Helgarpósturinn - 23.04.1982, Qupperneq 15

15
helgarpósturinn Föstudagur 23. apríl 1982
samt ekki tekin eins mikil áhætta eins og
Leikfélag Reykjavikur geröi á sinum tima
þegar þeir settu upp Godot.sem var vist.
mjög góð sýning. Slikar áhættur sem voru
teknar bæði af Grlmu, Leikfélagi Reykja
vikur og Litla sviði Þjóðleikhússins I
Lindarbæ eru ekki teknar I dag, ekki list-
rænar áhættur”.
Nú kemur þú aö noröan frá Akureyri, þar
sem þú færðir upp Þrjár systur eftir Tshe-
kof, hvernig vannstu það stykki?
„Það var unnið við framleiösluaöstæður,
en ég reyndi að vinna gegn framleiðslu-
fyrirkomulaginu, eins og ég gat. Ég setti
það fram I byrjun, að ég vildi vinna leik-
smiöju með leikurunum I viku,sem og við
gerðum. Siðan byrjuöum við æfingar I
desember. Hins vegar var hugmynd Leik-
félags Akureyrar aö vinna þetta sem fyrsta
verkefni siöastliöið haust. Ég sagöi þeim,
aö þaö kæmi ekki til greina fyrr en eftir
lengri tima. Það verður að vera góður með-
göngutimi til þess að svona stórt verkefni
eins og Þrjár systur gangi upp.
Skoltieldir irasar
Nú á leikhúsið sér fjandvini.ef svo má að
orði komast, þar sem eru gagnrýnendurj
hvað viltu leggja til þeirra?
„Einhvern timann hefur það verið sagt,
að leikhúsið verðskuldi ekki betri gagnrýn-
endur en þaö er sjálft, ég veit nú ekki hvort
það er satt. Ég held kannski aö aðstaða
gagnrýnenda sé erfið fyrst og fremst af þvi
að þetta er fólk sem oft skrifar gagnrýni I
hjáverkum. Þeirra vinnuaðstaða er alls
ekki nægilega góð. Það er lika þannig, aö
búið er að staðla hugmyndir um þaö hvað
skrifa á um leikhús i blöð. Gagnrýnendur
ættu að gera meira af þvi að skrifa um það
sem er að gerast i leiklist, ákveðna
strauma, i öðrum löndum til dæmis. Stund-
um gera þeir þetta, hafi þeir verið á
ferðinni, en það er mjög handahófskennt.
Þaö þarf að kynna leiklist á miklu breiöari
grundvelli,hafa áhrif á leikhúsið njeð þvi að
eiga frumkvæði.koma jafnvel meö hug-
myndir. Og ef leikhúsin legðu fram sitt
leikritaval snemma þá er upplagt aö fjalla
um það og byggja upp eftirvæntingu. En
varðandi gagnrýnendur þá skilur maður
stundum ekki ástæöurnar fyrir þvi hvernig
þeir gagnrýna eða hvaða leikhúsafstööu
þeir hafa. Ef til vill gera þeir sér sumir ekki
grein fyrir hvernig þetta starf þróast,vinn-
an að baki einnar sýningar. Þeir hafa fáir
náð þvi aö vera menn framtiðarinnar sem
er sjálfsögð krafa á listamanninn i sinu
starfi. Það eru til gagnrýnendur sem setja
gagnrýni sina fram eins og einhvern algild-
an sannleika. Þeir skýla sér á bak við frasa,
ákveðin viötekin atriði sem eru vel oröuð,
svo vel orðuð að þau eru næstum þvi skot-
held og hin raunverulega upplifun er horf-
in.”
Attu þarna einkum við Ólaf Jónsson?
,, Nei, en af þvl að þú minnist á Ólaf, þá
skrifaði ólafur grein um daginn i Visi þar
sem hann setur áhugaleiklistarstarfsemi
ákveðnar skorður og út fyrir þann ramma
getur það ekki farið.sem séJjvers má vænta
af áhugafeikhúsi, hvernig áhugaleikhús-
bragur sé.sem er alveg út i hött. Þá vaknar
lika sú spurning á að mennta gagnrýnendur,
að þeir kynnist leikhúsinu innan frá,ekki
bara hvernig einn heldur fleiri leikstjórar
vinna, byggi ekki einungis á æviminningum
gamalla leikstjóra; hvernig vann ég fyrir
tuttugu til þrjátiu árum.”
Einhver verður að ríða á vaðlð
Nú hefur þú starfað heilmikið utanlands,
kemur öll okkar upphefð að utan? Jón
Gunnar Arnason telur að miðaö við Norður-
lönd þá sé lsland eini staðurinn þar sem
eitthvað sé að gerast i myndlistinni.
„Þarna er munur á leiklist og myndlist
aö leikhúsfólk hreyfir sig ekki nóg,mynd-
listarmenn eru hins vegar á þönum út um
'allan heim og hafa virkilega hreyft sig. Ég
lit á min vinnubrögð sem islensk. enda
þótt ég hafi oröið fyrir áhrifum af útlendu
fólki sem ég hef unnið meö. Ég hef unnið
meö rúmenskum leikstjóra, finnskum leik-
stjóra, dönskum og sænskum og leikstýrt
sjálfur erlendis. En reddingavinnubrögðin
hér heima færa manni ekki mikla full-
nægju, einhver verður að riöa á vaðið meö
önnur vinnubrögö, sýna fram á, aö þetta er
ekki spurning um magn heldur gæði. Þetta
er nefnilega náttúrulögmál, þegar vinnu-
hraöinn er of mikill þá fylgir hugsunin ekki
eftir, þú gerir aldrei úttekt á neinu, það
skapast ákveðin taugaveiklun, það verður
mikiö eftir af tilfinningum sem eru
óuppgeröar og óánægju sem bara safnast
fyrir.”