Alþýðublaðið - 15.02.1938, Blaðsíða 4

ÞRIÐJUDAG 15. FEBR. 1938.
M GAMLA BIÓ U
Þrír
Fóstbræðnr
Stórfengleg og spenn-andi
amerísk talmynid, gerð
eftir hinni ódanðlegu
skáidsögu
ALEXÁNDEB dumas.
Aðalhlutvenkin ,leiika:
Margot Gnahame
Walter Abeh
Paul Lutoas.
tm
1» O* O® T®
ÍÞAKA. Kvöld 8V». Hagnefnd
annast. Spilaikvöld.
FRUMVARP UM STÉTTAR-
FÉLÖG OG VINNUDEELUR.
Framh. af 1. síðu.
stakur sáttasemjari, í hverju
þeirra. Eru ákvæði kaflans al-
gerlega sniðin eftir hliðstæðri
Norðurlandalöggjöf að öðru
leyti en því, að sáttasemjurum
er gefið hér minna vald en þar
er gert. Hefir sáttasemjari t. d.
ekkert vald samkvæmt frum-
varpinu til að stöðva eða fresta
vinnustöðvun.
Fjórði kaflinn er um félags-
dóm. Verkefni dómsins er að
dæma í ágreiningsmálum, er
kunna að rísa út af skilningi á
gerðum vinnusamningi og út af
broti á lögunum sjálfum. Er
dómur þessi í alla staði hliðstæð-
ur gjörðardómum þeim, sem
mörg verkalýðsfélög hafa sam-
ið um við atvinnurekendur að
láta skéra úr ágreiningi um
skilning á gerðum vinnusamn-
ihgi. Munurinn er sá einn, að
kostnaðinn af sjálfum gjörðar-
dómunum bar alltaf annarhvor
eða báðir deiluaðilar, en kostn-
aðinn af félagsdómi greiðir rík-
issjóður. í samræmi við ákvæði
vinnusamninganna um gjörðar-
dómaria og löggjöf Danmerkur,
Noregs og Svíþjóðar, þá er ó-
heimilt að gera vinnustöðvun út
af ágreiningi, sem undir félags-
dóm heyrir, fyr en dómur er
genginn.
í dómnum eiga sæti 5 menn,
sem skipaðir eru þannig: Einn af
Alþýðusambandi íslands, annar
af Vinnuveitendaféíagi íslands,
þriðji af atvinnumálaráðherra
og tveir af hæstarétti. Á dóm-
ara þeim, sem tilnefndur er af
Vinnuveitendafélagi íslands
hvílir þó sú kvöð, að í málum,
þar sem atvinnurekandinn, sem
er málsaðili er ekki meðlimur
Vinnuveitendafélagsins, á dóm-
arinn að víkja sæti, en viðkom-
andi atvinnurekandi að útnefna
sjálfur dómara í hans stað. Þá
eru í kaflanum ítarleg ákvæði
um að hraða meðferð mála.
Fimmti kaflirxn fjallar um
broí gegn lögum og gildistöku
þeirra.
TBIIögur nefeidarSnii"
'ar tillögur Egg-
erfs Claessefis.
Aðalmunurinn á frumvarpi
nefndarinnar um stéttarfélög
og vinnudeilur og frumvarpi
Eggerts Claessens um vinnulög-
gjöf liggur í því, að nefndin
hefir tekið upp í frumvarp sitt
ýtarieg ákvæði tíl verndar
verkalýðsfélögunum. Er þar
um að ræða frjálslyndari og
vingjarnlegri afstöðu til verka-
Iýðsfélaganna en þekkist ann-
ars staðar. I frumvarpi Claes-
sens er ekkert slíkt ákvæði til.
Hann hvorki viðurkennir né
verndar félagsréttinn, lögfestir
enga trúnaðarmenn og baxmar
ekki verkfallsbrjóta.
í frumvarpi nefndarinnar eru
öll ákvæði um yinnustöðvanir
miðuð við það að leggja ekki
skaðlegar hömlur á rétt félag-
anna til vinnustöðvana, hefir
nefndin alls staðar tekið til
fyrirmyndar hin vægustu á-
kvæði N orðurlandalögg j af ar-
innar um þessi atriði og geng-
ið fram hjá þeim ákvæðum
hennar, sem hún telur viðsjál
fyrir vei'kalýðsfélögin. Skal á
það bent, að óheimilt er að gera
vinnustöðvun nema hún hafi
verið tilkynnt með fyrirvara,
sem í Danmörku getur komist
upp í 14 sólarhringa, í Noregi
16 og í Svíþjóð 7. En samkvæmt
frumvarpinu þarf ekki fyrir-
vara um önnur verkföll en þau,
sém hafin eru í þeim tilgangi að
knýja fram breytingu á kaup-
gjaldi og þá ekki nema 7 sól-
arhringa. — í frumvarpi Claes-
sens hefir hann ekki látið sér
nægja að taka þá ströngustu
reglu, sem gildir yfirleitt á
Norðuriöndum,- heldur legg-
ur jafnvel saman þær tvær
reglur, sem óhagstæðastar eru
verkalýðsfélögunum.
í frumvarpi sínu hefir nefnd-
in leitast við að leggja sem
minnstar hömlur á það með
hverjum hætti verkalýðsfélögin
tækju ákvarðanir um vinnu-
stöðvanir og hefir hún í þeim
tilgangi gefið félögunum heim-
ild til að leggja það á vald trún-
aðarmannaráða að taka ákvarð-
anir um vinnustöðvanir. Gagn-
stætt þessu leitast Claessen við
í frumvarpi sínu að gera hinar
þyngstu kröfur til verkalýðsfé-
laganna í þessu efni. Heimtar
hann bæði að ákvarðanir um
vinnustöðvanir séu teknar á
fundi í verkalýðsfélögum, sem
boðaðir séu með löngum fyrir-
vara og að % greiddra atkvæða
hafi verið henni samþykkir. Er
það hámarkskrafa Norður-
landalöggjafarinnar um þetta
efni.
Sáttasemjararnir eru sam-
kvæmt frumvarpi nefndarinnar
eingöngu til þess settir, að leita
um sættir með aðilum í vinnu-
deilum, en hafa að öðru leyti
ekkert vald yfir deilunni. Claes-
sen lætur sáttasemjarann fá
hið hættulegasta vald yfir öll-
um vinnudeium með því meðal
annars, að heimila þeim að
banna verkföll um lengri tíma.
1 frumvarpi sínu hefir Claes-
sén Ieitast við að þröngva full-
trúa Vinnuveitendafélags ís-
lands í félagsdómnum inn á alla
atvinnurekendur, sem fulltrúa
þeirra í dómnum, án tillits til
þess, hvort viðkomandi atvinnu-
rekandi sé meðlimur í Vinnu-
veitendafélagi íslands eða ekki.
— Frumvarp nefndarinnar
skyldar fulltrúa Vinnuveitenda-
félags íslands til að víkja úr
dómnum, þegar atvinnurekandi
sá, sem í deilu á, er ekki með-
limur félagsins. Viðkomandi at-
vinnurekandi eða forseti dóms-
ins tilnefnir þá mann í hans
stað.
IDlBHBUBlB
Á HVERJU STRANDAÐISAM-
EININGIN 1. DES.
Frh. af 3. síðu.
Lautnuspil HéHins
Valdimarssonar.
Þegar framsöigumenn höfðu
talað, var málinu frestað til næsta
dags. Mun þá H. V. hafa fimdið,
að málstaður hans var í miklum
minnihluta á þinginu. Því að nú
byrjaði hann fyrir alvöru ó þeim
aðfer'ðum, sem öllum eru nú
orðnar kunnugar af starfi hans'
síðustu daga, sem' sé, að fara á'
bak við samstarfsmenn sina, og
beita kúgun, þar sem hægt var
að tooana þvi við.
Næsíu tvo dagia NOTAÐI
ÍIANN SÉR FUNDARSTJÓRA-
VALD SITT TIL ÞESS AÐ
LEYFA ENGUM UR OKKAR
HÓPI AÐ TAKA TIL MÁLS, en
lét isína menn (Sigfúis Sigur-
hjartarson o. fl.) þvæla um málið
milli þessi sem hann tók það af
dagskrá. Er nú orðið ljóist, til
hvers hann notaði þemnan frest,
sem hann útvegaði sér. Hann
gengur milli manna og fær þá
tíl að binda sig við skriflegt álit
um mállðy sem aðeims hafðl verið
útskýrt frá aunari hliðinni. Hefir
hann grunað, sem og efiaust er
rétt, enda þótt H. V. getí eflaust
haft tök á ýinsum imönnum
vegnai stöðu sinnar sem
stór atvinnurekandi, að ýrnsir
yrðu ófúsari að binda sig,. ef
þeir fengju að heyra málið rætt
fr.á báðum hliðum.
Þannig eru til komnar undir-
•skriftir þær, sem hirtar eru í
,,olíubLaðinu“.
Svo, þegar komið er að þing-
slitum, leggur hann fraim langt
nefndarálit, dags. 6. nóv., og
lætur skera niður umræður, svo
að víst værf að honum yrði ekki
svarað. ENGINN OKKAR FÉKK
AÐ TALA. Hafði ég tll dæmis
beðlð á xnælendaskrá I tvo
diaga og ektoi fengið að tala, endai
þótt bæði H. V. sjálfur og ýmsir
aðrir, sem: seinna báðu tim. orðiið,
,gjn langan ræðutíma.
Frh.
Þrlr fóstbræður
heitir myndin, sem Gamla Bíó
sýnir núna. Er hún tekin eftir
hinni frægu sögu Alexander Du-
mas, sem allir kainnast við.
Misksala.
Garöar seldi afla slnn í Huti
í gær, 1756 vættir fyrir 928 stpd.
Goðafoss
fer annað kvöld urn Vestm,-
eyjar til Hull, Hamborgar og
Kaup mannahafnar.
Póstferðir
þriðjudaginn 15. febrúar 1938:
Frá Reykjavík: Mosfellssveitar,-
Kjalarness-, Kjó'sar-, Reykjaness-
póstar._ Hafnarfjörður. Seltjarnar-
nes. Laxfoss tíl Akraness og
Borgarness. Norðanpéstar. Fagrai-
nes til Akraness. Til Reykjavíkur:
Mosfellssveitar-, Kjalarness-, —
Kjósar- og Reykjaness-póstar.
Hafnarfjörður. Seltjarnarnes. Brú-
arfoss frá Vestmannaeyjum og
útlöndum. Fagranes frá Akramesi.
Fylgjurnar tvser
merkilegt, dulrænt erindi
flytnp Ás|jelp Ingimniidíarsoii I fiood*
templaraháslnu í HAFNARFIRÐI
ffmtudaginn 17. febrúar klokkan
S,30 Aðgangur kr. 1,00 við dyrnar.
f DAG.
Næturlæiknir er Jón Norland,
Ingólfsstræti 21, sími 4348.
Næturvörður er í Laugaivegs-
og Ingólfs-Apóteki,
Veðrið: Hiti í Reykjavík 6 stig.
Yfirlit: Víðáttumikil lægð við Suð-
ur-Grænland, en háþrýstisvæði um
Bretlandseyjar. Útlit: Hvass sunn-
an. Þíðviðri.
ÚTVARPIÐ:
20.15 Erindi: Fiðlusnillinguriim
Paganini (Theódór Árna-
so.n fíðluleikari).
20.40 Hljómplötur; Létt lög.
20.45 Húsmæðratími: Sálfræði-
legt uppeldi bamsins inn-
ari þriggja ára, I. (frú Að-
albjörg Sigurðardóttir).
21.00 Symfóníutónlelikar; a) Tón-
leitoar Tónlistarskólans. b)
(21.40) Tónverit eftir Pur-
chell (plötur).
22.30 Dagskráriok.
Ný stjórn í Skáksambandinu
var kosin á síðasta aðalfundi.
Skipa hana Jón Guðmundsson for-
seti, Benedikt Jóhannsson ritari,
Elís Guðmundsson gjaldkeri og
meðstjórnendur Guðm. Gunnlaugs-
son og Garðar Þorsteinsson.
Verklýðsfélag Austur-Húnvetninga
Á nýafstöðnum aðalfundi félags-
ins voru kosnir í stjórn: Jón Ein-
arsson formaður, Guðmundur
Hjálmarsson ritari og Ragnar Jóns-
son gjaldkeri.
Fyrirlestrar Sigurðar Einarssonar.
Næsti fyrirlestur hans verður
annað kvöld kl. 6. Síðasti fyrirlest-
ur hans var svo vel sóttur, að
margir urðu frá að hverfa,
U. M. F. Velvakandi
heldur fund í Kaupþingssalnum
í kvöld kl. 9. Félagsmenn eru beðn-
ir að fjölmenna.
Eimskip:
Gullfoss er á leið til Leith frá
Vestmannaeyjum, Goðafoss er í
Reykjavík, Brúarfoss kom í morg-
un, Dettifoss fór frá Hull í dag,
Lagarfoss fór frá Seyðisfirði í gær-
kveldi til útlanda, Selfoss er í
Reykjavík,
Drottningin
fór frá Kaupmannahöfn í morg-
un.
Alþingi
var sett i dag kl. 1.
Fylgjurnar tvær.
Ásgeir Ingimundarson flytur er-
indi sitt um þetta efni í Góðtempl-
arahúsinu í Hafnarfirði á fimmdu-
dagskvöld kl. 8%. Hér í bænum
var mikil aðsókn að þessu erindi,
sem þótti athyglisvert og prýði-
lega flutt.
Stjórn Stýrimannafélags Islands
var nýlega kosin. Formaður var
kosinn Jón Axel Pétursson, vara-
formaður Valdimar Stefánsson, rit-
ari Þórhallur Jónasson, gjaldkeri
Sigurður Gíslason, meðstjórnandi
Stefán Dagfinnsson,
Prófessor Shetelig
frá Oslo flytur á miðvikudaginn
(á morgun) kl. 17.30 eftir íslenzk-
um tíma, fyrirlestur í danska út-
varpið um Vínlandsferðir norrænna
manna í fornöld, (F.Ú.).
Jóhannes Kjarval listmálari
tók í fyi’ra þátt í listasýningu
Carnegiestofnunarinnar og hefir
hún nú farið þess á leit að fslend-
ingar sendi fleiri listaverk. í fyrra
var aðeins ein mynd eftir Kjarval
á sýningunni og hét hún móðir og
barn. Stoínun þessi heldur árlega
listasýningu í Pittsburgh í Banda-
ríkjunum, (F.Ú,).
Ernst Drucker,
pólskur fiðlusnillingur, kom
hingað í morgun með Brúarfossi.
Hann er kominn hingað á vegum
Tónlistarfélagsins og mun halda
hér konserta.
Esja
fer aiustur um laand nœst!k<[>m-
andi föstudag kl. 9 siðd.
Minnlngar-
;spjðw.
Blindravinafélags Islands fást hjá
Þóneyju Þorleifsd., Bókhlöðu-
stíg 2, Blindrasikólanaim', Körfu-
gerðinni og Maren Pétursdóttir,
Laiugavegi 66.
aðelns Loflnr
Notuð íslenzk frímerki eru
ávalt keypt hæsta verði í Bóka-
skemmunni Laugaveg 20 B og
Urðarstíg 12.
Tek að mér smáböim til kenslu.
Les einnig með skóiabömuim og
unglingum. Sími 4288 tol. 7-~9
e. h.
|] NÝIÁ BIÖ
trska bylt-
ingahetjan
(Beloved Enemy).
Gullfalleg og áhrifamikil am-
erísk kvikmynd, er sýnir hríf-
andi ástarsögu um irskanbylt-
ingaioringja og enska aðals-
mey.
Aðalhlutverkin leika:
Merie Oberon
og
Brian Ahrne,
Aukamyad:
Mieky sem bif~
reiðasmiðnr.
Micky Mouse teiknimynd.
Uilarprjóuatuskur alls konar
keyptar gegn peningagreiðslu
út í hönd, enn fremur kopar og
aluminium. Vesturgötu 28, sími
3565.
Jarðarför
prófessors Sigurðar P. Sívertsen,
fer fram miðvikudaginn 16. febrúar, og hefst með húskveðju á
heimili hans, Garðastræti 40, kl. 1 e. h. — Þeir, sem hafa í hyggju
að senda minningarspjöld, ervt beðnir að minnast Blindravinafé-
lags íslands.
Rykjavík, 14. febrúar 1938.
Steinunn og Gustav A. Jónasson. Áslaug og Helgi Sívertsen.
verðnr haldið flmtudaginn 17. þessa mán.
Sækið aðgöngumlðayðar aðborðhaldlnu sem
fyrst f Blémaverzlunina Fléru eða Hétel Borg
Aðgðngumiðasala að borðhald*
inu aðeins i dag og á morgnn.

ðll Bteykjavlk hlær —
Gleðiglaumur i Gamla Bíó.
Bjarni Björnsson
■ endurtekur skemtnn b'na I Aðgb'nyumlðaFseliUrhlt BBH
n J|UV B A Katrfnu Vlðar, Eymund- Bg
Blll sen off vlð innganfflnn. Wma
i kviild (prlðjudag) kl. ?,1B Barnasætl i S bekbjnm. Hl
IÐJA, félag verksmlðjnfélkss
Aðalfundnr
veröur haldinn á morgun, 16. þ.m. kl. 8.30 e. h. í Alþýðuhúsinu
(gengið inn fr<á Hverfisg.).
Fundarefni:
1. Venjuleg aðalfundarstörf.
2. önnur mél, er fram kunna ,að koma
Félagar sýni sikírteini við innigangiim. Fjölmeninið og mætið
stundvíslega. _ Stjómin.
Útsala 10-50% afsláttnr
Kjólar, blússur, pils, bamakjólaij, hálsiklútar, belti, kjólakragar o.
fl. verður selt með hiikLuim afslætti, sumt fýrir allt að hálfvirði.
Otsalan stendur aðeins þessa viku.
Sanmastofan Uppsðlum
Aðalstræti 18.
Sími 2744.
Vanti yðiir bifreið þá hringið í sima ÍÖ08. Bifröst.