Alþýðublaðið - 21.09.1939, Qupperneq 4

FIMMTUDAGUR 21. SEPT. 1939
H GAMLA GÍG SW
Heimfararleyfi I
gegn drengskap-
arorði
(Urlaub auf Ehrenwort.)
Framúrskarandi vel gerð
og áhrifamikil kvikmynd,
er gerist á síöasta ári
heimsstyrjaldarinnar. Að-
alhlutverkin leika:
Rolf Moebius,
Ingeborg Theek og
Fritz Kampers. i
Tii leigu í Hafnarfirði 3 her-
bergi og eldhús; öll þaigindi. —
Einnig á sama stað 1 herbergi
fyrir einhleypa. Upplýsingar á
Hverfisgötu 15 C, Hafnarfirði, og
í síma 9215.
Auglýsið í Alþýðublaðinu!
I. O. G. T.
STÚKAN SÓLEY nr. 242. Fund-
ur á morgun,, föstudag, kl.
8V2 síðdegis. Dagskrá: 1. Inn-
taka nýrra félaga. 2. Nefnar-
skýrslur. 3. önnur mál. Hag-
nefnd. Neistinn kemur út. —
Skemmtinefnd annast hag-
nefndaratriðin. Félagar fjöl-
mennið. Æt.
FREYJUFUNDUR annað kvöld
kl. 8Vs. Venjuleg fundarstörf.
Prófessor Guðm. Hagalín flyt-
ur erindi. Fjölsækið stundvís-
lega. Æðstitemplar.
Þeir, sem hafa í huga
að koma börnum eða
unglingum í kennslu til
undirritaðs næsta vet-
ur, geri svo vel að tala
við mig sem fyrst.
Hallgrímur Jónasson,
sími 2653.
vlð báða
vilja halda ð-
rétti að verzla
stfijaldaraðUa.
Sameiginleg hlutleysisyfirlýsing nor-
ræna ráðherrafundarins í Kaupm.höfn.
"0 UNDI forsætisráðherra
og utanríkismálaráð-
herra Norðurlandanna, sem
haldinn var í Kaupmanna-
höfn, er nú lokið. Fundinum
var slitið með mikilli við-
höfn í fundarsal utanríkis-
málaráðuneytisins að við-
stöddum dönskum og er-
lendum blaðamönnum. Um
leið og fundinum var slitið,
var gerð samþykkt um mál
það, sem fundurinn hafði til
meðferðar.
Fundinn sat einnig fulltrúi
íslands, Sveinn Björnsson
sendiherra.
Tilkynningin hljóðar svo:
„Forsætisráðherrar og utan-
ríkismálaráðherrar Danmerkur,
Finnlands, Noregs og Sví-
þjóðar hafa, ásamt sendiherra
íslands í Danmörku á fundi,
sem' haldinn var í Kaupmanna-
höfn 18. og 19. september, rætt
þau skilyrði, sem þessar þjóðir
eiga við að búa í hinum ugg-
vænlega ófriði, sem nú er haf-
inn. Þeir staðfesta enn á ný
hina einbeittu ákvörðun að vera
algerlega hlutlaus gagnvart
ófriðaraðiljum, jafnt gegn
öllum. Þeir eru ákveðnir í því,
að fylgja þessari stefnu í náinni
samvinnu og að vinna að
framkvæmd hennar í samvinnu
við önnur ríki. Þjóðirnar þykj-
ast sannfærðar um, að ekkert
stórveldanna óski þess á nokk-
urn þátt, að nokkur þessara
þjóða sé flækt inn í styrjöld-
ina. Á sama hátt og hinar þrjár
skandinavisku þjóðir gerðust
árið 1914, með sameiginlegu á-
varpi formælendur réttar hlut-
lausra þjóða til verzlana og
samgangna á höfunum, eru nú
allar Norðurlandaþjóðirnar á-
kveðnar í því, til að tryggja sitt
eigið atvinnulíf, að halda uppi
hefðbundnum verzlunarsam-
böndum við öll ríki, einnig við
ófriðarþjóðirnar.“
Þeir hafa ástæðu til að ætla,
að með opinberum samningum
við andstæða aðila, geti orðið
samkomulag við báða aðilana
um — að þeir virði þessi verzl-
unarsámbönd.
Gagnvart hinum mörgu erf-
iðleikum og tjóni, sem stríðið
mun leiða yfir Norðurlanda-
þjóðirnar 1 hinu daglega lífi
þeirra — og atvinnulífi, er það
áform þeirra, að draga úr erfið-
leikunum að svo miklu leyti,
sem unnt er með gagnkvæmri
samvinnu.
í yfirlýsingunni er enn frem-
ur látið í ljós, að samkomulag
hafi orðið um það, að nefndir
þær, sem skipaðar hafa verið
vegna ófriðarástandsins, yrðu
látnar ræðast við svo fljótt
sem unnt er, um þau mál, sem
nauðsyn er á, að þær taki til
meðferðar.
Ráðherrar þeir, sem þátt
tóku í fundinum, hvetja þjóðir
sínar til þess að mæta erfið-
leikum og tjóni því, er af stríð-
inu leiðir, með stillingu og
jafnaðargeði, og þeir láta 1 ljós
þá sannfæringu sína, að það sé
ekki einasta Norðurlandaþjóð-
unum í hag, heldur öllum þjóð-
um, að til sé á ófriðartímum
hópur þjóða, sem getur stutt að
sættum hinna stríðandi þjóða
að loknu stríði.
Gerzba ævintýrið
glóralaus fáfræði.
Dmmæli pekkts ritdóm-
ara i Danmðrku.
KAUPM.HÖFN í gærkv. FÚ.
JULIUS BOMHOLT rithöfund-
ur, hinn þekkti danski rit-
dómari, birtir ritdóm í Social-
Demokraten í Kaupmannahöfn
um Gerzka ævintýriö eftir Hall-
dór Kiijan Laxness, en bókin er
fyrir nokkru komin út í danskri
þýðingu.
Bomholt lætur svo um mælt,
að bókin sé það barnalegasta,
sem hann hafi lesið, og fuli af
glórulausri fáfræði. Hann heldur
því frarn, að Laxness fyrirlíti
verkamenn á Norðurlöndum í að-
>
dáun sinni á rússneskum verka-
lýð og fer fleiri allhvössum orð-
um um þessa bók Halldórs.
BRETAR OG FRAKKAR
HALDA AFRAM
Frh. af 1. síðu.
Hann lauk máli sínu með því
<að vitna í or'ð pólsks herforingja,
sem sagði nýlega:
„Vér munum berjast. Fjand-
mennlrnir munu vaða yfir mikinn
hluta lands vors, og miklar þján-
ingar bíða vor; en ef þér leggið
oss lið, munum vér hrósa sigri
að lokum-“
Yfirlýsini Daladiers.
PARÍS í gærkvöldi. FÚ.
Stjómarfundur var haldinn
í forsetahöllinni Elysée í morg-
un, og var forseti Frakklands,
Lebrun, í forsetasæti.
Daladier gaf nákvæmt yfir-
lit yfir ástandið bæði frá hern-
aðarlegu og jstjómmálalegu
sjónarmiði, Hann lýsti lotningu
sinni fyrir Póllandi, og pólsku
þjóðinni — og lýsti því yfir, að
hún myndi fá sín verðskulduðu
laun fyrir yfirstandandi hörm-
ungar sínar, þegar fullnaðar-
sigur væri unninn og þangað til
yrði barizt,
PÓLLAND
Frh. af 1. síðu.
Varsjá verst ennþá, en nú
sækir þýzki herinn að borginni
úr öllum fjórum höfuðáttum.
Borgarstjórinn í Varsjá skýrði
frá því í útvarpi í dag, að þýzki
herinn héldi nú látlaust uppi
stórskotaliðsárásum og loftá-
rásum á borgina og væri þegar
búinn að drepa þúsundir
kvenna og barna. Margir pólskir
herflokkar verjast enn á víð
og dreif um landið, og gera
menn ráð fyrir, að þeir muni
enn geta haldið uppi vörninni
í nokkra daga.
Rússar leggja hafnbann
ð Eistland!
Rússar hafa nú þegar sent 3
milljónir hermanna inn í Pól-
land, og hefir sá her ekki mætt
, neinni verulegri mótspyrnu,
nema fyrstu dagana — og þá
aðallega norðan til á víglínunni,
enda er slíkur liðsafli Pólverj-
um algert ofurefli.
Rússneski flotinn hefir lagt
hafnbann á strönd Eistlands.
aðallega þó Tallin, og fær ekk-
ert skip að sigla þaðan út eða
inn.
í tilkynningu frá rauða hernum
í morgun er því þó haldið fram,
að Rússar hafi tekið Lemherg
Bæði þýzkar og rússneskar her-
sveitir höfðu sótt til Lemberg,
eða svo hafði verið frá sikýrt.
Rússar segjast einnig hafa tekiö
Grodno, 30 km. frá landamærum
Lithauen, og þeir segjast hafa
tekið 60000 pólska fanga. Rúss-
neskir hermenn eru nú ‘sagðir
fara hratt meðfram ungversku
landamærunum; en þeir hafa
þegar lokað landamærum Pól-
lands gegnt Rúmeníu.
Frá Bern er síimað, að Þjóð-
verjar séu áhyggjufullir út af
skiþtingu Póllands. Rússar halda
áfram framrás sinini í Galiciu og
hafa tekið borgina Koíomea.
London tilkynnir, að tveir her-
foringjar, annar rússneskur en
hinn þýzkur, séu nú að ráðgera
skiptingu Póllands. Búizt er við,
að Berlín og Moskva sendi sitt
hvorn hernaðarsérfræðinginn til
viðbótar. Að norðanverðu virðast
Þjóðverjar hafa sleppt öllu til-
kalli til landvinninga, en Rúsjar
'ivirðast hins vegar ekki fúsir á
að afhenda Lithauen borgina
ViJna.
Búizt er við erfiðleikum milli
Rússa og Þjóðverja út af borg-
I DAG
Næturlæknir er ólafur Þ. Þor-
steinsson, Mánagötu 4, sími 2255.
NæturvörÖUT er í Reykjavíkur-
og Iðunnar-apóteki.
N.æturvarzla bifreiða: Bifröst.
ÚTVARPIÐ:
19.30 Lesin dagskrá næstu vxku.
19,45 Fréttir.
20,10 Veðurfregnir.
20,20 Hijómplötur: Tataralög.
20.30 Frá útlöndum.
20,55 Útvarpshljómsveitin leikur.
{Einleikur á fiðlu: Þórarinn
Guðmundsson.)
21,35 Hljómplötur: Dægurlög.
21,50 Fréttaágrip. Dagskrárlok-
HANNES Á HORNINU
Frh. af 2. síðu.
í landi og sett svip sinn á nálega
alla félagsstarfsemi í landinu.“
„MEIRA AÐ SEGJA hefir al-
þingi tekið sér fyrirkomulag þetta
að nokkru til fyrirmyndar, og er
það eðlilegt, því að stúkur. I. O.
G. T. hafa fullkomnust fundarsköp
og starfsreglur, parlamentariskt
séð, sem til eru í veröldinni. En
þingið gæti notað sér þetta enn
betur en það hefir gert. Já, söng-
ur ætti nú tæplega að skemma
menn, og þó að embættismenn
beri einkenni eða séu auðkenndir.
bendir einmitt á gott og fast skipu-
lag, en þetta er eitur í beinum
Vegfaranda. Ég kannast við
nokkra menn honum líka, sem
engum reglum vilja hlýða, og er
reynslan sú, að þeir eru lítt hæfir
til félagslegrar starfsemi."
„REGLUFESTAN er meiri
trygging fyrir öruggu bindindis-
starfi en ella og bezta trygging til
þess að styðja drykkhneigða menn
á bindindisbrautinni. Hann finnur
að því, að menn, sem hafi verið
drykkjumenn, verði ofstækisfull-
ir, eins og hann orðar það. Ég vil
heldur kjósa mér ákveðinn (of-
stækisfullan) bindindismann til
samvinnu en meiningarlausa
druslu, því að á meðan hann
er ofstækisfullur er engin hætta á,
að hann fari á fyllirí. Mér skilst,
að manngarmurinn hafi ætlað að
koma með eitthvert ráð við
drykkjuástandinu, en það kafnaði
í órökstuddum og staðlausum
hnútum til þeirra, sem hann þó
ætlast til, að geri eithvað. Það er
engu líkara en að hann hafi verið
með timburmenn, er hann reit
greinina, en hafi ekki strammað
sig af.“
í BLAÐI kommúnista var þess
sérstaklega getið í fyrradag, að
allir meðlimir flokksins hefðu
hugsana- og skoðanafrelsi. A þetta
er ekki minnzt í blaðinu í gær og
í dag.
VINUR MINN, kommúnistinn,
er nú alveg sjóðandi vitlaus. Hann
segir, að Stalin sé að frelsa heim-
inn og vernda smáþjóðirnar og
lýðræðið. Þetta sagði hann í gær.
Ég hafði ekki hitt hann í dag, þeg-
ar blaðið fór í pressuna.
Hannes á horninu.
MAÐUR DRUKKNAR
Frh. af 1. síðu.
til. — Lík Kristþórs heitins er
ófundið ennþá, þótt slætt hafi
verið í höfninni og leitað með
ströndum fram- Uppskipunarbát-
urinn hefir náðst upp. FÚ.
Skipstjóra- og stýrimannafélag
Reykjavíkur
■ heldur fund í Oddfeilowhúsinu
kl. 81/2 í kvöld. Sérstaklega áríð-
andi að 2. stýrimenn á tog-
urum mæti.
inni Lemberg. Rússar heimta alla
Austur-Galizíu og þar meö olíu-
héruðin, sem Þjóðverjar álitu, að
væru þegar í þeirra höndum.
Hins vegar er búizt við því, að
Þjóðverjar þori ekki annað en að
gefa eftir fyrir Rússum, því að
fieir eiga fullt í fangi að vestan-
verðu.
Útbreiðið Alþýðublaðið!
Hvítkál
lækkað verð.
nýkomin.
BREKKA
Símar 1678 og 2148.
Fjarnarbúðin. — Sími 3570.
mm nýia bio h
Höfn |
þokunnar I
Frönsk stónnynd, er ger-
ist í hafnarbænum Le
Havre og vakið hefir
heimsathygli fyrir frábært
listgildi. — A'ðalhlutverkin
leika:
Michele Morgan og
Jean Gabin.
Börn yngri en 16 ára fá
ekki aðgang.
FIMTUDAGSDANSKLÚBBURIBIN.
Danslelkur
i Alfiýðuhiismu við Hverflsgðtu
i kvðld klukkan 10.
Hljómsveit Hótel fslands.
Aðgöngumiðar á kr. 4
verða seldir frá kl. 7 í kvöld.
Skonnntunarskrifstofa rlkisins
Frikirkjuvegi 11 (Bindindishöllin).
Afgreiðslutími kl. 10—12 og 13—15.
Viðtalstími forstjórans aðeins kl. 10—12.
Símars 3946 og 4204.
Vegna verðhækkunar
á erlendu og innlendu ullargarni
verður ekki lengi hægt að halda núverandi verði á
prjónafötum. Við viljum ekki hvetja neinn til að kaupa
það, sem hann kemst af án, en ráðum hins vegar þeim,
sem það geta, að draga ekki innkaup á nauðsynlegum
prjónafatnaði.
Við höfum einnig töluvert af ýmsum smávörum, svo
sem tölum, hnöppum, spennum, rennilásum o. fl., sem
búast má við að hækki mikið, þegar núverandi birgðir
eru þrotnar.
VE
Laueaveei 40. -— Skólavörðustív 2.
Hraðferðir Stelndórs
til Akureyrar um Akranes eru alla miðvikudaga og
laugardaga.
Miðstöð og útvarp í bifreiðunum.
Afgreiðsla okkar á Akureyri er á Bifreiðastöð Oddeyrar.
Stelndér - Sfnal 15SB
50 ára
ier í dag Guðjón Gunnarsson
fátækrafulltrúi, Gunnarssundi 6 í
Hafnarfirði. Guðjón hefir um
margra ára skeið verið rneðal
helztu forvígismanna verlkalýðs-
hreyfingarinnar og Alþýðuflokks-
ins í Hafnarfirði. Alþýðublaðið
óskar honum tii hamingju.
Fjöldi báta og skipa
streymir nú tii Raufarhafnar til
þess að stunda reknetavei’ðar. I
fyrradag var söltun urn 400 tn.
reknetasíld. I gær var góð veiði
á þá báta, sem komnlr voru að
kl. 13 — eða um tvær tunnur í
net. FÚ.
87 ám
. Jer í dag Böðvar Jónsson, fyrr-
um póstur milli Vopnafjarðar og
Raufarhafnar. Hann er enn hinn
ernasti.
Lúðrasveitin Svanur
leikur á Austurvelli í kvöld
kb 9, ef veður leyfir. Stjórnandi
Karl Runólfsson.
Að gefnu tiiefni
skai það tekið fram, að ef fólk
fær ekki vörutegundir, sem
skammta'ðar eru, hjá þeim verzl-
unium, sem það hefir verzlað við,
á það að snúa sér tii annarra
verzlana, og ef þær hafa vörurn-
ar, er skylda að láta þær af
hendi.
Bæ j arst j órnarfundur
er í dag. Á dagskrá eru fund-
argerðir nefnda.
I