Alþýðublaðið - 04.08.1935, Síða 1

ALÞÝÐUBLAÐIÐ
kemur næst út
á þriðjudag.
XVI. ÁRGANGUR
SUNNUDAGINN 4. ÁGÚST 1935.
199. TÖLUBLAÐ
RirSTJORI: F. R. VALDEMARSSON
ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
Ihaldlð ber út lygafréttir
um skrif heiuasblaða um Island sem spiila fyrlr
áliti landsins dt á vVð.
Engin grein uns ísienzfe fjármái hefir birst í „Times“
né nohkru ensku blaði undanfarna daga sro að vitað sé.
Ný stórfyrlrtœki og framkvæmdir
eru f undlrbúnlngl á Isafirði nnd«
ir stfórn Alþýóuf lokksins.
'
Skuldlausar eignir bæfarins hafa aukist um rúma
miljén krána á stfárnarárum álpýðuflokkslns.
En skuldir bæjarins eru priðjungi lægri
á íbúa en skuldir Reykjavíkurbæjar.
GREINAR þær, sem að und-
anförnu hafa birst í öllum
dagblöðum Reykjavíkur um
f járhagsástand Vestmannaeyja-
kaupstaðar, hafa vakið löngun
manna til að fá vitneskju um
fjárhag kaupstaðanna yfirleitt.
Alþýðublaðið hefir beðið mig
^ þessu sambandi, að skýra frá
f járhag Isaf jarðarbæjar og skal
ég því gera grein fyrir því
helzta, sem hag bæjarins snert-
ir.
Þegar jafnaðarmenn tóku við
stjórn Isafjarðar 1922, var
skuldlaus eign hans 1~0 þúsund
krónur. — Nú er skuldlaus
eign bæjarfélagsins, þ. e. Hafn-
arsjóðs, bæjarsjóðs, Menningar-
sjóðs og sjúkrahússins krónur
1325000 —- ein miljón, þrjú
hundruð tuttugu og fimm þús-
und krónur.
Framkvæmdir Alþýðu-
flokksins á ísafirði.
Eins og ríkisstjórn Tíma-
manna 1927 hefir löngum verið
álasað af afturhalds og kyr-
stöðuleiðtogum landsins fyrir of
örar framkvæmdir, sem hefðu
mátt bíða, eins hefir íhaldið á
Isafirði aldrei lint látum um á-
sakanir í garð Alþýðuflokksins
í bænum vegna athafna hans.
Jafnaðarmenn tóku við
vatnslausum bæ. — Þeir hafa
lagt vatnsveitu um allan bæinn
fyrir hundruð þúsunda.
Jafnaðarmenn tóku við
mjólkurlausum bæ. — Þeir
stofnuðu kúabú, sem að vísu
hefir kostað mikið fé, en jafn-
Solberg
kom kl. 9,20 í gœr-
kvöldi.
Thor Solberg, norski flug-
maðurinn, kom hingað í gær-
kvöldi.
Hafði hann lagt af stað frá
Bíldudal, þar sem hann hafði
orðið að nauðlenda vegna þoku,
kl. fimm mínútur fyrir átta síð-
degis.
Hingað kom hann kl. 20 mín-
útur yfir 9. Sveif hann um
stund yfir höfninni, unz hann
settist á ytri höfninni. Keyrði
hann síðan inn á innri höfnina
og steig á steinbryggjuna kl. 7
mínútur yfir tíu.
Fjöldi fólks hafði safnast
saman niðri við höfnina, til þess
að fagna hinum norska flug-
manni og varð lögreglan að
ryðja honum veg gegnum
mannfjöldann, heim að Hótel
Borg, en þar heldur hann til
meðan hann dvelur hér.
framt fært bænum mikla björg
og blessun, beint og óbent — og
jafnframt haft geysi áhrif til
aukinna búnaðarframfara hjá
einstaklingum í nágrenni bæjar-
ins. i
Jafnaðarmenn tóku við skólp-
veitulausum bæ. —
Þeir hafa lagt skólpveitukerfi
um allar götur, og hefir það
kostað hundruð þúsunda, þó
ekki láti slíkt mannvirki mikið
yfir sér á yfirborðinu.
Jafnaðarmenn tóku við svo
að segja sjúkrahúslausum bæ.
Þeir reistu stórt og myndar-
legt sjúkrahús, en hófu starf-
rækslu ellihiemilis í hinu, sem
fyrir var.
Jafnaðarmenn tóku við bæ
með öll hafnarmannvirki í
höndum einstaklinga. — Þeir
bygðu skjótlega bæjarbryggju,
hafnarsjóði til stórkostlegs
tekjuauka.
Jafnaðarmenn tóku við bæ,
sem leigði að mestu á landi er-
lendra selstöðuverzlana.
Jafnaðarmenn keyptu Hæsta-
kaupstaðinn og Neðstakaup-
staðinn og hafa þar með lang
stærstan hluta allra lóða á bæj-
arstæðinu og nágrenni þess.
Jafnaðarmenn tóku við bæ
illa búnum að menningartækj-
um.
Þeir stækkuðu barnaskólann
og endurbættu, þeir færðu
skólaskyldu barna. niður í 7 ára
aldur fyr en aðrir kaupstaðir,
þeir hófu starfrækslu gagn-
fræðaskóla, og þeir uku starf-
rækslu bókasafnsins að marg-
földu.
Jafnaðarmenn tóku við at-
vinnutækjalausum bæ með at-
vinnulífið í örtröð og öngþveiti.
Þeir stofnuðu Samvinnufélag
ísfirðinga, létu byggja 7 mótor-
skip í Noregi og Svíþjóð — skip
sem nú hafa fyrir löngu fengið
orð á sig fyrir að vera aflasæl-
ustu og beztu skip íslenzka vél-
skipaflotans. Alt fram á síðasta
ár hafa íhaldsmenn á ísafirði
haldið að sér höndum í atvinnu-
lífinu — ekkert aðhafst, annað
en að verzla með verðmæti þau,
sem borist hafa á land. Þannig
hefir Samvinnufélag Isfirðinga
verið hyrningarsteinninn undir
öHu atvinnulífi bæjarins frá því
það hóf rekstur sinn 1928. Er
auðséð, að Isafjörður væri fyrir
mörgum árum síðan búinn að
missa fjárhagslegt frjálsræði
sittj kominn á ríkið, ef hann
hefði treyst á einstaklingsfram-
tak samkepnismannanna og
látið þar við sitja.
Ihaldið barðist á móti öll-
um framkvæmdum.
íhaldið sagði stöðugt, að ís-
firsku jafnaðarmennirnir kynnu
sér ekkert hóf um framkvæmd-
ir,- Bærinn gæti ekki þetta, og
HANNIBAL VALDIMARSSON
bærinn gæti ekki hitt. Hann
færi á höfuðið, ef bæjarbryggja
væri bygð — það væri „ólöglegt
og skaðlegt“ að byggja sjúkra-
hús o. s. frv. — Altaf var sami
viðnáms og afturgöngu-sónninn
sem ætíð og alstaðar þýtur í
nösum afturhaldsforingjanna
hvar sem er í heimi.
En bæjarbúar fengu reynsl-
una áf því, að spár íhaldsins
sprungu. Og ég hygg að ísa-
fjarðarbær sé, þrátt fyrir allar
framkvæmdir sínar, þrátt fyrir
það, að han á nú meiri eignir en
nokkur annar bær íslenzkur í
hlutfalli við íbúatölu, f jær gjald-
þroti en aðrir bæir.
Frh. á 4. síðu.
UT AF örðrómi, sem dreift
var út hér í bænum í fyrra-
dag og í gær, einkum af íhalds-
mönnum og at' Morgunblaðinu í
gærmorgun um að enska heims-
bíaðið Times hefði birt forystu-
grein um yfirvofandi fjárhags-
lirun á íslandi, hefir Alþýðu-
hlaðið fengið þær upplýsingar
frá Haraldi Guðmundssyni ráð-
herra, sem nú dvelur í London,
að fregnin sé algerlega tilhæfu-
laus, því að engin grein hafi
birst í Times undanfarna daga
um íslenzk fjármál né í öðrum
brezkum blöðum svo vitað sé.
1 Héý í ibænum va:r í'gær breidd
út sú frétt, að enska stórblaðið
„Times“ hefðí i fyrradag birt rit-
stjórnargrein um fjármál íslands
og yfirvofandi fjárkreppu og fjár-
hagshrun hér á landi.
íhaldsmenn hér í bænum munu
hafa gengið sérstaklega vel fram
í því að útbreiða þessa frétt, og
er sannanlegt, að margir þeirra
jiafa sagt, lað í grein þessari væri
talað um gjaldþrot íslenzka rík-
isins og sumir þeirra látið svo
um mælt, að Bretar myndu ætÞ
sér að hafa afskifti af stjórn ís
lenzkra fjármála io. s. frv.
Miorgunbiaðið birti í gærmorg-
un þessar fréttir og sagði þar
meðal annars um greinina, sem
j það fullyrti að hefði birzt í Timesi.
| „Er þar m. a. sagt frá því, að
! Spánverjar hafi takmarkað inn-
flutning til sín á saltfiski frá
íslandi, sem nemi V2 millj. stpd.
á ári, þar sem þeir leyfi ekki
nema 11 þús. smálesta innflutn-
ing.
Hljóti þessi lokun markaðsins
að leiða til fjárkreppu á Is-
landi.“
„Blaðið frétti í gær, að grein
þessi í hinu enska stórblaði hafi
vakið mikla eftirtekt í Englandi
meðal þeirra manna, er hafa við-
skifti við ísland, enda bárust hing-
að í gær fyrirspurnir um það
frá Englandi, hvað sannast væri
og réttast í þessu máli.“
Fréttastofa Blaðamannafélags-
ins brá við, þegar þessi orörómur
kom á kreik hér í bænum og
sendi fréttastofunni „United
Press“ símleiðis fyrirspurn um
það, hvað hæft væm’ í bonum.
1 gærmorgun sendi fréttastofan
svo hljóðandi tilkynningu til
blaðanna hér:
„Vegna orðróms, sern gekk um
það hér í bænum í gær, að, i
heimsblaðinu TIMES í London
hefði birzt ritstjómargrein þess
efnis, að fjárhagshrun væri yfir-
vofandi hér á landi, jafnvel,
eftir pví sem orcrómurinn sagdi,
ab íslenzka ríkid vœri „insolvent“
o. s. frv., sendi FB. fyrirspurn til
United Press. Var fyrirspurnin
svo hljóðandi: „Hafi Times í rit-
stjórnargrein gert fjármál Islands
að umtalsefni, símið helztu atrið-
jn.“ í morgun barst FB. svar frá
United Press þess efnis, ajð
Times hefði ekki birt ritstjórnar-
gre'm um petta efni. (FB.)“
Alþýðublaðið sendi í gærkveldi
skeyti til Haralds Guðmundssonar
atvinnumálaráðherra, sem er enn
staddur í London, og bað hann
um upplýsingar um þessa frétt.
Blaðinu barst svar frá Har-
aldi í gær þess efnis, að hann
hefði snúið sér til íslenzk-
dönsku sendisveitarinnar í Lon-
don, til United Press og fleiri
stofnana, en engin þeirra hefði
vitað til þess, að nokkur grein
hefði birzt um f jármál íslands í
Times eða öðru ensku blaði und-
anfarna daga. Sjálfur hafði ráð-
herrann gengið úr skugga um
það, að hin umrædda grein hef-
ir eltki birzt I Times, eða „Fin-
ancial Times“, sem er sérstök
útgáfa Times, er fjallar um
fjármál.
Engánn af þeim mönnum, sem
ráðherrann hefir hitt undanfarna
daga, vissi til þess, að nokkur
grein hefði birzt um íslenzk fjár-
inál í enskum blöðum nýlega.
Undanfarið hefir gengið sá orð-
jrómur hér í bænum, að spánska
stjórnin hefði sagt upp eða hefði
í hyggju að segja upp viðskifta-
samningum, sem gerðir voru við
Spán í fyrra, og ,að saltfisksút-
flutningur Islands til Spánar
muni þar af leiðandi lækka um
alt að helmingi eða niður í 11
þúsund smálestir eins og Morg-
unblaðið segir að hafi staðið í
Times-greininni.
ÞessF orðrómur er algerlega
tilhæfulaus, eins og fréttir
Morgunblaðsins og íhalds-
't Frh. á 4. síðu.
Síldarflotinn eltir síldina frá
Húnaflóa til Langaness.
En veiðin er sama sem engin.
EINKASKEYTI TIL ALÞÝÐUBL.
SIGLUFIRÐI í gærkveldi.
unum, og hafa um 40 menn úr
eldri verksmiðunni unnið í vegin-
Mussolini beíO ósigur fyr-
ir Eden og Laval í Genf.
Italía hótar að segja sig úr Þjóðabandalaginu, en Ras
Taf ari býðst til að tala við Mussolini í hlutlausu landi.
ítalir halda áfram að víg-
búast.
SVO að segja allur síldar-
flotinn fór vestur á Húna-
flóa, fyrir fánm dögum, er frétt-
ist um síld þar.
En er flotinn var kominn þang-
að, var þar sama sem engin síld.
Hafa skipin leitað að síld und-
anfarna daga, svo að segja um
allan sjó hér fyrir Norðurlandi,
en lítið sem ekkert aflað.
Þrjú skip kiomu hingað i/ímorg-
un með lítinn afla. Hins vegar
korn Sjöstjarnan hingað í dag
með 1000 mál, er hún hafði feng-
ið skamt frá Langanesi í tveim-
ur lögnum.
Frézt hefir af því, að mikil
síld hafi sést vaða uppi skamt
fram undan Skálum á Langanesi.
Er síldveiðiflotinn nú að hraða
sér þangað.
Veður er mjög gott hér í dag.
Síldarlaust í verksmiðjun-
um á Siglufirði.
SIGLUFIRÐI, 3.,/8. FÚ.
Meirihluti síldarverksmiðju-
stjórnar hefir samþykt, að til-
kynna starfsmönnum síldarverk-
smiðjanna, að þeir megi, ef þeir
Um! í gær og dag. Þeir gefa þar
dagsverk sín, >en halda kaupi sínu
hjá verksmiðjunum.
Á síðasta sólarhringi hefir verið
söltuð síld á Siglufirði sem hér
segir: 321 tunna saltsíld,- 752
tunnur kryddað og hausað.
Veiðiu á Djúpavík. •
Fréttaritari útvarpsins við
fiskiflotann símar, að í nótt
sem leið hafi lagt á land í
Djúpavílt sem hér segir mótor-
bátarnir Huginn annar 40 tunn-
ur, Huginn þriðji 100 tunnur,
Minny 50 tunnur, Harpa 15
tunnur, línuveiðarinn Freyja 70
tunnur, — alt í salt. En í krydd:
Þórir 40 tunnur og Þorsteinn
50 tunnur. Síld þessx veiddist í
Húnaflóa.
SíM sézt úti fyrir Aust-
fjörðum.
Frá Norðfirði símar fréttarit-
ari útvarpsins að afli sé þar
fremur tregur, bæði á djúp- og
grunnmiðum. Síld hefir sézt þar
úti fyrir, og í nótt veiddust
nokkrar tunnur í reknet, á bát
frá Mjóafirði.
! . Þar eystra hefir verið góður
EINKASKEYTI TIL ALÞÝÐUBL.
KAUPMANNAHÖFN í gærkveldi.
AMKOMULAG það, sem
náðst hefir í Genf milii
Breta, Frakka og ífcala um að
kalla saman sérsíakan fund um
Abessiníumálið í París er al-
ment talið sigur fyrir friðar-
pólitík Breta, en ósigur fyrir
Itali. Og þó Mussolini hafi verið
gerðar ýmsar smávægiíegar í-
vilnanir, ganga menn út frá því,
að hann muni vera mjög ó-
ánægður með málalokin í Genf.
Sá orðrómur gengur meira að
segja, að Italía muni innan
skaimns segja sig úr Þjóða-
bandalaginu til að fá frjálsar
hendur í Afriku.
Svar Abessiníukeisara við sam-
komulagstillögunum frá Genf er
enn ókornið. En alment er álitið,
að hann muni fallast á þær.
Stórkostlega eftirtekt vekur
frétt, sem kom frá Addis Abeba
í dag um það, að Abessiníustjórn
hafi í hyggju að stinga upp á þv(,
að þeir Haile Selassie keisari og
Mussolini hittist í einhverju hlut-
lausu landi til að ræða persónu- |
lega deilumál Italíu og Abessinfu. j
STAMPEN. '
OSLO, 3. ágúst. FB.
Fréttaritari Reutieris í Genf sim-
ar í dag, að alge.r eining hafi
náðst um tillögur þær, sem lagðar
verða fyrir ráð Þjóðabandalagsins
út af Abessiníudeilunni. Italia
hefir í dag fallist á tillögurnar í
þeirri mynd, sem þær endanlega
fengu.
í heimsblöðunum er þó síður
en svo nokkur bjartsýni ríkjandi
um lausn þessa máls, og fullyrt
er, að ítalir haldi áfram að víg-
búast gegn Abessiníumönnum.
Opinber tilkynning hermir, að enn
tvö herfylki af árgöngunum 1912
verði kvödd til vopna. Hafa þá
alls verið kvaddir tii vopna 900
þúsund menn eða eins margir
og Abessiníumenn geta teflt fram
móti Itölum, og er þá miðað við
hámarksherafla hinna fyrnefndu.
3000 ítalskir liermenn
fluttir heim frá Afríku
sakir veikinda!
Þá er það tilkynt, að 3 þúsund
ítalskir hermenn hafi verið flutt-
ir heim sem sjúklingar frá ný-
lendunum í Austur-Afríku.
vilja, vinna í Siglufjarðarskarðs-
vegi næstu daga, þegar ekki sé
ýinna í verksmiðjunum, að dómi
framkvæmdastjóra og verkstjóra.
Er nú síldarlaust í verksmiðj-
þurkur undanfarna daga, og
hafa flestir nú hirt töður sínar,
en töðufall er þar alment alt að
fjórðungi minna en venjulega.