Haukur - 24.02.1898, Blaðsíða 2
50
IIAUKUR.
I. 13.—14.
Og svo stóð jeg við dyrnar á húsi því, seip Gunn-
ar bjó í. Það Joguðu Ijós í stóra salnum; dyrnar á
húsinu stóðu opnar. Jeg nötraði af óstyrk, þegar
jeg gekk upp riðið við dyrnar. — Ef Henrik skyidi
nú ekki vera þarna inni?
Ef gestirnir væru nú allir farnir, og Gunnar væri
einsamall heima — ef hann tæki nú á móti mjer með
þessu ískalda, sárbitra augnaráði, sem sagt var, að
þrengdi sjer svo að segja í gegnum merg 0g bein, og
notaði svo háttalag mitt til þess, að flækja Henrik
enn þá fastara í neti sínu?
Jeg nam staðar á efsta þrepinu, og dróg þungt
andann. Atti jeg að snúa við aptur? — hætta við
allt saman?
Þá stóð andlit mömmu minnar allt í einu fyrir
hugskotssjónum mínum, sorgbitið, örvæntingarfullt, og
hin angistarfulla rödd hennar hijómaði mjer fyrir
eyrum: »Ó Henrik, Henrik!«
Nú var annað hvort að gera, að hrökkva eða
stökkva; jeg varð að halda áfram.
Jeg fór inn f anddyrið. Svæfandi, kæíandi lopt,
sambland af tóbaksreyk, víndaun, og i’mvatnslykt,
lagði á móti mjer í ganginum, og jeg heyrði suðu
af mannamáli, hlátri og iófaklappi.
Jeg barði að dyrum. Það veitti því enginn ept-
iitekt. Þeir voru nú f'arnir að syrgja þarna inni.....
»Væri jeg oiðinn ógnarfangur áll
örmjór og háll — -— —«
Jeg þekkti rödd Henriks og lauk upp dyiunum.
Jeg stóð stundarkorn í dyrunum áöur en nokkur
tók eptir mjer. Jeg renndi augunum yfir allt skrautið,
alla þessa gegndarlausu viðhöfn, sem hrúgað var sam-
an þarna i salnum, og þó sá jeg eiginlega ekki neitt,
nema Henrik. Hann set í legubekk; fyrir framan
hann var borð, og á því var lampi með dimmrauðri
silkipappírsskýlu yfir, og fjöldi af alls konar blómum,
og við hlið hans sat ung stúlka í dansbúningi, og
hallaði sjer,upp að honum.
Svona ung, 0g srona yrdisfögur, og þó með svona
blygðunarlaust töfrabros á vörunum, svona óhreint
girndarbál í augunum! Og hún sat þarna við hiið-
ina á Henrik, og fjet hlýjan, eitraðan andann leika
um kinn hans!
Ó, Henrik, sjerðu það þá ekki, að í þessum aug-
um leynist dauði og glötun, og situr á svikráðum við
þig, — dauði og glötun alls þess, er þú einu sinni
hrósaðir, sem hinu sfærsta, fegurtta og háleitasta?
Ó, Ilenrik, Henrik!
En það lítur ekki út fyiir, að hann kæri sig neitt
sjerstaklega um þessa töframær; hann horíir ekki á
hana — horfir fram hjá henni; það er eins og hann
horfl á ekki neitt, og hugsi um ekki neitt — svo tek-
ur hann glasið, og ttendur upp.
»Skál hinnar skírlífu konu!«
Hann tæmdi glasið í einum teyg. Augu okkar
mættust, og í sama vetfangi varð öllum litið á mig.
Skálinni var svarað með skellihlátri allra þessara
hálfdrukknu unglinga, og allra þessara ungu og prúð-
búnu skartkvenna.
En það gerir mjer ekkeit ti). Jeg er sterk og
huggóð núna — Heniik á að verða okkar eign apt-
ur; hann kemur með mjer, jeg finn það á mjer, —
og komi hann heim með mjer í þeita skipti, þá kem-
ur hann aldrei — aldrei á þennan stað framar.
Jeg iyð mjer braut gegnum skensyrði, skæting
og dónaleg gamanyrði, að legubekknum, sem Henrik
situr í. Hann er töluvert kenndur — það sje jeg
undir eins — en þó ekki svo fullur, að hann ekki
þekki mig.
»Henrik, — mamma er svo veik — þú verður
þegar að koma heim með mjer«.
»Já — já — já« drafaði hann, stóð upp, reik-
aði — —
»Jeg skal styðja þig, Henrik, komdu nú«.
Við erum komin fram að dyrunum; það er stein-
hljóð í salnum, og allra augu stara á okkur.
Gunnar horflr á mig með sínu ískalda, nístandi
augnaráði, kemur svo skjögrandi fram eptir gólfinu,
og um leið og hann slangrar fram hjá okkur, hvíslar
hann einhverju í eyra Henriks.
Henrik eldroðnaði út að eyrum — —
»Það skal jeg syna þjer, að jeg ekki er — —«
Hann sleppt handlegnum á mjer.
»Gunnar látið þjer hann rú i friði — lofið hon-
um að koma með mjer — sieppið þjer honum«.
En það var um seinan. Jafnvel þótt Gunnar
hefði nú skipað honum, að fara heim með mjer, þá
hefði hann ekki farið eitt fet.
Jeg horfci á Henrik — tárvotum, innilegum
bænaraugum.
»Hvern fjandann sjálfan á þetta að þýða? Hvers
vegna ferðu ekki!? Hví í djöflinum glápirði svona
á mig!?« (Niðurl. næst.)
Neistar.
Ekkeit er fullkomiö í þessum heimi, ekki einu sinui
lýgin. (Multatuli.)
Sá, sem gerir öðrum órjett, gerir sjálíum sjer órjett,
pví að misbeiting dómgreindarinnar er andlegt sjálfsmorð.
(Multatufi.)
Sjerhver dyggð á óskilgetna systur, sem gerir fjöl-
skyldunni minnkun. (MuitatU|li.)
Mörgum veiður það á, að eyðileggja allar framtíðar-
vonir sínar með því, að láta undan augnablikshvöt.
Bæði að því er snertir stjórnfræði og þjóðfjelagslíf,
er alls ekki um það að gera, að atnema afla ósiði, sem tíl
eru i heiminum, heldur að eins þá einstöku, sem stinga
mest í augun.
Ef hinn voldugi maður vildi segja sannleikann, þá
yiði hann að játa, að hann hefði enga hugmynd um það,
hvernig hann heíði oiðið svona voldugur.
Sjerhver maður er með því maiki brenndur, að vilja
hamra fram sína skoðun á hverju máli sem er, rjett eins
og hans skoðun hljóti að vera sú eina rjetta. Þó ætti
öilum að vera það ijóst, að helmingur alls þess, er vjer þykj-
umst vita, er fgizkun sjálfra vor, og — hinn hefminginn
hafa aðrir gizkað á fyrir oss.
Eávizkan er nauðsynleg, ekki einungis til þess, að
geta verið lánsamur, heldur og tii þess, að geta verið til.
Et vjer vissum allt. þá myndum vjer ekki þola, að lifa
eitt einasta augnablik. Þær kenndir, er gera oss líflð að
meira eða minna leyti bærilegt, myndast at villu og
vanþekkingu, og haldast við af t&lvonum og glapsýni.
Listin hefir ekki sannieikann að aðaltakmaiki Sann-
leikans verða menn að leita hjá vísindunum, því að hann
er þeirra mark og mið, en ekki í bókmenntunum, sem
hafa að eins það fagra að staðmarki.
Jörðin er að eins eitt sandkorn í hinni takmarkalausu
alheimseyðimörk. En ef það er að eins á vorri jörð, að
menn þola og líða, þá er hún stærri, en allir aðrir al-
heimsins heimar saman lagðir.
Hið illa í heiminum er nauðsynlegt. Ef það væri
ekki til, þá væri hið góða ekki heidur til. Hið illa er
það eina, sem gefur hínu góða tifveruijett. Hvað væri
hugrekkið, et engin hætta væii til, eða meðaumkunÍD, ef
engin bágindi væru til?
Að eins í góðs manns hendi veiður gullið góð-
málmur.