Alþýðublaðið - 11.11.1937, Qupperneq 2

FIMMTUDAGINN 11. nóv. 1937.
KDft*ÐUflDAÐlB
wirtrafc’œ ii*w>iitii wiÉíiwmBaBW—— mtmMkatMm
ALÞÝÐUBLAÐIÐ '
RITSTJÚRX:
F. R. VALDEMARSSON
Kforkiosla
ALÞVÐOHUSINU
(langangnr fr < HyerfisgBtuL
SfMAIt: 4900 — 4906.
4900: Afgreið: -i, auglýstngar.
4901: Ritstjðrn (innlendar fréttir)
i902: Ritstjðri
öOJ: Vilhj. S. Vilhjálmsson(heima)
4904: F. R. Valdemarsson (heima)
4905: Alþýðuprentsmiðjan.
4906: Afgreiðsla.
ALMÐUPIENTSMIÐJAN
SamnimatllboðlJ.
ÞAÐ er þegar vitað, að sant-
ifánirgartilboð pað til Kom-
múnistflflokksins, &em aamþykt
i var fláer einróma á 14. þingi Al_
j þýðusambandsins, mæiist mjög
vel fyrir hjá öllum þorra þeirra
• manna i liáðum flokktun, som
óska efiir samainingu á beilbrig'ð-
um grundvdii, og óska eftir að
hún takist sem fyrst, einkum
vegna {>ess, hve háskasamiegt
væri, ief alþýðan gengi klofin til
komandi bæja- og sveitastjórna-
kosninga.
Sérhver sanngjarn maöur v&rð-
ur að játa, að Alþýðuflokkurinn
hefir nú gengið eins langt og unt
er tii samkomulags við Komm-
únistaflokkinn, og þess má því
vænta, að öllum hindrunum sé nú
i
tutt úr braiut saiiieiningawnn ar.
Þjóðviljinn hefir látið í Ijós, að
það bráðabiigðaskipulag, sem
gert ier ráð fyrir í tilboðinu, sé
ekki sem aðgengiiegast fyrir
Kommúnistaflokkinn, en slík mót-
bára er ekki á rökum reist.
Ráðstefno
félaganna
jafnaðannanna-
var slitlð 1 oær.
Aðalumræðurnar voru um vænt-
anlegar bæjarst jórnarkosningar.
Askorun á þing kommúnista'
flokksins nm að samþykbja
sameiningartitboðið.
jDÁÐSTEFNU jafnaðar-
mannafélaganna, sem
skipuð var fulltrúum peirra
og stjórnum slitið í fyrrad,
Ráðstefnan var sett á mánu
dag af formanni Jafnaðar-
mannafélags Reykjavíkur
Héðni Valdimarssyni, en
pað hafði boðað til ráð-
s'efnunnar.
Fundarstjóri var kosinn Guð-
miundur Jónsson frá Narfeyri, en
íandarskrifora tilnefndi hann Pál
Þorbjarnarson.
Aðalverkefni ráðstefnunnar var
að ræða og gera tillögur um und-
irbúning bæja- og sveitastjórjia-
kosningainna, sem ftam ©iga að
fara á næsta ári. Var kosin nefnd
í málið og hlutu kosningu:
Guðm. G. Hagalín, ísafirði,
Jónas Guðmundsson, Rieykjavík,
Guðrn. Jónsson, Stykkishólmi,
Davíð Davíðsson, Patreksfirði,
Elías Siigfússon, Vestm.eyj. og
'á að koma saman nú um næstu
helgi:
„Ráðstefna j af naðar manna f é -
laga innan Alþýðusanibands ís-
lands, skipuð fulltrúum þeirra á
Alþýðusambandsþingi og stjórn-
um nokkurra þeirra, skorar á
þlng Kommúnistaflokks Islands,
sem saman á að ltoma 14. þ.
m., að samþykkja óbreytt sam-
einingartilboð Alþýðusambands-
þingsins og stefnuskrá þá, sem
það hefir samþykt, og sameina
þar með alia þá alþýðia, er nú
fylgir AlþýðufLokknum og Kom-
múnjistaflokknum, í einn flokk,
Alþýðuflokk íslands, eigi síðar en
1. dezember n. k.“
Vænta þeas nú allir sflnnir sóa-
íaliistar, að þing Kommúnista-
flókksins beri gæfu til að taka
þá afstöðu, er verða megi til að
sam'eina alla alþýðu í baráttunni
\úð íhaldið.
Gamla Bfó:
Það er að vísu gert ráð fyrir,
að núverandi skipuíagi Alþýðiu-
sambandsins verði ekki hróflað
fyr :en á næsta sambandsþingi.
Vitað er, að bæói innan Al-
þýðuflokksins og engu síður jnn-
an Kommúnistaflokk'sins eru
skiftar skoöaxjir um, hvernig
framtíðarskipuLag flokksins eigi
að vera, hvort þungamiðja
flokksins eigi eins og undanfarið
að liggja hjá verkalýðsfélögun-
um eða hjá sérstökum stjómmála-
Jélögum. Ekkert er eðlilegra en að
öllum meþKmum verklýðsfélag-
anna sé gefínn kostur á því, að
láta í Ijós skoðun sína um þetta
atriði á næsta regluLega Alþýðu-
sambandsþingi, er kosið sé aér-
sðakLegra með þetta fyrir augum,
til þess að taka afstöðu til þess
m. a„ hvort hin pölitísku samtök
eigi framvegis að vera rétthærri
og hafa meiri hlutfalLsleg áhrLf í
flokknum heldur £n hingað til
hefír verið. Þessu geta kommún-
istar méð engu móti mótmælt og
það því síður, þar sem í tilboð-
inu er ákveðið, að allir meðlimir
verlca lýðsfé laga nna skuli vera
kjörgengir á næsta Alþýðusani-
bandsþing, ief sameining flokk-
anna tekst, þ. e. að 14. gnein laga,
Alþýðusambandsins, sem komm-
úniistar hafa barist nxest á móti
veröur ekki látin gilda, ef sam-
éining tekst. Einmitt þetta ákvæði
í sameiningartilboðinu hlýtur að
vera sérstaklega aðgengilegt fyr-
tr kommúnista.
Það er og rétt að geta þess,
að tveir af nefndarmönnuxn kom-
múnista, er kosnir höfðu veri'ð í
undimefnd til að semja við nefnd
þtá, er AlþýÖU'Sambandsþingið
slripaði í sameindngamiálinu,
vildn falLast á að skipulagiijð yrði
óbreytt tii næsta reglulegs Al-
þýðugambandsþings, er síðan
tæki úkvörðun um skipulagið.
Áð öðnt Leyti tryggir samein-
Ingartilboðið fcommúnlistuni full
róttindi til þátttöfcu í trúnaðar-
stöðurn, Tniðað við atkvæðamagn
þeirra við siðustu kosningar. Er
það vltanlega mjög hagstætt fyr-
ír kommúnista. I laganefnid fá
þ*ir þrjá menn, þó þsirn að róttu
Kristinn Jónsson, Dalvík.
Nefndin stairfaði í fyrrakvöld!
og í gænnorgun og skilaði áliti
og xippkasti aö tillögum á fund-
jnum í gær, en frekari athugmi á
tillögunum var þeim Hagalín og
Jönasi Guðmundssyni falið að
gera áður en þær væru lagðar
fyrir sambandsstjórn.
Allmiklar umræður urðu á
fundinum í fyrra dag um þessar
tillögur.
En auk þess var á báðum fund-
unum tnikið rætt um ýms fram-
faramál Alþýðuflokfcsins, nánaiia
samstarf milli jafnaðartmiannafé-
lagannia, stofnxm nýnla og út-
bneiðslu á stefnu flokksins.
Askorun & þing
Kommúnistafiokks-
ins.
Á fundi ráðstefnunnar á mánu-
dag var nokkuð rætt um samein-
ingarmálið og að þeim uniræð-
um loknum var samþykt í einu
hljóði svohljóðandi áskorun til
þings Kommúniistaflokksins, 3em
hlutfalii beri ekki nema tveir.
Við stofnun hins nýja fLofcks
er kommúnistum því trygð þau
réttindi, sem þeim bæri að rétt-
um hlutföllum við atkvæðamagn
þéixra við siðustu kosmiingar, og
á næsta Alþýðusambandisþ'ingi
yrðu svo gerðar þær breytingar á
sfc'ipúilagintt, sem merrihlutinn
gæti komið sér saman um.
Hvað stefnuskránrii viðvíkur,
verða allir að viðurkenna, að
hún er þannig orðuð, að allir só-
síalistfekiir lýðræðássinnar ættu
að geta á hana fallist.
Héðan af á ekfcert að geta.
tafið samdninguna, vilji íslenzkr-
ar alþýðu hefir fcomið í ljós á
skýran og ótvíræðan hátt; hún
vill standa saman í einum flofcki.
Alþýðusambandsþingið benti á
leíðina til sameiningar; aiVLir unn-
endur einjingaTiinnar vona, að
þ’ing KommúnistaflofcksinB leggi
fram jafn stóran sfcerf. Þá er
Bamedningln orðin að vmdeiká.
Uppreisnin
í Kronstadt.
Gamla Bíó sýnir bráðlega hinia
frægu mynd: „Uppreisnin í Kron-
stadt“, með B. Saitscifcow og G.
■Buscbujew í aðalhlutverkimum.
Þessi mynd er ium atburði þá,
er gerðust í Rússlandi 1917, eftir
áð bolsévíkarnir undir stjóm Le-
nins og Trotzkis höfðu steyþt
Kerenskistjórninm og samið frið
við Þýzkaland og Austurríki.
Herir gagnbyltingalrsinina sóttu
fram til Petrograd, til þess að
reyna að berja niður bolsévik-
ana.
Ein hættulegasta árásin var
gerð frá Eystrasaltslöndunum
undir stjóirn Judienitch herforingja.
Myndin ier gerð um þiessa at-
burði og hefir fengið beztu dórna
í erl'endum blöðum.
Aldrei að víkja
heitir fjörug amerisk kvifcmynd
með fögrum söngvum, sem Nýja
Bíó sýnir núna. Aðalhlutverikið
Leikur Cowboyfcappinn Ken May-
nard og undriahesturinn Tarzan.
Gamla Bíó sýnir enn þá mynd-
ina Hermannaglettiir, með Thor
Modéen, ELof Ahrle og Kathie
Rolfsen í aðfllhlutverfcunum.
Léikfélagið
sýnir Þorilák þreytta i
kvöld kl. 8.
Hjónaband.
í fyrrad. voru gefín samam í
hjónaband ungfrú Klara Hjjairtiar-
dóittir, Hafnarfirði, og Kristján
Jónsson, Laiugaveg 46 A. Heimili
þeirra er á Seijaveg 13.
Island í erlendium blöðum.
The Ðuilder, brezkt tímarit um
húsgerðaríist, flytwr þ. 8. okt.
mynd af lífcani af Hallgríms-
kirkjiu í Saurbæ samkvæmt h-ug-
mynd Guðjóns próf. Samúels-
sonar og mynd af Sunldhöll
Reykjavikur að innan. StUtt
| gréinarigerö fylgir. i Evening
i Stanidflrd London, er smágrein
um ísl. glímu, eftir Maurice Gaer-
• burn,. S ch les wig-Ido I stei ui‘sche
LandezaitU'iig flytur grein, sem
nefnist „Islándisohe Weintraub-
en und Tomaten in Kopenhag-
en.“ Blaðið Globe & Mail í Tor-
onto flytur þ. 2. október grein
'senx nefnist „A little known
oountry” — þ. e. lítt þekt land,
.— í grieinaflokki, sem nefnlst A-
mong our selves. Sá, er greinina
sktiifar, hafði átt viðtal við konu
að nafni Mrs. Alec Mimroe frá
Vancouver og fengiið hjá henni
upplýs’ingar um Islanid, en kona
þessi hefir feröast hér á landi.
Er réít nxeð sumt fariið, en ýmis-
legt er ranghörint í greininni. T.
d. segir þar, að hverir í tveggja
mílna fjarlægð frá Reykjavík hiti
upp húsin í bænum og nerni
kostnaðurinn 7% doliar í átta
mánuði. Ennfnemur að Islending'
ar hafii mist miatrfciað sinn fyriir
saltfísk á ítalíu fyrir þátttökU
jsína í refsiaðgeríðtuinlum o. m. fl.
íslendinga er hlýlega minnst í
gneSninini og þar, sem rangt er
með farið, stafar sýnilega af ó-
kunnugleika, en ekki af illviilja.
(FB.)
Sjómannakveðja.
FB. i gær: Lagðir af staö til
Englands. Vellíðfln. Kærar kveðj-
ur. Skipverjar á Belgaum.
HEYRT OG SEÐ

SINN ER SIÐUR í landi hverju
eiins og sést á eftirfarandi
kvæði, sem heitir: Heysikapurinn
í Róm:
Með lúðramúsík og hörpuhljóm
á hvítum vængjum og sólskins-
skóm
stunda þeir heyskapinn hsiina í
Róm
unz hiaða páfans er full.
Þar slá þeir pálma og purpura-
blórn
og pakka það alt í gull.
En austanfjalls hafa þeir annan
sið,
þar eigra þeir daglangt við
stargnesið.
Og hvernig sieiri bóndinn hamast
við
er hlaðan alt af jafn tóm.
*
Fyrir niokkrum öldum var aiuö-
raaður einn i Póllandi, sem vildi
fyrir hvern mun verða kanzlari.
Hann velti því lengi fyrir sér,
hvernig hann ætti að komast í
embættið. Loks þóttist hann hafa
fundið ráðið, fór til konungs og
sagði:
— Yðar hátign! Fólkið er að
taJaj um, að ég eigi að verða
kanzlari.
— Látið það ekki á yður fá,
ságði konungurinn. Fólk segir
svo margt, sem ekki hefir við
(nein rök að styðjast.
#
Söngvari nokkur átti að syngja
jtoni í Ijónabúri á cirkus. Söngv-
arinn fór að athuga umhverfið
áður en hann syngi og gekk inn í
ljónabúrið. En honum léizt ekki
á blikuna, fanst ljónið nokkuð
ægilegt og hafði orð á því við
forstjórann:
— Verið þér óhræddur, eagði
foHstjórinn. Ljónið er vita heym-
arlaust.
Sigauni nokkur kom nýlega til
lögneglunnar í Grosz'Becskrek í
Kroatiu og bað um dvalarleyfi
fyrir konu sína. Þegar hann var
spurður um fjölskyldu sína, sagði
hann, að hann ætti nú ekki niema
þiessa eimu konu, en hún væri að
vísu- sú 14. i röðinni. Hann var
spurður nánar um hjónabönd
hans og upplýstist þá, að 3 af
konum hans höfðu dáið, en Í0
skilið við hann. Þessa fjórtándu
hafði hann fceypt okurverði. Hflnn
hafði keypt hana eftir vigt og
varð að borga 120 dinará fyrir
kilóið. Hún vóg 54 kíló og hatón
lxafði því orðið að borga 6480
dinara fyrir hana. — En það v&r
gott, að ég þurfti ekki að kaupa
hána núua, sagði hajnn að lofcum,
því að hún hefír bætt á sig síðan.
*
Norsk kona, þektur landslags-
málari, var einu sinni á ferð um
eystri bygðir Noregs og var að
leita að fögru lándslagi, til þess
að mála. Hún nám staðar hjá
bænum hans Nordtorpens gamlá
og leizt þar vel á sig. Utan við
garðinn stóð Nordtorpen gamli
sjálfur og tók hún hann tali:
— En hvað útsýnið er fagurt
frá bænum yðar, sagði hún hrifín.
— Það er ekki sem verst, sagði
Nordt'Orpen gamli.
— Gæti ég fengið að sitja inni
í garðinum yðar og málía í nokkra
daga?
— Jú, það er meira en vel-
komið, sagði Norcltorpen.
— Þakka yður kærlega fyrir.
— Það er nú ekfcsrt að þakka.
Reyndar er það nú ég, sem ætti
að vera þakklátur.
— Því þá það?
— Jú, ég skal segja yður. Fugl-
amir hafa undanfarið sótt svo
ínikið í garðinin rnlnn, að ég var
að hugsa um að tylla upp fugla-
hræðu. En ég þarf þess ekki svo
lengi sem þér sitjið í garðinum.
Björgúlfor Olafsson:
Odýrt
Frá Malajalðndum,
fæst nú í öihun bókaverzlun'um bæjarins á eftir töldu verði:
Skirmband á kr. 20,00
Shirtingsband - — 17,00
--- - — 15,00
Heft - — 14,00
— - — 12,00
Bezta tækifærisgjöfin fyrir unga og gaxnla.
Strausykur 0,45 kg.
, M'Olasykur 0,55 —
Haframjöl 0,45 —
Hrísgrjón 0,40 —
Kartöflumjöl 0,45 —
Laukur 0,80 —
Verzlanln
Brekba
Eókaverzlnnin MIMIR H.t.
Bergstaðastræti 35.
Njálsgötu 40. Sími 2148.
Áusturstræti 1. — Sími 1336.
Bestu fcolin,
ódýrustu kolin,
send heím samdngurs-
Geir fl. Zoðga.
Simar: 1064 og 4017,
Ullarprjónatuskur alls konar
kfeyptar gegn peningaigrelðslu út
í hönd, enn fremur kopar, alu-
minjlum, Vesturgötu 22, slml 3565.
oDelns L0flur