa lært þann Sannleik
að snuiia liauiiu ju er að finiia liver-
vetna í heimiiium, ef huguriiin er að-
eit)8 ánægðnr.
Það kom eitt atriði fyirásíðustti höfn-
ínui, sem ekki má gleimast. Zacharías
Hansen 75 ára að aldri, og búinn að
vera hafusögu-maður í 50 ár, kom fram
á skipið, ég gekk aftur ef’tir dekkinu til
aðsjásembezt hiun gamla sjó garp
setu aldrei haföi óttast veður ué vind.
Þarua stóð bann teinréttur og þrekleg-
ur, án þess á hotium sæustáhrif ellinuar _
Eftir 50 ára þjónustu sem hafnsögumað-
ur fór liann til K. hafnar á fuud konungs
og drottningar, sem tóku honjm vel og
sæmdu hann gull medalíu, í þakklætis-.
skyni fvrir lauga og dygga þjónustu.
Þe-sa medalíu hefur hann jafnan tíðan
og er mjög stoltur af.
Þrem dögum efiir að vér lögðum í haf
frá Færeyjum, komum vér til Islands.
Ekkert land með líkri stærð og líkum
innbyggjenda fjölda, á jafn merkilega
sögu. Gegnum kúgun, fátækt, ís og eld-
raunir hefur það hafið sigá það menn-
ingarstig, að komast í tölu þjóðanna
Því ísland, með tungumál sitt, bók-
mentir, " þjóðbúning, stjórumálahetjur,
skáld og heimspekinga, hefur fullan
rétt til að teljast með þjóðum heimsins.
Nafn og landafi æðisleg afstaða þess, gef-
ur algjörlega skakkar hugmyndir um
það, þvf i staðin fyrir að vera umgirt af
ís og alþakið snjó eru þar hiu yndisleg-
ustu sumur, og vetrar loftið mildast af
Framhald á 6. blaðsíðu.