Tíminn - 05.05.1917, Blaðsíða 4

32
Tí MINN
vestri vigstöðvunum. Má það stór-
sigur kallast, að þeir hafa tekið
borgina Lens, sem að eins er 20
kílómetra, eða rastir, frá landa-
mærum Belgíu. Nokkuð hefir og
bæzt við fangatöluna.
í Þýzkalandi hafa smáuppþot
orðið og verkföll, aðalega í Berlinni
út af matvælaskorti.
Frá Sviþjóð er símað að þar
séu vandræði fyrir dyrum sakir
kornmatareklu. Hefir þingið veitt
120 milljónir króna til að hlaupa
undir bagga í bráðina, en vafasamt
talið að að notum komi, því að
mest vandræðin stafa af siglinga-
teppunni, sem fé eitt fær eigi bót
á ráðið.
í Noregi kom til tals á dögunum
að vopna kaupför, sem siglinga
vildu freista til Bretlands. Hafa
Norðmenn orðið fyrir hinum vestu
húsifjum af völdum kafbátanna
þýzku. Nú hefir stjórnin lýst yfir
því, að sú uppástunga verði ekki
framkvæmd, því að það væri sama
sem að ganga í ófriðinn.
Bandaríki Norður-Ameriku hafa
lagt útllutningsbann á matvæli til
Hollands og Norðurlanda, eflaust
sakir þess að þau gera ráð fyrir
að þær vörur gælu komið Þjóð-
verjum að liði, beinlínis eða ó-
beint. Ekki er þess getið sérstak-
lega að bann þetta taki til íslands,
en ekkert líklegra en svo sé sakir
sambandsins við Dani.
JF'réttir.
Veðl'ið er gott, þótt eigi sé það
sumarveðrátta ennþá. Hreinvirði
með sólbráð á daginn en stirðn-
anda á nóttum.
Mannalát. Bændaöldungurinn
Andrés Fjeldsled, frá Ferjubakka í
Mýrasýslu lézt hér á Landakots-
spítalanum 22. f. m. 82 ára gam-
all. Var Andrés einn merkustu bænda
þessa lands á sinni tíð. — Þá er
og nýdáinn Haíliði Guðmundsson
hreppstjóri á Siglufirði 64 ára gam-
all. — í Kaupmannahöfn lést 25.
f. m. prófessor Harald Krabbe, fað-
ir Þorvaldar Krabbe verkfræðings,
86 ára gamall.
Skipaferðir. Ceres kom til Fleet-
wood á sunnudaginn. Island fór
áleiðis vestur um haf 30. f. m.,
Gullfoss koin að norðan sama dag,
en fór til Ameríku 3. þ. m. Fóru
allmargir farþegar með báðum
þessum skipum, aðallega kaup-
sýslumenn. Fálkinn kom hingað á
sunnudag, hafði meðferðis póst frá
útlöndum og Austfjörðum. Sama
dag komu hingað tvö saltskip, ann-
að frá Englandi hitt sunnan frá
Miðjarðarhafi. Flóra kom frá Noregi
á fimmtudagsmorgun og fer norður
um land til Seyðisfjarðar og það-
an til útlanda. Varð hún að koma
við í Kirkwall. Er ilt að fá norska
sjómenn nú orðið til siglinga um
hafnbannssvæðið, og skipshöfnin
á Flóru núna samtýningur ýmsra
þjóða, sumir hásetanna t. d. grískir.
Langfond var á leið hingað með
1500 smálestir af kolum til Iíol og
Salt, en skeyti segir skipið sokkið,
hefir sennilega verið skotið i kaf.
Lagarfoss kom til Seyðisfjarðar
í gær, hlaðinn vörum til Austur-
og Norðurlands. Heldur hann ferð-
inni áfram hingað til Reykjavíkur.
Seglskipið Niels kom í gær með
sallfárm til Kveldúlfsfélagsins.
Bannvinafélag er nýstofnað hér
í bænum, og í stjórn þess kosnir
Halldór Jónasson cand. phil., Jón
Ásbjörnsson yfirdómslögrn., Jónas
Jónsson kennari, Jón Rósenkranz
læknir og séra Sigurður Gunnars-
son. Stofnendurnir um hundrað.
Lagarfoss er kominn til lands-
ins. Goðafoss bættur. Er það merk-
isviðburður í samgöngumálum
landsins, ekki sízt eins og nú standa
sakir.
Verkfræðingafélag íslands gefur
út tímarit sem við félagið er kent,
flytur það ýmsar merkar ritgerðir
er snerta verkfræðileg atriði, og
ýmsan fróðleik um mannvirki sem
gerð eru í landinu.
Mun Tíminn skýra lesendum
sínum frá ýmsum þessum fróðleik,
þótt eigi verði því komið við að
þessu sinni, sakir rúmleysis.
Skipakaup. Landsstjórnin hefir
fest kaup á skipi í Danmörku,
sem Willemoes heitir. Er það smíð-
að 1914, og hvað vera tæp 1200
smálestir (dead wei^ht). Kaupverð-
ið er 11 hundruð þúsund krónur.
Á landið þá tvö skipin, Sterling
og Willemoes.
Bisp og Escondito hafa nú feng-
ið heiinfararleyfi frá Ameríku, en
eigi komin skeyti um að þau séu
lögð af stað. Er þetta góð fregn.
Og þó batna horfurnar enn meir,
ef dönsk skip, sem ætlað var að
sigla hingað, fá heimild til þess.
En menn farnir að gera sér vonir
um að úr þvi verði.
Kolanám er stjórnin að undirbúa
að minsta kosti á tveim stöðum,
Vestur- og Norðurlandi.
Vöruverðið hækkar. Amerísk
vörutilboð eru nú um 30% hærri
en þau hafa verið nokkru sinni
áður.
Amaryllis.
Skáldsaga.
Eftir
Georgios Drosinls.
»Eg byrjaði nú fyrzt á þvi um
morguninn eins og annar Róbín-
son að velta því fyrir mér hvernig
eg ætti að fara að því að hreiðra
betur um mig undir næstu nótt,
og tók svo til óspiltra málanna.
Hafði það af að koma saman
hálmdýnu til að hylja með hnjót-
ana i bælinu, og sáldaði drjúgum
»salvanum« um hana alla. 1
stuttu máli, eg var i fyrsta skifti
á æfinni og alt í einu orðinn
heimilisfaðir. Því næst lét eg
ráðsmanninn vita að steigt kjöt
væri minn uppáhaldsmatur, þorði
ekki annað, til þess að komast
hjá öllum tilraunum hans í mat-
artilbúningi. En snildinni í rit-
hætti Sandeaus á Madeleine átti
eg það að þakka, að dagurinn varð
mér ekki Iangur og leiðinlegur.
»Undir kvöld kom einn af
bændunum og stakk upp á að
við skyldum labba út í skóg
okkur til skemtunar. Mig langaði
nú ekki mikið til þess, en til
þess að hann skyldi ekki halda
að það væri af hroka, þá fór eg
með honum. En eg sá heldur
ekki eftir þvi. Náttúran var öll í
einum ljóma, jörðin þakin grasi
og blónium var angandi hvar
sem maður fór. Það eitt varð að,
sem eg reyndar brátt uppgötvaði,
að félagi minn var gjörsainlega
heyrnarlaus. Aðal ávinningurinn
við þessa skemtigöngu varð hung-
ur, banhungur. Þess vegna valdi
eg skemstu leið heim og réðist
af mikilli græðgi á steikina. Aldrei
á æfi minni hefi eg étið annað
eins. Ráðsmaðurinn glápti á mig
með mikilli virðingu.
»Þegar eg kom inn í svefnher-
bergið, rak eg fyrst augun i nafn-
spjald. Anastasios P***. Eg hafði
aldrei heyrt nafnið. En auk þess
var eitthvað á það skrifað með
ritblýi. Eg færði mig nær glugg-
anum og las: »Heiðraði nágranni,
eg kom hingað til þess að bjóða
yður velkominn, en hitti yður
ekki heima. Mundi það vera ó-
nærgætni að biðja yður að koma
snemma i fyrramálið og þiggja
mjólk heima hjá mér«. Eg kall-
aði þegar á ráðsmanninn og
spurði hver þess herra Anastasios
væri.
»Herra Anastasios er einn af
nágrönnunum heiðarlegur herra,
miðaldra. Hann kemur hingað
út á búgarð sem hann á snemma
á vorin, og fer aftur í septem-
bermánuði eða siðar.
»Og hversvegna hefirðu ekki
sagt mér þetta?«
»Nú, það hefir einhvernveginn
ekki borist í tal.
»Býr haun langt í burtu?«
»Það er á að gizka hálftíma
gangur«.
»Eg fer þangað í bítið í fyrra-
málið. Útvegaðu mér dreng til þess
að vísa mér til vegar«.
»Eg get farið sjálfur, eg hefi
ekkerl sérstakt að gera, og svo
þarf eg að hitta herra Anastasios«.
»Þetta lieimboð nágrannans var
mér á engan hátt ógeðþekt. Fyrst
í stað gerði eg mér í hugarlund,
að þetta væri ríkur en búralegur
jarðeigandi. En þegar eg fór bet-
ur að athuga hið smekklega
prentaða nafnspjald, skriftina og
orðalagið, fór mér að snúast
hugur, og sannfærðisf nú um að
nágranninn væri mentaður mað-
ur, sem aðeins kæmi hingað á
sumrin til þess að líta eftir eign-
um sínum. Með löngun í huga
um að kynnast honum sofnaði
eg og svaf svo fast að ráðsmað-
urinn neyddist til að reka þung
högg á dyrnar til þess að vekja
mig kluklcan fimm um morgun-
inn, en það hafði eg sagt honum.
»A leiðinni leið mér verulega
vel. Var það ekki eingöngu af
því hve árla eg var á fótum,
heldur öllu fremur af tilhungs-
uninni nm það, að hitta nú loks-
ins mann, sem hægt væri að
tala við og eyða þannig stund
og stund af þessum leiðinda
tíma. Og þó greip mig ótti um
augnablik, ef hann væri nú ann-
ar maður en eg héldi, ógestrisinn
fátölugur, afundinn öldungur. En
hvað gat honum þá gengið til að
koma sjálfur og bjóða mér heim,
samstundis og hann hafði heyrt
að eg væri kominn? Margt get-
um við þó ekki átt sameiginlegt,
til þess er aldursmunurinn of
mikill, hann fimmlugur, eg tví-
tugur. Ónotaleg tilhugsun um
samræmi hugsana og reynslu. í
þessu bar okkur að bænum.
»Bæjarstæðið var ekki eins
fagurt og á búgarði frænda míns,
rnunaði þar miklu um hafið og
útsýnið yfirleitt ekki eins unaðs-
legt. En þegar umgengninnar var
gætt, var ómögulegt að jafna
þessum bæjum saman. Bær frænda
míns í megnri niðurnýðslu, en
hér skein snyrtnin út úr hverjum
hlut um alla umgengni. Lauf-
grænn vafningsviður huldi að
mestu alla veggina frá grunni og
að mæniás. Mér kom það mjög
á óvart að jafn-unaðslegt býli
væri að finna á miðri þessari
eyðimörk allrar menningar. Um-
hverfis bæinn var skíðgarður og
varð að ganga inn um hann til
þess að komast að ibúðarhúsinu.
»Vikadrengur lcoin til dyra, bar
hann utan á sér meiri snyrti-
mensku en jafnvel sjálfur ráðs-
maðurinn sein með mér fylgdist.
»Húsbóndinn biður ykkur að
bíða augnablik, hann gekk niður
að þreskivelli og verður enga
stund; gjörið svo vel að ganga
inn í laufskálann rétt á meðan.
Líklega hefir það verið af
feimni, að ráðsmaðurinn afþalck-
aði boðið, en eg fylgdi drengnum
eftir til laufskálans. Eg er ekkert
að lýsa húsunum fyrir þér, en
hugsaðu þér bændabýli unaðs-
legra en Patisias1) þarna yzt úti
á landsenda. Laufskálinn var ekk-
ert skrauthýsi, en hafði hinsvegar
eitthvað svo snyrtilegt og nota-
legt við sig, þótt gerður væri úr
óunnum trjástofnum og flettum
viði. Tvær eða þrjár Kaprífolíur
liðuðu sig um hann allan og
gáfu frá sér dásamlegan ylm. Af
húsgöngnum var þar lítið, borð
og fáeinir snotrir tréstólar.
1) Suraarbústaðir í nánd við Aþenu.
Ritstjóri:
Gnðbrandnr Magnússon.
Hótel ísland 27.
Sirai 367.
Prentsmiðjan Gutenberg.