Alþýðublaðið - 10.03.1937, Blaðsíða 1

SfXSTJOBI; F- B. ¥MJÐEMABSSÖN
XVIII. ÁRGANGUR
OTOUFAMDI; AL£ífDIfFLO£MUMNM
iMiBMWMMMHMnaMaiiMMiiiiii inMi*iMBMTniiMDaiKiiii■•< i ii ihi »«*»ju w.'Jiiiw^wwCT;trttM’r<-• -• !^^&sœ&mm3>*3^ear"**œ-*r»e*=~a»VMi*eB**’
MIÐVIKUDAalNN 10. marz 1937. 58. TÖLUBLAÐ
Hverskonar reglnr gilda nm
lánveiíingar Landsbankans?
Fær Kveldúlfur ótakmorkuð lán áfram af því
að hann skuldar nógu mikið og iætur togara
sina liggja hæfiiega iengi aðgerðaiausa ?
Var togarinn Sindri boðinn upp af pvi að hann
skuldaði ekki nógu mikið og var haldið of lengi úti ?
Viðtal vIO Hafstein Bergpérsson
fr&mkvæmdastjóra,
UM þtssar mundir, þegar talið er að stjórn Lands-
bankans leggi höfuð sitt í bleyti tii þess að finna
ráð til að fleyta H.f. Kveldúlfi áfram í hinni dæma-
lausustu skuldasúpu sem sögur fara af,^hefir þessi
sama stjórn Landsbankans tekið ákvörðun í máli ann-
ars útgerðarfélags, sem sýnir mjög vel hvaða reglur
gilda hjá henni um þá, sem hún álítur minni máttar.
Landsbankinn heíir á opinberu
uppboði nýlega eignast togarann
Sindra, sem heíir legið hér Bjð-
gerðalaus slðan í september í
haust vegna þess, að bankinn
hefir neitað eigendimum um full-
nægjandi lán. Er þó enginn sam-
anburður á því, hve félag þetta
var miklu betur statt fjárhagslega
en h/f. Kveldúlfur, enda hefir
framkvæmdastjóri félagsins, Haf-
steinn Bergþórsson, komist svo
að orði í eftirfarandi viðtali við
Alþýðublaðið, að hann geti ekki
gert sér l hugarlund neina aðra
ástæðu fyrir neitun bankans um
lám en þá, „að félagið SKULD-
AÐI EKKI MEIRA en raun varð
á, án persónulegrar ábyrgðar
hlutha£anna“, eða ef til vill að
foankastjórninni hafi þótt hann
halda skipinu of lengi úti á ári
hverju, eða „reka of djarft", eins
og það mun heita á bankamáli.
Togarinn Sindri var látinn fara
undir hamarinn, og hvíldu þö
ATKVÆÐATALNINGUNNI í
trúnaðarmannaráðskosning-
unní og allsherjaratkvæðagreiosl-
unni í Dagsbrún um kröfur fé-
lagsins um bætt kjör verkamanna
var lokið á hádegi í dag. Voru
allir fulltrúar A-/istans, lista Al-
þýðufkukslns, kosnir með yfir-
gnæfandi meirihluta og tillaga
stjórnarinnar um kröfur félagsins
einnig samþykt með yfirgnæiandi
meirihluta.
Við tillögu stjórnarinnar um
kröfur félagsins sögðu já 747 fé-
lagar, en nei sögöu 194. — 19
seðlar voru auðir og 3 ógildir.
Hæsti maður á lista Alþýðu-
flokksins, A-listanum, við kosn-
ingu í tóinaðarmannaráð fékk 7JU3
ekki nema kr. 30 000 á fyrsta veð-
rétti, en auk þess var farið fram
á að bankinn innleysti sjóveðs-
kröfur kr. 25 000, þannig að á
fyrsta veðrétti eða fyrsta og öðr-
,um veðrétti hvíldu kr. 55 0D0. Að
aukl mimu hafa hvílt á skipinu
kr. 40 000 með sérstökum trygg-
ingum.
Beri menn nú þetta saman við
þá einstöku aðbúð, sem stærsti
skuldunautur Landsbankans, hi.
Kveldúlfur, hefir notið hjá banka-
stjóminni, þar sem félaginu er
liðið að drasla áfram með sinn
geysilega skuldabagga, sem hef-
ir verið nú um jólaleytið að
minsta kosti tvær milljónir króna
úmfram eignir.
Á sama tima og ausið hefir
verið í botnlausa hít h.f. Kveld-
úlfs tugum þúsunda, án allra
trygginga og eftirlitslaust, hefir
þetta litla félag verið miskunnar-
laust sett undir hamarinn.
atkvæði, en sá iægsti 699.
Hæsti maður á B-lista fékk 224
atkvæði en sá lægsti fékk 217.
Auðir seðlar voru 53, en ógildir
20.
Alls tóku þátt í atkvæða-
gneiðslunni rúmlega 990 félagar.
Formaður Dagsbrúnar sagði
við Alþýðublaðið í rnorgun:
„Við munum halda fund í hinu
nýkosna trúnaðarmannaráði undir
eins og auðið er vegna veikind-
pnna í hænum.
Atvinnurekendur hafa enn ekki
svarað bréfi, sem Dagsbrún hefir
sent þeim, en vonandi gera þeir
það nú og hefja samkomulags-
Viðræður við pkkur,"
Dinafindam frest-
að.vepa inflú-
enzannar.
¥ DAG var ekki fundarfært
í efri deild vegna veikínda
þingmanna. I neðri deild var á
takmörkum að fundur væri
lögmæfur.
Eftir að eitt mál hafði verið
rætt, var fundi slitið, og á-
kveðið að þingfundum skyldi !
frestað fyrst um sinn. I
Vifltal vifl lafstein Berg-
ÞOrsson framkvæmda-
stióra.
Alþýðublaðið hefir átt viðtal
við Hafstein Bergþórsson fram-
kvæmdastjóra Sindra um við-
skifti féiagsins við Landsbankann
siðustu máinuðina, og fer það hér
á eftir:
„Síðastliðið haust þegai' tog-
afinn Sindri kom af karfaveiðum
um mánaðamót sept.—okt.,“ seg-
ir Hafsteinn, „leitaði ég sem
framkv.stj. félagsins til Lands-
bankans um lán til greiðslu á ó-
goldmu mannakaupi. Skipið hafði
stundað karfaveiðar fulia 5 mán-
uði, en afli brást síðasta mánuð-
inn. En alls hafði skipið verið
við veiðar (ísfisk, ufsav.,saltf. og
karia) í átta mánuði og hafði á
þessum tíma greitt í mannakaup
95 000,00, en skuldaði um 30 000
er karfaveiðum lauk. Alls voru
því laun skipverja orðin um 125
þús. krónur á árinu.
Pað fyrsta, sem ég fór frarn á
við bankann var að bankinn
greiddi sjóveðskuldirnar til fólks-
ins, svo að eigi félli óþaria
kostnaður á þær kröfur vegna
innheimtu. Eftir þriggja vikna í-
trekaöar beiðnir innieysti bankinn
40% af sjóveðskröfunum. Lengra
varð eigi komist hvernig sem
reynt var. Endaði það því á þann
veg, að er fólkið hafði beðið í
D/a mánuð, þá varð ég neyddur
til að segja því að öll strnd væru
lokuð um að fá meiri peninga
fyrir félagið."
Hvað hvíldi á skipinu og hvaða
veð hefði bankinn fengið, ef
hann hefði innleyst sjóveðsskuld-
irnar1?
„Á 1. veðrétti skipsins hvildi
kr. 30000 að viðb. vöxtum af því
láni frá 1. júlí 1936. Það, sem
bankanum gafst kostur á og hann
hafnaði var að fá 2. veðrétt, það
er næst á eftir áðurgireindum 30
, (Frh, « 4. síðú.)
Úrsiitin i Dagsbrun:
Yfirgnæfandi meirihiuti
með kröfum félagsins.
4*listlnn sigraöi „með um sjö
hundrnð atkvæðnm
AlÞýðaflokbnrinn vann siórslgur
vlð b œjar stjór nar kosningar 1 Kanp-
mannahðfn, sem fram fórn i gœr.
T3ÆJARSTJÓRNARK0SNINGAR fóru fjam i Kaup-
■^mannahöfn í gær við meiri kjörsókn en nokk-
uru sinni áður, Alpýðuflokkurinn vann glæsilegan
sigur; hann fékk ekki aðeins hreinan meirihluta
eins og áður, heldur bætti við sig 35 309 atkvæð-
um og 2 sætum í bæjarstjórn.
thaldsflokkurinn tapaði 3562 atkvæðum og 4
sætum i bæjarstjórn.
Úrslitin voru birt seint í gær-
kveldi og urðu sem hér segir:
Alþýðiuflokkurinn 37 sæti áður 35
Radikaliflokkurinn 5 — — 4
Ihaldsflokkurinn 11 — — 15
Kommúnisíar 2 — — 1
Af atkvæðum bætti Alþýðu-
flokkuriim við sig 35 309, radi-
kaliflokkurinn 7341, kommúnist-
ar 5 404, en íhaldsflokkurinn tap-
aðl 3562 atkvæðum. Nazistar
bættu nokkrum atkvæðum við
sig, en fengu engan mann kosinn.
Á Frederiksberg, burgeisahverfí
Kaupmannahafnar, héldu íhalds-
menn að visu sinum meirihluta,
en töpuðu þó 1 sæti til Alþýðu-
flokksins.
Fréttir utan af landi segja frá
glæsilegum kosningaúrslitum fyr-
ir Alþýðuflokkinn, svo að segja
alls staðar, og hefir hann nú
hreinan meirihluta í mörgum
bæjum, sem hann hafði áður
ekki, þ. á. m. í Odense, stærstu
borginni á Fjóni, þar sem ihalds-
menn hafa hingað til alt af verið
í meirihluta, sömuleiðis Kolding
á Jótlandi, Frederikshavn á
Skagen og fleiri borgum.
Bærinn vill ekkert leggja
fram til hjálpar á beimilnm
Hinsvegar skorar borgar-
stlórinn á stillknr afi veita
ókeypis aðstoð.
BORGARSTJÖRINN vUI ekk-
ert fe leggja fram til hjálpar
á foágstöddum heimiium vegna
influenzuiaxaldursins.
Hann teiur, aö atvinnulausum
stúhtiun sé skyldara að fórna ser
en bænum ao leggja fram noivkuö
fé td ao greiða þexm fyrir hjukr-
unaistörf þeirra á htnum bag-
stoaau heimiium.
aHslaus og ekíki getað greitt
siuÍKunni kaup og farió fram á,
bærinn greiaai þaó, en því hefir
verrð í fiestunx tilfeilum alger-
lega neitað.
Petta vildi AiþýðufLokfcurinn
fyrirDyggja með linögum sxnum
um ao Dær.nn hefoi í sinni þjón-
ustu, nokitrar stuikur til hjáipatr á
fátækum veMnaaheimilum.
Dr. Laoge Koch
tapaði mðllno!
Ábatðnr hinna áKærðn Jarð-
fræðinga ð rðbmn relstnr.
KAUPM.HÖFN í gærkveldi. FÚ.
Dómur landsréttar 1 máli Dr.
Lauge Koch gegn hinum ellefu
jarðfræðlngum, sem báru honum
það á forýn, að hann hefðl hnupl-
að í ritum sínum rannsóknar-
niðurstöðum annará, féll I dag.
Jarðfræðingamir voru sýknað-
ir, og telur dómstóllínn að gagn-
rýni jarðfræðinganna á bók Dr..
Kochs hafi verið á rökum relst.
Koch var dæmdur til að greiða
3500 krónur í málskostnað.
Búist er við að hann áfrýl
dómnum.
Happdrætflð.
¥ DAG var dreglð í 1. flokki
og voru dregnlr út 200 vlnn-
ingar.
Þessi númer komu upp:
10 000 kr.
22376.
2 000 kr.
46.
1000 kr.
14927.
500 kr.
13782 — 1209 — 21981 — 672’2
1683,
200 kx.
6935 — 11846 — 14530 — 13999
12548 — 23523 — 15926 — 17867
13762 — 9599 — 19644 — 2092
16322 — 13470 — 6523.
Þaö er aúövitað ekíki nema gott
að sem alua flestar stúlkur bjóói
sig til hjáipar, kauplaust, en paö
getur ekki verið fulmægjandi.
Staxf stúlknanna er mjög erf-
itt iog io'efst miiíiiiar ástunaunar
og nærgæuii og öixum heilurxgö-
urn momxxxm er þaó Ijost, að
bæxxum ber skylda til ao leggja
fram xiOKkurt íé til aö gieit,a
stulkum fyr.r hjálparstörf, þegar i
ásvanaið er þanriig, að allt að
þrxojungur bæjaroua er veikur og [
sum rieiinih algeriega rijá.panaus,
borgarstjórmn mun komast að
raun ium paö, aó bærmn er til-
nieyddur til að leggja fram fé í
þessu augnamioi. ASianaiö er svo f
isk.ygg.iegt, að það er aigerlega |
ófært ao láta emhver,a tiiviljun I
eða siémolíuiiku ráöa þvi hvort f
hin bágstöddu heitnili fá nokfera s
hjálp eoa ekfei.
Það er auðvitað alveg sjálf-
sagt, að þau he.mili, sem geta
b'orgaó stuiivunum feaup gerx pað, j
en pær verða aó hafa tryggmgu ;j
fyrir því, að þær fái þao, en !
þá tryggingu veróur bænjnn að j
Og hver á kaup sitt skilið, ef
eklki þær stúlkur, senx fara jnn
á veikindaheimili til hjálpar og
aðhlynningar?
Afsiaoa borgarstjóra til þessa
máls er aiveg oíær og getur oiriOiö
mörgu iátæitu hemxinnu tii stór-
kiostlegra vandræoa og ógæfu.
Þaó er auöviiaó etM meining
Alþýðublaosms að draga ur þvt,
aó stulkur bjóöi sig frain tii sjálf-
boöaliósstarís, þó að það áiiti
að þær eigi það fyliilega sitiiið
að fá sín laun.
Aðalatriöió er, að hin bág-
stöddu heimili fái hjalp hvort s~m
þau geta greitt fyrir hana eoa
ekfei.
Vinnumiðlunarskrifstofan og
Ráðningarskriís.ofan taka á móti
sjálfoooaiiðum.
Veikin breiðist
óðtiuga út.
Inflúenzufaraldurinn breiðist
100 kr.
15768 — 3337 — 22221 — 9326
17101 — 4279 — 6328 — 300
16202 — 21994 — 15869 — 17605
17889 — 16161 — 1625 —, 21988
15901 — 15625 — 7187 — 8019
12852 — 20097 — 5478 10673
5603 — 19117 — 21025 — 24797
20070 — 1494 — 10 7871 — 3452
10293 — 20322 — 20905 — 12490
9892 — 19359 — 9901 — 1672
2219 — 7965 — 8277 — 24330
410 — 4256 — 24266 — 8066
2407 — 10022 — 11236 — 2015
15976 — 6867 — 16235 — 15235
16197 — 15946 — 13406 — 8515
8681 — 21819 — 24137 — 24994
17783 — 21553 — 2621 — 736
7982 — 21346 — 8786 — 10714
20916 — 12390 — 12906 — 21436
3644 — 11093 — 15227 — 12561
12511 — 24321 — 8767 — 8162
17122 - 8432 — 7000 — 14360
9944 - 19829 — 21644 - 9008
747 — 5278 — 20599 — 3786
2514 — 18816 — 19583 — 21406
20362 — 10600 — 8305 — 20847
24850 — 17891 — 19222 - 9210
16012 — 7223 — 20994 — 10661
19868 — 301 — 15794 — 5407
3651 — 1849 — 17558 — 8682
23461 — 272 — 18963 — 17962
14857 - 22565 — 6274 — 131.15
(FtIv, 4 4. SIBÚ.)
óðfluga út iog telja læknar að ium
1700 ný sjúkdömstilfelii hafi
láta í té. Ivxorg dæmi eru til þess 1 koinið fram í bæ*iu!m( í gæF í tutm
að stúikur hafa farið inn á biá- 500 húsurn.
iá-æk bamaheimili í veifeindum og, ! Sóttvarnahúsið befir verið tek-
unxiið þar ailt aö þremur rnánuð j jð til afmota aðallega fyrir ein-
um. Iieiiailisfaðirinn heflr verið | Frb. L siðu.