Tíminn - 22.09.1923, Blaðsíða 4

126
T 1 M I N N
Smásöluverð á tóbaki
má ekki yera hærra en hér segir:
"Vincilin.g’a.r:
Embassy.......................... 10 stk. pakki kr. 1.10
Do............................ 50 stk. dós kr. 5.15
Capstan med....................... 10 stk. pakki kr. 0.75
Do............................ 50 stk. dós kr. 4.40
Three Castles..................... 10 stk. pakki kr. 0.80
Do............................ 50 stk. dós kr. 5.00
Utan Reykjavíkur má verðið vera því hærra, sem nemur flutn-
ingskostnaði frá Reykjavík til sölustaðar, en þó ekki yfir 2°/0.
ILjScn.d.S'versl'uixx.

■ 7>
«7,

Ö
STOKKHÓLMI
flmmtíu ára starfsemi.
Stærsta lífsábyrgðarfélag á Norðurlöndum.
Tryggingarfjárhæð pr. 31. desember 1922 ca. 600 milj. króna.'
Eignir.....pr. 31. desember 1922 yfir 150 — —,,
Bónus fyrir árin 1918—1922 nemur krónmn
8.478.287.00.
Reikningar félagsins sína að þetta er ekkert skrum. Það
hefir hingað til verið talið
heiðarleg't
að leggja öll gögn á borðið, en
eðlilegt væri að þau félög sem ekki gefa bónus, minnist sem
minst á hann.
Allar nánari upplýsingar um „THULEU hjá aðalum-
boðsmanni félagsins á íslandi:
A. V. Tulinius,
Eimskipafélagshúsinu, Reykjavík.
Fóðursíld fæst í Sigtúnum.
á aðeins 10 kr. hver strokkur.
8 krónur pr. strokk,
ef 10 eru keyptir og þar yfir.
Egill Gr. Thorarensen.
Dýrafræði handa börnum.
Bráðum kemur á markaðinn dýrafræði handa börnum með mörg-
um myndurn. Jónas Jónsson frá Hriflu hefir gert bókina, en Ársæll
Árnason gefur út.
Frh. af 1. síðu.
kjósendur, og eftir því meta þeir
frammistöðu þingmanna. Öll þjóðin
veit nú, hverjir þingmenn lágu flatir
í vetur fyrir hluthafavaldinu. Hitt eru
fjáraukalögin. Ritstjóri Tímans er bú-
inn að þjappa svo að M. Guðm., að þar
þarf engu við að bœta, nema því, að
þjóðin muni M. G. og J. M. frammi-
stöðuna og láti aldrei slíka menn fara
með vöid hér aftur. Skagfirðingar
margir munu nú lita svo á, að hvorki
J. S. eða M. G. þurfi aftur á þing. Og
síst hefir kosningapési þeirra félaga
bœtt fyrir þeim i sumar.
Bylting.
Bæði Alþbl. og Mbl. eru Tímanum
sárgröm fyrir að hafa sýnt fram á, að
þessir tveir flokkar skapa hvor ann-
an, og ef ekki nýtur annara við, kem-
ui byltingin i einhverri mynd. Engum
dettur í hug, að rússneska, þýska og
fianska byltingin hafi í öllu verið
hliðstæðar. En sammerkt áttu þær í
því, að öfgar yfir- og efnamarmastétt-
anna komu þeim af stað. Róleg fram'
þróun hafði verið útilokuð. þessvegna
neyddust þeir kúguðu til að hafa sitt
mál fram með byltingu. Samvinnu-
flokkurinn íslenski reynir að útiloka
stóru „gosin“ með hollri framfarabar-
áttu. Samvinnumenn áttu góðan þátt í
að sjómenn á togurunum hafa nú rétt-
arvemd móti ofþrælkun. Samvinnu-
flokkurinn braut helsi Eggerts Claes-
sens og steinolíuhringsins af útgerðar-
mönnum. Með því að gera rétt og horfa
fram á veginn, má venjulega fyrir-
byggja stóru slysin.
MbL OQ útvegurinn.
Nýlega sýndi Tíminn fram á, hve illa
Mbl. hefir staðið sig í landhelgisvörn-
unum, t. d. með „pór“, og í baráttunni
við ameríska hringinn um olíuna. í
voru með fullum ræðumannsrétti
Sig. Eggerz og Jón M., formenn
bankaráðsins síðan 1916. par var
M. G., sem lét enska lánið 1 bank-
ann. J>ar var ennfremur sr. Eggert,
bankaráðsmaður hluthafanna. All-
ir þessir menn voru sérstaklega
boðsgestir á fundinum. Allir hafa
þeir rekið erindi bankans með trú
og dygð í þinginu og stjórnarráð-
inu. Hvað þurftu hluthafamir
betra en þessa reyndu, traustu
vini ? Hluthafarnir vita vel, að þess
ir menn eru tryggir. En þeir vilja
ekki almennar, rólegar umræður.
Móti rökum vita þeir sig rökþrota.
þeir hafa ekki aðrar varnir en
frekju, ofsa og ofbeldi.
Sumir vilja vitanlega afsaka sr.
Eggert og sýslumann með því, að
þeir hafi verið verkfæri í höndum
manna í Reykjavík. Sömu menn
vilja þá afsaka Skúla á Móeiðar-
hvoli og hina smalana, sem óspekt-
irnar frömdu, með því,að sr.Eggert
hafi spanað þá upp. Vafalaust er
það rétt, að blindur hefir leitt
blindan, og að ábyrgðin er mest á
yfirstjóm Mbl.flokksins, sem telur
málstað sinn bættan með því að
efla skrílræði. Sjálfir óróaseggirn-
ir sýndust hafa skaplyndi Áma
frá Höfðahólum, en menningu Jó-
hanns V. Daníelssonar.
Til að fá hóp af slíkum mönnum
til að öskra og stappa á fundi, þarf
líklega ekki annað en návist
manna, sem haldið er að hafi pen-
inga, og líta hým auga til ofbeld-
isverka af þessu tægi. það þarf
slað þess að svara með rökum eða játa
sektina, svarar Mbl. með illindum og
dylgjum, en engu orði af viti. Hvers-
vegna hafa Mbl.menn á þingi staðið
móti pór? Hversvegna létu þeir Stan-
dard Oil græða óhæfilega á olíuversl-
uninni? Hversvegna urðu bændurnir í
báðum tilfellunum að skakka leikinn?
þetta eru spumingar, sem þarf að
svara i Mbl.
Rógur um samvinnumenn.
Mbl.flokkurinn hefir þrásinnis hald-
ið fram i blöðum sínum og öðruvísi,
að samvinnumenn sumir eða allir
sigli undir fölsku flaggi, séu ekki sam-
vinnumenn, heldur socialistar. En
aldrei hefir nokkur rökstuðningur
fylgt þessum dylgjum. Nú er hér með
skorað á stjórn Mbl.flokksins, þá
Magnús Guðmundsson og Jón Magnús-
son, að sanna með ótvíræðum dæm-
um, ef þeir geta, að nokkur einstakur
þingmaður í Framsókn sitji á svik-
ráðum við sinn flokk, eða hafi reynt
að efna til byltinga hér á landi. Ef þeir
geta þetta ekki, eða aðeins með blekk-
ingum eða ósannindum, standa þeir
sem afhjúpaðir vísvitandi ósanninda-
menn frammi fyrir þjóðinni.
----o----
Yfir landamærin.
— Alþýðublaðið ber brigður á, að
samvinnumenn i Englandi haldi sam-
an í stjórnmálum sem sérstakur flokk
ur. það ætti að lesa Cooperative News
og ályktanir aðalfundar enska Sam-
bandsins.
— Ósatt er það ,að Framsókn hafi
leitað nokkurra samninga við þórar-
ir, á Hjaltabakka. Hann flökti á milli
af þvi hann var hræddur í báðum kjör-
ekki nema eitt naut, sem slept er
í glervörubúð, til þess að brjóta
mörg þúsund króna virði í dýrri
vöru. J>að væri vafalaust hægt fyr-
ir hluthafa íslandsbanka að gera
að skrílfundi hvert mannamót á Is-
landi með því að dreifa út nokkr-
um tugum manna, sem standa á
sama menningarstigi og þessir
8—10 smalar sr. Eggerts, og láta
þá taka þátt í venjulegu funda-
starfi.
Forsjármenn Mbl.flokksins í
Rvík, sem komið höfðu skrílræði
þessu af stað, þóttust hafa gert
góða ferð. En fyr en varði höfðu
þeir grafið sér gröf með framferði
sínu. Fólk fann, að boginn hafði
verið spentur of hátt. Sýslumaður
fyrirvarð sig fyrir að hafa verið
hafður að leiksoppi, er hann sá, að
upp komst um þátttöku hans í
skrílræðinu. Góðir bændur, sem
komið höfðu á fundinn, lýstu yfir
því, að þeim þætti minkunn fyrir
héraðið, að framkomu smalanna og
sr. Eggerts. En framar öllu öðru
mælist illa fyrir í héraðinu, að inn-
ansveitarmenn skuli, þótt fáir séu,
hafa brotið svo greypilega, sem
raun var á, sjálfsagða kurteisis-
skyldu við það heimili í sýslunni,
þar sem flestir veikir og þjáðir
menn hafa átt griðastað.
Og þegar sr. Eggert fór heim,
mun hann hafa verið farinn að
renna grun í, að hann hafði „setið
fyrir“ þennan dag og kjósendur
hans séð ófrýnilega mynd. Hann,
sem vildi láta líta á sig, sem heppi-
dæmunum. Mjög ómannleg þykir fram
koma þórarins gagnvart Eggert á Ósi.
Að vísu á liann ekki erindi á þing. En
þórarinn brýtur grið á samherja sín-
um. Fréttir að norðan lierma, að það-
muni verða honum fulldýrt á kjördegi.
— M. G. segir, að sumir Framsóknar-
menn hafi verið með eftirlaunum B.
Kr. 1918. þeir menn hafa trúað fram-
burði Björns. Nú vita allir, að B. Kr.
hefir skrökvað. þessvegna á hann að
missa féð. Framsókn gekst fyrir af-
námi launanna og síðan dýrtíðarupp-
bótar nú í vetur. J. J. í Ed. og L. H.
legt fulltrúaefni til alvarlegra
þjóðmálastarfa, hafði í fram-
kvæmdinni staðið í verkum, sem
þykja sitja illa á götudrengjum,
en þó ver á prófasti og þingmanns-
efni. Andstæðingar hans höfðu
efnt til fundar til að skýra hin
erfiðustu viðfangsefni, sem þjóðin
þarf að leysa. þar hafði verið
gætt hinnar mestu kurteisi. Jafn-
vel eftir að „lífvörður“ sr. Eggerts
byrjáði skrílslætin, lýstu Fram-
sóknarmenn yfir því, að þeir
myndu ekki verja sig með ofbeldi.
Og þegar auðséð þótti, að ekki var
hægt að tala á þessum stað við for-
ustufólk Mbl. öðruvísi en lögreglan
talar við ölóða menn, þá þótti best
hæfa, að lofa hluthöfunum og
þeirra helstu þjónum að halda
fund, þar sem hver þeirra gæti
sýnt sinn innri mann að vild.
Mbl. hefir með framkomu for-
ustumanna sinna á Stórólfshvoli
sannað f y r i r kosningarnar,
hverskonar lýður það er, sem sæk-
ir fram í þjóðmálunum móti Fram-
sóknarflokknum. Ákveðnustu and-
stæðingar Mbl.manna hefðu ekki
getað óskað þeim meiri ófamaðar
heldur en hroki þeirra og menning-
arleysi hefir nú þegar bakað þeim.
X.
----o----
Samkomulag er komið á milli út-
gerðarmanna og sjómannafélags-
ins. Kaup háseta er 220 kr. á mán-
uði.
----o----
í Nd. Mbl.liðið bjargaði karli. Ábyrgð-
in er á því.
— Mbl.pésarnir þora ekki að svara,
hvað veitendur enska lánsins geri, ef
ekki sé staðið i skilum. þora ekki að
neita, að þá er gengið að baktrygging-
unni, tollunum. Ekki svarar M. G.
heldur því, hversvegna hann lét a. m.
k. 100 þús. í þóknun fyrir að taka lán-
ið. þetta er fyrsti votturinn um byrj-
andi sannleiksást hjá Magnúsi.
— Nú hefir komist upp um M. G., ei
með hefði þurft, að hann er í þjónustu
hjá hluthöfum íslandsbanka. Annars
léti hann varla feitletra þá móðgun, að
fulltrúi hluthafanna fékk ekki að
brjóta fundarreglurnar við Ölfusá.
Næst fara Mbl.menn að láta Claessen
tala í þinginu, þótt ekkert kjördæmi
vilji hann.
— Jón M. hitti nýlega bónda í Flóan-
um og bað hann að kjósa Sigurð bú
fræðing. Bóndi sagði, að þeir treystu
búa illa, síðan hann hefði brugðist
þeim í fyrra. „það gerir ekkert til“,
sagði Jón. „þegar búið er að kjósa Sig-
urð, kemur hann til bændanna og Jón-
asar“. Mikil er trú Jóns, bæði á vits-
munum kjósenda og trygð Sigurðar
búfræðings við sitt málefni.
— þeir, sem nú smala fyrir Sig. búa
i Árnessýslu, eru hans fyrri féndur,
sr. Gísli, Jóhann V. og aðrir Eyrar-
bakkakaupmenn. Ennfremur Egill
kaupmaður í Sigtúnum. Á Selfoss-
fundinum voru sr. Gísli og S. S. að
stelast til málfunda, eins og feimið
kærustupar. — En bændum í Árnes-
sýslu þykja þessi nýju föt Sigurðar
nokkuð tortryggileg.
— Sr. Eggert ríður nú heim á annan
hvern bæ í Rangárvallasýslu og biður
að hjálpa sér inn á þing. Hinum skrif-
ar hann og er jafn auðmjúkur. En
kjósendur eru hræddir um, að hjartað
harðni aftur, þegar hann er fallinn að
nýju.
— Eini flokkurinn, sem aldrei hefir
þegið bankaráðsbitling, er Framsókn-
arflokkurinn. Enginn þar viljað
óhreinka sig á því. En sr. Eggert var
nógu hreinn áður.
— Fréttir úr Norður-Múlasýslu
herma, að Halldór og þorsteinn M.
Jónsson séu alveg vissir. Halldór hefir
haldið fundi um sýsluna. Yfirfæra þeir
2 hestar tapaðir.
Rauðstjörnóttur 7 vetra, mark:
Blaðstýft fr. h., biti aftan. Jarpur,
11—12 vetra, mark: Sýlt og sneitt
aftan. Finnandi vinsamlega beðinn
að gera aðvart R. P. Leví, Reykja-
vík.
Jörð til sölu.
Stóra Holt í Holtshreppi í Skaga-
fjarðarsýslu fæst til kaups og
ábúðar á næsta vori. Jörðin er við-
urkend að vera með mestu og
bestu jörðum sýslunnar hvað hey-
skap, landgæði og landrými snertir.
Túnið gefur af sér 200 hesta, en
engjar 3—4000 hesta að minsta
kosti, og mega þær mest allar telj-
ast véltækar og grasgefnar.
Á jörðinni er nýbygt vandað
timburhús 14XH álnir, jámvarið
á kjallara; önnur hús eru í góðu
standi. — Menn snúi sér til eiganda
og ábúanda jarðarinnar, Guðm.
Ólafssonar, Stóra Holti, hvað allar
upplýsingar snertir, nefndri jörð
viðvíkjandi.
fylgi sitt hvor á annan. Fylgisleysi
Björns á Rangá stafar af því, að hann
fylgdi Mbl.liðinu að málum. Mbl. og
dilkum þess er afarilla við þorstein,
meðfram af því, hvernig hann hrakti
og kúgaði Bjarna frá Vogi þrem sinn-
um í vetur.
— J. M. sagði, að fundurinn á Sel-
fossi væri einn sá ómerkilegasti, sem
hann hefði verið á. En því gerði hann
ekki fundinn góðan, með því að halda
merkilega ræðu? En lýsing hans á
ekki við nema ræðu hans.
— þegar J. M. var að tala, sagði
bóndi úr Flóanum í spurnartón: „Hvað
er þetta Moggadót?" Hann endurtók
þetta, þar til Jóni leiddist og segir:
„það er ekkert Moggadót til“.
— Sig. Eggerz sagði í fundarlok, að
nógir peningar yrðu til í Flóaáveituna
næsta ár. þá sagði bóndi úr Flóanum:
„Ætli kassinn verði ekki tómur eins
og núna“. þá varð Sigurði orðfall og
hætti. (
— Á Eyrarbakka er sr. Gisli nú kall-
aður „Tjaldbúðarpresturinn", af veru
hans í tjaldbúð Daniels á Selfossi. En
í þeim söfnuði voru víst aldrei nema
þrir: Jói V., Litli Lárus og Árni á
Höfðahólum.
— Litli Lárus var að grípa fram í
fyrir J. J. meðan hann hélt ræðu sína,
og gerði stundum hávaða. Ungur bóndi
úr Flóanum kallaði þá til Lárusar:
„það má bara kippa þér út fyrir garð-
inn“. Eftir það var Lárus spakur.
X.
----0-----
Kjötverð hjá Sláturfélagi Suð-
urlands er nú sem hér segir:
Sauðakjöt kr. 1,20—1,30 fyrir kgr.,
dilkakjöt kr. 1,00—1,20 kg. og ann-
að kjöt lægst kr. 0,80 kg. Mör er
seldur á kr. 1,40 kg., og á slátri er
verðið líkt og það var á síðasta
hausti.
Nýlátinn er hér í bænum Halldór
Daníelsson hæstaréttardómari. 1
Hæstarétti, sem nú er aftur tek-
inn til starfa, hefir Ólafur prófess-
or Lárusson verið settur dómari í
hans stað, samkvæmt hlutkesti
milli hans og annara lagaprófess-
ora við Háskólann.
Banamein Halldórs Daníelssonar
var lungnabólga. — Ennfremur er
nýlátin frú Vilborg Bjamar, kona
Theódórs V. Bjarnar.
Byrjað er að steypa fótstallinn
undir líkneski Ingólfs Arnarsonar
á Arnarhóli. Stallurinn verður tals-
vert hár, og mun því bera mikið á
styttunni, er hún er komin upp.
öll tilhögun verksins er samkvæmt
fyrirskipunum Einars Jónssonar
myndhöggvara.
Altalað er, að M. Guðm. álíti það
vænlegast til fylgis við sig að fara
ekki norður til viðtals við kjós-
endur.
Ritstjóri: Trygyri jTárhallnon.
L&ufási. Sími 91.
Prentsmiðja Acta h/f.