Alþýðublaðið - 15.10.1935, Blaðsíða 1

Aðeins
2 krónur
á mánuði kostar
Alþýðubiaðið.
Berið það saman við verð
og gæði annarra blaða.
Þetr, sem borga
2 krénnr á mánnOi
fyrir Alþýðublaðið geta
auk þess tekið þátt í verð-
laimasamkeppninjoi
um 4200 krónur
og unnið 500 krónur í pen-
ingum, eða aðra góða jóla-
gjöf.
XVI. ÁRGAtfGUR
PRIÐJUDAGINN 15.
OKT. 1935.
259. TÖLUBLAÐ
t TGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
RITSTJÓRI: F. R. VALDEMARSSON
Ætlar fhaldið að belta lik-
amlegu ofbeldi við Hap-
ús Torfason?
Alpingi sampykti ðlit meirlhlata kfðrbréfanelnðar.
Hussolinl er pegar farinn að siá sitt ðvænna.
Sonarsonnr Garibalda sendur til London til að leita samkomuiags.
Pjéðabandalagsrfiklift slfita ðlln fjármálasamnliaiidi við Italfin.
EINKASKEYTI TIL ALÞVÐIJBLAÐSINS. KAUPMANNAHÖFN í dag.
EIM fréttúm er stöðugt að fjölga, að Mussoluu
sé farinn að sjá sitt óvænna, og muni innan
skamms reyna að komast að samkomulagi í London
og París um að gera enda á styrjöldinni í Abessiníu.
Styrjöldin hefir enn ekki borið þann árangur, sem
vænst var af Mussolini, og hann er auk þess farinn að
sjá að ráðstafanir Þjóðabandalagsins muni verða Italíu
miklu hættulegri heldur en búizt var við í upphafi.
Þeir sem bezt þekkja til eru þeirrar skoðunar, að
Mussolini muni af þessum ástæðum vera orðinn fús til
að semja um frið upp á skilmála, sem Þjóðabandalag-
ið og Abessinía myndu telja Ýiðunandi. Og það er jafn-
vel álitið, að hann muni þegar vera farinn að leita hóf-
anna nm það í London.
Það hefir í því sambandi vakið afar mikla eftir-
tekt, að sonar sonur ítölsku þjóðhetjunnar Garibaldi,
Enzio Garibaldi, fór í gær af stað frá Rómaborg áleiðis
til London. Það er kunnugt að hann er mikill vinur
Mussolinis, og því er haldið fram, að Mussolini hafi
falið honum að takazt þessa ferð á hendur til þess að
leitast fyrir um friðarsamninga í London.
DEILUNNI um þingsetu
Magnúsar Torfasonar er nú
lokið á Alþingi. Hefir hún nú
staðið í þrjá daga, mest fyrir
óþarfa ræðuliöld Sjálfstæðis-
flokksins og Bændaflokksins.
Var svo komið að Ólafur
Thors var hættur við að leita til
kosningalaganna máh sínu til
stuðnings en kom hinsvergar
með tillögu þar sem farið var
fram á það við Alþingi að það
skoraði á Magnús Torfason að
láta af þingsetu.
Atkvæðagreiðsla um málið
fór fram í dag kl. rúmlega 1.
Tillaga Ólafs Thors var feld
að viðhöfðu nafnakalli með 25
atkvæðum gegn 17.
Hin rökstudda dagskrá frá
meirihluta kjörbréfanefndar var
samþykt að viðhöfðu nafnakalli
með 25 atkvæðum gegn 17.
Rökstudda dagskráin var svo-
hl jóðandi:
„Með því að stjómarskráin
heimilar eigi Alþingi að taka
umboð af þingmanni, sem gilt
kjörbréf hefir fengið, nema
hann hafi glatað kjörgengi sínu
AÐ tilhlutun fíánnálaráðuneyt-
isins var Jón Guðmundsson
tollþjónn ásamt öðrum manmi
sendur nýlega til Vestmannaeyja
til að athuga tollgæzluna þar.
Við rannsókn þeirra kom( i ljós,
að ýmislegt myndi vera athuga-
vert við tollgæzluna og innheimtu
tollsins.
1 ljós hefir komið að tollsvikin
eru stórfeld, og leikur grunur á
tveimur kaupmönnum, Guninlaugi
Loftssyni og Páli Oddgeirssyni,
að þeir hafi framið tollsvik í
stórum stíi.
Einnig er talið vist, að fölsun
hafi átt sér stað í sambandi við
Ejaivai fimíapr.
í dag á Jóhannes Kjarval list-
málari fimtugsafmæli.
Vmsir kunningjar hans og vinir
buðu honum til miðdegisverðar í
tilefni afmælisins.
Tekur Kjarval á móti heimsókti-
irnr í dag á vinnustofu sinmi í
Austurstræti 14.
Sigvaldi Kaldalóns hefir samið
lag við kvæði, sem Þorsteinn
Gislason orti til listamannsins, og
kemur það út í dag, og er h. f.
Steindórspnent útgefandinn.
í kvöld fer fram samtal í út-
varpinu milli Kjarvals og Vil-
hjálms Þ. Gíslasonar i tllefni af-
mælisin6.
og þar sem framkomin kæra
Bændaflokksins út af kjörgengi
2. landkjörins þingmanns,
snertir á engan hátt kjörgengis-
skilyrði stjórnarskrárinnar, sem
að fullu eru greind í 28. gr.
hennar, ályktar sameinað Al-
þingi, að taka kæruna ekki til
greina og tekur fyrir næsta mál
á dagskrá.“
Tveir Sjálfstæðisflokksmenn,
Jón Ólafsson og Eiríkur Einars-
son, tilkyntu forföll, enda mtm
þeim ekki hafa litist á málið frá
upphafi.
Er atkvæðagreiðslan hafði
farið fram þaut Ólafur Thors á
fætur bólginn af vonsku og
hrópaði fram í þingsalinn:
„Nú hefir Aiþingi gengið frá
Magnúsi Torfasyni, en eftir er
að sjá hvað bærinn gerir við
hann.“
Eftir þessum orðum foringj-
ans að dæma er ástæða til að
halda að Sjálfstæðisflokkurinn
hafi í- undirbúningi ofsóknir
gegn Magnúsi Torfasyni. Er þá
eftir að sjá í hverju þær of-
sóknir verða fólgnar.
tollsvikin og að maður á skrif-
stofu bæjarfógeta hafi af ásettu
ráði látið ýmsa menn borga of
lítinn verðtoll.
Krlstján Linnet bæjarfógeti hef-
ír ritað fjármálaráðuneytinu bréf,
þar sem hann skýrir frá þvi, að
hann hafi vikið einum starfsmiajnni
sínum, Gissuri Erlingssyni, úr
stöðu hans, þar sem hann hafi
hann grunaðan um svik í starf-
inu.
Getur bæjarfógeti þess, að
hann óski eftír því, að sérstakur
rannsóknardómari verði settur í
málið, þar sem Gissur þessi sé
tengdasonur hans. Enn fremur
óskar bæjarfógeti eftir því, að
rannsóknardómaranum verði
fenginn maður með verzlunar-
þekkingu til aðstoðar, þar sem
málið muni verða mjög yfirgrips-
mikið.
Stérfelft ftoliswika*
mál fyrir 1—2 ár~
om, sem enn er
j ekki báiO að
dœma fi.
Um langan tíma hefir legið
sterfcur grunur um tollsvik á
firmanu Gunnar Ólafsson & Go.
Fyrir einu til tveimur árum kom
það fyrir, að firmað fðkk vöru-
sendingu um 1 smálest af ferða-
tösfcum úx pappa, Kristjáni Linn-
Mussolini óánægður
með De Bono. Ba-
doglio á að taka
við yfirherstjórn í
Abessiníu.
Þrátt fyrir það þótt Kas
Kuxas hafi gerst svikari við
land sitt og gengið í lið með
Mussolini, er það almennt álitið,
að stríðið í Abessiníu sé að
verða vonlaust fyrir Itali.
Að Mussolini sjálfur hefir
þegar orðið fyrir alvarlegum
vonbrigðum af gangi ófriðarins
LANDSKJÁLFTI fór yfir alt
Suðvesturland kl. 9,30 í
gærmorgun. Þorkell Þorkells-
son veðurstofustjóri, telur kipp-
inn hafa verið mun vægari en
kippinn síðastliðið miðvikudags-
kvöld.
Mælarnir fóru nú ekki úr lagi
og stefna hræringarinnar varð
ákveðin frá Austur-suð-austri
til Vestur-norðvesturs. Líkur
þykja til að landskjálftinn hafi
átt upptök skamt frá Reykja-
vík.
Á Grund í Skorradal var
et bæjarfógeta þótti vörusiending
þessi allgrunsamleg og þyngdin
ótrúleg og fyrirskipaði þvi toll-
ároðun á vörunni. En þegar toll-
þjónninn ætlaði að fara að skoða
sendinguna á afgreiðslu Eim-
skipafélagsins, en Gunnar Ölafs-
son & Go. hefir afgreiðsluna, var
firmað búið að takia hana úr sjálfs
sín hendi, og var því auðvitað
díld hægt að rannsaka hana.
Ástþór Matthíasson var s'kipað-
ur setudómari í þessu máli, en
dómur í því er enn ekki fallinni,
en væntanlega verður þetta mál
nú athugað í sambandi við hið
nýja tallsvlkamél.
enska blaðið „Daily Telegraph“
flytur þá frétt frá Rómaborg,
að ítalska stjórnin hafi ákveðið
að leysa De Bono hershöf ðing ja,
sem hefir haft yfirherstjórn
ítalska árásarhersins í Abessín-
íu hingað til, frá störfum innan
skamms, og feia Badoglio mar-
skáiki yfirherstjórnina í hans
stað. Því er þó neitað, að De
Bono hafi fallið í ónáð. Þvert á
móti er því haldið á lofti, að hann
muni verða gerður að marskálk
í \ viðurkenningarskyni fyrir
„sigurinn við Adua“. En víst er
að Badoglio er þegar farinn af
stað frá Bómaborg áleiðis til
vígstöðvamia í Afríku.
kippurinn talinn stuttur en
snarpur, en þó mun vægari en
kippurinn á dögunum *— virtist
hann koma úr suðri.
Á Hvanneyri f anst land-
skjálftinn greinilega, en vægari
en síðast. Svo stóð þar á að ver-
ið var að tala í síma til Reykja-
víkur, og kom kippurinn tveim
sek. síðar til Hvanneyrar en
Reykjavíkur.
Landskjálftans varð vart, að
því er bezt verður vitað, um alt
Borgarfjarðarhérað.
í Hveradölum varð snarpur
kippur um sama leyti og í
Reykjavík, en ekki urðu þar
teljandi skemdir. Sjö kippir
fundust þar síðdegis í gær og
fram til miðaftans.
Kippir hafa og fundist þar
öðru hvoru síðan á miðvikudag.
í Hveragerði í ölvesi var tals-
verður kippur í gærmorgun um
sama leyti og í Reykjavík, og
tveir minni kippir fundust
nokkru fyr.
I Grindavík varð Landskjálft-
ans mjög lítið vart. (FÚ.).
Kippurinn í gærmorgun var
svo snarpur í Hveradölum, að
alt hristist í Skíðaskálanum og
reykháfurinn skektist.
Aksum, hin heilaga
borg Abessiníu,fj
höndum ítala?
Fréttimar frá Abessiníu eru
annars fáar og fullar af mót-
sögnum.
Símskeyti frá London segja,
að Italir hafi tekið Aksum, bina
heilögu borg Abessiníu, fyrir
vestan Adua. En þótt merki-
legt megi virðast, hefir þessi
frétt enn enga staðfestingu
fengið frá Rómaborg.
Hinsvegar er í fréttunum frá
Italíu gert mikið úr því, að
prestamir í Abessiníu gangi í
stórum hópum Itölum á hönd
og leiti verndar hjá þeim.
Ennfremur er því haldið
fram, að margir af foringjum
Abessíníumanna hafi gefist upp
fyrir Itölum síðustu dagana og
gengið í lið með þeim.
Refsiráðstafanirnar
hafa pegar haft sín
áhrif á Mussolini.
Þrátt fyrir þessar staðhæfing-
ar ítala, er sá orðrómur þó
stöðugt að fara í vöxt, að
Mussolini sé orðinn leiður á
stríðinu og að honum sé mjög
áfram um að komast að samn-
ingum um frið.
Samþyktirnar um refsiráð-
stafanirnar gegn Italíu hafa
þegar haft sín áhrif, enda þótt
ekki hafi hingað til verið um
annað en f járhagsiegar og við-
skiftalegar ráðstafanir að ræða.
Mussolini sér að netið er að
dragast saman í kring nm hann.
STAMPEN.
Laval reynir að
koma vitinu fyrir
Mussolini.
PARlS 15 október. F.B.
Að því er United Press heflr
fregnað ætlar Laval nú að gera
tilraun til þess að haf a þau áhrif
LONDON, í morgun. FÚ.
IGÆR fóru fram kosningar
í Kanada, og bar frjáls-
lyndi flokkurinn undir forystu
MacKenzie-King algeran sigur
úr býtum.
Þegar síðast fréttist, voru úr-
slit kunn í öllum kjördæmum
nema 22. Frjálslyndi flokkurinn
hafði þá hlotið 158 þingsæti, eða
65 þingsætum fleira en við síð-
ustu kosningar. Ihaldsflokkur-
inn, sem setið hefir að vöidum
sl. fimm ár, hafði fengið 38
þingsæti þ. e. 95 þingsætum
færra en hann haf ði áður.
á Mussolini, að hann ieggi fram
lágmarkskröfur sínar í garð
Abessiníumanna. Átti hann tai
við Oerutti, sendiherra Itala í
París, í gær og er fullyrt, sam-
kvæmt áreiðanlegum heimildum,
að Laval hafi vikið að þvi, að
nú væri ef til vill hentugur tími
til þess fyrir Mussollni að konia
fram með lágmarkskröfur sínar
í garð Abessiníu. Er þvi ekki
óhugsandi, að lagðir verði fram
friðarskilmálar fyrir Abessiniu
tíl athugunar, þótt enn verðí
eigi sagt með neinni vissu
hvernig þessari tílrann Lavals
reiðir af.
Hann átíi tal við Sir George
Clark í gær, sendiherra Breta i
París, að því er fullyrt er, um
sama et'ni. United Press).
Öllu fjármálasam-
bandi slitið milli
Djóðabandalagsríkj-
anna og Ítalíu.
GENF, 15. okt. FB.
Refsiaðgerðar-undimefndin
hefir nú samþykt ályktnn þá,
sem f jármála-undirnefndin
hafði samþykt, um fjárhags-
legar refsiaðgerðir gagnvart
Italíu, en ályktun þessi er í sex
liðum. Samkvæmt ályktuninni
verður f jármálasambandi slitíð
milli ítalíu og þeirra þjóða, sem
eru íÞjóðabandalaginu,ogþaraf
ieiðandi geta þau ríki, sem hér
eiga hlut að máli, ekki veitt
Itölum lán, né heldur bankar,
auk þess sem ítölskum stofnun-
um og félögum verður synjað
um lán og greiðslufrest o. s. frv.
(United Press).
Stöðugar ítalskar
loftárásir á suður-
vígstöðvunum.
LONDON, 15. dktóber. FB.
Frá Harrar er símað, að Italir
haldi uppi áköfum ioftárásum á
Gorahat og ætli menn, að ltalir
iSéu nú í þann vegilnn að hefja
mida sókn með aðstoð skriðdreka
og stórskotaliðs. (United Press.)
Soeial Credit-flokkurinn hafði
fengið 15 þingsæti, öll í Alberta-
fylki, og hafði unnið þar í öllum
kjördæmum nema tveimur. Co-
operative Commonwealth eða
jafnaðarmannaflokkurinn hafði
hlotið fimm þingsæti, en hinn
nýi viðreisnarflokkur aðeins
eitt, en það hlaut Mr. Stevens,
formaður og stofnandi flokks-
ins.
Tólf af ráðherrum Bennets
töpuðu þingsætum sínum, en
Bennett hlaut kosningu í kjör-
dæmi sínu.
Tollsvik og falsanir
í lestmannaeyjum.
Bæjarfógetl helir vlklO tengda-
synl sinnm dr stSðn hans.
Er firma Jóhanns Jósefsson-
ar sekt um stórkostleg tolisvik?
þar syðra sést bezt á því, að
Stððngir landskjálttar
um alt Suðvestnrland.
Ihaldið beið algerðan ósignr í
kosningumtni i Kanaða í gær.
Það hefir fiegar ftapað 95 þlngsæftnin