Alþýðublaðið - 29.10.1937, Blaðsíða 1
RITSTJÖRI: P. H, VÁLDEMARSSOIS ÐTGEFANDl: ALPTÐUFLOKKUKINN
XVIH. ARÖANGUR FÖSTUDAGINN 29. OKT. 1937. 250. TÖLUBLAÐ
Örprífaráð íhaldsins:
Falsanír á
,lagfæring(
tóinm og
ð skeytom
Morgunblaðið falsar tðlur um matjes-
síldarmarkaðinn í Ameriku og Haraldur
Böðvarsson endurbætir skeytið, sem
hefir gert hanu frægan.
LOKSINS hefir ejnhver leitt at-
hygli þeárra MorgunblaSs-
manna að því, a& erfitt mun.i að
selja þrisvar sjnnum meira af
matjessíld til Bandaríkjanna
heldur en markaður er þar til
fyrir, og að sögur Morgunblaðs-
ins um þess,i atriði séu öllum
augljðs ósannindj, nema Morgirn-
blaðið geti hækkað innfiutning-
inn frá því, sem hann er í faun
og veru.
1 morgun fer blaðið' því af
stað og birtjr tölur um innflutn-
ing sildar í Bandarikjunum árin
1928 til 1931 til þess að sanna
hvað síldarmarkaðurinn sé þar
nú mikjll.
Þessar töluir Morgunblaðsins
sanna vitanlega ekki neitt.
Svona til samanburðar ættj
blaðið að birta hve mikið var
flutt inn af saltfiski til Spánar
á árunum 1928—1931. Myndi það
ekki teljast góð sönnun um
hvað hægt væri að selja nú af
saltfiski á Spáni, jafnvel þó ekki
væri þar nein borgarastyrjöld?
Þessar gömlu tölur bera ljós-
astan vott iuh örþrifaráð ritstjór-
anna í þessu máli. Þær sanna,
svo sem öllum má vera Ijóst,
ekkert um hvað hægt er aðselja
nú af matjessíld í Ameríku, en
aiuk þess eru þær berlega falsað-
ar. Morgunblaðið telur í þessum
tölum sínum innflutta' matjessíld
frá New Foundland og Labrador,
sem nemur tugum þúsuinda, en
þar er engin matjessíld fram-
leidd. Síldveiðin þar byrjar í
fyrsta lagi í desembermánuði og
síldin, sem veidd er þar, er því
vetrarsíld, af svipuðu tagi og
norska stórsíldin. Hér er því alls
ekki úm neina matjessíld ,að
ræða. ' ' { j
Falsanir Morgunblaðsins stoða
þvi ekkert í þessu efni. Ritstjór-
ar blaðsins em nú orðnir berir
að opinberum fölsunum til að
reyna að sanna himn ranga mál-
stað sinn, 'auk allra blekiking-
anna, sem þeir hafa áður gert
sig seka um, en það gagnar þeim
ekkert. Falsanirnar eru of aug-
Ijósar og blekkingarnar of sýni-
Iegar til þess, að nokkur leggi
trúnað á þær.
Þá hefir Haraldur Böðvarsson
nú áttað sig á að hann þurfi að
endurbæta símskeyti sitt. Endur-
þótatilraunimar hafa tekið hann
hálfan mánuð og nú hljóðar
skeytið þannig:
„Er reiSubáinn að graiöa hvaða
verð sem krafist er og jafnvel
meira.“
Þetta eru nú endurbætur í lagi
og ætti einhver hollvinur Har-
aldar að sjá um að hann yrði
sér ekki enn í þriðja sinn tíl at-
hlægis með því að senda frá sér
svona vitleysu.
Finniur Jónsson.
Hann teker út af togaranDm
.Hilmir* ð Ieið til Englands.
Skípíð fékk áfall svo að brúin broto-
aði og manninn tók út fiá stýrlnu.
IFYRRADAG varð togarinn
Hilmir fyrlr áfalli i hafi á
Iéið til Englands. Brotnaði skip- j
ið töluvert, og einn skipverjanna |
tók út og dnuikknaði hann. Hét j
harrn Guðni Sigurðsson, ungur j
miáður hiðan úr bænum.
Hilmir fór héðan aðfcranótt ;
fyrra föstudags á ísfiskveiðar. Á ■
laugardagsmorgun lagði hann !
svo af stað með afla sinn áleiðis I
til Englands og var búist við að ,
hann landaði í Grimsby í gær. ;
En um kl. 2 í gær fékk for- j
stjóri „Allianoe“, siem gerir út ;
togarann, skeyti frá skipstjóran- |
um á Hihui og var þá togarinn ;
staddur í Aberdeen.
Skýrir skipstjóri frá því í skieyt-
Inu, að í fyraadag, þegar togarinn
var í hafi, hafi hann fengið éf
fall. Ketillinn hafði losnað, yfir-
byggingin yfir vélarrúminu rifn-
að, bátapallurinn brotnað og bát-
ana tekið út, brotnað ofan af
brúnni og tekið út manninn, siem
stýrði, og drukkna&i hann.
Var það ungur maður, 23 ára,
Guðni Sigurðsson, var ókvæntur
og bjó hjá foreldrum sínum á
Hávallagötu 21 hér í bæ. Foreldr-
ar hans fluttu hingað í bæinn
fyrir 7 árum austan úr Rangár-
vallasýslu, en þar höfðu þau bú-
ið áður að Vetleifsholti í Ása-
hneppi.
Skipstjórinn treysti sér ekki til
að koma skipinu til Grimsby, eins
og það var á sig komið og seldi
tiflann í gær í Aberdeien fyrir 522
sterlingspund.
Talkór F. U. J. .
Æfing í kvöld. kl. 9 í skrif-
stofu félagsins. Mætið 'öll.
BARCELONA, HÖFUÐBORG KATALONÍU, ÞAR SEM SPÁNSKA STJóRNlN SEST AÐ.
Spánska stjórnin fer frá
Valeneia til Barcelona.
Herskipafloti Francos á að stððva ailar siglingar
tii hafnarborga stiórnarinnar á ansturstrðndinni.
LONDON í morgun. FO.
T N N AN RÍKISRÁÐHERRA
spönsku stjórnarinnar tii-
kynnti í gær, að stjórnin
hefði ákveðið að flytja sig
til Barcelona.
1 frétt frá Palma á Majorca er
dagt, að luppreisniarmeim á Spáni
ætli framvegis að hafa einabæki-
stöð fyrir flota siun, sem sé við
Majorca, og sé þetta hægt vegna
þess, að nú hafi þeir alla norð-
Urströnd Spánar á valdi sínu.
Það er gert ráð fyrir, að frá i
Majorca miuni uppreisnarmenn
gera tilraiun til þess að k-oma f
veg fyrir siglingar til spánskra
hafna á austurströndinni, eða
milli frönsbu landamæranna og
Almeríu.
Þ-að er áltið, að stjórn Sovét-
i Rússlands muni tilkynna hlut-
j leysitsnefndinnii, að hún muni
hætta fjárframlögum tii nefndar-
innar -og 11 þiess að standa straum
af kostnaðiinum við eftirlitsstarf-
ið á Spáni.
Þietta þýðir þó ekki, að hún
siegi s-ig úr hlutlieysisn-efndinni, —
heldur álíta Rússar, að með þvi
að iagt hefir verið niður str,and-
gæsiustarf -erlendra herskipa við
Spán, þá sé eftirlitsstarfið í raun
og veru gagnslaust.
HlDtiejrsisnbfndin
hiálpar Fracco tii
valda, segir Llojrd
| öeoroe.
LONDON í m-orgun. FO.
L’-oy-d George gagnrýndi starf
hlutleysisn-efn-darinnar í ræðu,
sem hann flutti í gær í neðri
málst-ofu brezka þingsins.
Ef tilgangur nefndarinnar hefði
Verið sá, að k-oma í veg fyr-ir
erlenda íhlutun um Spánarstyrj-
öldina, þá mættu þær þjóðir, sem
áhuga h-efðu haft fyrir því, að
eyðil-eggja starf nefn-dar-innar,
vera hróðugar yfir árangrimum,
sagði hann. Ef tilgangur nefndar-
innar h-efði verið sá, að tryggja
báðum stríðsaðilum jafna að-
stöðu, þá hefði henn-i mistekist
það hlutverk sitt hörmulega.
En ef tilgangur hlutleysis-
nefndarinnar hefði verið sá, að
veita Franoo aðstöðu til þ-ess að
k-omast til valda á Spáni, þá
hefði nefndlnni tekist það ágæt-
lega. Hann kvað þann sigur,
sem Franoo h-efir unnið á N-orð-
ur-Spáni vera k-ominn af þvi, að
hann hefði haft ótakmarkaðar
hergagnabirgðir, og jafnvel þótt
hlutleysisnefndin legði nú niður
starf sitt, þá væri það ef til vill
of s-eint til þess að bæta fyrir
það tjón, sem starf hennar hefði
þegar valdið spönsku stjórninná.
Ef fasistar sigruðu á Spáni, sagði
Lloyd George, þá mætti brezka
stjórnin fyrst og fremst þakka
sér það, eða k-enna sér um, eftir
því, hvernig hún kysi að líta á
málið. Með öðrum orðúm, starf
hlutleysisnefndarinnar væri him
mestn -og svívirðilegustu svik,
sem n-okknr þjóð hefði verið
beitt.
Lloyd Geoiige vék þá að ræðu
þeirri, er Mussolini flutti í Róm
í gærm-orgun. „Muss-olini talar
um frið,“ sagði hann. „Hann vill
trið í Evrópu þangað til hann og
félagi hans, hinn einræðish-err-
ann, era orðnir öruggir um sigur,
ef friður-inn skyldi verða rofinn.“
Þá sagði Lloyd George að
hrezka heimsveldjnu hefði hrak-
úð átakanlega á síðaGtliðnum
fimm áram.
Foringi kinterska hersins
við Tazang fjrirfer sér.
Hann sagðist bera ábyrgð á ósigrmnm
LONDON í morgun. FO.
IÐ SHANGHAI var tiltölu-
lega lítið um bardaga í gær,
fyrir utan sprengju- og kúlnahríð
Japiana á viglínu Kínverja. Ja-
panir lögðu aðaláherzluna á að
k-oma sér fyrir í Chapei.
Kínverska herstjórnin segir, að
sú varniarlíma, sem kínverski her-
inn nú myndar, meðfram norður-
bakka Yangtsefljóts að Sooc-
howlæk, sé aðeins til bráða-
birgða. Hún er um 40 km. á
, iengd.
Kíaversid herforinginn, sem
hersveitum Kínverja við Tazang,
hefir fyrirfarið sér. Hann kvaðst
telja sig bera ábyrgð á þeim ó-
j dlgri, sem kínverski herinn beið,
| og ekki vilja lifa lengur.
' Fulltrúi í jcpanska utanríkls-
málaráðuneytinu sagði í morgun
í viðtali við blaðamenn, að þar
sem japanski herinn vi-ð Shang-
hai væri nú komimn að takmörk-
um alþjóðahverfisins , myndi
verða mjög erfitt að komast hjá
því, að sprengikúlur le-ntu inn
á hið friðh-elga svæði, en sá hluti
hverfisins, sem liggur næst her-
stöðvum Japana, er brezkt
gæzlusvæði.
Japanfr stofna keisara-
dœmi I Ianri-Mongólin!
í fréttum frá J-apan er siagt, að
stofmð hafi verið keisaradæml í
Innri-l\'LongólSu og Teh prinz
kjörinn þjóðhöfðingi þar.
Frh. á 4. eiðú-
Menntasfcólinn i Ak-
mejfii 10 ðra i dag.
Ills hifa verið brottskiáðir
paðin 167 stúdentar.
IDAG em liðin 10 ár frá því,
aö gagnfræðaskóla Akureyr-
ar vom veitt maiitaskólaréttindi.
Verður þiessa atburðar minnst
með hátíð, sem haldin verður i
siamk-omuhúsi Akurej/rar í kvöld.
Þá halda stúdentar og gagn-
fræðingar, brottskráðir að morð-
an, samsætii í kvöld í .Oddfiellow-
höllinni til minningar um þennain
merka áfanga í skólaisögu þjóð-
arinnar. Verður þar margt til
Hkemmtunar, ræðuhöld, söngur
og danz.
Þá flytur Benedikt Tómasson
læknisfræðiniemi ávarp i útvarpið
fyrir hönd nem-enda brottskráðra
frá M-enntas-kóla Akureyrar.
Alls hafa nú verið brottskráðir
að norðan 167 stúd-entar. Vorið
1928 v-oru -fyrstu stúdientarnir
brottskráðir þaðan. Voru þeir
fimm, þ-eir: Bragi Steingrimsiso'n
dýralæknir, Baldur Steingrímsson,
séra Gunnar Jóhanniessoin priestur
að Skarð-i í Hreppum, séra Guð-
mundur B-en-ediktsson pr-estur að
Barði og Haukur Þ-orleifsson frá
Hólxun.
Vorið -eftir v-oru fleiri brott-
skráðir og voru flestir brottskráð-
ir í fyrra, eða 33 stúdentar.
í 6. b-ekk Menntaskólans á Ak-
ureyri era í vietur um v30 nerni-
endur, sem v-erða brottskráðir í
vor.
Togarar og betri
sðlnsamtob.
bað e? pað, sem NoTðmenn
vantar, seil? pröfjssar
Jiiban Hjoit.
KAUPM.HÖFN í gærkvöldi. FO.
PROFESSOR JOHAN HJORT
hefir nýl-ega haldið erindi í
iðnaðarmannafélaginu í Bergen
um erfiöieika norskra fiskimanna
og útg-erðarmanna og vax við-
staddur fjöldi mann-a.
H-ann komst svo að orði að
næsta sp-orið í fiskiv-eiðum Nor-
egs hlyti að verða það, að Norðk
menn öfluðu sér to-gara. Benti
hann -enn til íslaads, sem dæmis
um það, hvílíka yfirburði fisk-
veiðar á togurum hefðu frarn yf-
ir aörar veiðiaðferðir.
Þá g-erði h-ann o-g gr-ein fyrir
nauðsyn þ-ess að norskir útgerð-
armenn -og fiskikaupmenn g-erðu
með sér víðtækari sölusamtök —
en hingað til hefði verið.
Hann hélt því fram, að hingað
til hefðu Norðmenn engan veg-
inn hagnýtt sér til fullnustu fiski-
mið sín, en hefðu þ-esis í stað látið
útLendinga ausa upp milljónum
króna við strendur Nonegs, s-em
margar hefðu getað fallið í hlut
N-orðmanna sjálfra, ef b-etur h-efði
verið áhaldið.
Afmæli Mentaskólans á Akjureyri.
Aðgöngumiðar að samsæti
norða-nstúdenta -og gagnfræðinga
feeröa seldir í kvöld í Oíddfelliow-
húsinu kl. 4—7.