Tíminn - 22.11.1919, Qupperneq 4

352
TIMINN
Muriið eftir samskoturium
til lýðháskólaas ífæreyjum
Lyísolarnir á Seyðisfirði.
Bifreiðarnar og
yegurinn austur.
Ritstj. Tíraans átti alveg nýlega
tal við ungan bónda úr vesiurhluta
Rangárvallasýslu. Sagðist honum
svo frá að með vorinu myndu
einstakir menn og fleiri í félagi, í
þeim hluta sýslunnar afla sér um
sex vöruflutningabifreiða og tveggja
til þriggja fólksflutningabifreiða.
í Árnessýslu er þegar orðið
mikið um bifreiðar, sem bæði eru
eign einstakra manna og félaga.
Og tala þeirra vex áreiðanlega.
Er það orðið öldungis auðsæi-
legt að það er að verða gersam-
leg breyting um flutningana austur.
Má búast við að að fáum árum
liðnum verði tvíhjóla kerrurnar
jafn sjaldsénar á Hellisheiði og
klyfjahestarnir eru nú að verða.
Og er þetta mikil framför.
En það hlýtur að vakna þessu
samfara umhugsunin um það,
hvað það er hörmulegt að hafa
veginn austur í þvi ástandi sem
nú er.
Þegar aðalflutningatækin austur
eru að verða bifreiðar, þá er það
með öllu ótækt að hafa vegina i
því ástandi sem slitur bílunum á
helmingi skemri tíma en sæmilegu
vegur myndi gera. Rað er hóflaus
eyðsla að spara þá peninga sem
þarf til vegabótanna, undir slíkum
kringumstæðum.
Byggingarfélag hafa nokkrir
embættismenn og starfsmenn lands-
ins stofnað hér í bænum. Ætla
að kaupa lóðir sameiginlega og
byggingarefni og standa að með
sameiginlegri ábyrgð. Jafnframt
mun það vera tilgangurinn, að
reisa snotrar og hentugar ibúðir.
var djarfastur og ótortryggastur
þeirra þremenninganna. En þá
strax lék grunur á að Einar vildi
eta eplið, þegar Sigurður Eggerz
hefði hrist það niður af eik-
inni. Var Sigurður Eggerz þá í
þeim herbúðum kallaður »þriggja
mánaða víxill«. Að þeim tíma liðn-
um munu félagar hans hafa þóst
viðbúnir að byrja uppskeruhátíð-
ina.
Saga fyrirvarans er nú orðin
þýðingarlaus nema að því leyti
sem hún sýnir innræti sumra Sjálf-
stæðishöfðingjanna. Öllum heim-
ildum ber saman um, að leiðtogar
flokksins lögðu fast að S. E. bæði
áður en hann fór á konungsfund
og síðar símleiðis, að fara með
»fyrirvarann« eins og helgan dóm,
og slá ekki af svo miklu sem einni
kommu til að glata ekki sjálfstæði
landsins.
Sig. Eggerz stóð við sín eigin
orð, og fyrirskipanir flokksins. Var
þá einsætt, að flokknum bar að
halda málinu til streitu, og gera
ekki foringja sinn ómerkan að því
sem hann hafði gert í fullu um-
Ritstjóri »Tímans« fékk i fyrra
kvöld símskeyti frá lyfsalanum á
Seyðisfirði, og óskar hann að birt
sé eftirfarandi
Leiðrétting.
»í ritgrein birtri í »Tímanum«
4. nóvember 1919 með fyrirsögn-
inni »Að berjast til þrautar«, er
getið urn fréttagrein í dagblaðinu
»Köbenhavn« hinn 20. júlí í sumar
og lyfsalinn á Seyðisfirði talinn
höfundur hennar. Eg hefi hvorki
ritað grein þessa, né hvatt til þess
að hún væri rituð og vísa því frá
mér allri ábyrgð á henni«.
Mogensen lyfsali.
Lyfsalinn hefir á réttu að standa
að því leyti að það er ekki Mogen-
sen lyfsali á Seyðisfirði sem er höf-
undur greinarinnar í blaðinu »Köb-
enhavn«. En í sumar vdr hann
sjálfur utanlands og stýrði þá
Hans Schlesch cand. pharm. lyfja-
búðinni í fjarveru hans. Hann er
höfundur greinarinnar og er lyf-
salinn á Seyðisfirði á þvf tímabili
sem greinin er skrifuð. Hann
kvaðst og eystra vera fréttaritari
danskra blaða.
Ritstj. Tímans reiknar sér það
ekki til syndar, að hafa ekki þekt
nöfnii} á þessum dönsku lyfsölum
á Seyðisfirði. En sjálfsagt er að
viðurkenna Mogensen lyfsala sak-
lausan af þessari grein.
boði og á ábyrgð stunðningsmanna
sinna.
En Einar var ekki á þvi. Hannes
Hafstein, sem fyrirvaraþrætan var
hafin móti, ræður því að Danir
bjóða Einari og Sveini heim, og
láta þá keppa um ráðherradóm-
inn. Er skemst af því að segja
að framan við náðarsól konung-
dómsins bráðnaði »þjóðræðis-
hjartað« í Einari eins og í ná-
vist veitingarvaldsins íslenska
1908. Fyrirvarinn hvarf eins og
mjöll á vordegi. En hann hafði
lyft Einari upp í þingsætið og afl-
að honum stuudar-lýðhylli á ís-
landi. En tortíming hins sama
fyrirvara lyfti Einari í ráðherra-
stólinn og aflaði honum meðaum-
kunarblandna velþóknun danskra
sérgæðinga. Þegar Einar var kom-
inn heim, varð gömlum Sjálfstæð-
ismanni þessi vísa af munni:
»Fyrirvarans fjölkyngi
framar engan tefur.
Fví sitt eigið afkvæmi
Einar étið hefur.«
Einar var nú bæði hataður og
fyrirlitinn af miklum hluta fyrver-
Ummæli Tímans út af greininni
standa því öll óhrakin og yfirfær-
ast á hinn setta lyfsala.
JF'jrettir*.
Tíðin. Farin að harðna tíðin,
afspyrnurok á útsunnan um síð-
ustu helgi og frost töluvert. Mik-
ill ís hefir verið tekinn á Reykja-
víkurtjörn þessa viku.
Hvítárbakkaskólinn. Sigurður
Þórólfsson skólastjóri hefir nú selt
jörðina Hvítárbakka með öllum
húsum. Kaupverðið mun vera 50
þús. kr. og kaupandi Davíð bóndi
Þorsteinsson á Arnbjargarlæk. í*að
mun vera tilskilið, að skóla verði
þar haldið áfram í líku sniði og
hingað til hefir verið. Er umræða
um það meðal héraðsmanna, að
standa að skólanum í einhverri
mynd. — Er þetta átjándi vetur-
inn, sem Sigurður rekur skólann.
Hefir hann átt við mikla erfiðleika
að stríða, sem fellur flestum þeim
í skaut, sem að slíku hverfa og
hverfur nú frá starfmu út úr neyð,
vegna erfiðleika um verkafólk og
bilaður á heilsu.
Bókmentafélagsbækur eru ný-
útkomnar: Er það fyrst fjórða
hefti Slcirnis, með aldarminning
Jóns skálds Thóroddsens, eftir
Sigurð magister Guðmundsson og
smágrein um »Mann og konu«
andi flokksbræðra sinna, þeim sem
höfðu lagt nokkurn trúnað á lög-
skýringar-hismi hans. Sýndi sig í
verki stefnufestan og heilindin, er
hann skapar fyrirvarann til að
hindra Heimastjórnarfl. frá að »of-
urselja« landið, en tekur síðan við
stjórn með stuðningi þeirra, og á
þeim grundvelli sem þeir höfðu
upprunalega bygt á, en Einar mót-
mælt. Einar hafði þannig farið í
hriug, gerðist þjónn þeirra sem
hann þóttist vilja rísa á móti, en
brást algerlega sinum málstað og
sinna stuðningsmanna. Með þess-
um hætti komst Einar til æðstu
valda á íslandi. Og upphaf tignar
hans var samboðið áframhaldinu
og endalokunum. (Frh.).
500 kr. gjöf barst Landspítala-
sjóðnum nýlega frá farþegum á
Gullfossi.
Tófa var skotin nýlega á Sel-
tjarnarnesi og mun vera mjög langt
síðan, að slíkt hefir borið við.
Bækur og ritföiig’
kaupa menn í
Bókaverzlun
Sigfúsar Eymundssonar
Þakkarorð.
Síðastliðið sumar urðum við
hjónin fyrir því hörmulega slysi,
að sonur okkar 11 ára meiddi sig
á byssu, og misti við það sjón á
hægra auganu. Eftir ráðleggingu
héraðslæknis varð að flytja dreng-
inn til augnlæknisins í Reykjavík,
i þeirri von, að einhver bót feng-
ist á sjóninni. Þegar sveitungar
okkar vissu, að þessa gerðist þörf,
þá reyndu þeir á allan hátt, að
létta okkur byrðina, bæði með
fjárframlögum til drengsins og
annari margháttaðri hjálp; voru
allir þar samtaka, ungir sem gamlir.
Við erum þess fullviss, að alt þetta
hefir verið gert af einlægum vilja
og innilegri alúð og vottum þeim
hér með okkar innilegasta þakk-
læti, og það er okkar hjartans von
og trú, að hann, sem sagt hefir:
Það sem þér gerið einum af mín-
um minstu bræðrum, það hafið
þér mér gert, muni einnig á sín-
um tíma segja við hvern og einn
af velgjörðamönnum okkar: »Sjúk-
ur var eg og þú vitjaðir mín«.
Tungukoti á Vatnsnesi 9. nóv. 1919.
Ósk Bjarnadóttir. Jón Kristó/ersson.
eftir Theódóru Thóroddsen. Þá
eru »Endurminningar um Jón
Árnason« sömuleiðis eftir frú Theó-
dóru og minning Jóns Þorlákssonar
eftir ritstjórann. Lengsta greinin
er eftir Jóh Helgason, stúdent, og
heitir: Færeysk þjóðernisbarátta.
— Fornbréfasafnið kemur ekki út
að þessu sinni, en í stað þess er
nú byrjað á útgáfu á bréfabók
Guðbrandar biskups Porlálcssonar.
Vegna styrjaldarinnar hefir Dr. Jón
ekki getað náð í efni í framhald
fornbréfasafnsins. En ýmsir menn
sakna þess, að ekki er enn komið
efnisyfirlit yfir 10. og 11. bindi
safnsins. — Þá er út komið III.
bindi, 3. hefti af Lijsing íslands,
eftir Þorvald Thóroddsen og IV.
bindi, 3. hefíi af Islendingasögu
Boga Th. Melsteds. — Loks er V.
bindi, 4. hefti af Safni til sögu ís-
lands og er þar í upphaf á ræki-
legri ritgerð eftir Guðbrand Jóns-
son: Dómkirkjan á Hólum í Hjalta-
dal. Hefir hann hlotið verðlaun
úr sjóði Jóns Sigurðssonar fyrir
kafla úr ritgerðinni. Verður hennar
getið sérstaklega, þá er hún er öll
komin út.
AV! Hafið þér gerst kaupandi
ða Eimreiðinni?
Ritstjóri:
Tryggrvi þórhallsaoa
Laufási. Simi 91.
Preutsmiðjan Gutenberg,