Alþýðublaðið - 19.07.1939, Blaðsíða 2

f§iy*Ri
IÞROTTIR
Heimsókn K. H.-inga til Stykk-
ishólms um síðustu helgi.
Saga íslenzku
metanna.
Kúluvarp:
9.50 mtr. Sigurj. Péturss, Á. ’ll
9.53 mtr. sami ’13
9.95 mtr. Guðm. Kr. Guðm. Á. ’14
10.12 y2 m. Tr Gunnarsson, Á. ’20
10.83 m. Frank Fredrekssen ’20
11.27 m. Þorst. Einarsson, Á, ’30
11.55 m. Marinó Kristinsson, Á. ’30
11.85 m. Þorst. Einarsson, Á. ’30
12.07 m. Marinó Kristinsson, Á. ’31
12.40 m. Þorst. Einarsson, • Á. ’31
12.65 m. Þorst. Einarsson, Á. ’31
12.91 m. Þorst. Einarsson, Á. ’32
13.03 m. Kristján Vattnes, K.R. ’36
13.12 m. Kristján Vattnes, K.R. ’36
13.43 m. Kristján Vattnes, K.R. ’37
13.48 m. Kristján Vattnes, K.R. ’37
13.53 m. Kristján Vattnes, K.R. ’38
13.74 m. Kristján Vattnes, K.R. ’38
Sleggjukast:
23.83 m. Helgi Guðm. K.R. ’35
28.75 m. sami ’35
29.55 m. sami ’36
33.18 m. Karl Jónsson, KV. ’36
34.52 m. sami ’37
35.98 m. sami ’37
39.05 Óskar Sæm., K.R. ’38
Það feitletraða er staðfest.
Innaníélagsmót
Ármann.
Innanfélagsmót Ármanns í 100
m. hlaupi og 800 m. hlaupi fór
fram í s.l. viku. í 100 m. var keppt
í tveim flokkum, vanir menn og
óvanir. Beztir tímar voru þessir:
f undanrásum: Sigurgeir Ársæls-
son 12,5 sek. og Baldur Möller
12,2. í úrslitunum fór þannig:
Baldur Möller 11,7 sek.
Sigurgeir Ársælss. 12,1 sek.
Ólafur Símonarson 12,6 sek.
Byrjendur:
Guðm. Sigurjónsson 12.5 sek.
Sigurjón Hallbjörnsson 12,7 sek.
Undanrásir voru hlaupnar á
móti dálitlum vindi, en úrslit á
undan.
í 800 m. hlaupi hljóp Sigurgeir
Ársælsson á 2:03,4 mín. Er það
mjög nærri metinu, sem er 2:02.4
sek. Hann hljóp samkeppnislaust,
því að Ólafur Símonarson hljóp
aðeins á 2:15.1 mín., sennileega
vegna smá lasleika.
K.R.
K. R. lét fara fram úrtökuhlaup
Um síðustu helgi fóru nokkrir
K.R.-ingar til Stykkishólms til að
sýna listir sínar. Var það knatt-
spyrnulið úr 2. flokki og hópur
úti-íþróttamanna.
Höfðu Hólmarar gengizt fyrir
því að fá flokkinn til að auka á-
huga á íþróttunum þar, en þeir
hafa aldrei notið tilsagnar í íþrótt-
um, Móttökur þær, sem flokkur-
inn fékk, voru með afbrigðum góð
ar, og átti sóknarpresturinn, séra
Sigurður Ó. Lárusson, sem stjórn-
aði þeim með miklum skörung-
skap, sinn góða þátt í því.
Flokkurinn lagði af stað úr R.-
vík kl. 2 á laugardag með Lax-
fossi til Borgarness, en þaðan var
farið í bíl til Stykkishólms og gist
þar um nóttina. Kl. 2 á sunnudag
hófst mótið. Var þar samankomið
allmikið af fólki úr nágrenninu.
Hóf séra Sigurður mótið með
stuttri messu, sem fram fór undir
beru lofti. Hélt hann ágæta ræðu
um æskuna og verkefni hennar.
Að messunni lokinni var leikinn
knattspyrnuleikur milli K.R.-inga
og Hólmara. Sigruðu K.R.-ingar
með 4:0. Þyí næst kepptu Reyk-
víkingarnir í frjálsum íþróttum,
mestmegnis sín á milli, en einn
þátttakandi var úr Stykkishólmi.
Var keppt á grasvelli, og var mun-
ur að sjá íþróttamennina, hve þeir
nutu sín betur á grasinu og í
sveitaloftinu, en á melunum í
Reykjavík með allt sitt ryk. Helztu
úrslit voru þessi:
100 m. hlaup: Sveinn Ingvars-
son 11,1 sek., Jóhann Bernhard
11,3 sek., Sigurður Finnsson 11,7
sek.
Spjótkast: Gunnar Huseby,
Benedikt S. Gröndal. (Ómælt
vegna tímaskorts). .
Kúluvarp: Kristján Vattnes
13,74 m. Sigurður Finnsson 12.95
m„ Jóhann Bernhard 12,16 m.
Kringlukast: Kristján Vattnes,
Sigurður Finnsson, Gunnar Huse-
by. (Ómælt).
Hástökk: Sigurður Finnsson,
1,70 m„ Sveinn Ingvarsson 1,70
fyrir Reykjavíkurboðhlaupið. 100
m.:
Sveinn Ingvarss.
Jóhann Bernhard
Sig. Finnsson
Einar S. Guðm.
11.3 sek.
11,5 sek.
12,2 sek.
12.4 sek.
Innanfélagsmót félagsins í 1500
m. hlaupi fór einnig fram í s.l.
viku. Hljóp Sverrir Jóhannesson á
4:29,2 mín„ en Indriði Jónsson á
4:46,4 mín. Þeir hlupu allt of hratt
af stað, 400 m. á 61.5 og 800 m.
á 2:15,0! Sverrir er að komast úr
æfingu núna, en hann hefir dregið
af sér undanfarið.
m„ Kristján Vattnes 1,65 m„ Þor-
steinn Ólafsson (S.hólmi) 1,50 m.
Stangarstökk: Þorsteinn Magn-
ússon 3,10 m„ Kristján Vattnes.
Langstökk: Sveinn Ingvarsson
6.13 m„ Jóhann Bernhard 6,13 m.
Sigurður Finnsson 6,10 m.
100 m. voru voru hlaupnir á ná-
kvæmlega mældri grasbraut. —
Jóhann hefir aldrei hlaupið betur,
en hann var 1—2 m. á eftir Sveini.
Sigurður var seinni í viðbragðinu.
í spjótkastinu mun kast Gunnars
hafa verið um 40 m„ en hitt 3
m. styttra. Kristján hefir nú fengið
skæðan keppinaut, þar sem Sig.
Finnsson er, en lætur það ekki á
sig fá, eins og þetta sýnir. Kast
hans í kringlukastinu mun hafa
verið um 40 m. í hástökkinu kom
Sigurður eins og „þjófur úr heið-
skýru lofti.“ Hann stökk með cal-
forniskum stökkstíl, og átti sigur-
inn vel skilinn. Aðstæðurnar voru
mjög lítið stökkvurunum í hag, en
hitt er ekki hægt að rengja, að
Sigurður sigraði bæði Svein og
Kristján, sem eru ágætir stökkv-
arar. Þorsteinn er bráðefnilegur
stökkvari, en vantar kennslu. í
langstökkinu komu bæði Sigurður
og Sveinn mönnum á óvart með
stökkunum sínum. Ekki reyndist
tími til að mæla löngu köstin ná-
kvæmlega. Mótið fór með afbrigð-
um vel og fljótt fram, og gengu
keppendurnir úr einu í annað. —
Voru áhorfendur mjög hrifnir af
íþróttum sunnanmanna og klöpp-
uðu þeim óspart lof í lófa. Þarna
sannaðist, að sleifarlag það, sem
alltaf er á útiíþróttamótum hér í
höfuðstaðnum, er algerlega óþarft,
ef duglegir menn standa að fram-
kvæmdunum.
K.R.-ingar voru, afar ánægðir
með förina og báðu mig að skila
kæru þakklæti til allra Hólmar-
anna, sem gerðu þeim förina svo
ánægjulega, sérstaklega sóknar-
prestsins, séra Sigurðar Ó. Lárus-
sonar. Vona ég, að förin hafi orðið
Hólmurum til gagns og gleði.
B. S. G.
Meistaramót Bandaríkjanna.
Meistaramót Bandaríkjanna hef-
ir nýlega farið fram: Meistarar
urðu:
100 m.: Jeffesey 10,2 sek.
200 m.: Ewell 21,0 sek.
400 m.: Miller 48,3 sek.
800 m.: Beetham 1:51,7 mín.
1500 m.: Rideout 3:51,5 mín.
5000 m.: Rice 14:50.9 mín.
110 m. grindahl,: Bastiste
14,1 sek.
400 m. grindahl.: Cochrans 51,9
sek.
Langstökk: Dawson 7,24 m.
Hástökk: L. Steers 2,03 m.
Stangarstökk: Varoff 4,37 m.
Kúluvarp: L. Williams 16,33 m.
Kringlukast: P. Fox 52.54 m.
Sleggjukast: Cruikshank 53,07 m.
í „junior“-flokknum urðu þessir
meistarar, (þess ber að gæta, aö
það er ekki hægt að bera saman
við þá, sem í Evrópu eru taldir
til ,,junior“-flokksins):
100 m.: Anderson 10,5 sek.
200 m.: Littler 21,5 sek.
400 m.: Allinee 48,5 sek.
800 m.: Kane 1:53,0 mín.
1500 m.: Munski 3:56,1 mín.
110 m. grindahl.: Farmer 14.2 sek.
Stangarstökk: Deefield 4,19 m.
Hástökk: L. Steers 2,03 m.
Kúluvarp: Blazis 15,93 m.
Langstökk: Lacefield 7,76 m.
Hlauparar komnirj langt |að.
í víðavangshlaupinu í vor kepptu þrír menn, sem komnir voru alla
leið vestan úr Dalasýslu aðeins til að keppa. Þeir urðu no. 2 í hlaup-
inu með 17 stig, Haraldur Þórðarson (no. 6) varð annar, Evert Sigurðs-
son (no. 20) varð sjöundi, en Gísli Ólafsson (no. 17) varð áttundi.
Væri mjög gaman að fá þessa hlaupara á Meistaramót Í.S.Í., sem
verður haldið í næsta mánuði. Er ábyggilegt, að þeir yrðu sunnan
mönnum skæðir í 5 og 10 km.
Um handknattleik
Eftir Aðalstein Hallsson.
Aðalsteinn Hallsson, fim-
leikakennari, sem nú er
staddur á Siglufirði, hefir
sent Íþróttasíðunni eftir-
farandi grein um hand-
knattleik.
Handknattleikur er tiltölulega
ung íþrótt og mun eiga uppruna
sinn að rekja til knattspyrnunnar.
Á fyrstu tímum knattspyrnunn-
ar á Bretlandseyjum mátti ekki
einungis sparka knettinum með
fótunum, heldur einnig grípa
og kasta honum með höndunum,
líkt og í Rugby-knattspyrnu nú á
dögum.
Handknattleikur er nú orðin
all útbreidd íþrótt á öllum Norður-
löndunum, Englandi og Þýzkalandi
og sjálfsagt mörgum fleiri löndum,
þó ég Hafi engan kunnugleika á
því, en ég álykta það, vegna þess,
að á Olympíuleikunum er leikur-
inn ein af þeim íþróttum, sem
keppt er í. Til skamms tíma, og
jafnvel ennþá, er þessi leikur leik-
inn eftir allólíkum leikreglum í
hinum ýmsu löndum. Þó hygg ég,
að til séu alþjóðaleikreglur um
hann. í Ðanmörku var fyrst byrj-
að að kenna Ieikinn í íþróttahá-
skóla Dana, Statens Gymnastik
•Institut, fyrir 25—30 árum. Eftir
því, sem ég veit bezt, munu tveir
nemendur þaðan, þeir Valdemar
Sveinbjörnsson og Björn Jakobs-
son, fyrstir manna hafa kennt
leikinn hér á landi, við Mennta-
skólann, Kennaraskólann og í
Barnaskóla Reykjavíkur. En það
eru ekki nema örfá ár síðan leik-
urinn hefir náð nokkurri verulegri
útbreiðslu í skólum landsins og í
íþróttafélögunum.
Leikaðferðin eða gangur leiks-
ins er mjög líkur í handknattleik
og í knattspyrnu. Mismunurinn er
aðallega fólginn í því, að í knatt-
spyrnunni er knettinum leikið með
fótunum, en í handknattleik er
hann gripinn og er kastað með
höndunum, alveg frjálst, og má
ekki nota fætur nema til að stöðva
knöttinn, ef báðir fætur eru á
jörðu í einu. Leikinn er hægt að
leika bæði úti og inni. Tala leik-
manna getur farið allt eftir því,
hve margir þátttakendur eru til
staðar, eftir húsrúmi og leikvallar-
stærð. Þó er ekki hægt að leika
með fleiri en ellefu í hvorri sveit
úti á stórum leikvelli, lítið eitt
minni en venjulegum knattspyrnu-
velli. Er niðurröðun leikmanna
þá sú sama og í knattspyrnu. Inni
er helzt ekki hægt að leika með
færri en fimm í sveit. í þeim leik-
fimisölum, sem hér tíðkast, er hæfi-
leg tala leikmanna frá 5—7 í
hvorri sveit.
Leikurinn veitir geysimiklar og
fjölbreyttar hreyfingar. Hann
reynir ekki aðallega á fæturna eins
og knattspyrnan, heldur einnig á
allan líkamann.
Leikmenn verða að hoppa upp
og teygja sig til þess ýtrasta eftir
knettinum, beygja sig eldsnöggt til
jarðar eftir honum, kasta honum
með mörgum ólíkum kastaðferðum
með annarri eða báðum höndum
og vinda upp á bolinn,. til þess að
geta lagt seem mestan hraða og
kraft í kastið, líkt og í kringlu-
kasti, spjótkasti eða kúluvarpi. —
Yfirleitt er mikill hraði i leiknum,
svo hann reynir mjög á og styrkir
bæði hjarta og öndunarfæri. Knött-
urinn á að ganga hratt frá manni
til manns, með ýmist stuttum eða
löngum köstum, hátt eða lágt, allt
eftir því, hvernig viðhorf leiksins
er. Það ríður því mest á góðri
samvinnu eða samleik allra leik-
manna og öryggi í því að grípa og
skila knettinum til samherja. Kost-
ir leiksins eru því þeir, að hann
gerir menn þolna, sterka og fima
líkamlega, en andlega hugsun
skjóta eða snarráða.
Knattspyrnan er sennilega sú í-
þrótt, sem nýtur mestrar hylli al-
mennings, ef dæma má eftir því,
hve margir iðka hana og sýna á-
huga sinn á knattspyrnukappleikj-
um. En það er einnig mín reynsla
eftir 10 ára starf, sem íþróttakenn-
ari, að handknattleikurinn sé sí-
gild og sískemmtileg íþrótt. Hann
hefir aðeins ekki- náð slíkri út-
breiðslu ennþá, sem knattspyrnan.
En því miður vil það oft brenna
við í handknattleik eins og í knatt-
spyrnunni, að leikmenn eru illa
uppaldir, og skapgerðin lítt tamin.
en það er eitt aðaltakmark allra
slíkra léikja að kenna mönnum að
hafa vald yfir geði sínu, sýna
prúðmannlegan og drengilegan
leik, en þó í fullri alvöru. Það þarf
að kenna allar leikreglur smátt og
smátt með dugnaði og röggsemi, en
dæma hart öll brot og ruddalegan
háskaleik.
Handknattleikur er að mínu áliti
einn af allra skemmtilegustu leikj-
um og beztu íþróttum, sem nú eru
iðkaðar hér á landi. Hann er þess
virði að ná miklu meiri útbreiðslu
— og gerir það vafalaust. En það
er brýn nauðsyn á nýjum og ýtar-
legum leiksréglum, sem eru í sam-
ræmi við núgildandi alþjóðaregl-
ur í handknattleik.
Víðsvegar um landið keppa nú
félög í handknattleik á hverju
surnri, og er mér kunþugt um, að
komið hafi fyrir allbagalegir á-
rekstrar við þá kappleiki vegna
þess, að flokkunum hafa verið
kenndar ólíkar leikreglur.
í flestum stærri skólum æfa
karlmenn leikinn mikið innan húss
á vetrum, en ég geri ekki ráð fyrir
að þeir leggi knattspyrnuna á hill-
una og byrji að hafa hann úti á
sumrum. Hinsvegar er leikurinn
til valinn útiíþrótt fyrir alla ungl-
ínga, bæði drengi og telpur, og þó
ekki sízt fyrir ungu stúlkurnar,
sem sannarlega þurfa þess með, áð
iðka meira útiíþróttir heldur en
þær gera nú á dögum.
Aðalsteinn Hallsso*
(fimleikakennari).
Sænski langstökkvarinn Stig
Hákanson stökk nýlega á móti
7,35 í langstökki.
OaARLES NORDHOFF og JAMES NORMAN HALL:
Uppreisnin á Bounty.
2B. Karl ísfeld íslenzkaði.
og tilkynnti herra Bligh, að Hitihiti hefði stungið upp á því
að verða taio minn, og að mér litist vel á það, ef Bligh hefði
ekkert við það að athuga, því að við gætum skilið hvor annan.
— Það er fyrirtak, sagði Bligh og kinkaði kolli. — Hann er
yoldugur höfðingi á þessum hluta eyjarinnar og í nánu sambandi
og ættartengslum við hina höfðingjana. Og, eins og þér segið,
getur enskukunnátta hans orðið yður að miklu liði.
Hann snéri sér að höfðingjanum:
— Plitihiti!
— Já, Parai.
— Byam hefir sagt mér, að þú og hann ætlið að verða vinir.
Hitihiti kinkaði kolli: — Ég, Byam, taio!
Ágætt, sagði Bligh. — Herra Byam er sonur höfðingja í
sínu landi. Hann mun færa yður gjafir og ég óska, að þér leiðið
hann til húss yðar og lofið honum að búa hjá yður. Meðan við
dveljum hér, á hann að læra mál þjóðar þinnar, svo að brezkir
sjómenn geti talað við ykkur, þegar þeir koma.
Hitihiti snéri sér að mér og rétti fram hönd sína. — Taio,
sagði hann brosandi, og við tókumst í hendur. Skömmu seinna
var bátur settur á flot, til þess að sækja farangur minn. Um
nóttina svaf ég í húsi vinar míns — Hitihiti — Te — Atua — Iri-
Han, höfðingja við Mahima og Ahonu, æðsta prests í Farerari-
musteri.
VI. ' **
Heimilisbragur á Tahiti.
NN þann dag í dag man ég eftir skemmtigöngu okkar þetta
kvöld frá lendingarstaðnum við Point Venus og austur
eftir — að heimili taio míns. Húsið stóð á grasflöt, varið gegn
sjávarflóðum af kóralrifi og fögrum hólma. Þessi litli hólmi
var örskot frá landi. Ströndin var stráð mjallhvítum kóralsandi,
og skipti það vel litum við dökkgræn trén, sem uxu nærri því
niður að fjöru. Milli hólmans og lands var hlýtt, blátært vatn,
tveggja til þriggja faðma djúpt.
Við gengum alla leið í skugga brauðávaxtatrjánna, en ávextir
þeirra voru mn þessar mundir að verða fullþroskaðir. Mörg
trén hafa hlotið að vera ævagömul, ef dæma mátti eftir hæð
þeirra og gildleika. Þau eru meðal hinna fegurstu trjáa á jörð-
unni og áreiðanlega mesta nytjatréð. Hér og þar gnæfðu kók-
ospálmarnir upp úr skógarþykkninu. Milli trjánna sá ég bú-
staði eyjarskeggja á stangli. Þeir voru mjög fallegir og voru
þaktir ljósgulum pálmablöðum og umhverfis þau voru bam-
busgerði.
Gestgjafi minn var ekki nema fjörutíu og fimm ára, en samt
átti hann mörg bamabörn. Þegar við nálguðumst híbýli hans
eftir tæpa hálftíma göngu,. heyrði ég gleðióp o'g .tíu eða tólf
börn komu hlaupandi út, til þess að fagna honum. Þau námu
staðar, þegar þau komu auga á mig, en brátt hvarf óttí þeirra
og þau fóru að klifra upp fótleggi Hitihiti. Þau voru forvitin
og fóru að rannsaka fötin, sem ég var í. Áður en við kom-
umst að dyrunum hafði Hitihiti sinn snáðann á hvorri öxl,
og elzta dótturdóttir hans leiddi mig.
Húsið var mjög fallegt — tuttugu metrar á lengd og sjö rnetr.
ar á breidd, með háu risi. — Slíka bústaði áttu aðeins
höfðingjar. Þakið hvíldi á súlum úr gömlum, fægð-
um kókostrjám. Dyr voru á báðum endum hússins og hliðar-
veggirnir voru stengur úr ljósbrúnum bambus. Loftið gat því
leikið um allt húsið. Hvítum kóralsandi var stráð á gólfið, og í
annan enda hússins voru lagðar ábreiður. Þarna voru varla
nokkur húsgögn, aðeins einfættir stólar og tvö eða þrjú sæti
handa höfðingjum. Á einni súlunni hengu vopn, meðal annars
hin þunga stríðskylfa gestgjafa míns.
Dóttir Hitihiti, móðir tveggja minnstu barnanna, sem eltu
okkur, kom nú á móti okkur fram í dyrnar. Það var ung kona
— um tuttugu og fimm ára, tiguleg í framgöngu, með kastaníu-
brúnt hár. Ég hefi séð marga slíka eyjarskeggja, án nokkurrar
kynblöndunar, bláeyga. Gestgjafi minn brosti framan í hana,
og því næst leit hann á mig.
— O Hina, sagði hann og kynnti okkur. Því næst sagði hann
nokkur orð við hana, en af því skildi ég ekki annað en orðið taio
og nafnið mitt. Hina kom brosandi til mín og tók í hönd mína.
Því næst greip hún í axlir mér, eins og faðir hennar hafði gert,
lagði nefið að kinn mér og lyktaði. Ég endurgalt í fyrsta skipti
þennan Tahiti-koss og fann þá í fyrsta sinn lyktina af ilmandi
kókosolíunni, sém Tahiti-konurnar smyrja «g m«ð.