Helgarpósturinn - 19.12.1985, Blaðsíða 16

Jólasveinninn
kemur til
Frakklands
meö íslenska
ull
— franski sendi-
herrann, Yves Mas,
fer heim á jólunum.
Franski sendiherrann, Yves Mas,
tekur á móti okkur á yfirlætislausri
skrifstofu sinni við Túngötuna þar
sem úir og grúir af sendiráðum og
sendifólki; ekki hár í loftinu einsog
títt er um Frakka, en hæglátur og
þægilegur í viðmóti. Hann hefur
verið hér sendiherra í um sex mán-
uði og ætlar ekki að dvelja hér um
jólin heldur haida á vit barna sinna
og barnabarna í París. Hann verður
svo kominn hingað aftur fyrir ára-
mót — í tæka tið til að ná í móttöku
hjá Vigdísi forseta á Bessastöðum á
nýársdag, en fyrir þeirri veislu mun
vera áratuga hefð.
Yves Mas er gamall í hettunni í ut-
anríkisþjónustunni frönsku og hefur
eytt mörgum jólum fjarri ættjörð
sinni og heimahögum við ströndina
fögru í Provence-héraði í Frakk-
landi. „Fyrstu jólunum utan Frakk-
lands eyddi ég á Iridlandi. Þá var ég
staðsettur i Nýju-Delhi og fór til Raj-
astan yfir jóíin, til Ajmer sem er
borg múhameðstrúarmanna; Þar
búa mjög fáir kristnir menn. Eg var
á gangi um miðnættið, allt var hljótt
og stillt, þegar ég heyrði allt í einu
lágværa en kunnuglega tóna — það
var verið að syngja jólasálma. Það
var heiður himinn og stjörnubjart
og ég stóð einsog bergnuminn og
hlustaði, þetta var ákaflega áhrifa-
ríkt á jólunum svo fjarri menningu
okkar og öllu því sem okkur er kært
á jólunum."
Yves Mas er fráskilinn en dvelur á
jólunum hjá börnum sínum sem
bæði eiga tvö börn. Það eru ósköp
hefðbundin jól, segir hann. „Þegar
ég kem til Parísar ætla ég að fara
rakleitt uppá stóru búlluvarðana,
þar sem stórverslanirnar Gallerie
Lafayette, Primtemps og fleiri eru.
Þar er aldeilis hamagangur í öskj-
unni fyrir jólin, allt ríkulega upplýst
og fólk á öllum aldri sem snýst um
sjálft sig í trylltu kaupæði. Það er
ótrúlega gaman að sjá.“
Að sögn Yves Mas fara Frakkar í
kirkju á jólum og hlýða á miðnætur-
messu — jafnvel þeir sem engu trúa.
Þvínæst er haldið heim og snætt í
faðmi fjölskyldunnar og er mat-
seðillinn oftast nær á einn veg: Hin
orðlagða franska gæsalifrarkæfa í
forrétt, fylltur kalkúnn í aðalrétt, og
í eftirrétt sérstök kaka sem Frakkar
gæða sér á á jólum og heitir á máli
þeirra „buche de Noél“ og er í lag-
inu einsog trjágrein, löðrandi í
rjóma, súkkulaði og marsípani.
„Barnabörnin mín reyna að halda
sér vakandi á jólanóttina," segir
sendiherrann, „en gjafirnar fá þau
ekki fyrr en um morguninn. Þau
láta skóna sína standa við arininn
yfir nóttina og vitaskuld er það jóla-
sveinninn, „Pére Noél“ sem kemur
með gjafirnar . . . Þetta árið peysur,
brúður og ullarvörur frá Islandi,"
bætir hann við.
Það orð hefur oft farið af okkur
sem búum við mótmælendatrú að
nér hvíli einhver þungi yfir öllum
hátíðum, einhver yfirdrifinn hátíð-
leiki, en í löndum sunnar í álfunni
séu menn meira fyrir að kætast á
jólum og páskum, jafnvel með
dansi, glasaglaum og gleðilátum.
„Jú, jú, mikil ósköp," segir Yves Mas,
„jólin eru gleðihátíð. Fólk fer á veit-
ingahús og skálar í víni og kampa-
víni. En andi jólanna held ég að sé
alls staðar sá sami, hvort heldur er í
Reykjavík, Provence eða Raj-
astan ...“
Ekki auövelt aö
halda jól þegar
sólin hellist yfir
mann
— þýski sendiherr-
ann, Hans Hermann
Haferkamp, á jól í
Alpafjöllum.
Hann var rétt nýkominn til Islands
að taka við embætti sínu, vestur-
þýski sendiherrann, Hans Herman
Haferkamp, þegar blaðamaður
Helgarpóstsins átti við hann tal um
jólahald hans og þjóðar hans. Blaða-
maður naut þess heiðurs að vera sá
fyrsti úr sinni stétt til að eiga orð við
sendiherrann nýja og var tekið með
fögnuði, ljúfmennsku og kurteisi,
sem er Þjóðverjum oftastnær eðlis-
læg. Og Haferkamp var varla kom-
inn til landsins þegar hann þurfti að
fljúga burt aftur, fyrst í Rínarhéruðin
þar sem hann hitti fyrir konu sína,
en þau ætla síðan að halda uppí
Alpafjöll og dvelja þar um jólin í fal-
legri og snævi þakinni umgjörð sem
er vel við hæfi á þessum árstíma.
„Þetta gera margir Þjóðverjar um
jólin,“ segir sendiherrann, „fara á
hótel og gistiheimili í fjöllunum og
eyða þar jólunum."
Það er einsog títt er um fólk sem
hefur lagt fyrir sig störf í utanríkis-
þjónustunni, Hans Hermann Hafer-
kamp hefur dvalið mörg jólin fjarri
ættjörðinni. Hann hefur verið í
Trinidad í Vestur-Indíum, í Togo í
svörtustu Afríku og svo reyndar
lengi vel í Kaupmannahöfn þar sem
jól eru ekki ósvipuð því sem gerist í
nágrannalandinu Þýskalandi.
„Vitaskuld hef ég fundið heimþrá
á jólum. Samt held ég að hún yrði
ekki svo sterk hérna í norðrinu. Hér
hafið þið snjó og dimma daga, sem
hæfir okkur sem fædd erum í norð-
urálfu. Löngunin eftir ljósinu er svo
rík í jólahaldi okkar. í Togo var ekki
alltaf svo auðvelt að halda jól þegar
sólin helltist yfir mann úr himni þar
sem ekki sást skýjaflóki. Þar var
vissulega hægt að skemmta sér
ágætlega, en hún lét standa á sér
þessi milda og huglæga jóla-
stemmning sem einkennir jólin hjá
norðlægum þjóðum. Svolítið trega-
kennd er hún líka, ekki satt, fólk
sem á engan að finnur aldrei sárar
til einsemdar sinnar en á jólunum."
Þýskalandi er næstum hnífjafnt
skipt á milli trúdeildanna tveggja,
kaþólskrar trúar og mótmælenda-
trúar og ber jólahald þar náttúrlega
visst mark af því. Haferkamp er
mótmælendatrúar og að sögn hans
eru jólin hjá honum mjög svipuð því
sem gerist víðast á Norðurlöndum.
„Við setjum upp jólatré á aðfanga-
dag og förum í kirkju síðdegis —
meira að segja unga fólkið sem er
svo gagnrýnið hópast í kirkju og
skammast sín ekki fyrir það. Við
syngjum þessi gömlu indælu jóla-
lög, þýsku jólalögin sem hafa lagt
undir sig heiminn, eins og Heims-
umból. Við gefum gjafir, eftir hent-
ugleikum smáar eða stórar — karl-
mennirnir ilmvötn ef þeim hug-
kvæmist ekkert betra. Og það er
borðað, vatnakarfi á aðfangadags-
Hans Hermann Haferkamp.
kvöld, plómubúðingur, „stollen",
þessar ljúffengu jólakökur, og svo er
drukkið rauðvín með kryddi og sæt-
indum útí, ekki ósvipað því sem
skandínavískar þjóðir kalla jóla-
glögg. Á jóladag er svo alsiða að
fara út á veitingahús að borða,
svona til að létta svolítið af húsmóð-
urinni."
Sendiherrann nýi segir að sér hafi
þótt það gleðilegt að sitt fyrsta emb-
ættisverk á Islandi hafi verið á
sunnudeginum í síðustu viku þegar
hann var viðstaddur þegar svokall-
að Hamborgarjólatré var tendrað
við Hafnarbúðir í Reykjavík. Sér
þyki mikið til þess koma hvað ís-
lendingar leggja mikið uppúr því að
hafa bjart og notalegt í kringum sig
á jólum. „ísland er fallegra en ég
hélt,“ segir hann. „Ég hélt að það
væri kaldara og dimmara — en
sjáðu, klukkan er að verða fjögur og
við höfum ennþá ágæta skímu. Ég
get vel skilið hvers vegna svo margir
Þjóðverjar sækjast eftir því að koma
hingað."
Reagan fær
reyktan lax og
hrosshúö í jóla-
• •• ^
gjof
— en bandarfski
sendiherrann,
Lester Ruwe, eyóir
sínum fyrstu jólum
á íslandi.
Það var aldeilis kominn jólasvipur
á glæsileg húsakynni bandaríska
sendiráðsins við Laufásveg, þótt
enn væri rúm vika til jóla — það var
sæt greniangan í loftinu, kertaljós
flöktu í hverju horni og í stofunni
stóð stóreflis jólatré, skreytt að sögn
sendiherrafrúarinnar á hefðbundna
bandaríska vísu; og annað jólatré í
laufskála hússins, alþakið hvítum
gervisnjó sem óðu ósköp smávaxin
og jólaleg hreindýr — skepnur sem
sendiherrahjónin Lester og Nancy
Ruwe hafa mikið dálæti á, því úr
hverju skúmaskoti gægðist hrein-
dýr. Blaðamann og ljósmyndara rak
ekki minni til að hafa í annan tíma
séð slíkan glæsileika og hátíðar-
brag.
Þau hjónin hafa ekki verið hér
lengi, síðan í ágúst, en sendiherrann
er gamalvanur íslandsfari, því hann
hefur komið hingað annað slagið í
tuttuguogfimm ár og skotið á fugl
og rennt fyrir lax. Síðustu sextán ár-
in hafa þau hjónin búið í Washing-
ton og eytt jólunum þar eða í heima-
byggð sendiherrans í Michigan.
„Mér er sagt að þar sé meiri snjór á
jólunum en hér,“ segir hann.
En þetta eru sumsé fyrstu jólin
sem þau eyða hér á landi. „Við
ákváðum að vera hérna yfir jólin og
komum ekki til með að sakna
heimalandsins vitundarögn," segir
Lester Ruwe.
Náttúrlega halda þau hjónin jólin
á ameríska vísu, þau gefa gjafir á
jóladag og borða jólamáltíð sem í
þetta sinn er samslungin úr íslensk-
um og bandarískum matarvenjum.
Þessu til áréttingar dregur sendi-
herrafrúin jólamatseðilinn uppúr
pússi sínu, ærið girnilegan. í forrétt
reykt lamb og melóna og í aðalrétt
íslensk villigæs, sem sendiherrann
skaut sjálfur — „á Blönduósi," segir
frúin. „Samt ekki í miðjum bænum,"
leiðréttir sendiherrann til að koma í
veg fyrir hvimleiðan misskilning.
Það er frúin sjálf sem hefur sett sam-
an matseðilinn, enda var hún vön
slíku í starfi sínu fyrir Bandaríkja-
stjórn í Washington — og reyndar
hefur hún líka sjálf borið hitann og
þungann af því að skreyta innviði
hússins.
Þau sendiherrahjónin eru barn-
laus en eyða jólunum í hópi vina og
kunningja, við jólaborðið verða að
sögn þeirra átta manns. Svo eru
auðvitað ótal jólaboð og heimsókn-
ir, auk jólaboðs sem þau halda sjálf
á Þorláksmessu. „Annars höfum við
alltaf reynt að hafa það mjög rólegt
um jólin, ég held að íslendingar og
Bandaríkjamenn eigi það sameigin-
legt að vilja finna frið í sinni sínu á
jólunum," segja þau.
Og jólagjafirnar — ekki skipta
þær minnstu máli, jafnvel þótt mað-
ur sé farinn að reskjast?
Þau horfa kankvíslega á hvort
annað, hjónin, og þegja náttúrlega
sem fastast. Hins vegar telja þau
enga hættu á því að aldavinur
þeirra, Ronald Reagan, lesi Helgar-
póstinn og upplýsa fúslega að hon-
um sendi þau hrosshúð og reyktan
lax, en forsetanum þykir reyktur ís-
landslax hið mesta hnossgæti. Öðr-
um stórlöxum í Washington, vinum
sínum og kunningjum, senda þau
líka íslenskan varning — ullarvörur,
gærur og þartilgerða kassa sem
hafa að geyma sýnishorn af ýmsum
íslenskum sjávarréttum.
Við drögum djúpt að okkur and-
ann — loftið í bandaríska sendiráð-
inu er mettað ilmi jólanna...
Við óskum landsmönnum gleðilegra jóla,
árs og friðar og þökkum samstarfið
á árinu sem er að líða.
m HMipmimfajiG fcumns
M^UFTKi'GGING
GAGNKVÍMT TRYGGINGAFÉLAG
16 HELGARPÓSTURINN