Tíminn - 02.08.1919, Blaðsíða 3

Tíminn - 02.08.1919, Blaðsíða 3
TtMINN 255 mjög merkum og áreiðanlegum manni, sem 'víkur að aðgerðum heilbrigðisráðherra (S. E.). Þeir síma »Snæfellingar« til stjórnar- ráðsins þegar um það frétlist hve veikin sé skæð og heimta ráðstaf- anir um samgöngubann. Hver dagur líður af öðrum og ekkert svar kemur. Eftir um viku bið setja þeir sjálfir samgöngubann og síma eftir staðfesting. Svar kemur frá stjórnarráðinu, að nokkrum tíma liðnum og kveður það sér vera »mjög mikið áhugamál (1J«. að alt sé gert til að verjast og sam- þykkir bannið. Aí þiDgmálaíundi Skagfirðinga. Ólafur Briem á Álfgeirsvöllum er nú einna elstur maður á þingi, og andstæðingar hans í héraði halda því óspart á lofti, að hann sé orðinn ákaflega íheldinn og kyr- stæður með aldrinum. En eitthvað mun það blandað málum. Má í því efni benda á atvik frá þing- málafundinum á Sauðárkróki nú í vor. Þar lýsti Ól. Briem yfir ein- dregnu fylgi sínu við tvær róttæk- ustu umbóta tillögur almenningi til handa, sem fram hafa komið á siðari tímum: Annað er efling Búnaðarfélagsins, það að því yrði veitt af landsfé 200—250 þús. kr. árlega til að hafa forustu um við- reisn landbúnaðarins. Hitt að kost- að yrði af landsfé útgáfa nokkurra ágætra bóka árlega, eins og Sig. Nordal hafði stungið upp á. — Önnur tillagan beindist að efna- legu viðhaldi aðal-atvinnuvegarins i landinu. Hin að viðhaldi og efl- ingu sjálfmentunar og andlegrar víðsýni. Um báðar þessar aðgerðir skiftast menn eftir þjóðrækni og framsókn- arhug. Samhuga Ól. Briem munu verða í þessum málum þeir menn, sem vilja lyfta íslensku þjóðinni, bæði efnalega og andlega. Móti verða, ljóst og leynt, þeir sem fórna vilja almennri framför, vegna hags- muna einstaklinga. Elsti þingmaðurinn á þingi ís- lendinga er í raun og veru einn sá yngsti. Ólafur Briem er einn þeirra manna, sem æskan vill rétta örvandi hönd, af því að hann yngist í anda með aldrinum. Kunnugur. Kötlwsjódur. ^kilagrein. Á síðastliðnu hausti sneri Bún- aðarfélag íslands, ásamt búnaðar- samböndunum, sér til kaupmanna og kaupfélaga með óskum nm sainskot til styrktar þeim, er veru- legt tjón hefðu beðið af Kötlugos- inu. Fylgir hér skýrsla yfir þær fjárhæðir, er Búnaðarfélagið hefir veitt móttöku: kr. Bræðurnir Proppe Rvík. . 440.00 Pöntnnarféi. Rauðasands . 200.00 Kaupfél. Borgarfj. eystra . 57.00 Sláturfél. Skagf., Sauðárk. 1350.00 Karl Guðmundss., Stöðvarf. 100.00 Eggert Briem frá Viðey. . 100.00 Kaupfél. Þingey., Húsavík 2500.00 Kaupfél. N.-Þing., Kópask. 616.00 Kaupfél. Langnes., Þórsh. 156.00 Kaupfél. Borgf., Borgarnes 400.00 Hartm. Ásgrímss., Kolkuós 120.00 Kaupfélag Hvammsfjarðar 920.00 Guðm. Bergsteinss., Flatey 300.00 Kaupfélag Króksfjarðar . . 208.00 Kaupfél. V.-Húnavatnss. . 1552.69 Samtals 9019.69 Hér með er skorað á alla þá, er kynnu vilja leggja sinn skerf til þessara samskota, að senda upphæðina til Búnaðarfélags ís- lands fyrir lok septembermánaðar. Tjónið er svo mikið, að það verður aldrei að fullu bætt með samskotum, en mikilsvert væri að geta styrkt svo um munaði þá, sem harðast hafa orðið úti. Búnaðarfélag íslands. I^réttir. Látin er 30. þ. m. Petrea Sig- ríður Jónsdóttir á heimili sonar Einars alþingismanns Árnasonar á Eyrarlandi, 82 ára gömul. Var merk kona og vel látin. Tíðin. Rignir nú á hverjum degi hér syðra, en hæg veður og hlý- indi. — Mokafli af síld víðast vestra og nyrðra. Nýtt félag, »Eimskipafélag Suð- urlands« er nýlega stofnað. Ætlar aðallega að annast ferðir Faxaflóa- bátsins og enn fremur ferðir vestur og suður um land. Boi’gfirðingar halda íþróttamót á morgun í Ferjukoti. Á fnnd norrænna lögfræðinga fóru þeir með »íslandi« Lárus H. Bjarnason prófessor og Eggert Briem yfirdómari. Með Gullfossi, sem væntanlegur er frá Danmörku nú um helgina koma hinir dönsku knattspyrnu- menn, sem getið hefir verið um. — Sömuleiðis kemur með skipinu fjölmenn sveit danskra kvikmynda- leikara, sem ætla að ferðast land- veg til Borgarfjarðar eystra og leika fyrir kvikmyndavél söguþætti Gunn- ars Gunnarssonar um Borgarættina. Baldvin Einarsson aktýgj asmiður. Laugaveg 67. Reykjavík, Sími:648 A". Kennslustarfið við fræðsluhérað Mosvallahrepps, í Vestur-ísafjarðarsýslu, er laust til umsóknar fyrir næstkomandi skólaár. Laun samkvæmt gildandi lögum um laun barnakennara. Um kenslustarfið geta sótt tveir kennarar. Umsækjendur snúi sér til við- komandi fræðslunefndar, skriflega eða símleiðis, fyiir 10. sept. næst- komandi. 21. júlí 1919. Fræðslunefnd Mosvallahrepps. Sömuleiðis að taka myndir af ís- lenskri náttúru. Meiri hlutinn í fossanefndinni hefir ekki enn skilað af -sér til fulls og er þó nú liðinn meir en mán- uður af þingtímanum. Hvað veldur? Fyrir fáum dögum hvarf allur brensluspíritus úr búðunum í Reykjavík, En enginn hafði um það heyrt að þurð stæði fyrir dyr- um um þá vöru. Hvað veldur? Mundi vera nokkuð samband milli þessa og hins að á alþingi er nú verið að bollaleggja að tolla þessa vöru? AV! Hafið þér gerst kaupandi að Eimreiðinni? Ritstjóri: Tryggri ÞórliallBsou Laufási. Simi 91. Prcnístniðjan Gutcnberg. út peningunum jafnharðan aftur með nægilega háum vöxtum og fullnægjandi skilmálum að öðru leyti. En ef bankinn hefir áskilið sér þennan rétt, að innleysa bréfin hvenær sem vera skal, þá er aug- ljóst, að honum er ávinningur að hafa lengsta innlausnartíma bréf- anna lengri en afborgunartíma út- lánanna. Ef bankinn t. d. lánar út á jarðarveð til 40 ára eða hús- veð til 25 ára, þá er ávinningur fyrir bankann að vera ekki bund- inn við að innleysa veðvaxtabréf sin fyrri en eftir 65 ár, því að þá • gelur hann notað sömu peningana tvisvar áður en hann innleysir bréfin. Á þann hátt sparast að minsta kosti afföll, »Kapitalrabat«, ef bréfin seljast fyrir neðan ákvæð- isverð, ef til vill »provision« fyrir sölu bréfanna o. fl. En bréfin munu oftast ganga eins vel út fyrir þessu, því að kaupendur taka venjulega ekki verulega tillit til »amortisa- tions«-tímans, ef hann á annað borð er ekki alt of langur, og mundu t. d. oftast borga 65 ára bréf því nær jafnháu verði sem 40 ára bréf. — Það virðist ástæða til að athuga það, hvort veðdeild Landsbankans gæti ekki með hagn- aði breytt innlausnarreglum sínurn í þessa átt. Aðal-innlausnarregla veðdeildarinnar, sem stranglega verður að fylgja, er sú, að aldrei sé meira úti af veðvaxtabréfum en svara*’ þeirri upphæð, sem veð- skuldabréf eru fyrir á hverjum tíma. En sú regla raskaðist alls ekki af þvi, þó ao afborganir lána væru stundnm innan liæfilegra takmarka notaðar til nýrra útlána í stað þess að verja þeim alt af og undan- tekningarlaust til innlausnar veð- vaxtabréfum. Fegar veðdeildin hefir fengið inn afborganir af útlánum og þarf að leysa inn bankavaxtabréf fyrir til- svarandi upphæð, eru bréfin dreg- in út til innlausnar eftir hlutkesti. Þó er þelta ekki undantekningar- laus regla, því að skuldunautar veðdeildarinnar mega greiða af- borganir í stærri stíl með banka- vaxtabréfum sama flokks, eftir ákvæðis verði þeirra, og þá eru þau bréf innleyst eða ónýtt á sama hátt og hin, sem dregin eru út til innlausnar. Víða í öðrum löndum er sömu aðalreglu fylgt og hér, að draga ávalt þau bréf út með hlut- kesti, sem á að innleysa, og sjálf- sagt er að veðbankinn hafi heimild til að innleysa bréfin á þennan hátt. En það er ekki sjálfsagt, að bankinn sé skyldur til að fylgja altaf þessari reglu. Önnur aðferðin er veðlánstofnuninni hagfeldari og er einnig víða tiðkuð, að bankinn í stað þess að draga bréfin inn eflir hlutkesti," megi alveg eins kaupa bréf til innlausnar af hverj- um sem vill selja. Þá aðferð hafa t. d. mörg þýsku lánsfélögin og þýskir »landcredit«-bankar. Ef bréf- iu eru í lág í verði, eru þau keypt inn til innlausnar, en ef þau standa fyrir ofan ákvæðisverö, þá dregin út með hlutkesti. Þetta er auðsær hágnaður fyrir lánstofnunina, eink- um þegar bréfin standa venjulega fyrir neðan ákvæðisverð eins og oftast er um bréf veðdeildarinnar. Þessi innlausnaraðferð er jafnframt hentug til þess að halda verði bréf- anna uppi, því að þegar lánstofn- unin leitast eftir kaupum á bréf- um til innlausnar, myndast nokkur eftirspurn eftir þeim, s.em stuðlar að því að halda verðinu sæmilega háu. Og þegar menn vita af þvf, að veðlánstofnunin kaupir árlega talsvert af bréfum til innlausnar, eru menn ekki eins hræddir við að festa peninga sína í þeim, eins og ella mundi, því að þeir eiga þá fremur en ella von á að geta selt bréf sín, ef þeir þyrftu á peningum að halda. Þessi innlausnaraðferð ætti því að stuðla nokkuð að því, að bréfin gengju meir kaupum og sölum manna á milli en annars gerist, og væru útgengilegri. — Þó að þessi innlausnaraðferð sé tíðkuð sumstaðar utanlands og hafi gefist vel, skal því ekki neitað, að við nánari athugun eða reynslu hér á landi kynnu að koma í Ijós ein- hverjir agnúar við hana. En í fljótu bragði virðist ekki auðvelt að koma auga á neina hættu, er þessu væri samfara, og virðist til- raunarvert að breyta innlausnar- reglum veðdeildarinnar í þessa átt. Það liggur í hlutarins eðli, að

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.