Alþýðublaðið - 27.02.1937, Side 1

630
hafa greitt at-
kvæði í Dags-
brún.
tUXSXiOBl: B. B. VALDEMAB8SON
SXeOPANDis MÆmfUFLOKKUSSDm
XVIII. ÁRGANGUR
LAUGARDAG 2T. FEBR. 193T
48. TÖLUBLAÐ.
Dagsbrún-
armenn
greiðið atkvæði á
morgun.
Utsnríkismálin i heidir Is-
lendinga aðjalin og ðila.
Tillaga til þingsályktunar flutt á alþingi
af fullti úum Alþýðuflokksins og Fram-
sóknarflokksins.
FULLTRCAR Alþýðuf'okksins
og Framsóknarflokksms í
utaniikismálanefnd hafa lagt fram
á alþingi fyrir atbeina Alþýðu-
flokksins tillögu til þingsályktun-
ar um meðferð utanríkismála.
Er tillagan svohljóðandi:
Alþingi ályktar að skora á rík-
isstjórnina að undirbúa í samráði
við utanríkismálanefnd skipulag
á meðferð utanríkismála, innan
lands og utan, sem bezt kann að
henta, er íslendingar taka alla
Stjóm þeirra mála í sínar eigin
hendur, og bera síðan tillögur um
þessi mál undir Alþingi. Kostn-
að þann, er ályktun þessi hefir í
för með sér, sltal greiða úr ríkis-
sjóði.
í greinargerð fyrir tillögunni
segir:
Samkvæmt sambandslögunum,
18. gr„ getur Alþingi hvenær sem
er eftir árslok 1940 krafizt, að
byrjað verði á samningum uim
endurskioðun þeirra laga, og verði
eklki nýr samnlngur gerður ininan
3 ára frá því að krafan foom fram,
gietur Alþingi samþykkt, að sam-
bandssamningurinin sé úr gildi
feldur, enda greiöi 3/3 hlutar þing-
manna þessu atkvæði, og það
verði síðan endursamþykt með
3/4 atkvæða við almenna atkvæða-
greiðslu kjósenda í landinu, sem
3/4 atkvæðisbærra kjósenda taka
þátt í. Sama rétt hefir Ríkisþing
Dana.
A Aiþingi 1928 var í sambandi
við fyrirspurn frá Sig. Eggerz
því lýst yfir af hálfu Framsóknar-
flokksins, Ihaldsflokksins og Al-
þýðufloltksins, að þessir flokkar
vildu nota uppsagnarákvæðin eins
Jjtt M‘ kotn-
iðtt
SlofAwn ma^lster hef-
li tekið við ritstlárnlnnt með
G
NÝTT LAND, tímarit Jafnað-
armannafélags Reykjavikur
xg Sambands ungra jafnaðar-
nanna, L hefti 1937, er komið út.
Við ritstjórninni hefir tekið á-
;amt Guðm. G. ILagalín Björn
Sigfússon magister.
Ritið er prýðilegt að öllum
'rágangi og efni.
í þessu hefti er efnið meðal
innars: „Sofið laust“, kvæði eftir
íón Magnússon skáld, „Trautt
nan ek trúa þér, troll", grein eft-
r Sigurð Einarsson, Alþýðusam-
jandsþingið 1936, löng og mervi-
eg grein eftir Björn Sigfússon,
/átæktin og ný kynslóð, eftir
3jörn Sigfússon, og loks margir
'itdómar eftir Hagalín og ýmiss
mnar fróðleikur.
Allir Alþýðuflokksmenn verða
ið kaupa Nýtt land. Það kostar
> kr. á ári. Gerist áskrífendur 1
ifgneiðslu Alþýðublaðsins.
fljótt og lög standa til, mieðal
annars til þess að taka utan-
ríkismálin að full-u í hendur Is-
lendinga. Sjálfstæðisflokkurinn
var þá að vísu ekki fæddur, og
mun því ekki telja sig bundinn
við þessar yfirlýsingar, en aðal-
menn hans allir voru þá I í-
haldsflokfcnum. Gefst nú Sjálf-
stæðisflokknum tækifæri til að
giefa upplýsingar máli þessu við-
víkjandi.
Á árinu 1928 var sett á stofn
föst utanríkismálanefnd þing-
manna, er starfa ásamt ríkisstjórn
inni að meðferð utanríkismála, og
síðan hefir raunverulega stjórn
þessara mála að miklu leyti færzt
inn í landið. Allir verzlunarsamin-
ingar eru gerðir að fyritrlagi ríkis-
stjórnaiinnar og utanríkismála-
nefndar og venjulega af íslenzk-
urn sendimönnum. En að lögum
til er ástandið óbreytt með með-
ferð Dana á þessum málum, með-
an sambandssamningurinn stend-
ux.
Nú er farið að styttazt unz upp-
sögn á sambandssanmingnum
væntanlega fer fram og full þörf
á, að undirbúningur verði gerðui
um endanlega skipun þessara
mála á sem tryggilegastan og þó
Frh, á 4. síðu.
ALÞÝÐUFYLKINGIN í KRÖFUGÖNGU. STÓRA MYNDIN ER AF
LEON BLUM.
Blns fékk
^ ■
I
SíðanBluœ tókviö vðldum heflr atvinou-
leysið minkað og innelgnir i bðnkum vaxið
LONDON i Biorgun. (FO.)
PRANSKA STJÖRNIN lékk
*• traustsyfirlýslngu í þinginu
f gær, með 361 atkvæðl gegn 209,
að loknum umræðum um fjár-
mála- og atvinnumála-stefnu
stjómaxinnar.
Blum hélt uppi öflugri vörn
fyrír stjóminja I ræðu þeirrí, er
Atvinnnleysi unglinga
verðnr rætt á Alpingl.
SlgnrOnr Efnarsson ber enn fram
framvarp um starfsemf fyrlr pá.
ATVINNULEYSI urglinga er
nú eitt mesta áhyggjuefni
allra, sem bem umhyggju fyrir
framtíð þjóðarinnar, því að iðju-
leysi hinna uppvaxandi unglinga
er fyrsta skilyrðið til að eyði-
leggja kjark þeirra og framtab
og þar með þjóðarheildina.
Alþýðuflokfcurinn hefir fyrir
löngu skilið þetta og fyrir at«
beina Alþýðusambandsins og
síðan Haralds Guðmundssonar
i*935 var efnt til starfsemi fyrir
unga pilta, vinnu með kaupi,
handavinnunáml, bóklegri fræðslu
og líkamsmenningu.
Hefir fjöldi unglinga tekið þátt
í þessari starfsemi undanfarin 2
ár og mun fátt hafa verið gert
sem nýtur jafn almiennra vin-
sælda og þessi starfssmi.
Að vísu er hún á frumstigi og
þarf betri skipulagningu og fast-
ara form. Hefir og töluvert veiv
ið um það hugsað og ýmislegt
rætt, er megi verða til þess að
þessi starfsemi nái fyllri árangri,
en til þess þarf fyrst og fremst
meira fé,, en nú hefir verið veitt
tii hiennar.
Meðal þeirra,, sem mest hafa
hugsað um þessi mál, er fyrst og
fremst Sigurður Einarsson ög
nokkrjr beztu menn kenn-
arastéttarinnar, og var at-
vinnuleysi æskulýðsins mikið
rætt á Kennaraþinginu, sem hald-
ið var á s.l. sumri á Akureyri
og var þar kosin nefnd til að
gera uppkást að frumvarpi til
laga um starfsemi fyrir unglinga.
I þessari nefnd voru þeir
Arngrímur Kristjánsson, Aðal-
stieinn Sigmundsson og Ölafur Þ.
Kristjánsson.
Hefir nefndin nú samið upp-
kast að frumvarpi, sem hún hef-
ir sent Alþýðublaðlnu og er það
að ýmsu leyti merkilegt og bent
Frh. á 4. síðu.
hann flutti sem svar við árátar-
ræðu Flandins. j
Sagði Leon Blum að stjórnin
myndi í engu hverfa frá fyrir-
ætlunum sínum. um umbætur á
atvinnulöggjöfinni og aðrar fé-
lagslegar umbætur, enda þótt hlé
kynni að verða á framkvæmdun-
urn um stundarsakir.
Hann sagði, að atvlnnuleysi
hefði farið minkandi síðan al-
þýðufylkingin tók við völdum, og
inneignir i bönkum hefðu farið
vaxandi. Ef alþýðufylkingin væri
rofin, sagði hann, kynni afleið-
ingin að verða sú, að lýðræðis-
stjórn í Frakklandi liði undir lok.
Fjárhagur ríkisins væri að vísu
ekki glæsilegur, en um öngþveiti
í fjármálum væri ekki að ræða,
og þótt peningar væru mikils
virði, þá ætti franska þjóðin sér
enn meiri verðmæti, þar sem
væri lýðræðið og frelsi borgar-
anna.
Afstaða þingsins kom greini-
lega fram í orðum eins af full-
trúum jafnaðarmanna, en hann
sagði: „Ef þér, herra forsætis-
ráðherra, bæðust lausnar, mynd-
um vér biðja yður að vera áfram
við völd, því að enginn vill taka
á sig þá miklu ábyrgð, sem nú
hvílir á herðum yðar"
Keílvíkiopr skora á stjéroarf iokk-
ana að boða plnqmálafpnd I porpina
Ofafur Thors heflr ekki haidið fund i
Kefiavik í prjú missiri.
STJ ÖRNA RFLOKKARNIR, Al-
þýðuflokkurinn og Fram-
sóknarflokkurinn, boða til al-
menns þíngmálafundar í Alþýðu-
húsinu í Keflavík í dag kl. 4 og
bjóða þingmanni kjördæmisins,
Ólafi Thor*, á iundioa.
Tildrögin að þessu fundarhaldi
er bréf, ;sem formönnum stjóm-
arflokkanna barst í gærmorgun
frá Keflavík undirritað af 43 al-
þinigiskjósendum.
Er bréfið svohljóðandi:
Frh. t 4. stiðtu.
Þekktnr kanpmaðar
gerlr 15 ára dreng aö þjóf!
Þérðar Þórðaraon frá HJalla
settar Inn fyrlr hilmlngar.
JT ÖGREGLAN hefir komist að
því, að kaupmaður einn
hér í bænum hefir aflað sér varn-
lings í búð sina á þann hátt, að
fá verzlunarfólk til þess að stela
vörum úr búðunum, sem það
starfar í. I gærkveldi var kaup-
maður þessi tekinn fastur og ját-
aði hann á sig sekt sina.
Komst þetta athæfi mannsins
upp á þann hátt, að í verziun
einni hér í bænum varð þess vart,
að vörur höfðu horfið úr búðinni
og eins úr vörugeymslu verzlun-
arinnar.
Var lögreglunni tllkynnt þetta
og hóf hún þegar rannsókn í ipiál-
inu.
Rannsóknin leíddi í Ijós, að
sendisveinn verzlunarinnar, 15 ára
gamall piltur, var valdur að vöru-
hvarfinu.
Hafði hann tekið vöruxnar og
selt þær Þórði kaupmanni frá
Hjalla og vissi hann hvemig vör-
urnar vom fengnar.
Var Þórður tekinn fastur i gær-
kveldí, iog játaði hann, að hann
hefði ýtt undir drenginn í fyrstu
að fremja þennan verknað, en er
bonum þótti pilturinn koma með
fullmiklar birgðir, varð Þórðuy
hræddur um að upp kæmist, en
keypti þó alltaf vörurnar af pllt-
inum fyrir „slikk".
Vðrurnar, sem pilturinn hafði
stolið þannig voru allmiklar, svo
sem: vinnuvettlingar, hnífar, hita-
brúsar, gólfklútar, fægilögur og
margt fleira.
Það, sem saknað var fyrst úr
verzluninni voru vettlingarnir.
Hafði þjófnaðurinn staðið yf-
ir uin mánaðartíma.
Lítið hafði pilturinn hagnast á
þessari verzlun, því að Þórður
borgaði lágt verð fyrir vörumnar.
Lögreglan hefir vissu fyrir þvi,
að Þórður hafi haft sams konar
„sambönd“ við fleiri verzlánir
hér í bænum, en rannsókn er
ekki svo langt lcomið, að Iög-
reglan viti enn þá hve viða hann
hefir getað notfært sér þessa
vöruöflunaraðferð.
Dasrsbrún
Skrltstofi lélagilns
eplB ð oeriBB.
630 hafa greltt atkvæðl-
SKRIFSTOFA Dagsbrárar
verður opin á morgun
kl. 10—12 og 1—6. Geta þá
allir, sem enn hafa ekki greitt
atkvæði, gert það.
Kröfur Dagsbrárar verða
því öfiugri, sem fleiri greiða
atkvæði og því meiri sem ein-
ingin verður.
Krossið við A, krossið vlð
já!
Spánarherlnn undlr
einni herstjórn.
Rfklsstlárnln lýstr transtl
sfnn á Largo Caballero.
LONDON i morgun. FO.
SPÁNSKA ráðuneytið hclt fund
I gærkveldi oe lýsti yfir því,
að það treystl Caballero til þess
að sameina herinn undir eina
stjóm. Að fundinum loknum hót-
aöi Largo Caballero að segja af
sér, ef hann mætti áframhaldandi
mðtspymu f tiiraunum sínum til
þess að koma á sameinaðri her-
stjóm.
Stjómlu I Kataloníu hefir Iýst
yfir þvl, að hún nuui gera 1alt,
sem I hennar valdi stendur til
þess að samræma landvarnar-
starf sitt landvamarstarfi stjóm-
arinnar I Valencia og koma upp
öflugum spönskum ríkisher undir
einni allsherjarstjóm.
De Llano sagði í útvarpsboÖ-
skap sínum í gærkveldi, að vegna
þeirrar öflugu mótstöðu, sem
stjórnarherinn sýndi við Maidrid,
myndu upprelsnarmenn naumast
geta tekið horgina fyr en 15.
marz, í stað 4. marz;, en þeir
höfðu áður áætlað þann tíma.
Samkvæmt fregnum frá upp-
reisnarmönnum gerðu stórskota-
liðssveitir þeirra árásir á stjórn-
arliðið í gasr i grend við Esco-
rial, og á Guadarramavígstöðv-
unum norðan við Madrid nær
CABALLERO.
borginni segja þeir lítið hafa ver-
ið um orustux.
I tilkynningu, sem gefin er út
af uppreisnarmönnum í Avila er
sagt, að strokumeim úr liði
stjórnarinnar í Asturiu hafi sagt,
íið í orustunium í grend við Ovie-
ido undanfarna daga hafi mann-
ifall í liði stjómarinnar orðið gif-
urlegt, og að um 12000 menn
hafi fallið og særst. Þess vegna
Frh, á 4. síðu.