Alþýðublaðið - 07.10.1939, Side 1
SÖNGFÉLAGIÐ HARPA.
Æfing verður á morgun,
sunnudaginn 8. október,
kl. 3Vz í Þjóðleikhúsinu.
STJÓRNIN.
ALÞYÐUBLAÐIÐ
RITSTJÓRI: F. R. VALDEMARSSON
ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN
XX. ÁRGANGUR
LAUGARDAGUR 7. OKT. 1939.
231. TÖLUBLAÐ.
Stríðið heldur fyrirsjáanlega áfram:
Ræða Hitlers í gær hefir engu breytt
------0-----
Hún fær slæmar undirtektir nema í Moskva og Búdapest
og er talin bera ljósan vott um einangrun og ráðaleysi Hitlers.
* Frá fréttaritara Alþýðubiaðsins. KHÖFN i morgun.
RÆÐA HITLERS fyrir þýzka ríkisþinginu í gær fær
alls staðar slæmar undirtektir nema í Moskva og
Budapest. Meira að segja í Rómaborg er hún talin óljós
og ófullnægjandi. *
Enginn telur neinar líkur til þess, að friðartilboð Hit-
lers verði tekið alvarlega. í London þykir ræðan bera þess
greinilegan vott, að Hitler sé nú orðið ljóst, hve veik að-
staða hans er, með Ítalíu hlutlausa og Sovét-Rússland hvorki
hrátt né soðið.
Það þykir ekki líklegt, að Sovét-Rússland taki neinn
beinan þátt í stríðinu með Þýzkalandi í Vestur-Evrópu, og
er meira að segja talið mjög vafasamt, að samkomulagið
haldist lengi í Austur-Evrópu og við Eystrasalt, þar sem
Sovét-Rússland reynir nú að nota tækifærið til þess að
færa út kvíarnar á slóðum, sem Þýzkaland hefir áður talið
sín hagsmunasvæði.
Það er því gengið út frá því, að Þýzkaland einangrist
algerlega, þegar stríðið fer að dragast á langinn, og hinn
æðisgengni kafbátahernaður Þjóðverja gegn hlutlausum
skipum, sem sigla til Englands, er aðeins talinn vottur
þess, hve mjög þeir óttist langvarandi styrjöld.
Friðartillðgur Hltlers.
Þýzkir hermenn frá Póllandi að koma til vesturvígstöðvanna.
Þýzk sókn á vesturvígstöðv
unum innuu fárra daga?
Frakkar búast við gagnsékn mið]a
vegu á milli ánna Rín og Mosel.
-------
LONDON í morgun. FÚ.
IPARÍS er ekki talið ólíklegt, að Þjóðverjar hefji mikla
sókn innan fárra daga. Blaðið „Petit Parisien“ álítur,
að Þjóðverjar muni sækja fram á miðlínunni milli Rín og
Mosel með því markmiði, að reyna að komast til aðalvíg-
girðinga Maginotlínunnar. Þetta álit er stutt af þeirri stað-
reynd, að Þjóðverjar eru að reyna að kanna styrk meðfrnm
allri víglínunni.
í franskri fregn segir, að ♦“
Gamelin yfirherforingi sé að
AnnaGuðmundsdóttir
hjúkrnnarkena látii.
ANNA GUÐMUNDSDÓTTIR
Anna guðmundsdótt-
IR hjúkrunarkona lézt í
gær eftir langa vanheilsu. Hún
varð sjúk í fyrra, en náði sér
nokkuð aftur. En svo veiktist
hún skyndilega fyrir nokkrum
dögum.
Frú Anna var vel menntuð
hjúkrunarkona og full af áhuga
fyrir hjúkrunarmálum og sér-
sta'klega meðferð barna. Hún
var gáfuð kona og glæsileg.
Anna Guðmundsdóttir var
gift Sigurði Magnússyni kenn-
ara og áttu þau tvær dætur,
ungar.
Sjónsannadeilan:
Fæst saikonm-
iag í ðag?
w ÁTTASEMJARI gerir nú
stöðugar tilraimir til
að koma á samkomulagi milli
sjómanna og útgerðarmanna í
deilunni um stríðstryggingarn-
ar og áhættuþóknunina til sjó-
mannanna.
í gær stóðu fundir með aðil-
um lengi dags og lauk fundi
ekki fyrr en ltl. 12V2 í nótt.
Heldur dró saman við þessar
samkomulagsumleitanir og
virðist nú aðallega vera eitt
atriði, sem stendur á svo að
fullt samkomulag fáist.
í dag kl. 2 hófust fundir að
nýju og mun þetta mál Kafa að
einhverju leyti verið rætt á
fundi, sem ríkisstjórnin hélt
áður en fundur hófst hjá sátta-
semjara.
Taflfélag alþý&u
byrjar starfseani sína á morgun
kl. 2. Allir félagar eru beönir
um að mæta í lestrarsalnum í
.V*!irttni«nn«bústöðunum.
LONDON í morgun. FÚ.
Ríkisþingið þýzka kom sam-
an til fundar í gær, og flutti
Hitler ríkiskanzlari ræðu, eins
og búizt hafði verið við, og stóð
hún yfir í hálfa aðra klukku-
stund. í ræðu sinni lagði hann
fram friðartiliögmr. Einnig
gerði hann grein fyrir mark-
miði Þýzkalands og áformum,
án þess að skilgreina þau ítar-
lega.
Það, sem fyrst af öllu vekti.
fyrir Þjóðverjum, sagði Hitler,
væri öryggi Evrópu, og til þess
að tryggja það væri þrennt
nauðsynlegt:
í fyrsta lagi yrði hvert Ev-
rópuríkjanna að lýsa yfir
stefnu sinni og gera ítarlega
grein fyrir henni. Að því er
Þýzkaland snerti tók Hitler það
fram, að þar hefði sú stefna
verið tekin, að Versalasamning-
arnir væru dauður bókstafur,
og Þýzkaland hefði engar frek-
ari kröfur fram að bera, þegar
undan væri teknar nýlendu-
kröfurnar. Það væri öllum
þjóðum fyrir beztu, að Þýzka-
land fengi það, sem því bæri
af hráefnaauðlindum heimsins.
Þetta kvaðst hann ekki bera
fram sem úrslitakosti, en kröf-
ur Þjóðverja í þessu efni byggð-
ust á stjórnmálalegu réttlæti og
það væri siðferðileg skylda, að
verða við þeim.
í öðru lagi, sagði hann, yrði
að taka fjárhags- og viðskipta-
málin til athugunar, svo sem
fyrirkomulag og skiptingu
markaða, og gjaldeyrismálin.
í þriðja lagi yrði að tryggja
það, að sérstæðar þjóðir álfunn-
ar gæti búið við frið. í þessu
skyni yrði að takmarka vígbún-
aðinn og taka ákvarðanir um
nútímahernað, t. d. varðandi
notkun gass, kafbátahernað o.
s. frv. Hann kvaðst hafa reynt
að haga lofthernaðinum í Pól-
landi þannig, að ekki væri ráð-
izt á nema víggirta staði. Til
þess að koma þessu allsherjar
öryggi á yrði að stofna til Ev-
rópuráðstefnu, wi hún mætti
ekki fara fram meðan fallbyss-
urnar þrumuðu, og ráðstefnu
þessa yrði að undirbúa vel og
hún hlyti að standa lengi yfir.
Pðlland Versalasamning-
anna verðnr ekki end-
nrreist.
Þar næst lýsti Hitler afstöðu
Þýzkalands til Póllandsmál-
anna. Hann kvað Þjóðverja
vilja leysa pólsku deiluna og
til þess að gera það, væri eftir-
farandi nauðsynlegt:
1) að gerður yrði þjóðfræðileg-
ur uppdráttur landsins.
2) að gerð yrði tilraun til þess
að leysa Gyðingavandamálin.
3) Fjárhags og viðskiptamálin
yrði skipulögð.
BERLÍN í morgun. FÚ.
Þegar Hitler hafði lokið ræðu
sinni í ríkisþinginu, svaraði
Göring, sem er forseti ríkis-
þingsins, ræðunni á þessa leið:
„Foringi, þér hafið lýst af-
stöðu þýzku stjórnarinnar gagn
vart ófriði, og sérstaklega þó
gagnvart friði. Ef óvinirnir
halda að þeir með flugritum
og hlægilegum dylgjum geti
komið á ósamkomulagi milli
þýzku þjóðarinnar og hennar
heitt elskaða foringja, þá sýnir
það aðeins, að þeir þekkja ekki
þýzku þjóðina. Hvergi og aldrei
í mannkynssögunni hefir for-
I ingja eins verið unnað, og eins
4) Það yrði að koma í veg fyrir
— að Pólland yrði aftur að
miðstöð undirróðurs gegn
Þýzkalandi og Sovét-Rúss-
landi.
Þegar Hitler ræddi um hið
nýja ríki sagði hann, að það
Pólland, sem risið hefði upp á
grundvelli Versalasamninganna
mundi aldrei rísa upp á ný. —
England kynni að ætla eitthvað
í þá átt, en hann gæti sagt það
alveg skýrt og ákveðið, að nýir
Versalasamningar yrðu aldrei
gerðir.
Hngsjdnir Djóðverja og
Rússa pær sömn!
Hitler tók því næst til að ræðö
sambúð Rússa og Þjóðverja og
sagði, að þegar þessar tvær stór-
þjóðir hefðu viðurkennt stjómar-
far hvorrar annarar, hefði ekki
Tengur verið um neinn ágreining
þeirra á milli að ræöa. Hugsjónir
Rússa og Þjóðverja væru hinar
sömu. Ekkert gæti breytt landa-
mæmnum milli þeirra.
Þýzkaland, sagði Hitlei' enn,
vill góða sambúð við 511 ná-
grannaríki sín. Hann kvaðst
hafa lýst yfir, að Þjióðverjar
glerðu engar kröfur til Elsass-
Lothringen (Alsaoe-Lorraine) og
þeir kiefðust einskis af vestur-
veidunum. Hann sagðist hafa sett
sér það lífsmarkmið, að bæta
sambúð Breta og Þjóðverja.
' Þar næst spurði hann, hvers
vegna Bretar og Frakkar fæm
með ófrið á hendur Þjóðverjum.
í ræðulok bar hamn fram dul-
búna hótun. er hann sagði, að ef
friðartillögum hans yrði hafnað,
myndu menn komast að raun
um, að hann hefði ekki sagt sitt
„síðasta orð“. Winston Churchill
kynni að halda, að England
kynni að sigra, ef styrjöldin héldi
áfram, en hann, Hitler, væri
sannfærður um sigur Þýzkalands.
vel treyst af nokkurri þjóð. —
Þýzka þjóðin stendur í blindri
trú nær yður en nokkurn tíma
áður. Eining þýzku þjóðarinn-
ar er i dag eins og stál hert í
hvítglóandi eldi sögulegra við-
burða.
Foringi, þjóðin mun gera
það, sem þér fyrirskipið, og
fara þangað, sem þér segið
henni að fara, hvort sem er í
áttina til friðarins eða ákveð-
innar baráttu gegn óvinunum.
Aldrei hefir þýzka þjóðin verið
hamingjusamari, aldrei ákveðn-
ari í fyrirætlunum sínum. For-
ingi, skipið þér, vér fylgjum
yður.“
króa inni þýzkar hersveitir ná-
Iægt Luxemburglandamærun-
um og jafnframt reyni hann að
reka fleyg inn í herlínu Þjóð-
verja milli Mosel og Saar. Á
þessu svæði hafa Frakkar tekið
allmargar hæðir, sem hafa mik-
ið hernaðarlegt gildi, og er gott
útsýni þaðan til Trier nálægt
landamærum Luxemhurg.
Dansskóli Rigmor Hanson
tekur til starfa á mánudagiinn
IkemUr í K. R.-húsinu, en einka-
tíma steppkennsla fer frarn í
Hellusundi 7, neðstu hæÖ. Allar
upplýsingar í síma 3159.
Að gefrni tilefni
skal fram tekið, að dansleikur
sá, er auglýstur hefir verið að
Hótel Borg í kVöKd í inaifen knatt-
spynnumanna, er félögunum Val
og Víkingi með öllu óviðkom-
andi.
Sundhöllin
verður ekki opin fyrir bað-
gesti nema til kl. 12 á hádegi á
morgun vegna sundmeistaramóts-
ins.
Brimhljóð
leikrit Lofts Guðmundssonnr,
verður sýnt annað kvöld kl. 8.
Merkjasöluðagur Saœ-
bands isleuzhra berkla-
sjikliaga á morgua.
A MORGUN gengst félags-
skapur berklasjúklinga;
bæði fyrrverandi og núverandi,
svo og allra, sem áhu,ga hafa
fyrir útrýmingu berklanna úr
landinu, fyrir sölu meiikja og
blaðs, sem út er gefið í tileíni
dagsins. Salan fer fram um land
allt.
. Aðaltilgangur dagsins er fjár-
söfnun fyrir sambandið og fé-
lagasöfnun.
Við emm sannfærðir um, að
með sameigmlegu átaki sem
flestra landsmanna muni mega
takast á tiltölulega skömmum
tima ekki einungis að breyta
vörnum okkar gegn berklaveik-
inni upp í sókn, heldur einnig
útrýma henni algerlega úr land-
inu.
Góbir Reykvíkingar! Styrkið
baráttuna gegn berklunum, þess-
um sameiginlega fjanda okkar
allra. Kaupið merki dagsins og
blað.
býzka þjóðin betir aldrei
verið haiingjasanarl!
Orð Oðrimgs á eftir ræðn Hitlers