Alþýðublaðið - 10.05.1938, Blaðsíða 1

r
RITSTJÓRI: F. R. VALDEMARSSÖN. ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN.
XIX. ÁRGANGUR ÞRIÐJUDAGINN 10. maí 1938 107. TÖLUBLAÐ
Yf ir200íslenzk skip ogbátar
voru í dag settir i samband
við talsimakerfi landsins.
Mæif ai lirteifa slémeni&lna sipp firá
bwala simanénaerl sem er á lanðlnn ®®
hvar sem þeir eru vlð strendur landslns
Merkilegur áfangi í ðryggis-"
málunt sjómanna, sem Alþýðu-
flokkurinn hefir barizt fyrir.
lO RAMVEGIS geta menn
frá hvaða landssíma-
stöð sem er á landinu haft
tal af skipverjum á sjó úti,
sem eru á skipum, er hafa
talstöðvar, en íslenzk skip,
sem hafa slíkar stöðvar, eru
þegar orðin um 200 að tölu.
Er þar með komið í enn full-
komnara horf það öryggi,
er sjómönnum skapast af
talstöðvunum.
Hefir Alþýðuflokkurinn átt
mikinn þátt í því, að koma þess
um málum í gott horf. Voru þau
fyrsí rædd á þingum Alþýðu-
sambandsins og þar gerðar sam
þyktir viðvíkjandi þeim. Síðan
var málið borið fram á alþingi
og þokað áfram smátt og
smátt.
Á yfirstandandi þingi hefir
verið samþykt tillaga mn að
íækka gjöldin fyrir talstöðv-
arnar, og ætti það að bafa í för
með sér aukningu á samtölum
og fjölgun talstöðva.
í dag var hafin talþjón-
usta um loftskeytastöðina í
Reykjavík milli skipa og báta
við Suðvesturland, sem tal-
stöðvar hafa, og talsímanot-
enda í landi. Opnaði samgöngu-
málaráðherra sambandið kl.
12 Vz í dag og flutti um leið stutt
ávarp og átti tal við skipstjóra
björgunarskútunnar „Sæbjörg“,
sem nú er úti.
Alþýðublaðið snéri sér í
morgun til póst- og símamála-
stjóra út af þessu máli, og
skýrði hann svo frá:
Fyrir tæpum 6 árum gerði
landssíminn fyrstu tilraunirnar
með talstöðvar í fiskibátum.
Tókst það svo vel, að fjöldi báta
sóttist þá þegar eftir að fá slík-
ar talstöðvar, og er nú svo kom
ið, að rúm 200 íslenzk skip og
fiskibátar hafa fengið svona tal
tæki, enda má fullyrða, að eftir
þenna skamma tíma sé þessi
þjónusta hlutfallslega lengra á
veg komin hér á landi en nokk-
urs staðar annars staðar. Upp-
runalega var það aðeins loft-
skeytastöðin í Reykjavík, sem
talstöðvarnar gátu afgreitt við,
en síðan hefir verið sett upp
kerfi af strandastöðvum hring-
inn í kringum landið, þannig að
nú geta bátar með talstöðvar af
þessu tagi fengið afgreiðslu við
strandastöðvar landssímans
hvar sem þeir eru staddir kring
urn land.
Hingað til hafa afnot tal-
stöðvanna verið á þann hátt,
að bátarnir, sem talstöðvar hafa,
hafa getað talast við sín á milli
og sent skeyti — svokölluð
„talskeyti“ — yfir stranda-
stöðvarnar til þeirra manna,
sem þeir hafa óskað.
Nú hefir verið gerð sú breyt-
ing, sú fullkomnun á loftskeyta
stöðinni í Reykjavík, að nu er
hægt í henni að tengja háta og
skip, sem talstöðvar hafa, við
línukerfi landssímans, þannig
að þeir geti talað beint við
símanotendur í landi. Eru þetta
mikil þægindi fyrir hátana og
mun verða reynt að koma þess-
um endurbótum einnig smám-
saman á við hinar strandastöðv
ar landssímans á ísafirði, —
Siglufirði, Seyðisfirði og Vest-
mannaeyjum.
— Hvernig verður fyrirkomu
lagið að öðru leyti?
Símatalsgjaldið er ein króna
og fimmtíu fyrir hvert 3ja mín
útna viðtalsbil milli skipa og
Reykjavíkur, og þess staðar,
sem talað er við. Sé um farþega
skip að ræða eða önnur skip,
sem taka sérstakt skipsgjald,
kernur það gjald vitanlega til
viðbótar. Á íslenzkum farþega-
skipum verður það 50 aurar fyr
ir viðtalsbilið. Önnur íslenzk
skip taka ekkert skipsgjald.
Fyrst um sinn verða skipa-
samtöl afgreidd um loftskeyta-
stöðina í Reykjavík alla virka
TO ROST er heldur minna í
morgun uan land alt, en
það var í |gær.
Hafís virðiíst og ekki hafa auk-
ist við- Norðurland og ver,a að
hverfa frá Norðausturlainidi.
I gær barst Veðurstofunni
skieyti frá skipstjóramun á Skejj-
uhgi, svO' hiljóðandi:
„Kormnn fyrir Hom í dag. Sá-
urn ishrafl alla leiið frá Hælavík-
urbjargi að Reykjarfjarðiamiynni,
siem þó er ekki til neinnar tálim-
unar fyrir siglingar á þesisiairá ieið.
Mjó ísspönig virðiist landföst við
Gieirólfsgnúp. Skygini gott.“
I gær simaði fréttaritairá FO. á
Blöndiuósi:
„Hafísinin virðist vera á aill-
Gerðardófflurmn m
kjðr st$rimanna er
m fnllskipajSnr.
ERÐARDÓMURINN, sem á
að dæma um kjör stýri-
manna, er nú fullskipaður.
Er hann skipaður þessum
mönnum:
Hákoni Guðmundssyni hæsta
réttarritara, sem er formaður.
Stefáni Jóh. Stefánssyni, for-
seta Alþýðusambands íslands,
tilnefndum af stýrimönnum.
Gunnlaugi Briem fulltrúa.
Þorsteini Þorsteinssyni hag-
stofustjóra.
Eggert Claessen, framkv.stj.
Vinnuveitendafél., tilnefndum
af vinnuveitendum.
Stýrimenn ruddu úr dómin-
um Friðrik Ólafssyni, skólastj.
Stýrimannaskólans. En atvinnu
rekendur ruddu Pétri Lárus-
syni, starfsmanni alþingis.
Úrskurður gerðardómsins
mun væntanlegur miög bráð-
lega.
daga á tímanum kl. 9 til 12 og
kl. 16 til 19. Sé um símtöl að
ræða við stöðvar úti um land,
fer afgreiðsla auk þess eftir
þjónustutíma þeirra.
Um kvaðningu og boðsend-
ingu gilda sömu reglur og um
venjuleg innanlands símtöl.
Sé um hraðsamtöl að ræða,
þrefaldast eingöngu landlínu-
gjaldið en ekki gjaldið milli
skips og strandastöðvarinnar.
hraðri ferð inn me'ö Skaga- biegjgja
mi^gin og landfastur ' imin lunidir
Kálfshamansvík að vestain oig inh
fyrir Ketu að austam. Isinn er
fagís og ekki samfeidur. Víða
sé'st í auðan sjó. Frá Hriauni á
Skag,a er ís að sjá fyrir öllu
mynni Skagafjarðar, en úti fyrriir
Húinafióa virðist vera iniinini íis.
Skygini var ekki gott, svo aið ekki
sásit langt til hafs.“
i moijgun barst Veðurstofuinni
sfceyti frá flutningaskipinu Heklu-
siem þá var statt a,lldjúpt út af
Skaga.
Sejgir í því, að allmikill ís sé
á þessum slóðuni, gisiuu næst
landiinu, en þéttari dýpra.
(Frh. á 4. síðu.)
.......«&>----—
En iaanu er að Qariægjast Morðanster-iand.
Fleiri eriená ferða-
mannasliip i snmar
en nndanfarin ár.
FLEIRI erlend ferðamanna-
skip koma hingað í sumar
en mörg undanfarin ár.
Er það gleðilegur vottur
þess, að kynningarstarfsemin
um landið hafi borið árangur
og ferðamannastraumurinn sé
að aukast.
Alls koma hingað 17 ferða-
mannaskip.
Fer hér á eftir skrá yfir skip-
in og hvenær þau koma.
Milwaukee 4. júlí.
Rotterdam 6. júlí.
Kungsholm 7. júlí.
Reliance 7. júlí.
Franconia 10. júlí.
Arandora Star 13. júlí.
Patria 18. júlí.
Berlín 20. júlí.
Colombia 25. júlí.
General von Steuben 22. júlí.
Milwaukee 22. júlí.
Colombia 25. júlí.
Atlantis 27. júlí.
St. Louis 28. júlí.
Grasse 30. júlí kemur í stað
„Lafayette“, sem brann fyrir
nokkrum dögum).
Viceroy of India 4. ágúst.
Reliance 12. ágúst.
EkM béizt við neimti sanMkkt m Abessinii.
LONDON í gærkveldi. FÚ.
UNÐUR Þjóðabandalags-
ráðsins hófst í Genf ki. 2
síðdegis í dag (eftir ísl. tíma), og
var hann haldinn fyrir lokuð-
um dyrum. Fuiltrúar Abessiníu
keisara voru viðstaddir. Keisar-
inn hefir sem ráðunauta þrjá
Englendinga, þá Norman An-
gell, dr. Brierly og dr. Stanley
Jones.
Það ier búist við, að Hálifax lá-
varður leggi fralm yfMýsiingiu frá
brezku stjómmni á moigiuin Við-
vikjaindi ensk-ítalska sáttmá'lian-
um ojg um Ahessiniumálið.
Engin sampjkkt nm yftr-
ráð itala í ibessinia.
LONDON í moTgun. FO.
Tveir fundir vam haldnir í
Gmf í dag. Annán fundinn sátu
tveir fulitrúatr Abessiníukeisára á-
saant fulltrúa frá þeim þjóðum,
sem isæti eigia í Þjóða:bain;da'!iags-
ráðinu.
Á síðami fundinum var ræít um
mieðferð AbiessiníumáLsinis. Það
Dregið i 3,
"i" DAG fór fram dráttur í 3.
flokki í happdrætti há-
skólans. Dregnir voru út 250
vinningar.
Þessi númer komu upp:
10 000 kr.
19663
5000 kr.
22
2000 kr.
9188
1000 kr.
18322 22471
1366 500 kr. 3760 4084
10499 11436 13423
22986
200 kr.
430 2374 4104
5048 7747 8283
8332 8797 9130
9708 9988 12029
13160 13662 14587
15603 15857 16891
18115 19128 20179
21720 22620 24353
52 24941 100 kr. 66 335
340 400 630
736 776 867
1128 1289 1303
1510 1545 1588
1601 1800 1912
2010 2170 2344
2356 2416 2506
2612 2880 3207
3423 3448 3516
3519 3766 3750
3919 4003 4366
4412 4477 4520
4573 4795 , 4796
4808 5066 5157
5250 5269 5278
5372 5430 5506
5605 5804 5825
5841 6154 6232
6353 6511 6596
6664 6923 7141
7325 7541 8224
8609 8618 8773
8977 8998 9025
9081 9128 9422
9573 9602 9643
9890 9922 9926
9938 10382 10715
10807 10841 10856
10991 11067 11077
11081 11264 11334
11341 11544 11551
11640 11708 11775
11968 12511 12582
12593 12759 12771
13019 13195 13506
13974 13846 13681
14035 14038 14236
14245 14408 14432
14975 15008 15131
15258 15549 15609
15680 15824 15976
16027 16054 17107
16130 18227 16278
16341 16387 16636
16640 16779 16879
16972 17118 17138
17171 17203 17264
17382 17399 17404
17455 . 17493 17562
17662 1771 18105
Frh. á 4. síðu.
er álitið, að Þjóða'biaíida'iiagsnálð-
ið verði ekki beðið að samþykkja
neina ályktun um yfMáðarétt
ítala í Abessmíu, heldur muni
fulitrúar hverrar þjóðar fyrir sig
skýra frá afstöðu smnair stjórnar
tiil málsins.
Hitler á Iieimlelö
í brynvarðri járn
brantarlest
LONDON í morgun. FÚ.
ITLER lagði af stað lieim-
leiðis liílu eftir miðnætti
í nótt sem leið í hinni bryn-
vörðu járnbrautarlest sinni.
ÁSur en hann fór frá Ítaiíu
átti hann tal við ítalska blaða-
menn, þar sem hann lét í ljósi
ánægju sína yfir ferðinni og
öllu því sem hann hefði séð.
Sérstaklega sagðist hann vera
ánægður yfir því, hversu inni-
legiu- skilningur ætti sér stað
milli Ííala og Þjóðverja.
FasisminD ca nazismiBn
era liœbÍB, iiiMr iifari-
ir, segir Gayda!
Siignoir Gayda ritar í „Giior-
naie d‘ltalia“ í gærkveldi um
hpimsókn Hitlers.
Segir hanin þar m. a„ að Þjóð-
verjar og Italir hafi tekið samian
höndum til þess að tryggja hvor-
ir öðrum það, sem hann nefnir
„réttindi stórveldarma“ í sam-
ræmi við jafnvægislöginál þjað,
sem Musisioiiiini h,efði gert greiu
fyrir í ræðu sinni á laugardiajgis-
kvöldið. Fasismiinn og niaziistmi-
imn .siegir hpnn, eru ekki í sóknar
hjeldur vaxnaraðstöðu gagnvart
andvíginn stefnum. „Þeir, siem
halda því fram, að friðiinutn stafi
hætta af þeim ríkjum, sem þieir
nefna einræðisriki, eius ojg t. d.
utanríkismálaráðhierra Banda-
rikjanna, eru einungis að neyna
að slá ryki í augu ailmenmings,"
segir S'iigmor Gayda, „og dylja
hiernaðanundirbúning siun, sem
miðaður er við að viðhalda hinu
falska jafnvægi og réttiindum
þeim , sem viðhald þess veitir
þeim."
Afiám vspoisðlibanBS-
iffis til Spánar á sið-
Bstn stiidi?
LONDON í morgun. FÚ.
Fundur var haldinn í Hvíta
húsinu í Washington í gær til
þess aö ræða um afnám vopna-
sölubannsins til Spánar. Cor-
deli Hull utanríkismálaráS-
herra Bandaríkjanna var meðal
hinna viðstöddu.
Tiliaga um afnám bannsins
er komin fram í öidungadeild-
inni, og hefir Nye öidungaráðs-
maður borið það fram.