Alþýðublaðið - 19.01.1936, Blaðsíða 3

SUNNUDAGINN19. JAN. 1036
ALÞtÐUBLAÐÍB
RITSTJÖÍU:
F. R. VALDEMARSSON
RITSTJÖRN:
Aðalstræti 8.
AFGREIÐSLA:
Hafnarstrœti 16.
SÍMAR:
4900—4906.
4900: Ffgreiðsla, auglýsmgar.
4901: Ritstjórn íinnlendar fréttir)
4902: Ritstjóri.
4903: Vilhj. S. Vilhjáimaa. (helma)
4904: F. R. Valdemarsson (heima)
4905: Ritstjórn.
4906: Afgreiðsla.
STEINDÓRSPRBNT H.F.
BLAÐiÐ birtii- í dag álit jiaö,
sem sjómannafélag Reykjia-
víknT befir látið atvinmimáluráðu-
neytinu í té um hugsanlega söiu
tégarans Kóps úr landi.
Félagið ræðir í pessu sambandi
iiauðsyn ]>ess, að unnið verði að
[iví að adka og efla togarafLotann,
ög leggur því eindregið gegn því,
að leyft verði að selja togarann
úr landi.
Á siöustu tímum hefir verið
tmnið að því, að koma inn þieirri
({rú hjá almenningí, að varhuga-
vert væri að treysta1 á framtíð
fiskveiða okkar, og bamaskapur
að tala um aukningu fiskiflSans.
Þessar raddir eru byggðar á
því, að nú sem stendur eru sem
kunnugt er nokkrir erfíðlerkar á
því að s-elja saltfisk til Suður-
Janda, én það stafar af því.
hversu lítið við getum kevpt frá
þessum löndum, ekki af því að
markaður sé að þxengjast [>ar.
Framtíð fiskveiðanna t heimin-
um, hér og annars staðar, veltur
aö áijálfsögðu á því fyrst
fremst, hvort neyzla fisks fer vax-
andi eöa minkandi.
Nú er ekkert sem btsndir til
jþqss, aö fiskineyzla fari minkandi,
heldur þvert á möti virðist hún
fara vaxandi.
Það er því Ijóst, að á jiæstu ár-
um verður harðvítug samkeppni
milli allra fislkveiðiþjóða um að
brjóta fiskafurðum sínum brautir
inn á nýja markaði, og u,m leið
auka framleiðsluna eftir því sem
við verður komið.
í þessu kapphlaupi verðum við
að vera þáttakendur; í þessu
kapphlaupi megum við ekki drag-
ast aftur úr; á því veltur efna-
legt sjálfstæði þjóðarinnar að
miestu leyti.
Stefna Sjómannafélagsins, sem
um íeiö er stefna Alþýðuflokks-
ins, er því að r’óa venði a(ö því
öllum árum, að tiireiða sjávar-
afurðlr okkar þannig, að þær
uppfylli kröfur neytendanna í
jæim löndum, sem við getum
vænst að hafa m irkað fyrir þær.
Jafnhliða þessu verður hægt ogj
hægt að þjóðnýta rekstur hinna
midlvirkustu veiðitækja > og þá
togarana fyrst og fremst.
Stefnan verður því: Leit eftir
nýjum mörkuðum fyrir sjávaraf-
iirðir, og útgerB ríkis og bæjar-
félaga; fyrir 'þeirri stefnu mun
Sjómamíafélagið og AlþýðufWkk-
nrkui berjast, hér eftir eins dfj
hihgaö til.
Gerir alia hluti
málmi sjsegil-
og gijá-
Inniheld-
sýrur
efni,
sem rispa pól-
eringima. Með
ALÞÝÐUBCAÐIÐ
nve f enei ætlar JárniðnaðartnaDna-
félagið að láta nota sig sem ang-
ifsigamaskii! koiiMsta ?
Félag járniðnaðannanna hefir
hlotið það þúnga hlutskifti meðal
íslenzkra verklýðsfélaga, að vera
reiðubúi n auglýsingamaskí na
kommúnista og sundrungarseggja
í allsherjarsamtökum verkalýðs-
ins. Þetta hlutskifti her félagið
rrneð stakri þlolinmæði, og virð-
ist formaður þess alt af gefca,
teygt uokkurn hluta félaganna til
fjandskápar við Alþýðusamband
Islands, þegar honum býður svo
við að horfa. Þó hafa meðlim-
irnir samþykt með ákveðnum
meiiihiuta að sækja um upptöku
í Alþýðusambandið, og var félag-
iiiú leyft að vera í því, þrótt
fyrir það þó að félagið sækti
te'kki um upptöku í sambandið fyr
en það stóð mitt í deilu, sem for-
maðurinn hafði spent til vand-
ræða oig var a,ð tapa. Gat Al-
þýðusambandið þó þá þegar séð,
að upptökubeiðnm kom eingöngu
vegna þess, að formaðurinn vlldi
fá tækifæri til að velta af sér
tapinu á deiiunni, og fókk þar
goti tækifæri til að koma ábyrgð-
inni af sér yfir á þau savntök,
sem liann hefir alt af viljað
eyðileggja.
Þéssi auglýsingamaskíná korn-
múnista, Járniðnaðarmannafélag-
ið, ræðúr sjálft samþyktum sín-
um og ákvörðunum. En furðu-
legt verður það íað teljast, að
formaður félagsins og sá meiri-
hluti, sem nú fylgir hormin, skuli
kæra sig újm öð vera í félags-
sikap, sem hann stöðugt fjand-
skapast við. Það er ékki hægt að
gera hvorttveggja í senn, að v-era
í Alþýðusambandinu og sýna því
fjarulskaj)-
Um álit þess hluta af Járniðn-
aðarmannafélagi Lofts Þörsteins-
sonar, aem samþykti að fella
traust til Alþýðusambands Islands
núna á fimtudagitm, er þeim fé-
lögum, &em þekkja forastumienn
þessa félagsskapar, hjartanlega
sama, en það er þó alt af sorg-
legt. þegar stór hluti einhverrar
stéttar lætur einn óvandaðan
pralkkara hafa sig að fífli.
Landhelglsgæzl
Eflir Sigurð Sigurðsson frá Arnarholtt
5' IGURÐUR SIGURÐSSON frá
Árnarholti átti méðan hann
var í Vesfman mmjfitm fmm-
kvæotZ) og stérkastan pátiinn í
ölki pví, sem pá oar gert til að
vemdá okkar fkikimio. JLagði
hann fmm mikið fé úr sínum
sjóðl og mikla vinnu til pess að
hrmda pessu máli fmm, enda
skiddnr af ágœt.im mönnnm.
Keijpíu peir björgurur- og varð-
sklpið f,Þór“, szm síðar var hasft
til landhelgisgœzlu og björgun-
arfítarfs við Vcstmannaeyj.r, og
má segja, að öll landhelgisgœzlp
siðari ára eigi paðgn rót sim, að
rekja. Frá Sigurði Sigwðssi/ni
hefir Alþýðublaðiim borlst eftir-
farandi grein:
Landhelgisgæzlan er nú enn
einu sinni í sáram; hún á örð-
ugt svo sem hún átti uppdrátt-
ar — hún var með harmkvælum
fædd, hötuð í hjarta af öllu
hjarta hjá stórlyndum smásálum,
en hjarir samt enn á innra verð-
mæti og heiguIshíEtti lögbrjóí-
anna og leynivinum þieirra, sem
þora ekki að taka hreint til orðs
og beimta hana afnumda með
öllu.
Danski sveitabóndinn hefir ann-
að hjarfcalag á bornölminum sín-
um en sjávarbóndinn íslenzki til
landhelginnar fiér við strendur
okkar hrjóstraga, stóra og fagra
lands. Hér, hjá Islendingum, sfcýt-
ur sköklat við ~ það era pjóð-
ræknir sveitmnenn og þeirra
málsvarar, sem í lengstu lög
streitast við að sitja vörð urn sjóð
sjávarbænda.
Það má að visu segja sem svo,
að þeir, sem stjórna íslenzku tog~
uriunum á hafinu og heirna fyrir,
séu lslendingar, og eiimig þeir,
sem aðstoða útlendinga vi'ð rán-
yrikju landhelglnnar — en hváð
eiga þeir að fiska hér, togararn-
ir, og hverja eiga þessir skamm-
sýnu ieppar að aðstoða, þegar alt
er um þrotíð, fiskimiBin i ouðn
og útlendingarnir horfnir til síns
heima? Þeir hafa farið 1 mis
\4ð þá menningu, sém fordæmlr
að síkita í sitt eigið hreiBur.
Heimslkan, liælgengill stundar-
iiagsmuna, er vitanlega tnólsbót
hér sém öftar — en sizt tii grýöi.
'Þóð ér leitt að ajó þeesí iötu,
sérgóöu grey vappa hér og ann-
ars staðar með skriðljós eða
sfceyti í höndum og eina hugsun
í höfðinu — hversu þéir geti nú
áhættuminst svikið sitt eigið föð-
urland! Því enn stendur þó blá-
kaldur lagastafurinn gegn óhæf-
unni.
Einar Benfediktsson skóid, þá
sýslumaður og iaganna vörður í
Rangárvallasýslu, skaut því að
mér að það væri auðsætt, að
ekkert stoðaði gegn yfirgangi tog-
aranna hér við land, nema gera
þá við þriðja brot upptæka! Síð-
ar leit hann þetta öðrum augum,
enda þá þrotinn að fjöri og hugði
hag sínum betur borgið í skjóli
annara skoðana.
— Hitt er annað mál, að þessir
vandræða-vágestír f.skimiðanna
eiga málsbætur, og tugthúshegn-
ingu og þess háttar tel ég fjarri
lagi.
Það er buddan, &em ó að borga,
enda sennilega viðkvæmari hjá
sumum en ,,æran" (í gæsalöpp-
Uffl).
Orlausn málsins er enn sem
fyr ~ aukin gœzla fiskimiðmno
l págu botnvörpunga og báta-
Enn má, geta þess, aö hversi
mó með nokkurri sanngirni ætl-
ast til þess, að þeir, sem stjórní
varðskipunum, þneytist uidrei vli
sín skyldusíöxf, þegar þeir sjí
sina eigin Iandsmeim blóragas
tíi fjár og fríðinda á föðurLands.
svlluim ?
Það ©r aðdóunarvert, hvað þei
endast
„Premntion t$ better thm
ome'
Stgwður Sig.urðsson
fxé Arnaxholti.
Icgóltnr Jðnsson
eand. juris fyrv. bæjarstjóri.
Allskonsr lögfræðisstörí, mál-
færzla, mnheimta, samninga-
gerðir, kaup og saia fasteigixa.
Bankastræti 1 (næstu hæð yfir
K1 jóðfarrahúsinu). Sími 3656,
Viðtalstimi kl. 5—7 sd.
Skíðítliúfur i'ást í Áðaistræti
9 C, í hattasaumastofu Þóru
Brynjóif&dóttur
Kína ofurselt yfirgangi Japana
Kínverska stjórnin heflr bælt niður verkamenn og bændur og
stendnr nú ein á móti Japan.
í Kína eru alveg úr sögunni.
•TSGHANG' KAI TSGHEK, forseu Nankingstjðrnarinnar.
Intíar, undirsfcrifi þertnan samn-
Sovétlýðveldin
Fyrir nokkru siðan var
aineriskur blaðamaður, Har-
old R. Isaacs að nafni, á
feröalagi um Evrópu og kom
þá meðal annars til Os!o.
ísaacs liefix í sex undanfariu
ár verið fréttafitárí austur í
Kína fyrir ýms Evrójmblöð,
og aúk þess í mörg ár gefið
út viikubláð á ensfcii í jShang-
hai, „Chlna Forum“, sem
hefir verið í miklu álitt fýrir
áreiðanleilc. Meðan Isaacs
dvaldi I Osló, átti blað
norska Alþýðuflokksins þar,
A.rbeiderbladet“ ftarlegt vlð-
tal við hann um ástandið í
Kína, og af þvi að það bregð-
ur upp mjög skýru ljósi yfir
þá viðburði, sem þar hafa
verið og era að gerast, þy'ktr
rétt að birta það hér:
Fréttaritarinn frá „Arbeider-
bladet" byrjaði ó því að spyrja
Isaacs urn álit hans á hinum nýj-
ustu tilraunum Japana tíl að n6
Norður-Kína á sltí vaíd.
— Þær eru nýr Liður i þeirn
landvinningapólitík á meginlandi
Asíu, sem Japanir hafa rékið síð-
an þeir sölsuðu undir sig Mansjú-
ríu árið 1931. Og þaö er eklci
annað sjáanlegt, en að þær muni
einnig enda með því að Japanir
Leggi Norður-Kína raunverulega
undir sig. Eiginiega hafa þeir
ráðið þar mjög miklu síðan árið
1933, en nú era yfirráð þeixra
þar að fá ákveðnara og opin-
herara form. Strax í maí og jún[i
í fyrra varð stjórn Tscliang Kai
Tscheks í Nanking, sem nú er
höfuðborg Kinaveldis, að kalla
alla embættismenn sína á burt úr
Norður-Kína, horfa upp á það, að
allar fiokksdeildir stjórnarfiokks-
ins, Kuomintang, þar væm leyst-
ar upp og erindrekar Japana sett-
ir í allar opinberar stöður. En
síðan hafa Japanir fært sig upp
á sikaftið: Kraf.st þess að Kín.i
viðurkendi Mansjúríu sem „sjálf-
stætt Iand“, þ. e. a. s. &em Jap-
anska nýlendu, að Kuomintang-
flokkuiinn verður leystur upp um
alt Kínaveldi, að kinverska s jðrn-
in í Nanking taid sér japanska
meðráðámenn um öll sín hermál,
og gangl inn á fjárhagslega og
viðskiftalega „samvinrra" við Ja-
pan, ^em raunverúlega myndí
þýða það, að Japan fengi æðsta
vald í Clram atvínmimálum hins
auðuga og víðáttumikla iands.
Og hvað haldlð þér að gerist í
þessurn málum á næstunni?
— Það, sem Japanir vilja nú
fá, er formlegur samningur vlð
kínversku stjómina, þar sem hún
viðuikennir al'la landvinninga
þeirra á meginlandi Asíu liingað
tíl og öli þau efnalegu hlunn-
indi, sem þeir þegar hafa fengið
í Kína. Það er að vísu ekiiert
vald til sem stendur, sem getur
tekið þessi landflæmi og þessi
hlunnindi af þeim. En þaö er
beldur ekki þesg vegna, sem Já-
panir Leggja svo mMa áherzlu
& aö fi þennan samning vlð kin-
versku stjóminæ Þeir vilja fá
harm til þess, að geta réttiætt
yfirgang sinn i Kína fyrir öðxum
ríkjum, fyrst og fremst Banda-
rífcjunum og Engiandi, og sagt
við þau: Hér getið þið séð, að
þáð erum vlð, sem höfum réttinn
tíl þess að hagnýta okkur nótt-
úruauðæfih I Kína.
Én auk þéss gera Japatrir nú
kröfu tíl þess, að Tschang Kai
Tschek, forseti Nankingstjórnar-
ing sjálfur. Tschang Kai Tschek
hefir hingað íii alt af orðiö að
beygja sig fyrír yfirgangi Japania,
éri liann hefir þó af tilliti tii
almenningsálitsins i Kína reynt
að fara utidan í flæmingi, og
aldrei sjálfur gert neinn eða sett
nafn sitt undir neimi samning við
þá. Hann hefir alt af látið ein-
hverja undir-embættismenn gera
það. En í fyrravetur gerðu Ja-
panir í fyrsta sinn kröfu til þéss,
að Tschang Kai Ssclték semdi, við
þá s'jílfur, og hann sá sér þó
ekki fært annað en að fara sjálf-
ur tll Shanghai á fund japansfca
sendíherrans. Honum tókst þó enn
einu sinni að hlíðra sér hjá því,
að setja sitt eigið riafh undir
nokkurn samning vlð Japan i þcð
sinn. En nú era Japanir stað-
ráðnir í því, að knýja hann til
þess að viðurkenna kröfux þeirra
inieð sinni eigin undírskrift eða
steypa stjórn hans í Kína að öðr-
um Kostí.
Eigið þér von á því, að
Japanir fari með ófriði á hendur
Tachang Kai Tschek?
— Nei, það er ékki líklegt, að
þeir ráðist svo opínberlega á
hann. Ætlun þeirra mun vera sú
að kosta öfundarmerm hans í
Kína og koma af stað borgara-
styrjöld á móti honum. Þeir
ætla sér að gera bandalag við-
landstjórana í Suður-Kína, og
Kínverska heiToringja í Norður-
Kína og iáta þá gera uppreisn
á móti Tsehang' Kai Tschek.
— Er rauði herinn, sem har-
izt héfir gegn Nankingstjórn-
ínni víðsvegar í Kína undanfar-
in ár, alveg úr sögunni?
~ Nei, ekki aiveg. En hann
hefir beðið mjög alvarlega 6-
sigxa í seinni tíð, og orðið að
flýja þau héruð, sem hann hef-
ir haft á valdi síntt í Mið-Kína
í mörg ár. Hann var orðinn hálf-
umkringdur þar af hermönnum
Tschang Kai Tscheks, og hélt
undan í suður- og vesturátt til
þess að eiga ekki á hættu að
verða brytjaður niður eða tek-
inn til faiiga. Sem stendur hefst
hann við í f jallahéruðum aust-
ur af Tibet, og telur tæpast
meira en 25000 manns. Það eru
engar iíkur til þess að þessar
leyfar hans geri tilraun til þess
að ná fótfestu aftur í Kina f'yrst
um sinn,- Ég gerí ráð fyrir því,
að það muni vera ætlun hans að
halda norður á bóginn til Sian-
kians, og reyna að stofna þar
„sovétlýðveldi** eða einhvers-
konar landámæraríki til verndar
Sovét-Rússlandi gegn þeirri
hættu, sem því stendur af inn-
rás Japana í Mongólíu.
— Hefir ósigur rauða hers-
ins eklii styrkt aðstöðu Nán-
kingstjói'narinar í Kína ?
Jú, að vissu leyti. Það eru
að \ósu tii dreifðir hópar úr
gamla rauða hémum í héruðun-
um í Mið-Kína, sem áður voru
á valai hans. En sem heild eru
þessi héruð nú aftur á valdi
Nankingstjómarinnar.
— Kommúnistar hér vestur í
Evrópu segja alt öðru vísi frá
þessum viðburðum.
Já, en veruleikinn iitui-
alt öðru vísi út heldur en ætla
skyldi aí' agítasjón Kommintem,
eins og bezt má sjá á ræðu kín-
verska kommúmstana Wan Min
á heimsþingi Komintem í
Moskva í haust. Komrnúnistam-
ir eru í seinni tíð orðnir einkar
æfðir í því að gera sigra úr ó-
sigrum sínum. En þessir sigrar
þeirra á pappímum, hafa engin
áhrif haft á það, sem raunveru-
lega hefir verið að fara fram í
Kína upp á síðkastið. Frétta-
burður kommúnistanna um
Kína er svo langt frá veruleika-
um, að borgaralegu blöðin þar
prenta langar greinar upp úr
blöðum kommúnista í Evrópu
og Ameríku um ástandið í
IOna til þess að gera þá hlægi-
iega þar eystra. Eg skal nefna
eitt dæmi af mörgum: Höfuð-
borgin í Shangsi, sem áður var
á valdi rauða hersins, var tek-
in af her Nankingstjórnarinnar
í nóvember árið 1934.1 ársbyrj-
un 1935, þegar margir eriendir
blaðamenn vom viðstaddir þar í
borginni, boðnir þangað af Nan-
kingstjóminni, bára kommún-
istablöðin úti urn heim það til
baka, að rauði herinn væri bú-
inn að tapa borginni í hendur
stjómarinnar. Að endingu urðu
þau þó að viðurkenna það, en
þá héldu þau fram, að hér væri
aðeins um herbragð að ræða af
hálfu rauða hersins. 1 raun og
veru varð hann að flýja úr borg-
inni fyrir ofureflinu. Á sama
hátt lýstu þau undanhaldi rauða
hersins úr aðalbækistöðvum sín-
um í Mið-Kína upp í fjallahéruð-
in austur af Tibet sem stórkost-
legum sigri.
Frh.