Alþýðublaðið - 10.06.1939, Qupperneq 1
Mðublaðið
kemur ekki
út á mánudag
vegna'skemti
ferdar starfa
fólksblaðslna
sx. Abgangur
LAUGARDAGINN 10. Júní 1939.
131. TÖLUBLAÐ,
Litið glugg-
ann í Kron-Al-
þýðuhúsinu.
EITSWÓBI: F. E. VALDIMAESSÖN
ÚTGSFANDi: ALÞÍ®«JFL©KS3ÖSeiÍí
Nefndin býst þó við að aðalstarf hennar verði
i haust vegna lítils framboðs á húsnæði.
Viðtal við fiuðmnnd R. Oddsson.
-------*-------
HÚSALEIGUNEFNDIN, sem skipuð var samkvæmt
gengisskráningarlögunum, hefir nú starfað í tæpa tvo
mánuði. Hefir nefndin haft nóg að gera og hafði Alþýðu-
hlaðið í morgun viðtal við Guðmund R. Oddsson, sem á
sæti í nefndinni, ásamt ísleifi Árnasyni prófessor, sem er
formaður nefndarinnar, og Guðmundi Eiríkssyni bygginga-
meistara.
Komiðnistar í siini
elgin sniiri.
EGAR kommúnistar gintu
Verkamannafélagið Þrótt
á Siglufirði til þess að segja sig
ur Alþýðusambandinu í vetur,
sviftu þeir það þar með réttin-
um til þess að kjósa mann í
stjórn vinnumiðlunarskrifstof-
unnar á Siglufirði, því að þann
rétt hafa samkvæmt lögunum
um vinnumiðlunarskrifstofur
þau verkalýðsfélög ein, sem eru
í Alþýðusambandinu.
Kommúnistar létu þó þrátt
fyrir úrsögnina kjósa mann
í stjórn vinnumiðlunar-
skrifstofunnar og tilkyntu
ríkisstjórninni það. Stefán
Jóh. Stefánsson félagsmála-
ráðherra svaraði þeim því, að
félagið hefði ekki lengur rétt til
þess og benti jafnframt á það,
að Losunar- og lestunarmannafé
lag Siglufjarðar væri eina fé-
lagið þar nú, sem hefði þennan
rétt. En því svaraði það félag
nokkru síðar í símskeyti með yf-
irlýsingu um að það óskaði ekki
að kjósa mann í stjórn vinnu-
miðlunarskrifstofunnar. Félags-
málaráðherra skipaði því mann-
inn sjálfur. (Frh. á 4. síðu.)
í T M 40 ungra menta-
^ manna frá öllum Norð-
urlöndunum hafa þegar á-
kveðið að koma til Islands og
taka þátt í hinu norræna
móti, sem haldið verður á
Laugarvatni dagana 26. júní
til 3. júlí.
Þátttakendurnir eru stúdent-
ar, kennarar, blaðamenn, lýð-
skólanemendur og forvígismenn
félaga og félagasamtaka.
Meðal þeirra, sem koma,
verða formaður sænska Alþýðu-
sambandsins, Lindberg, formað-
ur menningarsambands alþýðu
í Svíþjóð, Eldihn, sem einnig er
skólastjóri sænska samvinnu-
skólans.
Ýmsir fleiri þektir menn
koma líka sem fyrirlesarar á
mótinu.
Islenzkir fyrirlesarar verða
meðal annara: Hermann Jónas-
son forsætisráðherra, Stefán
<■ 7
Guðmundur R. Oddsson sagði
meðal annars:
„Mín skoðun er sú, að nefnd-
in hafi komið í veg fyrir það að
húsaleiga hækkaði í vor. Eins
og venja er á vorin, þá var nú
einnig mikið framboð á hús-
næði, og hefir það auðvitað haft
þau áhrif, að minna hefir borið
á tilraunum til hækkunar húsa-
leigu en annars hefði orðið,
hefði framboðið verið lítið.
Hins vegar hafa mjög ákveðn-
ar tilraunir verið gerðar í þessa
átt og því sýnt, að ef nefndin
hefði ekki verið skipuð, þá
hefði gengislækkunin orðið til
þess að hækka húsaleiguna,
enda hefir nefndinni ávalt tek-
ist að stöðva þessar tilraunir,
án þess að þurft hafi að ákveða
neitt um það með úrskurðum.
Nefndin hefir hvað eftir ann-
að auglýst aðvaranir til almenn-
ings hvað þetta snertir, og það
Jóh. Stefánsson fclagsmálaráð-
herra, Jónas Jónsson alþingis-
maður, Sigurður Nordal prófes-
sor.
Fyrirlestrarnir, sem fluttir
verða, fjalla um félagsmál, bók-
menntir, norræna samvinnu,
verzlunar- og viðskiptamál o. fl.
Umræðufundir verða eftir
suma fyrirlestrana, auk þess
skemtisamkoma og ferðalög. —
Þátttökugjald er mjög lágt.
Þetta verður án efa mjög
skemtilegt og fræðandi mót og
ættu Íslndingar eins margir og
komast, að taka þátt í mótinu,
sérstaklega þar sem mótið er
svo vel sótt af frændum vorum
á Norðurlöndum, sem þurfa að
takast á hendur langa og dýra
ferð.
Þeir, sem ætla að taka þátt í
mótinu, verða að sækja um það
til Guðl. Rósinkranz, Ásvalla-
götu 58, í kvöld,
hefir borið tilætlaðan árangur,
því að almenningi var alls ekki
nægilega kunnugt um þau á-
kvæði laganna, að húsaleiga
mætti ekki hækka. Fjöldi
manna hefir komið til nefndar-
innar með húsa.leigusamninga
og ef eitthvað hefir verið at-
hugavert við þá, hefir nefndin
fengið þeim breytt á friðsam-
legan hátt.
En þó að nefndarstörfin til
þessa tíma háfi ekki-getað kall-
ast erfið og alt hafi gengið frið-
samlega til, þá má búast við því
með haustinu, þegar eftirspurn
eftir húsnæði eykst, eins og
venjulegt er á haustin, að mjög
ákveðnar tilraunir verði gerðar
til að hækka húsaleiguna. Ég er
þó langt frá því að óska eftir
þessu, en þetta er ekki annað
en gera má ráð fyrir. En ef svo
verður, þá er nauðsynlegt, að
fólk muni eftir því, að engir
húsaleigusamningar eru gild-
andi nema þeir, sem nefndin
hefir skrifað upp á, og að það
er ákveðið með lögunum, að
húsaleiga megi alls ekki hækka
á tímabilinu frá 14. maí 1939
til 14. maí 1940. Það er líka vert
fyrir fólk að hafa það í huga,
að leigjendum má ekki segja
upp, nema húseigandi geti sann-
að, að hann ætli að nota hús-
næðið sjálfur, eða að nefndin
taki þær ástæður, sem fram eru
færðar, til greina.
Nefndin hefir haft starfandi
skrifstofu, er hún í Bæjarþings-
salnum og opin kl. 5 til 7 tvisv-
ar í viku, á mánudögum og mið-
vikudögum."
Þetta sagði Guðmundur R.
Oddsson, í raun og veru sanna
ummæli hans, að þörf hefir alt
af verið á húsaleigunefnd, og
það þó að engin gengislækkun
hefði átt sér stað. Mikil óregla
hefir verið í þessum málum,
leigjendur oft á tíðum staðið
varnarlausir gagnvart húseig-
endum og húseigendur einnig
staðið varnarlausir í einstökum
tilfellum gagnvart leigjendum,
sem farið hafa úr húsnæði sínu,
án þess að gera nokkur skil.
Með starfi slíkrar nefndar og
húsaleigunefndin er, á að vera
hægt að koma í veg fyrir slíkt
og þetta.
En meðal annara orða: Fjölda
margir leigjendur í bænum
kvarta undan því, að hitareikn-
FjðMi pekktra manna
koma frá Norðnrlðnd*
um á Laugarvatnsmðtíð
.. ♦-----
íslenzkir ræðumenn á mótinu verða
Stefán Jóho Stefánsson, Hermann Jón-
asson, Jónas Jónsson og Sig. Nordal.
----4----
Úorht
ygií'atmv
Dresdcn
fi Itenþjrij
rr’Sc'nýycictrt
lýix/JeáMfí
* Ve‘
TEPlUTZ-S
<*»*.'• " ■ kom'ótau \
’Joa.c/i,ni3tr:nr,\ r-r
ú.:kARLSBADA' ; \
Chemmtz
Plauen
melnik
K[adrló,
<PandubitZ:
KOLIN
,SecL/etz
WMenbeM
Manieribad.
MMdMÉM
PILSENll!
MNepGiÝÍuh I
IGL'SU
'Tdb'cr
'fÖEtroíþM
Regénsburq
budWeis;
Paésaiu..
sh'S'ViNí
VSO/frri.
Kort af tékknesku héruðunum Bæheimi og Máhren, Ofarlega
til vinstri iðnaðarbærinn Kladno, örskamt vestan við Prag.
Þjððverjar leggja f|ár»
sekt á Kladno, að upp*
hæð hálfa millj. krðna!
-----♦----
Hverjum, sem leyni vitneskju um morð
þýzka lögreglumannsins, hótað lífláti.
LONDON í morgun. FÚ. ♦
ÝZKU yfirvöidin hafa
lagt á tékkneska bæinn
Kladno í Bæheimi fjársekt
mikla, sem nemur nálægt
hálfri milljón króna.
Er þetta þáttur í refsiráð-
stöfunum þeim, sem þýzku
fjölskyldur, og eru þær nú
íbúum bæjarins.
Tilkynt hafði verið, að refs—
aðgerðirnar yrðu auknar enn, ef
hinir seku um morðið á liinum
þýzka lögregluþjóni hefðu ekki
fundist fyrir klukkan 8 í gær-
kveldi. en framkvæmd þessara
nýju ráðstafana hefir verið
frestað enn um sólarhring.
Mikill meirihluti fjársektar
þessarar hefir verið lagður á
Gyðinga í Kladno og fyrri
stuðningsmenn Benes forseta.
íbúum borgarinnar hefir ver-
ið tilkynt, að hver sá, sem leyni
vitneskju, er hann kunni að
hafa um morðingja lögreglu-
mannsins, hafi unnið til þess að
verða skotinn.
Farfugladeild Ármanns
fer í gönguför á morgun frá
ElliSaám um Vatnsenda að Helga
felli og til Hafnarfjarðar. Lagt
af stað með Sogamýrabíl kl. 9
um morgunin.
Stdrbrnni í Pers-
grunn í Noregi.
Télf hés brunnu
til kaldra kola.
Tjónið áætlað hálf
önnur milljón kr.
OSLO í gærkveldi. FB.
P EIKNATJÖN hefir orð-
af völdum elds í Pors-
grunn í Noregi.
Eldurinn kom upp í mið-
hluta borgarinnar og brunnu
alls tólf hús til kaldra kola.
Verzlunarfyrirtæki höfðu
aðsetur í mörgum þessara
húsa, en auk þess nokkrar
fjölskyldur, og eru þær nú
húsnæðislausar. vegna brun-
ans.
Tjónið er áætlað ein og
hálf milljón króna.
Samtímis hefir orðið millj-
ónatjón af vÖldum elds á Asköy
fyrir utan Bergen, þar sem nið-
ursuðuverksmiðja mikil brann
til kaldra kola.
ingar húseigenda séu einkenni-
lega háir og í mörgum tilfell-
um hafa slíkir reikningar vald-
ið deilum og erfiðleikum milli
húseigenda og leigjenda. Auð-
vitað er það hægur vandi fyrir
húseigendur, sem sjá um upp-
hitun húsa sinna á kostnað sinn
og leigjendanna, að leggja all-
ríflega ofan á raunverulegan
hitakostnað og með því hækka
húsaleiguna að mun.
Er mögulegt að koma í veg
fyrir þetta?
íbseikjnr í pósti
víða ð Englandi.
LONDON í morgun. FÚ.
LDUR kviknaði í 20
póstkössmn í London í
gær, og í sekk hraðlestarinnar,
sem gengur milli London og
Birmingham, varð sprenging.
Þá urðu og sprengingar í ýms-
Frh. á 4. síðu.
Happdrætti
Háskölans.
IDAG var dregið í 4. flokki,
300 vinningar. Þessi númer
komu upp:
10 000 kr.
5679.
5000 kr.
5215.
2000 kr.
12476 15616.
1000 kr.
1103 22968.
500 kr.
3604 3954 9013 10758 12445
15230 23102 23275.
200 kr.
263 830 2082 3076 3959 4654
4958 5940 5572 6713 6926 7731
7733 7816 8755 9700 10822 13095
13277 13441 13857 14628 14816
15620 16258 16263 18190 16299 19314 19665 20011.
218 283 335
362 591 613
614 671 898
1061 1273 1528
1715 1912 1932
1956 2067 2088
2169 2195 2230
3284 2295 2322
2366 2496 2520
2554 2687 2900
2979 3187 3204
3215 3260 3340
3355 3401 3490
3580 3638 3753
3841 3922 4048
4081 4320 4407
4478 4506 4590
4750 4911 5019
5161 5180 5366
5889 5982 6085
6202 6312 6465
6490 6576 6640
6985 6991 7006
7217 7239 7261
7399 7396 7648
7654 7765 7997
8019 8404 8457
8606 8793 8881
8978 9068 9116
9135 9238 9284
9569 9719 9840
9825 10017 10115
10280 10303 10334
10354 10399 10477
10531 10598 10602
10620 10675 10756
10922 11395 11546
11563 12435 12512
12525 12614 12674
12697 12709 12798
12816 12915 13008
13084 13118 13194
13221 13290 13304
13644 13669 13714
13750 13958 14005
14017 14239 14255.
14301 14378 14498
14634 14877 14937
15324 15326 15505
15569 15572 15674
15732 15830 15906
16095 16157 16209
16610 16646 16702
16705 16832 17000
17029 17107 17143
17314 17358 17508
17705 17797 17828
17951 18007 18070
18131 18278 18307
18406 18541 18649
18774 18852 18879
18917 18982 19000
19079 19477 Frh. 19529 á 4. 3Íðu.
ii*