Alþýðublaðið - 15.08.1939, Blaðsíða 2

ÞRIÐJUDAGUR 15. ÁGÚST 1939.
ALÞYÐUBLAÐKÐ
— Halló! Hérna kem ég, hrópaði Hans klaufi. Sko, hvað ég fann á veginum. Og svo sýndi
hann þeim dauða kráku, sem hann hafði
fundið.
En bræðurnir riðu þegjandi á undan. Þeir töluðu ekki orð,
því að þeir þurftu að hugsa um öll þau fyndniyrði, sem þeir
ætluðu að segja við kóngsdótturina.

— Klaufi, sögðu þeir. — Hvað ætlar þú að — Já, gerðu það, sögðu þeir og hlógu.
gera með hana? — Ég ætla að gefa kóngs-
dótturinni hana.
Hlnar vinsæln hraðferðir
Steindðrs
Iðl Aknreyrar um Akranes erus
Frá Reykjavík: Alla mánudagamiðvikudaga
föstudaga og sunnudaga.
Frá Akureyri: Alla mánudaga, fimtudaga
laufardaga og sunnudaga.
Afgreiðsla okkar á Aknreyri er á bií-
reiðastöð Oddeyrar,
M.s. Fagranes anuust sjóleitlina.
Nýjar upphitaðar bifreiðar með útvarpi.
AHar okkar hraðfeiðir eru um Akranes.
Torgsala á morgun
við Hótel Heklu og á torginu við
Njálsgötu og Barónsstíg. Alltaf
nýtt og mikið grænmeti. Mikið
af tómötum og alls konar græn-
meti. Ódýrast á torginu.
Stelndór.
Kaupið Alþýðublaðið!
UMRÆÐUEFNI
Bærinn og sumarfrí verka-
rnanna. Hvers vegna ekki 6
dagar? Óþægilegt fyrir
verkamenn. Sviknar kápur.
Bréf frá öskuvondri ungfrú,
sem þykir gott að eiga mig
að. Bréf frá húsfreyju í út-
hverfi um KRON-bílinn og
kettina. Verkamaður skrifar
um buxurnar sínar.
ATHUGANIR HANNESAR
Á HORNINU.
BÆRINN SÝNDI þá rögg af sér
fyrir nokkrum árum að fara að
gefa verkamönnum sínum, þ. e.
þcim, sem hafa fasta vinnu hjá
honum, sumarfrí. Ákvað bæjarráð
eftir töluvert rifrildi, að verka-
mennirnir skyldu hafa 5 daga.
Verkamenn hafa almennt notað sér
þetta frí, þessa gjöf frá bænum,
eins og bæjarráðsmenn flestir líta
á það. En af hverju gat bærinn
ekki haft þetta frí einum degi leng-
ur? Það þýddi í flestum tilfellum
vikufrí fyrir verkamennina. Flest-
ir vilja fara úr bænum í sumarfrí-
inu sínu. Ef verkamaður fær frí
sitt á mánudegi, þá verður hann
að fara heim á föstudegi til að geta
mætt til vinnunnar á laugardags-
morgni. Ef fríið hefði hins vegar
verið 6 dagar, þurfti verkamaður-
inn ekki að fara heim fyrr en á
sunnudagsmorgni.
„ÖSKUVOND OG SVIKIN ung-
frú“ skrifar mér eftirfarandi bréf:
„Ég keypti fyrir nokkru svo-
kallaða silkiregnkápu, sem raunar
er þ.ó ekki úr silki. Þessi kápa var
búin til hér á landi af íslenzku iðn-
fyrirtæki. Ég fór í kápunni til jarð-
arfarar og meðan ég stóð við í
kirkjugarðinum gerði skúr og á
eftir breiskjuhita. Mér fannst káp
an verða eitthvað einkennileg við
þetta og mér brá í brún er ég kom
heim og ætlaði úr henni. Hún
háfði eyðilagt nokkuð af fötum
mínum, ég hafði handleggina nakta
undir kápunni og ég varð í raun
og veru að rífa hana utan af hand-
leggjunum. Við það meiddi ég mig
og ég var auk þess lengi á eftir að
þvo af mér bráðið gúmmíið. Svona
lagað tel ég alger svik, vörusvik,
og ég var komin á fremsta hlunn
með að kæra þetta fyrir lögregl-
unni, en ekkert varð úr því, líkast
til helzt vegna þess, að maður er
alltaf seinn til stórræðanna. Eina
bótin er að eiga þig að, Hannes
minn, með þinn ágæta dálk. Þú
getur um þetta fyrir mig.“
ÉG HEFI EKKI ástæðu til að
rengja þessa sögu, enda hafði ég
heyrt eitthvað líkt áður um þessar
,,silki“-kápur hins íslenzka iðnað-
ar. Hvernig fer fyrir íslenzkum
iðnaði, ef slíkt og þvílíkt er þolað?
Hann á þá enga framtíð fyrir sér,
og hið opinbera verður að neyðast
til að fara að flytja inn frá útlönd-
um þær vörutegundir, sem sam-
svara þeim vörutegundum, sem hér
eru búnar til og' þannig „svindlað"
inn á fólk.
B. B. SKRIFAR MÉR alllangt
bréf. Hún segir meðal annars: „Ég
DAGSINS.
byrja vanalega á dálkum þínum í
Alþýðublaðinu og sakna þeirra, ef
þá vantar. Ég veit, að þú vinnur aS
ýmsum umbótum með þeim. Ég
vil þess vegna biðja þig fyrir eftir-
farandi línur. Ég og margar aðrar
húsmæður viljum fá sölubílinn frá
KRON einu sinni í viku, því að þar
voru aðeins seldar vel umbúnar
vörur af prúðum og hreinlátum
mönnum. En þessi hlunnindi virð-
ast blessuðum yfirvöldunum hafa
þótt of góð handa okkur, sem bú-
um í úthverfum bæjarins og ekki
einu sinni höfum sorphreinsun og
litla von um hitaleiðslu. Við ósk-
um margar eftir sölubílnum oftar,
því að okkur finnst það alveg á-
stæðulaust að banna það, sem er til
aukinna þæginda, en láta þær plág-
ur viðgangast, sem eru til tjóns,
skapraunar og annarra óþæginda
fyrir marga.“
„í ÞVÍ SAMBANDI vil ég þá
fyrst og fremst nefna kettina, sem
hafa verið frá 2—15 að tölu í görð-
unum hjá mér í sumar og rifið upp
plöntur, nagað eða brotið urrandi
og með alls konar kattahegðun. Auk
þessa eru þeir búnir að drepa 14
hluta af ungunum mínum, sem þeir
hafa náð í inni í 180 sentim. hárri
fuglagirðingu á daginn, þrátt fyrir
góða gæzlu. Svo virðist sem hund-
greyin hafi gengið aftur í tugatali
hérna í nágrenninu.“
ÉG HEFI snúið mér til Jóns Ein-
arssonar fulltrúa í Kaupfélaginu og
spurði hann um þennan bíl, sem ég
vissi ekkert um. Hann skrifaði mér
um hæl eftirfarandi bréf:
„KRON BYRJAÐI á s.l. hausti
tilraunir um, hvort heppnast mætti
að reka búðarbíl í úthverfum bæj-
arins (Sogamýri, Kleppsholt,
Kringlumýri, Fossvogur, Kapla-
skjól og Lauganessvegur). Tilraun-
in var gerð í því augnamiði að út-
vega síðar fullkomnari bíl, innrétt-
aðan eins og nýtízku sölubúð. Slík-
ir bílar hafa mjög rutt sér til rúms
erlendis, enda eru þeir heppileg-
asta og eina hagkvæma leiðin til
þess, að íbúar í úthverfum stærri
bæja og borga geti notið svipaðra
þæginda við vöruinnkaup og þeir,
sem búa í þéttbýlinu.“
„SALAN í BÍLNUM hefir gengið
mjög vel, og hann hefir vafalaust
verið til mikilla þæginda fyrir hús-
mæðurnar, sem skipt hafa við
hann. Fyrir skömmu fengum
við hins vegar tilkynningu frá lög-
reglustjóra um, að óleyfilegt væri
að selja úr bílnum innan lögsagn-
arumdæmis bæjarins. Nú Jiefir fé-
lagið óskað eftir að fá keypt verzl-
unarleyfi fyrir bílinn, en þar sem
eklci er gert ráð fyrir utnferða-
sölubúðum í löggjöfinni, er eðli-
legt, að leyfisveitingin taki lengri
tíma en ella.“
„VARLA ÞARF að gera ráð
fyrir, að synjað verði um leyfið,
þar sem áður eru sköpuð fordæmi,
t. d. með mjólkursölubílum, en
upplýsingar um það mun þér bezt
að fá hjá lögreglustjóra.“
K. A. S. SKRIFAR mér þetta
bréf: „ Hefirðu athugað bláu nan-
kinsfötin, sem sumir verkamenn
eru í og eru búin til hér heima?
Eða hefirðu nokkurn tíma farið í
búðirnar, sem selja þessi föt, eða á
staðinn, sem þau eru búin til á?
Ef ekki, ættirðu að athuga eitthvað
af þessu, því að mér finnst ósmekk-
legt og jafnvel ljótt, að einmitt
þessi fatategund þurfi að vera sam-
ansett af 2—3 litum.“
„ÉG Á til dæmis einar buxur,
sem eru þrílitar og ég keypti í
þeirri trú, að ekki þyrfti að gruna
íslenzkan iðnað um græsku. Um
daginn þurfti ég að kaupa aðrar
og þurfti lengi að leita, áður en ég
fann einar, sem voru úr einu og
sama efni hvað lit snerti. Það hefir
kannske orðið alveg óvart, að slík
vöndun skuli hafa átt sér stað, en
ef svo er, vildi ég, að það yrði sem
oftast." _____
ÞETTA ER DÁFÁLLEG SAGA,
eða hitt þó heldur. Halda íslénzk-
ar fataverksmiðjur að þær geti
boðið mönnum upp á hvað sem er,
vegna þess að þær njóta verndar
innflutningshaftanna? Ef svo er,
þá væri rétt að athuga það nánar í
framtíðinni — og þætti mér vænt
um, ef verkamenn, sem verða fyrir
slíkum svikum, létu mig vita. Ég
þakka K. A. S. fyrir bréfið og vil
fá fleiri frá honum.
LEIÐRÉTTING. Það er sjálfsagt
að geta þess, vegna ummæla eins
bréfritara míns í síðasta dálki, að
lögreglan bannaði ekki blöðunum
að birta nafn „bombukastarans" á
Þingvöllum. Blöðin létu í því til-
felli undan málaleitun aðstand-
enda. Það hefðu þau ekki átt að
gera.
Ilannes á horninu.
Maðurinn —
sem hvarf.
Þessi óvenjulega skemmtilega skáldsaga
er skrifuð af 6 þekktustu skáldsagna-
höfundum Bandaríkjanna, eftir hug-
mynd Franklin D. Roosevelts Banda-
, • í
nkjaforseta.
Kostar 2 króuur. — Fæst í Afgreiðslu Alþýðublaðsius.
CHARLES NORDHQFF og JAMES NORMAN HALL:
Uppreisnka á Bounty.
48. Karl ísfeld íslenzkaði.
eftir því að geta safnað um sig mönnum og náð skipinu aftur
á sitt vald, og ég er sannfærður um það, að hann tók við
byssunni einungis í því skyni að hjálpa Fryer. Þegar hann
komst að raun um, að það var vonlaust, lét hann vopnið af
hendi þegar í stað. Coleman, Norman og Mclntosh höfðu
ekki fengið að fara í skipsbátinn vegna þess, að uppreisnar-
menn þörfnuðust þeirra sem handverksmanna. Smiðir eru jafn
nauðsynlegir á skipi og sjómenn,
Það var ekki nema eðlilegt, að uppreisnarmenn gættu var-
úðar gagnvart þeim, sem eftir voru í skipinu og ekki höfðu
tekið þátt í uppreisninni. En samt sem áður sýndu flestir há-
setarnir okkur engan fjandskap. Churcþill skipaði okkur að
standa uppi á þilfari, fyrir framan siglutré, þangað til Christi-
an hefði ákveðið, hvað við okkur skyldi gera. Burkitt var lát-
inn laus. Hann og Thompson fóru nú að egna okkur og gera
gys að okkur, ennfremur McCoy og John Williams. Um stund
leit svo út, sem til tíðinda drægi á þilfarinu, og það er ekki
vafi á því, að uppreisnarmenn hefðu sigrað, ef í skærur hefði
slegizt. En sem betur fór, kom Christian öllu á réttan kjöl.
Hann kom á framþiljur og var mjög brúnaþungur.
— Gætið starfs yðar, Thompson, sagði hann skipandi. —
Burkitt, ef þér gætið yðar ekki, læt ég binda yður aftur.
— Ætlið þér að haga yður þannig? spurði Thompson. Það
verður ekkert af því, skal ég segja yður. Við höfum ekki gert
uppreisn í því skyni, að þér farið að leika Bligh skipstjóra.
— Nei, það var sannarlega ekki tilætlunin, sagði Williams,
og það mun yður brátt verða ljóst.
Christian horfði á þá þegjandi stundarkorn, og það var auðséð
á honum, að hann var umhverfi sínu fullkomlega vaxinn. Mót-
þróaseggirnir voru ekki sérlega upplitsdjarfir. Margir hásetanna
voru á næstu grösum og meðal þeirra var Alexander Smith. —
Skipið öllum að koma á afturþiljur, Smith, sagði Christian.
Hann fór upp á stjórnpallinn og gekk þar um gólf, meðan skips-
höfnin safnaðist saman á afturþiljum. Svo sneri hann sér að
skipverjum.
— Það er eitt, sem við verðum að ákveða strax, sagði hann
rólegur — og það er, hver á að verða skipstjóri á skipinu. Ég
hefi náð skipinu á mitt vald með yðar aðstoð, og við höfum losað
okkur við harðstjóra þann, sem hefir hrjáð okkur og kvalið. En
gerið ykkur hér eftir Ijóst, hvernig ástandið er. Við erum upp-
reisnarmenn. Ef eitthvert af skipum Hans Hátignar nær okkur
á sitt vald, verðum við allir drepnir. Og það getur komið fyrir,
máske fyrr en okkur grunar, Ef herra Bligh verður svo hepp-
inn að komast til Englands, verður skip sent þegar í stað til
þess að leita að okkur. Ef engar fregnir verða komnar af Bounty
eftir tvö ár, þá verður samt sem áður sent skip af stað til þess
að leita að okkur og grennslast eftir orsök þess, að við komum
ekki aftur. Við erum ekki einasta uppreisnarmenn, við erum
líka sjóræningjar, því að við höfum rænt einu af hinum vopnuðu
skipum Hans Hátignar. Við getum aldrei framar komið heim til
Englands — nema þá sem fangar. Og þá eru örlög okkar útkljáð.
Kyrrahafið er stórt, og það er svo lítið kannað, að við þurfum
aldrei að láta taka okkur, nema við séum óvarkárir. Eins og á
stendur, er okkur nauðsynlegt að hafa foringja — foringja, sem
allir hlýða skilyrðislaust. Það ætti ekki að þurfa að segja ensk-
um sjómönnum það, að ómögulegt er að stjórna skipi án aga,
hvort sem um er að ræða sjóræningjaskip eða annað. Ef ég á
að stjórna Bounty, þá vil ég láta hlýða mér. Hér mun ekkert
óréttlæti eiga sér stað. Ég mun ekki hegna neinum að ástæðu-
lausu, en ég vil ekki heldur, að mér sé sýndur neinn mótþrói.
Það er sjálfsagt, að þið fáið að ákveða sjálfir, hver á að verða
skipstjóri á Bounty. Ef meirihluti ykkar vill hafa einhvern
annan skipstjóra en mig, þá segið bara til. Þá skal ég víkja fyrir
honum. En ef þið viljið, að ég sé skipstjóri, þá munið, hvað
ég hefi sagt. Ég krefst skilyrðislausrar hlýðni.
Churchill tók fyrstur til máls: — Jæja, piltar, hverju svarið
þið svo?
— Ég greiði atkvæði með herra Christian, hrópaði Smith.
Allir voru á sama máli og Smith, nema Thompson og Willi-
ams, en þegar Christian krafðist þess, að þeir greiddu atkvæði,
greiddu þeir líka atkvæði með Christian.
— Það er annað, sem við verðum að ákveða, hélt Christian
áfram. — Meðal okkar eru nokkrir menn, sem ekki tóku þátt í