Tíminn - 23.06.1923, Page 1

(2>|cí íbf’erx
o«j afjrciðslui’nóuc Cimans cr
5i9ur9eir 5ri&ri?sfon,
Sctmbanðsfyúsinu, Keytjací!.
!2\f<3tei£>sía
íimans cr i Sambanðsfyúsinu.
©pin ðaalega 9—\2 f. I)
Stmi 496-
Reykjayík 23. júní 1923
ffiea/ý
ELEPHANT
CIGARETTES
Sjúffengar og haldar
að reyhja
Smásöluverð 50 <aur, ph,
‘Tést alstaðar.
♦
♦
♦
♦
♦
♦
4
4
4

HÖMAS BEAR & SGNS, LTD.,
L O N D O N .
^ <*> <£> -*iS> <«&*-

Bestu ljáilorý-ixi i tieimi
fást i Z§3iixg*]a.oltsstr, 1S, IRey!k:3a.-vilgz.
Orðsending
til kaupmanna og kaupfélaga.
Vér leyfum oss hérmeð að vekja athygli yðar á því, að vér höf-
um fyrirliggjandi töluverðar birgðir af islenskum niðursuðuvörum
frá niðursuðuverksmiðju vorri, svo sem:
Kjöt beinlaust í 1 kgr. dósum. Kœfu í 1 kgr. dósum,
-------Í V* - - - Í V* - -
og Fiskbollur í 1 kgr. dósum.
Vörugæðin standast allan samanburð. Gerið svo vel að spyrja um
verð hjá oss áður en þér festið kaup á erlendri niðursuðu. Vörurnar
sendar út um land gegn eftirkröfu.
Styðjið innlenda framleiðslu.
Virðingarfyllst.
Sláturfélag Suðurlands.
IFloklcu.r.
VII. ár.
Kosningatríðin
byrjuð.
i.
Mikilh þykjast þeir við þurfa
andstæðingar Framsóknarflokks-
ins. þeim nægir ekki lengur mál-
gagnafjöldinn sem þeir áttu. Nú
unga þeir út nýjum kosningapés-
um einum á fætur öðrum. þeir
halda að kosningamaturinn þeirra
renni ljúflegar niður sé hann bor-
inn fram nægilega smámulinn.
Morgunblaðið, Vísir og Alþýðu-
blaðið halda áfram sömu árásunum
á stefnu Framsóknarflokksins og
Tímann, hvert frá sínum bæjar-
dyrum. Við hafa bæst þrjú kosn-
ingaörverpin. Eitt frá Bjarna frá
Vogi, Andvaka hans afturgengin,
annað frá B. Kr. og heitir Stefna,
og þriðji snepillinn frá Magnúsi
Guðmundssyni. Og öllum skeytum
er stefnt á Tímann.
Er það sannreynt, að þessar
pólitisku dægurflugur sem kvikna
rétt fyrir kosningar, hafa engin
áhrif. það kemur fyrir ekki þótt
þeim sé dreift inn á hvert einasta
heimili. Menn eru tortrygnir gagn-
vart þessum óboðnu gestum.
En þessar hamfarir andstæðinga
Framsóknarflokksins og Tímans
sýna tvent.
1 fyrra lagi það, að þeir eru
slegnir miklum ótta. þeir óttast
það, þeir telja það jafnvel víst
sumir hverjir, að Framsóknar-
flokurinn vinni mikinn sigur við
kosningarnar og nái öruggum
meirihluta. þessvegna grípa þeir
til allra ráða: vekja upp gamla
pólitiska blaðadrauga og magna
nýja. Má frá vissu sjónarmiði
virða mennina fyrir það, hvað þeir
leggja mikið á sig, og hefði betra
verið að þeir hefðu valið sér betri
málstaðinn.
í síðara lagi sýna þessar aðfar-
ir andstæðinga Framsóknarflokks-
ins og Tímans það svart á hvítu,
að þó að andstaðan við Tímann
sameini þá, þá eru þeir um alt ann-
að margklofnir. Blaðamergðin
þeirra segir best eftir sundrung-
inni, sem ríkir á bæjunum þeim.
Tímanum þykir vænt um að fá
alla þessa andstæðinga „á háls-
inn“ núna fyrir kosningarnar. það
ber vott um þann sannleika, sem
öll þjóði þarf að skilja: að kosn-
ingarnar snúast um það, hvort
stefna Framsóknarflokksins eigi
að ná meirihluta við næstu kosn-
ingar.
Tíminn er andstæðingum sínum
þakklátur fyrir, að þeir með ham-
förum sínum hjálpa til að gera
kjósendunum þennan sannleika
augljósan.
II.
Sá er þetta skrifar er nýkominn
heim úr þriggja vikna ferðalagi
um sveitir landsins. Hann átti tal
við fjölda merkra bænda um
stjórnmálaástandið í landinu.
Alstaðar kváðu við sömu radd-
irnar hjá öllum gætnum og hugs-
andi mönnum: Megn óánægj a með
stjórnarfarið. En allra mest er
óánægjan yfir fjármálastjóm und-
anfarandi þinga og stjórnar, og nú
síðast yfir því, að drepin var til-
raun Framsóknarflokksins að
byrja þann leik að tryggja hags-
muni íslenska ríkisins í Islands-
banka.
Allir sáu hver er meginástæðan
til þessa vandræðaástands. það er
glundroðinn í þinginu. það er það,
að enginn flokkur er þar nógu
sterkur til að mynda meirihluta-
stjórn og taka á sig fulla ábyrgð
á stjórnarfarinu.
Og allir sáu að eini flokkurinn
sem getur náð því marki er Fram-
sóknarflokkurinn. Hinir eru svo
margklofnir, svo hugsjónalausir og
alvörulitlir um ástandið, að h^ofki
er von um að þeir nái auknu þing-
fylgi, né að þeir bættu úr, þó að
þeim ykist þingfylgi
það er öllum vitanlegt að kraft-
urinn til viðreisnar þjóðinni úr
fjárhagsvandræðunum getur ekki
komið annarsstaðar frá en frá
sparsömustu og best mentu stétt
landsins, bændastéttinni. Fram-
sóknarflokkurinn, sem á allar ræt-
ur sínar í þeirri stétt, er eini flokk-
urinn sem vilja og mátt hefir til
þess að reisa úr rústunum.
Til þess að geta unnið þetta
verk þarf Framsóknarflokkurinn
að fá meirihluta.
þeim meirihluta ætlar hann sér
að ná við kosningarnar í haust.
þeim meirihluta mun hann ná í
haust vegna góðs málstaðar og
heilbrigðrar stefnu, vegna þess að
heill þjóðarinnar krefst þess,
vegna þess að kjósendur landsins"
eru orðnir nægilega upplýstir til
að skilja það og loks vegna þess
að hamfarir hinna margtvístruðu
andstæðinga hjálpa til að opna
augu kjósendanna.
Kvenfólkið
og bannlögin.
Að tilhlutun Kvennréttindafé-
lagsins var háður almennur
kvennafundur hér í bænum nýlega.
Stóð hann yfir í marga daga og
fór ágætlega fram. Fjöldi kvenna
utan af landi sótti fundinn og láta
mjög vel yfii’ förinni. Fóru þar
fram umræður um ýms af helstu
áhugamálum kvenna og voru sam-
þyktar tillögur. Fundarkonur voru
á öðru hundraði, hvaðanæfa að af
landinu.
Fyrir beiðni kvenna utan af
landi var bannmálið tekið til um-
ræðu og ályktunar. Fóru fram
rækilegar umræður um málið og að
lokum bornar upp til samþyktar
eftirfarandi tillögur:
Fundurinn lítur svo á, að að-
flutningsbannlög á áfengi efli sið-
ferði landsmanna, bæti f járhaginn
og séu til hinna mestu heilla fyrir
þjóðina. Fundurinn telur því
sjálfsagt að allar konur landsins
vinni að slíku mannúðarmáli svo
að við fáum bannlög sem fyrst
aftur.
Jafnframt lýsir funduriim því
yfir, að hann telur sjálfsagt og
rétt að hver þjóð fái að ráða sjálf
siðferðis og heilbrigðismálum sín-
um án nokkurrar íhlutunar frá
öðrum þjóðum.
Fundurinn skorar á allar konur
landsins að vinna að því .af alefli
að enginn verði kosinn á þing nema
hreinn bannmaður.
Tillögur þessai’ voru allar sam-
þyktar í einu hljóði.
Hafi þær heilar mælt!
það munar um minna en það að
íslenskar konur skipi sér einhuga
undir merki þessa göfuga máls.
Vissulega munu konur um alt
land taka vel þessari kveðju og
áskorun kvennafundarins.
Einhuga er sú áskorun. En því
málefni er vís sigur sem á konur
1. Sumir fáfróðir menn halda
að það sé gott fyrir kjósendut og
þingmenn að vera ekki í neinum
flokki. Slíkir menn eru til. það eni
alt af skoðanaleysingjar. Alt af
óþroskaðir og nærri alt af mjög
ósjálfstæðir menn.
2. Við kosningar og á þingum
þarf meiri hluta til að vinna, ná
kjöri, koma fram máli, eða hindra
framgang skaðlegra mála. Dreifð-
ii einstaklingar koma engu fram.
þeir skapa enga sögu, af því þeir
eru máttlausir.
3. Vel starfhæfur flokkur er eins
og hópur íþróttamanna. Allir taka
á eftir föstum reglum. Einstakl-
ingarnir mynda allir saman stærri
og sterkari veni flokkinn. Enginn
knattspyrnuflokkur leikur vel,
óskiftar að baki sér. því að vissu-
lega fylgjum við og máli þessu
margir karlmennimir.
Víst má það teljast að á næsta
kjörtímabili kemur tækifærið til að
fylla skarðið í vör Skíða og rétta
aftur þjóðarmetnað Islands um
þetta mikilvæga mannúðar og sið-
ferðismál. Og undir öllum kring-
umstæðum er það nauðsynlegt að
bannmehn skipi meirihluta á næsta
þingi til þess að bæta eitthvað úr
þeim hönnungum, sem nú ganga
yfir um framkvæmd bindindis-
löggjafarinnar, bæði af hálfu
þings og löggjafarvalds.
-----o----
nema þar sem samspil er gott.
Engum bát er vel róið, nema þar
sem allir eru samtaka.
4. Stjórnmálaflokkar geta því
aðeins komið miklu til leiðar, að
þeir séu samstæðir, að einstakling-
arnir hlíti föstum leikreglum eins
og góðir ræðarar eða knattspyrnu-
menn.
5. Englendingar eru flestum
þjóðum framar í samspili í íþrótt-
um. þeir kimna líka betur öðnim
þjóðum að vinna skipulega í fé-
lagsmálum. íslendingar eru enn
viðvaningar um skipulag og sam-
heldni á báðum þessum sviðum.
þess vegna eni bæði íþróttir og
félagsframkvæmdir á lágu stigi.
**
Ávarp.
Islendingar!
Um leið og „Sirius“, sem flutti
mig frá íslandi, er nú að leggja á
stað aftur til „Farsælda Fróns“,
finn eg hjá mér sterka hvöt til þess
að segja öllum mínum mörgu vin-
um þar mínar alúðarfylstu þakkir
fyrir alla góðvild, sem mér var auð-
sýnd, á meðan eg í þe’tta sinn
dvaldi á Islandi. Og Reglusystkini
mín, sem héldu mér bæði fagnað-
ar- og skilnaðarsamsæti, og gáfu
mér til minningar hið stórfelda
málverk „Frá Húsafelli“, og auk
20. blað
þess dýrlegan menjagrip handa
konunni minni, — já, til þeirra segi
eg, eins heitt og eg get, þakkir
bæði fyrir mína eigin hönd og fyr-
ir hönd konunnar minnar.
Kristianiu 1. júní 1923.
David östlund.
----o----
„Nýja“
floklcsmyndunin.
Hún barst út um landið fregn-
in, að verið væri að mynda nýjan
stjórnmálaflokk í Reykjavík.Morg-
unblaðið og Lögrétta fluttu fregn-
ina. Menn urðu forvitnir.
Svo kom nánari fregn, sem
sömu blöðin fluttu: Jón Magnús-
son og Magnús Guðmundsson, báð-
ir fyrverandi ráðheri’ar, voru
stjórnendur þessa „nýja“ flokks.
þá hættu menn að vera forvitn-
ir. það var önnur tilfinning sem
þá gerði vart við sig, a. m. k. í
huga nálega allra bænda.
Ætla þeir í raun og vei*u, þessir
herrar, J. M. og M. G., að gerast
svo djarfir að kalla aftur eftir
völdum og ráðherradómi á Is-
landi? spurðu menn.
Sporin hræða. þessa „nýju“
flokksstjóra þekkjum við af verk-
um þeirra öllum og fjármálastjórn.
Forði því forsjónin að þeim verði
aftur trúað fyrir mannaforráðum
á íslandi.
þannig snérist hún í hendi þessi
nýja kosningabrella Morgunblaðs-
mannanna. þeir sigla með pólit-
isk lík í lestinni. þeir eiga ekki
annað sem þeir geta tjaldað með,
en þessi gömlu nöfn: J. M. og M.
G. En þeir eru orðnir of vel þekt-
ir meðal þjóðarinnar að miklu
betra hefði verið veifa engu tré.
þessi „nýja“ flokksmyndun, ut-
an um þessa föllnu menn, hefir
því þveröfugar afleiðingar við það
sem til var ætlast.
Afleiðingamar verða eingöngu
þær, að menn fylkja sér miklu
fastar en áður um Framsóknar-
flokkinn og þá menn sem bjóða sig
fram til þings af hans hálfu.
Óttinn við það að fá þá aftur að
stjórnarsætunum, J. M. og M. G.,
er runninn í merg og bein öllum
þoma kjósenda.
þar sem Morgunblaðið var svo
grunnhyggið að auglýsa þá þann-
ig fyrir alþjóð, að þeir væru átrún-
aðargoð „nýja“ flokksins, hefir
það hjálpað fjölmörgum kjósend-
um til að átta sig á því, að eina
ráðið til að tryggja sig gegn þess-
um „nýju“ mönnum, J. M. og M.
G., er að fylgja sér sem fastast
undir merki Framsóknarflokksins.
það er napurlegt, að eiga þá
fortíð fyrir pólitiska foringja, að
mótstöðumönnunum skuliekkivera
gerður meiri greiði en sá að nefna
þessa menn í sambandi við ,,nýja“
flokksmyndun.
En það gamla gildir ávalt: að
hver er sinnar gæfu smiður og að
sjaldan lýgur almannarómur.
-0-
Taugaveikin í Vestmannaeyjum.
Yfir 30 menn liggja í taugaveiki
í Vestmannaeyjum, og hafa alt til
þessi nýir sjúklingar bæst við.
•----o---